Кара диңгез

Кара диңгезе белән бутамаска.

Кара диңгез
болг. Черно море укр. Чорне море рум. Marea Neagră төр. Karadeniz гөрҗ. შავი ზღვა абх. Амшын Еиқәа бор. грек. Εὔξενος Πόντος грек. Μαύρη Θάλασσα лат. Pontus Euxinus рус. Чёрное море
Күлгә коючы елгалар	Чорох[d], Дунай, Filyos River[d], Ингур, Кызылырмак[d], Камчия[d], Кодор, Риони, Сакарья[d], Южный Буг[d], Ешильырмак[d], Bartın River[d], Бзыбь, Килийское гирло[d], Değirmen Deresi[d], Кара Дере[d], Хоби[d], Мелен[d], Mzımta, Резовска[d], Шахе, Сулинское гирло[d], Supsa River[d], Велека[d], Адербиевка[d], Агуй, Агура[d], Ахелой[d], Aksu Deresi[d], Albești River[d], Андус[d], Аше[d], Авунда[d], Аян-Узень[d], Барабой (река)[d], Батова[d], Biruința River[d], Бочаров ручей[d], Бзугу[d], Casimcea River[d], Челбака[d], Четтеке-Узень[d], Чобан-Куле-Узень[d], Чолоки[d], Чёрная речка[d], Чухукт[d], Corbu River[d], Дагомыс[d], Канал Дунай — Чёрное море[d], Дедеркей, Демерджи[d], Dereaua River[d], Днестровский лиман[d], Дюрсо[d], Алака[d], Едыфлер[d], Gülüç Çayı[d], Гелевара[d], Галидзга[d], Golovița River[d], Гумиста, Hamangia River[d], Харшит[d], Хаста-Баш[d], Istria River[d], Капарча[d], Китенска[d], Кяласур, Херота, Хоста[d], Кинтриши[d], Королисцкали[d], Коз[d], Ксыр-Пата[d], Кудепста, Ла-Илья[d], Лименка[d], Магри, Макопсе, Мацеста (елга), Mert River[d], Мокви[d], Небуг, Нечепсухо[d], Nuntași River[d], Орта-Узень[d], Отузка[d], Паук, Пинар[d], Potârnichea River[d], Псезуапсе, Пышады, Псоу (елга), Путамиш[d], Нерушай[d], Жвава-Квара[d], Sabuncular Deresi[d], Архаве[d], Q21210492?, Q21211128?, Q21211613?, Q21589275?, Q21589411?, Q21695199?, Q21696490?, Окуми[d], Цхенис-Цкали (река)[d], Q2930184?, Q3548106?, Batlama River[d], Кутлак[d], Razim River[d], Репруа[d], Ропотамо[d], Săcele River[d], Sărata River[d], Шапсуго, Шелен[d], Шепси[d], Slava River[d], Сочи, Судак[d], Сукко, Tașaul River[d], Tatlageacul Mare River[d], Tatlageacul Mic River[d], Telița River[d], Терме[d], Фермодонт[d], Туапсе[d], Туклузка[d], Улу-Узень Восточный[d], Улу-Узень[d], Ускут[d], Valea Vadului River[d], Ворон[d], Яглыдере (река, впадает в Чёрное море)[d], Яшамба[d], Загмата[d], Чемитоквадже[d], Буу, Җанхот һәм Хотецай
Күлдән ага торган елгалар	Босфор бугазы
Объектның бассейны илләре	Болгария, Гөрҗистан, Россия, Румыния, Төркия һәм Украина
... хөрмәтенә аталган	кара
Дәүләт	Болгария  Россия  Украина  Румыния  Төркия  Гөрҗистан  Абхазия Җөмһүрияте[d]
Нәрсә белән чиктәш	Кырым Автономияле Җөмһүрияте һәм Болгария
Нәрсәгә тоташа	Мәрмәр диңгезе
Озынлык	1175 km
Киңлек	600 km
Вертикаль тирәнлек	2206 метр
Мәйдан	436 402 ± 1 км²
Күләм	547 000 кубический километр
Периметр	3400 km
Бассейн категориясе	Төркем:Кара диңгез бассейны
Кара диңгез Викиҗыентыкта

Кара диңгез (рус. Чёрное море, болг. Черно море, укр. Чорне море, рум. Marea Neagră, төр. Karadeniz, гөрҗ. შავი ზღვა) — Атлантик океан бассейнының эчке диңгезе. Босфор бугазы аркылы Мәрмәр диңгезе белән тоташа һәм Киреч бугазы аркылы — Азак диңгезе белән. Төньяктан диңгезгә Кырым ярымутравы уелып кергән. Кара диңгез өслегендә Европа белән Кече Азия арасындагы су чиге ята.

Кара диңгез Россиянең, Украинаның, Румыниянең, Болгариянең, Төркиянең, Абхазиянең һәм Гөрҗистанның ярларын юа.

Кара диңгез төньяктан көньякка иң күбе 1150 кмга, көнчыгыштан көнбатышка 580 кмга җәелгән.

Утраулар бик аз. Иң зурысы — Украинадагы 62 км² мәйданлы Җарылгач утравы. Калган утрауларның мәйданы 1 км²дан артык түгел.

Кара диңгезгә коючы иң эре елгалар: Дунай, Днепр, Днестр, һәм кечерәкләрдән — Мзымта, Псоу, Бзыбь, Риони, Кодор (Кодори), Ингур (Ингури), Чорох, Кызылырмак, Яшелирмак, Сакарья, Көньяк Буг.

Кара диңгездә иң эре портлары булган шәһәрләр:

• Россия: Новороссийск, Сочи, Туапсе, Кизләү, Керич, Акъяр, Ялта, Судак;
• Болгария: Бургас, Варна;
• Гөрҗистан: Батум, Поти;
• Абхазия (Гөрҗистан): Сухум;
• Румыния: Күстәнҗә;
• Төркия: Самсун, Трабзон;
• Украина: Әдис, Ильичёвск, Южное