İçeriğe atla

Edwin McMillan

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Edwin McMillan
Edwin Mattison McMillan'ın bir fotoğrafı
DoğumEdwin Mattison McMillan
18 Eylül 1907(1907-09-18)[1]
Redondo Beach Kaliforniya, ABD
Ölüm07 Eylül 1991 (83 yaşında)[1]
El Cerrito, Kalifornia ABD
Ölüm sebebiDiyabet kaynaklı rahatsızlıklardan[2]
VatandaşlıkAmerika Birleşik Devletleri ABD
EğitimCalifornia Institute of Technology[3]
Princeton Üniversitesi[4]
Ödüller Nobel Kimya Ödülü (1951)[5]
Kariyeri
DalıKimya
Fizik
Çalıştığı kurumlarUniversity of California, Berkeley[6]
Berkeley Radiation Laboratory[7]
Doktora
danışmanı		Edward Condon[8]
Ernest Lawrence[9]

Edwin McMillan (d. 18 Eylül 1907 - ö. 7 Eylül 1991) Nobel Kimya ödülü sahibi Amerikalı nükleer fizikçi. 93. element neptünyum'u keşfinden dolayı Glenn T. Seaborg ile birlikte 1951 yılında Nobel ödülü ile onurlandırılmıştır.[1]

Hayatı

[değiştir | kaynağı değiştir]
McMillan'ın gelişimine katkı sunduğu Siklotron

18 Eylül 1907 yılında Redondo Beach Kaliforniya'da doğmuştur. Hekim olan babası Dr. Edwin Harbaugh McMillan İngiliz, annesi Anne Marie McMillan ise İskoç asılıydı. Çocukluk yıllarını Pasadena Kaliforniya'da geçirmiş ve eğitimini de yine orada almıştır.[10]

Lisans eğitimini California Institute of Technology'de 1928 yılında almıştır. Yine aynı üniversitede bir yıl sonra yüksek lisans yapmıştır. 1932 yılında Princeton Üniversitesi'nden doktora yapmaya başlamıştır. Aynı sene Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de de araştırma görevlisi olarak çalışmaya başlamıştır. 2 yıl sonra Profesör Ernest Lawrence'ın rehberliğinde radyasyon laboratuvarlarında nükleer tepkimeler ve bu tepkimelerin ürünleri konusunda araştırma yapmak üzere işe alınmıştır. Bu dönemde ayrıca siklotron tasarımı ve yapımı üzerinde de Berkeley fizik bölümünde çalışmıştır. 1936 yılında asistan profesör, 1946 yılında profesör olmuştur.[10]

II. Dünya Savaşı patlak verince önce 1940-1941 yılları arasında ulusal savunma araştırmalarında, 1941-1942 yılları arasında Massachusetts Teknoloji Enstitüsü radyasyon laboratuvarlarında, daha sonra 1942-1945 yılları arasında ABD ulusal radyo ve ses laboratuvarlarında (San Diego) hizmet vermiştir.[10]

1951 yılında 1950 Research Corporation Scientific ödülünü almış, 1963 yılında da Atoms for Peace ödülünü profesör Veksler ile paylaşmıştır.[10] Berkeley'de fizik eğitimi alırken Elsie Walford Blumer (Emeritus profesör George Blumer'in kızı) ile evlenmiş ve bu evlilikten üç çocuk sahibi olmuştur.[10]

1954 yılında Kaliforniya radyasyon laboratuvarlarına yardımcı direktör olarak geri dönmüştür. Aynı yerde daha sonra direktör olmuştur. Kariyerinin sonuna kadar burada çalışmış 1973 yılında emekli olmuştur.[1] Emekli olduktan sonra Cern'de bir deneyde aktif görev almıştır. Ayrıca emekliliği süresince bilim tarihi hakkında birçok akademik makale yazmıştır. 7 Eylül 1991 yılında 83 yaşındayken ölmüştür.[11]

Bilimsel katkıları

[değiştir | kaynağı değiştir]
Neptünyum Elektron kabuğu şeması

Nükleer fisyon üzerine çalışırken, Uranyum elementinin bozunma ürünü olan Neptünyum elementini keşfetmiştir. 1940 yılında Philip Abelson ile birlikte Neptünyum elementini izole etmeyi başarıp keşifini kanıtlamıştır.[12]

Neptünyum transuranium elementlerinden ilk keşif edilenidir. McMillan ve Abelson Uranyum-238'i nötronlar ile bombardımana tutarak 2,3 gün yarı ömrü olan Neptünyum-239'u yapay olarak üretmiştirler. Martin Klaproth'la başlayan yapay elementleri gezen isimleriyle adlandırma geleneğine uygun olarak bu element de adını bir diğer gezegen Neptün'den almıştır. Daha sonra Plütonyum elementini de keşif etmistir.[13]

II. dünya savaşı süresince radar ve sonar üzerine araştırma görevlerinde bulunmuş ayrıca Manhattan Projesinde görev almıştır.[14]

Ernest Lawrence'ın Siklotron'una önemli katkılarda bulunmuştur. Plütonyum ve Neptünyum elementlerini keşif ederken bu siklotrondan yaralanmıştır.[15]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Nobel Kimya Ödülü sahipleri listesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c d "Edwin-Mattison-McMillan". britannica.com. 22 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  2. ^ "448/000100148". nndb.com. 27 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  3. ^ "Nobel". caltech.edu. 10 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  4. ^ "Alumni". paw.princeton.edu. 15 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  5. ^ "laureates". nobelprize.org. 5 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  6. ^ "nobel". berkeley.edu. 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  7. ^ "nine-nobel-laureates". lbl.gov. 30 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  8. ^ "edward_condon". evi.com. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  9. ^ "lawrence-legacy". lbl.gov. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  10. ^ a b c d e "mcmillan". nobelprize.org. 21 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  11. ^ "McMillan". imglib.lbl.gov. 27 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  12. ^ "ele093". education.jlab.org. 15 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  13. ^ "neptunium". chemicool.com. 21 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  14. ^ "mcmillan". deadscientistoftheweek.blogspot.gr. 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
  15. ^ "lawrence/bomb". aip.org. 15 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2013. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Edwin_McMillan&oldid=33638215" sayfasından alınmıştır