Paezi bàlteghi

Dezanbìgua – Se te serchi altri signifegari, védarse Mar Bàltego

Col tèrmano Stati bàlteghi, pì raramente anca EstLaLia o sanò Repùbleghe bàlteghe o oncora paezi bàlteghi, se fa zeneralmente refarimento a łe tre repùbleghe de Estònia, Letònia, Lituània.

Paezi bàlteghi

Sorte	Rejon zeogràfega
Parte de	Eoropa, nord-est eoropa e rejon bàltega
Bagnà da	Mar Bàltego
Rente a	Pomorse
Formà da	Estònia Letònia Lituània
Dati e sifre
Traversa	Estònia, Letònia e Lituània

Tuti e tre i stati finmente al 1917 i ze stai parte de l'Inpero Ruso. De sevente de ła Revołusion Rusa e ai avegnimenti de ła prima guera mondiałe i tre stati i ghea otegnesto l'indipendensa par ła prima volta inte ła istòria. Dal 1940 i stati bàlteghi i zera vegnesti ocupai da l'Union Soviètega; dal 1941 al 1944 i ze stai ocupai da ła Zermània nazista e dal 1945 al 1991 łe ze stae forsadamente inglobae inte ła comunista Union Soviètega, che ła ghea reprimesto ogni altro oncora tentativo indipendentista, finmente a ła cascada de ła istesa Union Soviètega inte el 1991, co che łe se ghea declarà, de novo, repùbleghe indipendenti, reconoseste par liveło iinternasionałe. Atualmente łe ze repùbleghe parlamentari indipendenti, e dal 2004 i ze menbri de l'Union Eoropea e de ła NATO.

Sibè che ghe fuse la definision "cołetiva" e ła arensa zeogràfega che i i univa, i tre stati i ga caraterìsteghe culturałi ben definie e difarenti intrà lore. I ze incomunai invese da łe dimension reduzeste, dal forte spìrito nasionałista, da łe caraterìsteghe zeogràfeghe e da ła domenasion soviètega che ła ga provocà na forte imigrasion de rusi. In tuti e tre i stati i resta de fato de łe forte menoranse ruse, soratuto in Letònia.

Da na parspetiva stòrega, pułìtega, lenguìstega e rełijoza łe ze entità diferensiae. par ezénpio in Estònia ła vien parlada la łéngua estone, partegnente a łe łéngue ugro-fìneghe, simiłare al finlandeze e tanto difarente da łe du łéngue bàlteghe propiamente dizeste (o sia el lètone e lituan). In Estònia e Letònia la rełijon prevałente ła ze cheła luterana, mentre in Lituània ła ze par el pì catòłegà.

La popołasion reduzesta e le dimension picenine łe ga fazesto-sì che inte el tenpo łe ghe fuse strete interełasion coi stati confinanti: ła Lituània ła ga storegamente forti lighi co la Połònia e l'Eoropa sentrałe; ła Letònia ła ze majormente arente de ła Rùsia e ła se ze drio caraterizar cofà àréa de trànsito intrà Rusia e el resto d'Eoropa; l'Estònia ła ze culturalmente pì ligada a ła Finlandia e a ła Scandinàvia.