Мәктәп (журнал) исемле битнең чыганагын карау

Түбәндәге сәбәпкә бәйле сезнең бу битне үзгәртергә хакыгыз юк:

Ваш IP-адрес находится в диапазоне, который был заблокирован на всех вики-сайтах Фонда Викимедиа.

Блокировка наложена участником ‪EPIC‬ . В качестве причины указана Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected .

Начало блокировки: 2 июл 2024, 08:48
Конец блокировки: 2 июл 2025, 08:48

Ваш текущий IP-адрес: 206.189.44.186 . The blocked range is 206.189.32.0/20.

Зинһар, бу мәгълүматларны барлык мөрәҗәгатьләрегездә дә күрсәтегезче. Если вы считаете, что вас заблокировали по ошибке, вы можете найти дополнительную информацию на странице Недопустимость использования открытых прокси-серверов.

Для обсуждения блокировки, пожалуйста, оставьте запрос на Meta-Wiki. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.

Сез бу битнең башлангыч текстын карый һәм күчерә аласыз.

{{ Журнал
 | исем = «Мәктәп»
 | оригиналь исем = 
 | рәсем = 
 | имза = 
 | төр = педагогик-методик басма
 | формат = 
 | нигезләнде = 1913
 | публикацияләр туктату = 1914
 | бәя = 
 | гамәлгә куючы = 
 | нәшер итүче = «Сабах» ширкәте
 | мөхәрир = [[Шиһаб Әхмәров]]
 | баш мөхәрир = 
 | штат = 
 | сәяси = 
 | тел = татар теле
 | тираж = 
 | төп офис = [[Казан]]
 | ISSN = 
 | веб-сайт = 
 | язылу индексы =
 }}
<small>{{мәгънәләр|Мәктәп (мәгънәләр)}}</small>
'''«Мәктәп»''' («Мәктәб») — [[1913 ел|1913]]-[[1914 ел]]ларда [[Казан]]да [[татар теле]]ндә айга 2 тапкыр нәшер ителгән тәрбияви-педагогик һәм методик басма (''журнал''). Барлыгы 25 саны дөнья күрә. Мөхәррире — [[Шиһаб Әхмәров]] (''[[1882 ел|1882]]-[[1966 ел|1966]]''). [[1914 ел]]да башланып киткән [[Беренче бөтендөнья сугышы]] аркасында басма чыгудан туктап кала.

== Тарих ==
[[XX гасыр]] башында [[татар халкы]]нда тәрбияви-педагогик басмалар нәшер итү ихтыяҗы туа. [[1907 ел]]да «Тәрбияи-әтфаль»  журналының 5 саны, [[1908 ел]]да «Тәрбия» журналының 4 саны дөнья күрә. [[1909 ел|1909]]-[[1910 ел]]ларда [[Әстерхан]]да мулла Габдрахман Галиев тарафыннан уку-укыту һәм дини әхлак басма буларак «Мәгариф» журналы нәшер  ителә. Абунәчеләре аз булу сәбәпле чыгудан туктый<ref>[http://www.millattashlar.ru/index.php/%D0%9C%D3%98%D0%93%D0%90%D0%A0%D0%98%D0%A4_(%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%81%D0%B2%D0%B5%D1%89%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5) «Мәгариф» журналы турында «Милләттәшләр» сайтында]</ref>. [[1913 ел|1913]]-[[1914 ел]]ларда [[Ырынбур]]да ике атнага бер «Мөгаллим» журналы нәшер ителә, барлыгы 9 саны чыга<ref>[http://www.millattashlar.ru/index.php/%D0%9C%D3%A8%D0%94%D3%98%D0%A0%D0%A0%D0%98%D0%A1_(%D0%9C%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%80%D0%B8%D1%81)   «Мөгаллим» журналы турында «Милләттәшләр» сайтында]</ref>.

[[1913 ел]]ның [[21 февраль|21 февралендә]] ([[6 март]]та) [[Казан]]да Габделвәли Әхмәдуллинның «Көтепханәи Сабах» ширкәте каршындагы «Өмет» басмаханәсендә «Мәктәп» журналының беренче саны дөнья күрә. Ул [[Романов]]лар патша династиясенең 300 еллыгына багышлана. Беренче санда [[Габдулла Тукай]]ның «Олуг юбилей мөнәсәбәте илә халык өмидләре» шигыре, [[Әхмәтзәки Вәлиди]]нең «Рус дәүләте һәм Романовлар  Йорты патшалык иткәндә мөселманнар», [[Габделбари Баттал|Г. Батталның]] «Юбилей һәм Троицк татарлары», [[Һади Атласи]]ның «Безнең мәктәбләр» мәкаләсе һ.б. урнаштырылган.

Журналның мөхәррире — Шиһаб Шәрәфетдин улы Әхмәров ([[1882 ел|1882]]-[[1966 ел|1966]]). Журналны чыгаруда язучылар, педагоглар, [[журналистика|журналистлар]], [[мәдрәсә]] мөгаллимнәре, [[КДУ|университет]] шәкертләре, зыялылар катнаша. Авторлар арасында [[Гаяз Исхакый]], [[Габдулла Тукай]], [[Галимҗан Ибраһимов]], [[Фатих Әмирхан]], [[Фәхрелислам Агиев]], [[Фатих Сәйфи-Казанлы]], [[Нәҗип Думави]], [[Муса Бигиев]], [[Әхмәтһади Максуди]], [[Әхмәтзәки Вәлиди]], [[Мәхмүтфуат Туктаров]], [[Габделбари Баттал]], [[Газиз Гобәйдуллин]], [[Шакир Мөхәммәдъяров]], [[Габдулла Гыйсмәти]], [[Мөхетдин Корбангалиев]], [[Фәхрелбанат Сөләймания]] һ.б. булган.
 
Журналның тематикасы киң диапазонлы була: аның битләрендә уку-укыту, белем-тәрбия турында хәбәрләр, фәнни, тарихи, икътисади мәкаләләр, мәктәп фәннәре һәм аларның программалары, мәктәп-мәдрәсәләр тарихы, хөкүмәтнең мөселманнарның мәгариф эшенә мөнәсәбәте, сәнәгать–һөнәр мәктәпләре, дини мәсьәләләр, хатын-кыз мәгарифе, чит илләрдәге (''[[Европа]] илләре, [[Төркия]], [[Америка]]'') мәгариф һәм мәктәпләр, дәреслекләр - яңа китаплар, матбугат һәм әдәбият-сәнгать яңалыклары, тел белеме, тарих укыту мәсьәләләре күтәрелә. Танылган шәхесләрнең тәрҗемәи хәлләре, хезмәтләре бирелеп бара. Мәшһүр (''[[җәдиди]]'') мәдрәсәләр турында очерклар урнаштыра. Мөгаллимнәр өчен фикер алышу һәм хәбәрләшү урыны бурычын үти. Шулай ук басмада [[татарлар]]ның үзатамасы турында «Төркиләрме? Татарлармы?» дигән бәхәс тә алып барыла.

[[1914 ел]]да башланып киткән [[Беренче бөтендөнья сугышы]] аркасында басма чыгудан туктап кала. [[1914 ел]]ның [[17 октябрь|17 октябрендә]] соңгы саны чыгарыла.

[[1918 ел]]ның [[ноябрь|ноябрендә]] [[Казан]]да чыга башлаган «[[Мәгариф (журнал)|Мәгариф]]» журналы «Мәктәп» башлап җибәргән тематик юнәлешләрне уңышлы дәвам итә. Басма [[Ватандашлар сугышы]] чорында туктап торганнан соң, [[1921 ел]]да кабат чыга башлый.

== Чыганаклар ==
# [http://www.millattashlar.ru/index.php/%D0%A2%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8D%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8C Татарский энциклопедический словарь]. Казань: Институт татарской энциклопедии АН РТ, 1999. ISBN 0-9530650-3-0

== Әдәбият ==
# ''[[Васил Гарифуллин|В. Гарифуллин]]''. «Мәктәп»тән башланган «Мәгариф». «[[Мәгариф (журнал)|Мәгариф]]», 2017 ел, № 10.

== Сылтамалар == 
* [http://magarif-uku.ru/about/http://magarif-uku.ru/about/     Журнал тарихы]{{Deadlink|date=November 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.millattashlar.ru/index.php/%D0%9C%D3%98%D0%9A%D0%A2%D3%98%D0%9F_(%D0%A8%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0) «Мәктәп» журналы турында «Милләттәшләр» сайтында]
* [http://www.missiakryashen.ru/about/Est-takoiy-narod/prilogenia/prilogenie-2/  Педагогический журнал «Мектеб». Сайт кряшенской духовной миссии] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20181217113633/http://missiakryashen.ru/about/Est-takoiy-narod/prilogenia/prilogenie-2/ |date=2018-12-17 }}{{ref-ru}}

== Искәрмәләр ==
{{искәрмәләр}}

[[Төркем:Татарча журналлар]]
[[Төркем:XX гасыр башы татар матбугаты]]
[[Төркем:Габдулла Тукай]]

Мәктәп (журнал) битенә кайтыгыз.

Чыганак — https://tt.wikipedia.org/wiki/Мәктәп_(журнал)