Opstand
Voorkoms
'n Opstand of rebellie vind plaas wanneer 'n individu of groep mense in verset kom teen gesag. 'n Opstand wissel van burgerlike ongehoorsaamheid tot gewapende verset. Suksesvolle opstandings kan lei tot 'n revolusie of 'n bevryding. Iemand wat in opstand kom heet 'n rebel of opstandeling.
Vorms van opstand
[wysig | wysig bron]Die intensiteit van 'n opstand verskil dikwels en kan strek van 'n plaaslike oproer tot 'n burgeroorlog:
- Burgerlike ongehoorsaamheid, geweldlose verset, soos in Brits-Indië, deur Mahatma Gandhi.
- 'n Muitery van ondergeskikte militariste teen hulle meerderes.
- 'n Versetbeweging teen buitelandse oorheersers, soos deur die Fretilin in Oos-Timor.
- 'n Revolusie of snelle omverwerping van gesag, soos die Oktoberrevolusie in Rusland.
- 'n Guerrilla-oorlog teen die maghebbers, soos in Kuba deur Fidel Castro en Che Guevara.
- Volslae oorlog, soos die Warskou-opstand.
Sien ook
[wysig | wysig bron]- Maritz-rebellie, die rebellie van 1914 in Suid-Afrika