Kamtsjatka-skiereiland

Kamtsjatka-skiereiland полуостров Камчатка
Die skiereiland in die winter. 'n Nasa-satellietbeeld
Geografie
Ligging	Rusland, Stille Oseaan
Koördinate	57°N 160°O / 57°N 160°O / 57; 160
Oppervlakte	270 000 vk km
Hoogste punt	Kljoetsjefskaja Sopka 4 750 m
Administrasie
Rusland
Krai	Kamtsjatka
Hoofstad	Petropawlofsk-Kamtsjatski
Grootste stad	Petropawlofsk-Kamtsjatski (179 807)
Demografie
Bevolking	322 079
Bevolkingsgroepe	Russe, Oekraïners, Korjakke, Itenmene, Ewene, Aleoete en Tsjoektsje

Die Kamtsjatka-skiereiland (Russies: полуостров Камчатка, poloe-ostrof Kamtsjatka [pəlʊˈostrəf kɐmˈt͡ɕætkə]), is ’n 1 250 km lange en maksimaal 450 km breë bergagtige skiereiland in die Russiese Verre-Ooste geleë, nege tydsones oos van Moskou. Met ’n oppervlakte van 370 300 km² is Kamtsjatka die grootste skiereiland in Rusland ná Taimir, met 'n bevolking wat op sowat 400 000 beraam word.

Die reistyd van vlugte van die Internasionale Ted Stevens-lughawe in Anchorage, Alaska – 'n seisoenale roete wat in die somer deur Yakutia Airlines bedien word – is net die helfte so lank.^[1]

Die oorspronklike administratiewe eenheid of oblast Kamtsjatka bestaan van 1932 af, aanvanklik met 'n oppervlakte van 473 300 km². Dit is in 1991 opgedeel in Kamtsjatka (179 737 km²) en Korjakië (292 563 km²). As gevolg van 'n verdere administratiewe hervorming vorm die Kamtsjatka-skiereiland, die Kommandeur-eilande (Kommandorskije ostrawa) en die Karaginski-eiland sedert 1 Julie 2007 die Kamtsjatka-krai van Rusland.

Die oorgrote meerderheid van Kamtsjatka se bevolking is Russe, terwyl die inheemse bevolking uit drie etniese hoofgroepe bestaan – Ewene, Itelmene en Korjakke.^[2] Meer as die helfte van die totale bevolking is in Petropawlofsk-Kamtsjatski en die nabygeleë Jelizowo saamgetrek. Die skiereiland se lughawe is ook hier geleë. Die res van die bevolking – sowat 50 000 bewoners – woon in kleiner nedersettings wat versprei lê oor die hele skiereiland. Bewoners deel die gebied met die wêreld se grootste bruinbeerbevolking. Kamtsjatka-bere is – saam met Kodiakbere wat op die Amerikaanse deelstaat Alaska se Kodiak-argipel aangetref word – die grootste bere op aarde.

Die krai se hoofstad is genoem na die twee skepe, die Sint Pieter en Sint Paulus, waarmee die Deens-Russiese ontdekkingsreisiger Vitus Bering gedurende sy Groot Nordiese Ekspedisie in 1741 vir die eerste keer na Alaska geseil het. Kamtsjatka self is teen die middel van die 17de eeu deur Russiese Kosakke ontdek. Sedert 1697 maak die skiereiland deel uit van Rusland – veral danksy die strategiese ligging van Kamtsjatka en sy rykdom aan pelsdiere. In geopolitiese en militêr-strategiese opsig was Kamtsjatka vanweë sy status as grensstreek, wat beveilig moes word, en sy vlootbasis van groot belang vir sowel die keiserryk asook die Sowjetunie.

Kamtsjatka is een van die aktiefste vulkaniese streke op aarde. Sowat 160 vulkane word op die skiereiland aangetref. Hierdie vulkaanketting is die noordelikste deel van die 2 000 km lange Koerile-Kamtsjatka-boog, wat op sy beurt deel uitmaak van die Stille Oseaan se Ring van Vuur. 28 van Kamtsjatka se vulkane wat steeds aktief is is in 1996 as Vulkane van Kamtsjatka tot Unesco-wêrelderfenisgebied verklaar.

Kljoetsjefskaja Sopka is die grootste aktiewe vulkaan in Asië met 'n hoogte van 4 750 meter bo seevlak. Een van die vulkane, wat as onaktief beskou is, Bolsjaja Oedina met 'n hoogte van 2 920 meter, het in 2019 seismiese aktiwiteit getoon en moet as 29ste by die lys van aktiewe vulkane gevoeg word.^[3]

Aangesien belangrike internasionale Noord-Pasifiese lugvaartroetes oor Kamtsjatka loop, word alle vulkane permanent gemonitor. Die vulkaanas, wat gedurende uitbarstings in die atmosfeer geskiet word, hou groot gevare vir stralervliegtuigenjins in.

Naas vulkanisme is Kamtsjatka ook aan seismiese aktiwiteit blootgestel. Op 4 November 1952 het 'n verwoestende aardbewing met 'n sterkte van 9,0 op die Richterskaal en 'n daaropvolgende tsoenami die nedersetting Sewero-Koerilsk op die nabygeleë Koerile-eiland Paramoesjir getref. Die aardbewing en 'n eerste tsoenami het blykbaar geen of min lewens geëis. Nadat bewoners na hul huise teruggekeer het, is die nedersetting deur 'n tweede geweldige tsoenami met vloedgolwe van agttien meter hoog verswelg. Die dodetal is op 2 300 beraam.

Die episentrum van hierdie baie sterk aardbewing was in die Golf van Gisjkinskaja aan Kamtsjatka se weskus geleë – langs 'n breuk in die subduksiesone waar die Pasifiese Plaat onder die Ochotsk-plaat inbeweeg. Die tsoenamivloedgolwe in die Stille Oseaan het ook op die Amerikaanse Hawaii-eilandgroep verwoesting gesaai.

Effense skade is aan die weskus van Noord- en Suid-Amerika aangerig.^[4]

Alhoewel Kamtsjatka op ongeveer dieselfde breedtegraad as Groot-Brittanje geleë is, is daar nouliks matigende invloede op sy klimaat. Koue winde en lugmassas van die Siberiese Antisikloon, of hoëdrukgebied, dra saam met die koue Oyashio-seestroom by tot die skiereiland se lang en koue winters met 'n sneeulaag tussen Oktober en laat Mei.^[5] As gevolg van sy noordelike ligging val Kamtsjatka in die subarktiese tot koue klimaatsones. Naas die geografiese ligging teen die oostelike rand van die Asiatiese landmassa oefen ook die groot watermassas van die See van Ochotsk wes van Kamtsjatka en die Beringsee met hul koue strome in die ooste 'n merkbare invloed op die skiereiland se klimaat uit wat tot koeler temperature lei. 'n Derde belangrike invloedfaktor is die hoë sikloonaktiwiteit in die gebied waaraan sterk winde en hoë reënval verbonde is, veral in die suide. Die vierde invloedfaktor is die bergreekse op die skiereiland. Kamtsjatka se klimaat is natter en gematigder as dié van die binneland van Oos-Siberië.^[6]

Die komplekse topografie van Kamtsjatka met bergkettings en vrystaande vulkane, met wisselende afstande van die kus, en talle riviere en mere skep 'n verskeidenheid mikroklimata en plaaslike weerstoestande en -verskynsels waarmee staptoeriste rekening moet hou. So kan op bergpieke sterk orkane waai en stortreëns val, terwyl 'n nabygeleë vallei windstil is en daar geen druppeltjie reën val nie. Van die aantreklikste weerverskynsels op Kamtsjatka is wolkbeelde en reënboë. Veral vrystaande vulkane oefen sterk invloed op die stroomrigting en bewegingspoed uit, maar ook op die lugvogtigheid en die patroon van lugwerwels. Gedurende sonnige dae met sterk winde neem wolke oor of langs die pieke van vulkane kenmerkende vorme aan ��� soos byvoorbeeld ronde föhnwolke of wolke wat soos vlieënde pierings lyk – wat 'n hele dag lank stabiel bly.

Temperatuurskommelinge wissel volgens streek. So daal die kwik in die kusgebiede, wat deur die Stille Oseaan se seeklimaat beïnvloed word, gedurende die wintermaande selde onder -10 °C, terwyl in die somer gematigde temperature van 15 °C en op baie warm dae selfs van 25 °C tot 30 °C, aangeteken word. Groter temperatuurwisselings kom in die binneland voor wat aan uiterste skommelings van -40 °C gedurende die winter tot 25 °C gedurende die somer blootgestel kan wees. Hier het die klimaat danksy sterk invloede van die Asiatiese vasteland kontinentale trekke en is die winters langer en die somers korter. Bergkamme beskerm die binneland teen maritieme invloede.

Die skiereiland kry in sy natste streke in die suidooste sowat 2 700 mm reën per jaar. Die droogste gebied is die sentrale Kamtsjatka-vallei, geleë tussen die westelike en oostelike bergkettings noord van die stad Milkowo. Die somers is gematig koel, alhoewel die kwik op plekke tot 30 °C kan styg, met koeler nagte waartydens temperature in die hoogste gebiede moontlik benede vriespunt daal. Die winters op Kamtsjatka kan taamlik stormagtig wees. Sneeulae kan tussen Februarie en April tot tien meter dik wees. Die beste reistyd vir staptogte is Mei tot September. Stabiele hoëdrukgebiede ontwikkel tussen Julie en September. Muggies en steekvlieë kan in groot swerms 'n ernstige plaag in die somermaande wees – buiten in gebiede wat hoër as 1 000 m bo seevlak geleë is of op Kamtsjatka se uitgestrekte velde van swart vulkaanas.

Na bewering is van die sneeurykste gebiede op aarde in Kamtsjatka geleë. So duur die skiseisoen op baie plekke tot in die middel van die lente. Van die bekendste skitoeriste wat al in Mei nog teen die hellings van die Awatsjinski-vulkaan geski het, was president Wladimir Poetin.^[7] Heliskisport, waarby skitoeriste met helikopters na die pieke van sneeubedekte vulkane geneem word, het in die vroeë 21ste eeu al hoe gewilder geraak. Die hellings met hul diep sneeu is 'n uitdaging vir wintersportentoesiaste, maar weens die gevaar van sneeustortings net geskik vir uiters ervare skiërs. In April 2010 is tien Duitse en Russiese skitoeriste in só 'n sneeustorting dood.^[8] 'n Meer tradisionele wintersport is hondesleeritte.

Die bestaan van Kamtsjatka is uit vroeë mondelinge berigte en verslae verneem, maar eers van die 1690's af (volgens sommige bronne van 1672 af) is hierdie inligting met die eerste getekende kaarte en betroubare dokumentêre bronne bevestig. Iwan Goligin het eerstehandse kennis oor die skiereiland opgedoen. Die stelselmatige verkenning het met die reise van Loeka Morotsko in 1695–1696 en Wladimir Atlasof tussen 1696 en 1699 begin.^[10]

Volgens historiese oorlewerings was die kosak Wladimir Atlasof die eerste Russiese ontdekkingsreisiger wat die skiereiland verken en vir Rusland in besit geneem het. Hy het twee forte aan die oewer van die Kamtsjatkarivier laat bou wat gaandeweg tot handelsposte gegroei het. Die inheemse bevolking – Itelmene, Tsjoektsje, Ewene en Korjakke – is nadelig geraak deur die kontak met Europeërs en hul getalle het merkbaar afgeneem. Tans word kleiner bevolkings van Tsjoektsje veral in die noordooste aangetref, Ewene in die sentrale gedeelte van die skiereiland en Korjakke aan die weskus. Baie van hulle het hul tradisionele leefstyl bewaar, met rendierteelt en visvangs as ekonomiese basis. Rendiervleis en vis is hul stapelvoedsel, terwyl rendiervelle as basis vir hul klerevervaardiging dien.

In 1740 het die befaamde Deense seevaarder en ontdekkingsreisiger in Russiese diens, Vitus Bering, in Awatsjabaai voet aan wal gesit. Hy het die baai se groot natuurlike hawe as basis gekies vir sy vaarte in 'n oostelike rigting tot aan die kus van die latere kolonie Russies-Amerika. Die nedersetting, wat in Awatsjabaai gevestig en Petropawlofsk genoem is, sou 'n belangrike seehawe en basis vir latere vaarte rondom die wêreld word. So het skepe onder bevel van beroemde ontdekkers en seevaarders soos kaptein James Cook, Jean-François de La Pérouse, Adam Johann von Krusenstern en Charles Clerke hier aangedoen. Laasgenoemde, 'n offisier in die Britse Koninklike Vloot, het James Cook opgevolg as kommandeur op die derde ontdekkingsreis na die Stille Oseaan nadat Cook in Februarie 1779 op Hawaii deur Polinesiërs doodgemaak is. Ses maande later is Clerke op Kamtsjatka aan tuberkulose oorlede en hier begrawe.

Tot in die laat 19de eeu, toe die keiserlike koloniale besittings in Alaska aan die Verenigde State verkoop is, was Kamtsjatka as die onherbergsaamste streek in die Russiese Tsareryk beskou. Die lang seereis van ses maande na die skiereiland, met sy ongerepte wildernis en pelse as enigste goed van beperkte ekonomiese belang, was nie die moeite werd nie. Omstreeks 1920 het Kamtsjatka, naas ander sakegeleenthede in Bolsjewistiese Rusland, nogtans die belangstelling van 'n groep Amerikaanse Weskus-kapitaliste gewek (onder wie Edward L. Doheny van Pan-American Petroleum; William L. Stewart, voorsitter van Union Oil; Max Whittier, wat aan Associated Oil verbonde was; en Harry Chandler, uitgewer van die Los Angeles Times – met Standard Oil of California as hoof-belangstellende onderneming stilletjies op die agtergrond). Washington Baker Vanderlip (1867–1943), wat in die mynbou- en oliebedryf werksaam was en in die 1890's as prospekteerder na Siberië gekom het, het in Moskou as onderhandelaar vir die sindikaat opgetree – as een van die hooffigure in 'n historiese episode wat aan hom die bynaam "Khan van Kamtsjatka" sou besorg.^[11]

Kamtsjatka was net 'n klein deel van die gebied wat destyds ter sprake was – naamlik die hele Siberië oos van die 160^ste meridiaan, 'n streek met sowel groot olie-, steenkool- en houtreserwes as belowende vishengelplekke waarvan die waarde deur Vanderlip op sowat $3 miljard beraam is. In Oktober 1920 het hy beweer dat die Amerikaners 'n konsessie van 66 jaar, insluitende twee vlootbasisse (waarvan een in Awatsjabaai), sou ontvang. Onderhandelinge oor die besonderhede van die ooreenkoms met Wladimir Lenin, wat 'n konsessie van sestig jaar voorgestel het (en die hele saak as 'n gulde geleentheid beskou het om die Verenigde State en Japan as nuwe opkomende moondheid in die Noordelike Stille Oseaangebied teen mekaar uit te speel), was egter nie vrugbaar nie.^[12][13]

Een van die hoofredes was dat die betrokke gebied as deel van 'n outonome bufferstaat, die Republiek van die Verre-Ooste (RVO) wat deur Moskou in 1920 geskep is, nie onder die beheer van die Sowjet-Russiese regering was nie. 'n Tweede was onderhandelinge met 'n tweede Amerikaanse sindikaat wat deur die RVO-regering self gevoer is. 'n Derde struikelblok was die feit dat Washington die destydse Sowjet-bewind nie formeel erken het nie – die papier waarop enige konsessie-ooreenkoms geskryf sou wees, sou waardeloos bly solank die VSA nie bereid was om 'n nuwe koers teenoor die bewind in Moskou in te slaan nie. In Mei 1921 het politieke en militêre ontwikkelinge die onderhandelinge gedwarsboom. Met Japannese steun het Wit troepe Wladiwostok beset en 'n klein garnisoen na Kamtsjatka gestuur. Wladiwostok en Kamtsjatka is tot in Oktober 1922 deur hulle beset.

Tot en met 1990 was Kamtsjatka as vlootbasis 'n militêre spergebied wat vir buitelanders en die meeste Russe sonder 'n spesiale toegangspermit, wat slegs deur die veiligheidsagentskap KGB uitgereik kon word, nie toeganklik was nie. Die vloothawe in Petropawlofsk, 'n basis vir die Russiese Stille Oseaanvloot, insluitende sy duikbote, was nie die enigste militêre instelling wat sodoende beskerm is nie.^[14]

Van 1955 af het 'n geheime toetsterrein vir interkontinentale ballistiese missiele naby die nedersetting Kljoetsji, sowat 450 km noord van Petropawlofsk, ontstaan. Dit was bekend as die Koera-basis, en het met sy inbedryfstelling in 1957 die belangstelling van die VSA se geheime diens, CIA, en die Pentagon gewek. Vanuit die Amerikaanse Shemya-lugmagbasis, sowat 935 km van Koera af geleë op die gelyknamige Aleoete-eiland en later bekend as Eareckson Air Station, is gereeld spioenasievlugte onderneem waarby Amerikaanse vliegtuie die Sowjet-Russiese lugruimte binnegedring het. Soms is hierdie spioenasievliegtuie neergeskiet, maar steeds is een doelwit bereik – met hierdie soort provokasies was die Sowjet-basisse genoodsaak om hul radarstelsels in te skakel. Sodoende kon die Amerikaners belangrike gegewens versamel.^[15]

Op 1 September 1983, gedurende 'n fase van verhoogde spanninge in die Koue Oorlog tussen Oos en Wes, het 'n Suid-Koreaanse Boeing 747-makrostraler met 269 passasiers en bemanningslede aan boord, Korean Airlines-vlug 007 wat uit Anchorage in Alaska afkomstig was op pad na Seoel, per ongeluk in die spersone gevlieg. Blykbaar kon die straler nie op koers gehou word nie nadat die KAL-vlieëniers nie die korrekte modus vir die outomatiese vlieënier gekies het nie.

Nadat dit deur Russiese lugmagvlieëniers met 'n Amerikaanse spioenasie-vliegtuig verwar is en die Koreaanse vlieëniers die skote in die lug, waarmee hulle gewaarsku sou word, nie raakgesien het nie, het Sowjet-Russiese vegvliegtuie lug-tot-lug-missiele afgevuur. Die straler se enjins is ernstig beskadig. Dit het met 'n daalvlug begin en uiteindelik in die Stille Oseaan neergestort. Daar was geen oorlewendes nie. In die nasleep van die ongeluk het die Amerikaanse regering onder president Ronald Reagan besluit om algemene toegang tot die globale posisioneringstelsel (GPS) te verleen.

Op 22 Oktober 2005 is 'n referendum oor die beplande administratiewe samesmelting van Kamtsjatka en Korjakië (amptelik bekend as Outonome Korjakiese Okroeg of Distrik) gehou – in lyn met president Wladimir Poetin se voorstel vir gestroomlynder administratiewe strukture. Die voorstel is deur 84,9 persent van die kiesers goedgekeur; die stempersentasie was 52,2 persent. Die nuwe administratiewe streek (Russies: krai) Kamtsjatka bestaan sedert 1 Julie 2007 en word verder onderverdeel in elf rajons (landelike distrikte) en drie stedelike distrikte.

Korjakië, geleë in die noorde van die skiereiland, was tot in 2007 amptelik bekend as die Korjakiese Outonome Okroeg. Die administratiewe sentrum was Palana. In 'n referendum is besluit om die gebied van 1 Julie 2007 af met die Outonome Okroeg Tsjoekotka te laat saamsmelt.

Op 1 Januarie 2016 is die multi-etniese bevolking van die hele Kamtsjatka-krai – die skiereiland en gebiede op die Siberiese vasteland – op 316 116 beraam; dit het 176 nasionaliteite of etniese groepe ingesluit. Die bewoners was merendeels van Russiese (78,4 persent) of Oekraïense afkoms (3,6 persent). Die inheemse bevolking word onderverdeel in Korjakke (2,1 persent), Itenmene (0,7 persent), Ewene (0,6 persent), Aleoete en Tsjoektsje. Weens die hoë lewenskoste en skaars werkgeleenthede vir gekwalifiseerde jongmense, met lae lone, salarisse en pensioene, is daar 'n afnemende tendens merkbaar; die getal binnelandse migrante, wat na ander dele van Rusland verhuis, word op jaarliks sowat 4 000 beraam.

Kamtsjatka se ekonomie steun sterk op staatsubsidies. Om Kamtsjatka aantrekliker vir inheemses en nuwe aankomelinge te maak word lenings en persele vir diegene beskikbaar gestel wat hulle permanent in een van die skiereiland se nedersettings wil vestig. Behuising in die hoofstad was vroeër tradisioneel gemik op werkers wat net 'n tyd lank op Kamtsjatka gebly het, soos tans nog weerspieël word in sy funksionele argitektuur sonder noemenswaardige besienswaardighede, behalwe vir die groot aantal monumente. Die meeste woonstelgeboue dateer nog uit die Sowjettydperk en is destyds met voorafvervaardigde materiaal opgerig. Tans word sowat 90 persent van die totale bevolking in die drie grootste stedelike nedersettings gehuisves: Petropawlofsk-Kamtsjatski (180 000 inwoners), Elizowo (38 000) en Milkowo (8 200). Eweneens ietwat digter bevolk is die Oest-Kamtsjatsk-streek met sowat 10 000 inwoners.

Wetenskaplikes het sedert die 18de eeu besoeke aan Kamtsjatka gebring om navorsing te doen oor die plaaslike bevolking en natuur. Naas Russiese geleerdes was baie van hulle navorsers van Duitse of Duits-Baltiese afkoms wat in opdrag van die Russiese regering werksaam was. Hul beskrywings en verslae is tans waardevolle dokumente vir navorsing op die gebied van etnografie en ook van groot belang vir geskiedkundiges, literatuur- en natuurwetenskaplikes. Duitse uitgawes daarvan word gepubliseer deur die Kulturstiftung Sibirien in Fürstenberg/Havel in die Duitse deelstaat Brandenburg.^[16]

Die waters rondom die skiereiland is ryk aan seelewe. Vissery is een van die hoofpilare van Kamtsjatka se ekonomie, waarby krappe 'n besondere rol speel. Daar word beraam dat sowet die helfte van die Russiese Federasie se visvoorrade rondom Kamtsjatka aangetref word. Die winsgewendheid van die visserysektor (Kamtsjatka se jaarlikse visopbrengs, veral Stille Oseaan-salm, beloop tans sowat 150 000 ton) is in die vroeë 21ste eeu deur onwettige visvangs bedreig.

Landbouaktiwiteite fokus op groenteverbouing, veeteelt (met ren- en pelsdierdierteelt in die noorde) en jag. Ontginbare fossiele brandstowwe, minerale en ander grondstowwe sluit steenkool, aardgas, goud, silwer en swawel in. Die nywerheidsektor, wat in 2006 werk aan 18,9 persent van die ekonomies aktiewe bevolking (van altesaam 205 000) verskaf het, steun sterk op die verwerking van landbouprodukte, metaalbewerking, steenkoolontginning en kragopwekking.

Buitelandse beleggings het in 2006 VSA-$ 45,2 miljoen beloop. In dieselfde jaar is goedere ter waarde van $144 miljoen uitgevoer, terwyl die totale waarde van invoere $57,2 miljoen beloop het.^[17]

Tot en met 1990 was Kamtsjatka as militêre spergebied nie vir die algemene publiek of buitelanders toeganklik nie. Aangesien die seehawens van groter strategiese belang was as die binneland, is geen spoorweë gebou nie. Weens die swak padnetwerk is helikopters tans die geskikste vervoermiddel vir reise oor langer afstande, soos besoeke aan besienswaardighede soos die Vallei van Geisers of die Koerilemeer. Helikopters was in die Sowjettydperk 'n vervoermiddel vir die algemene publiek in Siberië, maar bly vandag gewoonlik beperk tot toeriste nadat brandstofkoste die hoogte ingeskiet het. Openbare vervoer in die gebied steun nou op busroetes. Busse is allesbehalwe nuut; meestal is dit Suid-Koreaanse passasierbusse wat deur Russiese ondernemings tweedehands gekoop word nadat hulle deur die oorspronlike eienaars buite bedryf gestel is, of minibusse.

Padveiligheid op die skiereiland word nadelig beïnvloed deur ingevoerde tweedehandse Japannese motors met 'n regterstuur.^[18] Op Sentraal-Kamtsjatka se ongeteerde paaie moet motorbestuurders motors wat vooruit ry op 'n veilige afstand volg weens die groot stofwolke wat opslaan.

Op Kamtsjatka word elektrisiteit deur plaaslike steenkool-, water- en geotermiese kragsentrales opgewek. Weens die uitgestrektheid van die gebied en tegniese probleme word die kragvoorsiening aan bepaalde plekke moontlik op tye onderbreek. Buite die groter nedersettings word elektrisiteit nie binne die toleransies voorsien wat in Noord-Amerika en Europa gespesifiseer is nie. Die werking van alle elektriese toestelle, wat deur toeriste saamgebring word, kan derhalwe nie gewaarborg word nie.^[19]

Terwyl kragtariewe as gevolg van invoere oor lang afstande tussen 50 en 100 persent hoër is as in die digter bevolkte Europese Rusland, word kapasiteite uitgebrei. In September 2002 is 'n geotermiese aanleg naby die vulkaan Moetnofski deur die Russiese elektrisiteitsverskaffer RAO UES in bedryf gestel wat aanvanklik 25 MW kon opwek.^[20] Die kapasiteit is later tot 50 MW verdubbel. Die vulkaan se warmwaterbronne skep in sy onmiddellike omgewing sneeutonnels wat tot 500 meter lank kan wees. Vir die geotermiese aanleg is 17 boorgate geboor. Aangesien die vulkaan en aanleg sowat 70 km suid van Petropawlofsk geleë is, word veral die grootste nedersetting van Kamtsjatka van geotermiese krag voorsien.^[21]

Die Wêreldbank, wat die projek ter waarde van sowat €150 miljoen saam met die Europese Bank vir Heropbou en Ontwikkeling help befonds het, het na die ekologiese en ekonomiese voordele van die aanleg verwys. Goed betaalde werksgeleenthede het egter nouliks op Kamtsjatka ontstaan – die geotermiese aanleg word vanuit Moskou per satelliet bestuur.^[22]

Vir Kamtsjatka se oorspronklike bewoners was aardwarmte van essensiële belang in die bitterkoue wintermaande. Die ondergrondse wonings, wat hulle diep in die grond gegrawe het, het dubbele beskerming teen koue lug verleen – deur die aarde se isolerende werking en deur die geotermiese warmte wat van benede gekom het. Teen 'n diepte van sowat vyf meter was die behuising sodoende omstreeks 10 °C warm.^[23]

Wiki-webtuistes

---

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Kamtsjatka-skiereiland.

Vulkanisme

---

• (de) Kamtschatka – Vulkane im Osten Sibiriens

Toerisme (media)

---

• Bonkafilm, Duitsland: Kamtsjatka – Land van Vulkane (3:48)

Toerisme (reisverhale met foto's)

---

• Inrussia: A Land of Volcanoes and Empty Spaces Geargiveer 26 Julie 2018 op Wayback Machine

Hommeltuig-media

---

• Vadim Makhorov/YouTube: Kamtsjatka in 4K

Wintersport

---

• YouTube/Timelab Pro: Kamchatka. The Winter Surf Challenge (6K-hommeltuig-videosnit)

Publikasies

---

• (ru) Boeke oor Kamtsjatka