Татарстан ассириялеләре исемле битнең чыганагын карау

Түбәндәге сәбәпкә бәйле сезнең бу битне үзгәртергә хакыгыз юк:

Ваш IP-адрес находится в диапазоне, который был заблокирован на всех вики-сайтах Фонда Викимедиа.

Блокировка наложена участником ‪EPIC‬ . В качестве причины указана Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected .

Начало блокировки: 2 июл 2024, 08:48
Конец блокировки: 2 июл 2025, 08:48

Ваш текущий IP-адрес: 206.189.44.186 . The blocked range is 206.189.32.0/20.

Зинһар, бу мәгълүматларны барлык мөрәҗәгатьләрегездә дә күрсәтегезче. Если вы считаете, что вас заблокировали по ошибке, вы можете найти дополнительную информацию на странице Недопустимость использования открытых прокси-серверов.

Для обсуждения блокировки, пожалуйста, оставьте запрос на Meta-Wiki. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.

Сез бу битнең башлангыч текстын карый һәм күчерә аласыз.

{{Халык
|халык               = ассириялеләр
|Räsem               = 
|коммент             = 
|үз аталышы          = ашшурая, аттурая, сурая
|гомуми сан          = 
|яшәү җире           = [[Татарстан]]
|үлеп беткән         = 
|арх                 = 
|тел                 = [[ассирия теле]], [[рус теле]]
|раса                = 
|дин                 = [[христианлык]]
|тамырдаш            = 
|бүтән халыкка керүе = [[ассириялеләр]]
|кертә               = 
|чыгуы               = 
}}
[[Файл:Assyrianclothes23.jpg|200px|thumb|right|Милли кием кигән ассирияле бала]]
'''Татарстан ассириялеләре''' ({{lang-akk|𒀸𒋗𒊏𒈬}}, ''ашшурая, аттурая, сурая'') — [[Ассириялеләр|ассирия]] халкының бүгенге [[Татарстан Республикасы]] территориясендә яши торган территориаль төркеме.

== Таралышы ==
2010 елгы халык санын алу мәгълүматлары буенча Татарстан Республикасы территориясендә ассириялеләр саны 123 кеше тәшкил иткән.<ref name="пер.2010">{{Citation |title=Официальный сайт Всероссийской переписи населения 2010 года. Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года |url=http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/perepis_itogi1612.htm |access-date=2021-01-27 |archive-date=2012-03-01 |archive-url=https://www.webcitation.org/65pfOlehN?url=http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/perepis_itogi1612.htm |dead-url=yes }}</ref><ref name="ЭтноЯз.2010">[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/results2.html Всероссийская перепись населения 2010 года. Официальные итоги с расширенными перечнями по национальному составу населения и по регионам.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200513001819/https://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/results2.html |date=2020-05-13 }}: [http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/Documents/Materials/doklad2.rar см.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121018030348/http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/Documents/Materials/doklad2.rar |date=2012-10-18 }}</ref> Барысы да диярлек Казанда яши.<ref name="АСР">[http://asr.addnt.ru/about/ Татарстанская ассирийская национально-культурная автономия и Общественная организация ассирийцев г. Казани «Бара» («Свет»).]</ref> 2002 елда Татарстан территориясендә 146 ассирияле кешесе яшәве билгеле.<ref>[http://www.perepis2002.ru/index.html?id=11 Всероссийская перепись населения 2002 года] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130421072430/http://www.perepis2002.ru/index.html?id=11 |date=2013-04-21 }}: [http://www.perepis2002.ru/ct/doc/TOM_04_03.xls Население по национальности и владению русским языком по субъектам РФ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061104083455/http://www.perepis2002.ru/ct/doc/TOM_04_03.xls |date=2006-11-04 }}</ref> Татарстанда ассириялеләрнең саны кимү рус халкы арасында ассимиляция процессы, милли-катнаш никахларның югары проценты белән аңлатыла. Аларның яртысыннан да ким булмаган өлеше рус телен туган тел дип саный.

== Мәдәният ==
1997 елның гыйнварында В.Савва редакциясе астында Татарстан ассириячеләренең квартал саен чыгарыла торган «Бара» («Яктылык») бәйсез бюллетененең беренче саны дөнья күрә. Аның тирәсендә Татарстан ассириячеләренең алдынгы көчләре берләшә башлый. 1997 елның 27 сентябрендә Казан шәһәренең «Бара» ассириялеләре иҗтимагый оешмасының гамәлгә кую җыелышы булып уза, ул Татарстан Республикасы милли-мәдәни берләшмәләре ассоциациясе (хәзер — Татарстан халыклары Ассамблеясы) составына кергән.<ref name="АСР" />

Татарстан ассирияләре милли-мәдәни автономиясе һәм Казан шәһәренең «Бара» («Яктылык») ассириялеләр иҗтимагый оешмасы Татарстанда яшәүче ассириялеләрнең милләтара татулыгын, ассирия мәдәниятен, телен, гореф-гадәтләрен, гореф-гадәтләрен саклап калу һәм алга таба үстерү буенча эшли торган оешмалар.<ref name="АСР" />

Белем бирү-тәрбия эшчәнлеге, нигездә, үсеп килүче буын ассириялеләрне тәрбияләүдә, аларның туган телен, тарихын, мәдәниятен өйрәнүдә гыйбарәт. Эшчәнлек Казанның күпмилләтле якшәмбе мәктәбе базасында алып барыла.  Якшәмбе мәктәбендә дәресләр барлык юнәлешләр буенча, беренче чиратта, этнокультура өлкәсендә эшне җанландыруга ярдәм итә. Дәресләр фольклор-бию студиясенә әверелгән һәм «Безнең уртак йортыбыз» шәһәр фестивале дипломанты булган «Хыдьюта» («Бәхет») хореография коллективын оештыру өчен нигез булып тора.

== Искәрмәләр ==
{{искәрмәләр}}

== Әдәбият ==
* Ассирийцы // Этноатлас Красноярского края / Совет администрации Красноярского края. Управление общественных связей ; гл. ред. Р. Г. Рафиков ; редкол.: В. П. Кривоногов, Р. Д. Цокаев. — 2-е изд., перераб. и доп. — Красноярск: Платина (PLATINA), 2008. — 224 с. — ISBN 978-5-98624-092-3. Архивная копия от 29 ноября 2014 на Wayback Machine
* Козловский Н. Л. Преступления миссионеров в Азии и страдания ассирийцев. Пер. на ассир. яз. Ш. Бит-Лазаря. Тифлис, 1932. 50 с.
*  В. А. Тишков, В. А. Александров. Народы России: энциклопедия. — Науч. изд-во Большая российская энциклопедия, 1994. — С. 40. — ISBN 5852700827, 9785852700827.
* Миркасым Абдулахатович Усманов. Казанское востоковедение: традиции, современность, перспективы : тезисы и краткое содержание докладов международной научной конференции, 10-11 октября 1996 года, «Фест», 1997, стр. 240.

{{Татарстан халыклары}}

[[Төркем:Ассириялеләр]]
[[Төркем:Татарстан халыклары]]
{{MyTatarstan2020}}

Бу биттә кулланылган калып:

Татарстан ассириялеләре битенә кайтыгыз.

Чыгана�� — https://tt.wikipedia.org/wiki/Татарстан_ассириялеләре