Abdulla Oripov sahifasining manbasini koʻrish

Sizda quyidagi sababga koʻra ushbu sahifani tahrirlashga ruxsat mavjud emas:

Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.

The block was made by ‪EPIC‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Start of block: 08:48, 2024-yil 2-iyul
Expiry of block: 08:48, 2025-yil 2-iyul

Your current IP address is 206.189.44.186. The blocked range is 206.189.32.0/20.

Arizaga bularni ilova qilishingiz mumkin. If you believe you were blocked by mistake, you can find additional information and instructions in the No open proxies global policy.

Otherwise, to discuss the block please post a request for review on Meta-Wiki. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.

Siz bu sahifaning ichki kodini koʻrishingiz va undan nusxa olishingiz mumkin:

{{Olim bilgiqutisi
|name                     = Abdulla Oripov
|tasvir= Абдулла Арипов и Сухроб Кенжаев.jpg                  
|birth_date               = {{tugʻilgan sanasi|1941|3|21}}
|birth_place = Qashqadaryo viloyati {{TavalludJoyi|Koson tumani}}, [[Nekoʻz]] qishlogʻi
|death_date = {{vafot sanasi va yoshi|2016|11|5|1941|3|21}}
|death_place = {{VafotJoyi|Xyuston}}, [[Texas]], [[AQSh]]
|fuqaroligi = [[SSSR]]<br />[[Oʻzbekiston]]
|field = sheʼriyat
|alma_mater = [[Toshkent davlat universiteti]], (hozirgi [[Oʻzbekiston Milliy Universiteti|OʻzMU]]) „Oʻzbek filologiyasi“ fakulteti
|doctoral_advisor = [[Abdulla Qahhor]], [[Oybek]]
|mashhur_ishlari = [[Oʻzbekiston Respublikasining Davlat madhiyasi]] muallifi
|mukofotlari ={{Oʻzbekiston Qahramoni}}{{Oʻzbekiston xalq shoiri}}{{Doʻstlik ordeni}}{{Xalqlar doʻstligi ordeni}}{{Hurmat Belgisi ordeni}}{{Italiya yulduzi ordeni}}
}}
'''Abdulla Oripov''' (1941-yil 21-mart – 2016-yil 5-noyabr) – [[Oʻzbekiston Qahramoni|Oʻzbekiston Qahramoni unvoni]] sohibi, [[oʻzbek]] [[shoir]]i, [[tarjimon]]i va jamoat [[arbob]]i. XX asr oʻzbek adabiyoti va sheʼriyatining taniqli vakili hamda [[Oʻzbekiston Respublikasining Davlat madhiyasi]] matni [[muallif]]i.

== Hayoti ==
Abdulla Oripov 1941-yilning 21-martida [[Qashqadaryo viloyati]], [[Koson tumani]]dagi [[Nekoʻz]] qishlogʻida tugʻildi. Qishloq [[Qoʻngʻirtov]] etagida joylashgan. Otasi Orifboy Ubaydulla oʻgʻli jamoa xoʻjaligi raisi boʻlgan. Onasi Turdixol uy bekasi boʻlgan. Oilada toʻrt oʻgʻil, toʻrt qiz boʻlib, Abdulla oʻgʻillarning kenjasi edi.
1958-yilda oʻrta maktabni oltin medal bilan tamomlagach, [[Oʻzbekiston Milliy universiteti|Toshkent Davlat universiteti]] oʻzbek filologiyasi fakultetining jurnalistika yoʻnalishiga oʻqishga kirib, oliygohni ham 1963-yilda imtiyozli diplom bilan yakunladi.
[[Universitet]]dan soʻng 1963-1967-yillarda [[Yosh gvardiya (nashriyot)|"Yosh gvardiya" nashriyotida]] muharrir, 1974-1976-yillarda „Sharq yulduzi“ jurnali boʻlim mudiri; 1976-1982-yillarda [[Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi]] adabiy maslahatchisi; 1982-1983-yillarda uyushmaning [[Toshkent viloyati]] boʻlimi mas’ul kotibi; 1983-1985-yillarda [[Gulxan|"Gulxan"]] jurnali bosh muharriri; 1985-1996-yillarda Yozuvchilar uyushmasi mas’ul kotibi; 1996-2009-yillarda Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi raisi va bir vaqtning oʻzida [[Mualliflik huquqini himoya qilish davlat agentligi|Oʻzbekiston Respublikasi Mualliflik huquqini himoya qilish davlat agentligi]] raisi lavozimlarida faoliyat yuritdi. 2009-yildan umrining oxirigacha Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi faxriy raisi lavozimini egallagan<ref>{{veb manbasi |title=Abdulla Oripov |url=https://oyina.uz/uz/generation/30 |website=https://oyina.uz/}}</ref>.Abdulla Oripov 1990-yilda [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Kengashi|Oʻzbekiston Oliy Kengashi]], 1995-yilda [[Oʻzbekiston Oliy Majlisi]] deputatligiga saylandi. 2005-yilda [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati|Senat]] aʼzosi etib tayinlangan<ref>{{veb manbasi |title=Abdulla Oripov |url=https://prabook.com/web/abdulla.oripov/2543048 |website=https://prabook.com/}}</ref>. Abdulla Oripov 2016-yilning 5-oktyabrida uzoq vaqt davomidagi kasallikdan soʻng, [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQShning]] [[Texas]] shtatida vafot etdi. U Toshkent shahridagi [[Chigʻatoy qabristoni]]ga dafn etilgan<ref>{{veb manbasi |title=Marhum shoir Abdulla Oripov hayoti va ijodi |url=https://kun.uz/uz/news/2016/11/05/marum-soir-abdulla-oripov-aeti-va-izodi |website=https://kun.uz/}}</ref>.

== Ijodi va faoliyati ==
Abdulla Oripov [[talaba]] vaqtida [[respublika]] [[matbuot]]ida [[„Qushcha“]] deb atalgan ilk [[sheʼr]]i chiqqan. Shundan keyin Abdulla Oripovning ketma-ket „Munojotni tinglab“, „Birinchi muhabbatim“, „Bahor“, „Kuz“, „Saraton“, „Oʻzbekiston“, „Otello“, „Sarob“, „Dengizga“, „Malomat toshlari“, „Oltin baliqcha“, „Yuzma-yuz“, „Genetika“ kabi sheʼrlari oʻsha davrda oʻzbek adabiyotining yorqin namunalaridan biriga aylangan. 1965-yilda Oripovning „Mitti Yulduz“ nomli ilk sheʼriy toʻplami oʻquvchilar qoʻliga yetib borgan. Bu Oripov ijodining boshlanishi edi. „Mitti yulduz“dan soʻng „Koʻzlarim yoʻlingda“, „Onajon“, „Ruhim“, „Oʻzbekiston“, „Qasida“, „Xotirot“, „Yurtim shamoli“, „Hayrat“, „Najot qal’asi“, „Yillar armoni“, „Ishonch koʻprigi“, „Munojot“, „Haj daftari“, „Saylanma“, „[[Ishonch koʻpriklari]]
(1989)“ kabi bir qator sheʼriy toʻplamlari bosmadan chiqa boshlagan. Abdulla Oripov juda sermahsul ijodkor boʻlib dostonchilikda ham oʻzini koʻrsatgan. Xususan uning: „Jannatga yoʻl“, „Tabib va oʻlim“, „Ranjkom“, „Sohibqiron“ kabi dostonlari oʻzbek xalqi adabiyot muhlislariga juda manzur kelgan. Abdulla Oripovning Oʻzbekiston oldidagi xizmatlari cheksiz, u mustaqil [[O'zbekiston Respublikasi Davlat madhiyasi|Oʻzbekistonning madhiyasi]] muallifi hisoblanadi.

Abdulla Oripov [[Kaliforniya]]da joylashgan ([[AQSh]]) [[Kaliforniya Fanlar akademiyasi|Fan, taʼlim, sanoat va sanʼat xalqaro akademiyasining]] chet ellik aʼzosi hisoblanadi. [[Yaponiya]]ning [[Soka universiteti]] professori. „[[Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi]]“ bosh tahrir hay’ati aʼzosi, Hamza nomidagi hamda [[Alisher Navoiy]] nomidagi [[Oʻzbekiston Respublikasi]] Davlat mukofotlari laureati hisoblanadi<ref>https://kun.uz/uz/news/2016/11/05/marum-soir-abdulla-oripov-aeti-va-izodi</ref>.

Abdulla Oripov [[gʻazal]] janrida ham ijod qilgan. Jumladan, 2024-yil nashr etilgan „[[Buyuk soddalik]]“ nomli toʻplamida 34 ta gʻazali nashr etilgan<ref>{{kitob manbasi |title=Buyuk soddalik |date=2024 |publisher=Invest book |location=Toshkent |isbn=978-9910-9276-0-7 |page=199}}</ref>.

== Tarjimalari ==
Abdulla Oripov [[Dante Aligyeri|Dantening]] „[[Ilohiy komediya]]“ asarini, [[Nikolay Nekrasov|Nekrasov]], [[Lesya Ukrainka]], [[Taras Shevchenko|T. Shevchenko]], [[K. Kuliyev]] kabi dunyoga mashhur yozuvchilarning asarlarini [[oʻzbek tili]]ga mahorat bilan tarjima qilgan

2015-yilda Oripov [[Italiya yulduzi]] ordeni bilan taqdirlangan. Ordenni Oripovga Italiya prezidenti [[Serj Sotarellon|Serj Sotarelloning]] maxsus taklifiga binoan topshirilgan.

== Asarlari ==
* ''"Mitti yulduz" ([[1965]])''
* ''"Koʻzlarim yoʻlingda" ([[1967]])''
* ''"Onajon" ([[1969]])''
* ''"Ruhim" ([[1971]])''
* ''"Oʻzbekiston" ([[1972]])''
* ''"Xotirot" ([[1974]])''
* ''"Yurtim shamoli" ([[1974]])''
* ''"[[Jannatga yoʻl]]" ([[1978]])''
* ''"Hayrat" ([[1979]])''
* ''"Hakim va ajal" ([[1980]])''
* ''"Najot qalʼasi" ([[1981]])''
* ''[[Yillar armoni|"Yillar armoni"]] (1983)''
* ''"Ranjkom" [[(1988)]]''
* ''Haj daftari" ([[1992]])''
* ''"Saylanma" ([[1996]])''
* ''"[[Sohibqiron (sheʼriy drama)]]" ([[1996]])''
* ''"Tanlangan asarlar I-IV" (2000-2001)''
* „[[Ummon boʻyidagi oʻylar]]“ (2024)<ref>{{kitob manbasi |title=Ummon bo'yidagi o'ylar |date=2024 |publisher=Invest book |location=Toshkent |isbn=978-9910-9276-1-4 |page=165}}</ref><ref>{{yangiliklar manbasi |last1=Назокат Усмонова |title=Абдулла Ориповнинг “Буюк соддалик” ва “Уммон бўйидаги ўйлар” номли китоблари чоп этилди |url=https://uza.uz/uz/posts/abdulla-oripovning-buyuk-soddalik-va-ummon-boyidagi-oylar-nomli-kitoblari-chop-etildi_637273 |accessdate=2-dekabr 2024-yil |agency=UzA.uz}}</ref>

== Tarjimalari ==
* ''[[Dante Aligyeri|Dante]] „Ilohiy komediya“''
* ''[[Aleksandr Pushkin]]''
* ''[[Lesya Ukrainka]], sheʼrlar''
* ''[[Taras Shevchenko]], sheʼrlar''
* ''[[Nikolay Nekrasov]], sheʼrlar''
* ''[[Qaysin Quliyev]], sheʼrlar''
* ''[[Rasul Hamzatov]], sheʼrlar''
* ''Mar Bayjiyev, sheʼrlar''
== Mukofotlari ==
* 1983-yil – [[Oʻzbekiston xalq shoiri]]
* 1994-yil [[Doʻstlik ordeni]] <ref>{{Veb manbasi |url=http://press.natlib.uz/ru/editions/14669 |sarlavha=„Xalq so‘zi" gazetasi 1994-yil 26-avgust soni  O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 1994-yil 25-avgustdagi "O‘zbekiston Respublikasi Mustaqilligi e`lon qilinganligining uch yilligi munosabat bilan mukofotlash to‘g‘risida» gi farmon |Qaralgan sana=19.10.2024 |sana=http://press.natlib.uz/}}</ref>
* [[Xalqlar doʻstligi ordeni]]
* 1998-yil – „[[Oʻzbekiston Qahramoni]]“ [[unvon]]i
* 2015-yil – Italiya yulduzi ordeni<ref>{{veb manbasi |title=Abdulla Oripovga "Italiya yulduzi" ordeni tantanali ravishda topshirildi |url=https://kun.uz/117190?q=%2Fuz%2F117190 |website=kun.uz |accessdate=29-avgust 2024-yil |language=o'zbekcha |date=10.12.2015}}</ref>
* 2015-yil – Xalqaro „Oltin yulduz“ ordeni
* 1994-yilda – [[Alisher Navoiy nomidagi Davlat mukofoti]] <ref>{{Veb manbasi |url=http://press.natlib.uz/ru/editions/14260 |sarlavha=„Xalq so‘zi" gazetasi 1994-yil 5-fevral kungi soni O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni “Adabiyot, san’at va me’morchilik sohasida Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston Respublikasi davlat mukofotini berish to‘g‘risi”da "gi Farmoni Qaralgan sana=17.10.2024 |sana=http://press.natlib.uz/}}</ref>

== Adabiyotlar ==
* Sharafiddinov O. Sheʼriyat – qalb yolqini. „[[Hayot bilan hamnafas]]“ kitobida. Toshkent. Adabiyot va sanʼat nashriyoti. 1984.
* Karimov N. va boshqalar. XX asr oʻzbek adabiyoti tarixi. -T.: „[[Oʻqituvchi]]“, 1999.
* Qoʻshjonov M., Suvon M.. Abdulla Oripov. [[Toshkent]]: „[[Maʼnaviyat]]“, 2000.
== Manbalar ==

{{DEFAULTSORT:Oripov, Abdulla}}
[[Turkum:Oʻzbekistonlik yozuvchilar]]
[[Turkum:Shoirlar]]
[[Turkum:Adabiyot]]
[[Turkum:Dramaturgiya]]
[[Turkum:Oʻzbekistonlik shoirlar]]
[[Turkum:Oʻzbekiston xalq shoirlari]]
[[Turkum:Chigʻatoy qabristoniga dafn etilganlar]]
[[Turkum:Oʻzbek tarjimonlari]]
[[Turkum:Oʻzbekiston SSR xalq shoirlari]]
[[Turkum:Yozuvchilar]]

Bu sahifada foydalanilgan andozalar:

Andoza:Age (manbasini koʻrish) (himoyalangan)
Andoza:Bilgiquti (manbasini koʻrish) (himoyalangan)
Andoza:Bilgiquti/qator (tahrirlash)
Andoza:Doʻstlik ordeni (tahrirlash)
Andoza:Faqat maqolalarda turkumi (tahrirlash)
Andoza:Faqat shu maqolalardagi turkum (tahrirlash)
Andoza:Hurmat Belgisi ordeni (tahrirlash)
Andoza:ISBN (tahrirlash)
Andoza:If empty (manbasini koʻrish) (himoyalangan)
Andoza:Italiya yulduzi ordeni (tahrirlash)
Andoza:Kitob manbasi (tahrirlash)
Andoza:Lang (manbasini koʻrish) (himoyalangan)
Andoza:MONTHNAME (manbasini koʻrish) (himoyalangan)
Andoza:MONTHNUMBER (tahrirlash)
Andoza:Main other (tahrirlash)
Andoza:Nobr (tahrirlash)
Andoza:Olim bilgiqutisi (manbasini koʻrish) (yarim himoyalangan)
Andoza:Oʻzbekiston Qahramoni (tahrirlash)
Andoza:Oʻzbekiston xalq shoiri (tahrirlash)
Andoza:Replace (tahrirlash)
Andoza:Sana (tahrirlash)
Andoza:TavalludJoyi (tahrirlash)
Andoza:Template other (tahrirlash)
Andoza:Trim (tahrirlash)
Andoza:Tugʻilgan sanasi (manbasini koʻrish) (himoyalangan)
Andoza:VafotJoyi (tahrirlash)
Andoza:Vafot sanasi va yoshi (manbasini koʻrish) (himoyalangan)
Andoza:Veb manbasi (manbasini koʻrish) (himoyalangan)
Andoza:Wikidata (tahrirlash)
Andoza:Xalqlar doʻstligi ordeni (tahrirlash)
Andoza:Yangiliklar manbasi (manbasini koʻrish) (himoyalangan)
Modul:Arguments (manbasini koʻrish) (himoyalangan)
Modul:Check for unknown parameters (tahrirlash)
Modul:If empty (manbasini koʻrish) (himoyalangan)
Modul:InfoboxImage (tahrirlash)
Modul:Sources (tahrirlash)
Modul:String (manbasini koʻrish) (himoyalangan)
Modul:Wikidata (tahrirlash)

Abdulla Oripov sahifasiga qaytish.

"https://uz.wikipedia.org/wiki/Abdulla_Oripov" dan olindi