BaBa ZuLa

BaBa ZuLa
BaBa ZuLa ;
Tarzlar	psikedelik, deneysel, avangart, reggae, dub, füzyon müzik, psikedelik folk, elektronik müzik, rock
Etkin yıllar	1996–günümüz
Resmî site	babazula.com
Üyeler	Murat Ertel; Mehmet Levent Akman; Esma Ertel ; Ümit Adakale
Eski üyeler	Emre Onel; Ceren Oykut; Çoşar Kamçı; Melike Şahin; Periklis Tsoukala; Özgür Çakırlar

BaBa ZuLa, 1996'da Mehmet Levent Akman, Murat Ertel ve Emre Onel tarafından kurulan müzik grubudur.

Grup, geleneksel Türk müzik aletlerini kullanır ve parçalarını Türk halk müziği usullerinden ve elektronik müziğin olanaklarından yararlanarak, kendi melodi, ritim ve sözleri ile yaratır.

Grup, müziğini 'uzay yolu oryantal müziği' olarak tanımlar. Müzisyenler, konser sırasında rengarenk kostümler giymekte; teatral ve törensel öğelerden yararlanmaktadır.

Oluşumu

BaBa ZuLa grubu 1996 yılında Derviş Zaim'in yeni tamamladığı Tabutta Rövaşata filmi için okuldan arkadaşı Murat Ertel'in kurucusu olduğu Zen grbundan yeni müzikler istemesi üzerine oluştu.^[1] Grup elemanlarından üç kişi (Mehmet Levent Akman, Murat Ertel ve Emre Onel) filme müzik yapmak için yeni bir grup kurdu ve "BaBa ZuLa" ismini seçti.^[2] Gruun adı, "değerli olan şeylerin saklandığı gizli, sakin yer" anlamındaki Zula ile Baba kelimelerinin birleşimi ile meydana geldi.

Filmin çekimlerinden sonra grubun dağılması planlanmıştı ancak film başarlı olup müzikleri çok beğenilmiş ve gelen tiyatro, film, konser müziği yapma teklifleri üzerine grup dağılmayıp devam etmiştir.^[3]

Kaşık, saz, darbuka gibi geleneksel enstrümanlar ile modernize edilmiş bir Türk enstürmanı olan elektro saz kulanan grup, ürettiği müziği "Uzay yolu oryantal müziği' olarak tanımlamıştır. Grup, konserleri sırasında kendilerinin tasarladığı renkli kostümler giyip sıra dışı sahne şovları ile ilgi çekti, Türkiye'den çok yurtdışında etkinliklerde yer aldı.^[3] Albümlerinde konuk sanatçı olarak William MacBeath, Ralph Carney gibi isimlerle birlikte çalıştı.

Albümler, turne ve konserler

BaBa ZuLa'nın ilk albümü, grubun Tabutta Rövaşata için 1996'da kaydettiği özgün müziklerden oluşur. Filmle aynı adı taşıyan albümdeki dört parçada filmde rol alan Ahmet Uğurlu, Tuncel Kurtiz ve Ayşen Aydemir'in de ses kayıtları bulunur.

1999 yılında çıkan Üç Oyundan Onyedi adlı albümde Küçük Prens, Kurbağa Öyküleri ve Mutfak Kazaları adlı tiyatro oyunlarının sahnelemeleri için hazırlanan müzikler bir araya toplamıştır. Ralph Carney, Brenna MacCrimmon ve Selim Sesler albüme katkı sağlayan konuk sanatçılardan bazılarıdır.

Grup, 2001 yılında Ahmet Çadırcı'nın yönetmenliğini yaptığı Renkli Türkçe adlı sinema filminin müziklerini albüm yaptı. Bu albümü 2003'te yayınlanan ve Kanadalı şarkıcı ve müzikolog Brenna MacCrimmon’ın da katkıda bulunduğu Ruhani Oyun Havaları adlı albüm izledi.

Grup, 2004 yılında Danimarka'da ağırlıklı olarak Amerika ve İngiltere’den grupların katıldığı Roskilde Festivali'nde,^[4] Fransa'da Printemps de Bourges'de ve Berlin'de Şimdi/Now Festivali'nde konserler verdi.

Fatih Akın'ın İstanbul'daki değişik müzik türleri, müzik kültürlerini işleyen İstanbul Hatırası: Köprüyü Geçmek adlı belgesel filmnide grup üyelerinden bazıları rol aldı ve filmde grubun iki parçası kullanıldı.^[5]

2005 yılında Duble Oryantal adlı albümleri yayımlandı. Sly & Robbie, Alexander Hacke, Neil Fraser, Özkan Uğur, Mehmet Güreli, Hüsnü Şenlendirici ve Brenna MacCrimmon albümdeki konuk müzisyenlerdir. Grup aynı yıl temmuz ayında İspanya'da La Mar de Musica'da konser verdi.

Grup, Yüksel Aksu'nun Dondurmam Gaymak filminin müziklerini yaptı. Film için hazırlanan parçalardan oluşan albüm Nisan 2006'da yayımlandı. Ardından 2006 yılında grup Danimarka turnesi yaptı, Vooruit Festivali (Belçika), Arezzo Wave Festivali (İtalya) ve Bimhuis'te (Amsterdam) konser verdi.

2007'de Atina ve Stockholm konserlerini, Marsilya'da düzenlenen bir müzik fuarı olan Babel Med ve Tokyo konserleri izledi. Baba Zula Venedik Bienali'nde Türk Pavyonu'un Açılıp Partisi'nde sahne aldı.^[6] 15 Eylül 2007'de altıncı albümleri olan Kökler yayımlandı. Grubun konserlerinde seslendirdiği "İskender", Neşet Ertaş'ın katkısı olan "Sevsem Öldürürler Sevmesem Öldürürler" ve Murat Ertel'in sözleri ve Pir Sultan Abdal'dan alıntı bir dörtlük ile bestelenmiş "Âşıkların Sözü Kalır" bu albümdeki parçalardan bazılarıdır.^[7]

Grubun 2010 yılında çıkardıkları Gecekondu adlı albümde pek çok konuk sanatçı yer aldı.^[8] 2014 yılında yayımlanan 34 Oto Sanayi adlı stüdyo albümü Japonya'da çok satanlar listesinde birinci sıraya yükseldi.^[9]

Grup, 20. yılı olan 2016'da farklı yıllarıyla özdeşleşmiş 28 parçanın canlı kayıtlarını, alternatif versiyonlarını, yeniden yorumlamalarını farklı ortaklıklarla sunumlarını içeren XX adlı bir albüm çıkardı.^[10] Bu albümle Avrupa World Music listesinde ilk sırada yer aldı.^[11]

BaBa Zula 25. yılında ise tamamı bir seferde stüdyoda kaydedilmiş "Hayvan Gibi” adlı bir albüm çıkardı.^[12]

Müzik tarzı ve etkilenmeler

BaBa ZuLa'nın müziği, öncüsü olan Zen grubunun müziğine benzemekle birlikte göre daha yalın ve minimaldir. Ertel, BaBa ZuLa'nın öncülü Zen grubunu müziğindeki Batı ve Rock etkisini fazla bulmaya başlamış, BaBa ZuLa'nın ürettiği müziğin Türk halk müziği etkilerine ve belli tanımlamalar (gam vb.) makam ve usulleri takip ederek altında doğaçlamaya daha açık hale gelmesini istemiştir. Böylece BaBa ZuLa, geleneksel formlara daha yakın, Türk müziğinde olduğu gibi doğaçlamaları daha fazla, şarkı odaklı bir anlayışa geçmiştir. Anadolu'daki Alevi ve Bektaşi inancından da etkilenir

Grup üyeleri

Murat Ertel – Vokal, elektro saz, cura, gitar, diğer telli çalgılar, bendir, perküsyon (1996-)
Mehmet Levent Akman – Perküsyon (1996-)
Esma Ertel - vokal, dans
Ümit Adakale - darbuka, davul, bendir, perküsyon

Eski üyeler

Emre Onel – Darbuka, ses örnekleyici (1996-2003)
Çoşar Kamçı – Darbuka (2003-2012)
Ceren Oykut – Konser sırasında canlı çizim (2004-2010)
Melike Şahin - vokal (2012- 2018)
Periklis Tsoukala - Vokal, elektro ud, elektro bariton ud (2012- 2022)
Özgür Çakırlar - Darbuka, bendir, davul (2013-2017)

Diskografi

1996 - Tabutta Rövaşata - Tabutta Rövaşata (yönetmen:Derviş Zaim) film müzikleri (Ada Müzik)
1999 - Üç Oyundan Onyedi Müzik (Doublemoon)
2003 - Ruhani Oyun Havaları (Doublemoon, miks: Neil Fraser)
2005 - Duble Oryantal (Doublemoon, miks: Neil Fraser)
2006 - Dondurmam Gaymak - Dondurmam Gaymak (yönetmen: Yüksel Aksu) film müzikleri (Rh Pozitif)
2007 - Kökler (Doublemoon)
2010 - Gecekondu (Doublemoon)
2014 - 34 Oto Sanayi^[13]
2017 - XX
2017 - XX Dub
2019 - Derin Derin
2020 - Hayvan Gibi^[14]

Konuk sanatçılar

Selim Sesler (Klarnet)
Brenna MacCrimmon (Halk müziği şarkıcısı)
Fahrettin Aykut (Davul)
Alexandre Hacke (Bas)
Ralph Carney (Saksafon (Tom Waits, B-52's))
Tuncel Kurtiz (Sinema ve tiyatro oyuncusu)
Ahmet Uğurlu (Sinema ve tiyatro oyuncusu)
Semiha Berksoy (Opera sanatçısı)
Demir Kerem Atay (Fairuz Derin Bulut)
Okan Yılmaz (Fairuz Derin Bulut)
Serra Yılmaz (Sinema ve tiyatro oyuncusu)

Kaynakça

^ Dergy (16 Ekim 2021). "Bu dünyada iki tür insan var, Baba Zula dinleyenler ve dinlemeyenler: Baba Zula'yı Baba Zula yapan 10 şarkı - Dergy". 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
^ http://www.innerviews.org/inner/babazula.html 26 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Innerviews.org - Baba Zula Reinvigorating Roots by Anil Prasad
^ ^a ^b MAG (5 Ekim 2012). "UZAY YOLU ORYANTAL MÜZİĞİ BaBa ZuLa". MAG. 22 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
^ "Baba Zula Roskilde Festivali'nde". Hürriyet. 23 Haziran 2004. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
^ Güngör, Aylin (10 Kasım 2021). "Arşivden: Baba Zula'nın kimler yok ki teknesi". bant mag. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
^ İlhan, Ayşe ÇAKIR (1 Aralık 2006). "Yaratıcı Drama ile Örtüşen Çağdaş Sanat Akımları". Yaratıcı Drama Dergisi. 1 (3/4): 139-157. ISSN 1305-8177. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
^ "70 Müzisyen 10 dilde buluştu: 'Âşıkların Sözü Kalır'70 Müzisyen 10 dilde buluştu: 'Âşıkların Sözü Kalır'". Agos. 9 Mayıs 2023. 20 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023.
^ "BaBa ZuLa`dan Gecekondu | KÜLTÜR-SANAT". Cosmoturk.com. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
^ "Babazula Japonya'nın birincisi!". Hürriyet. 15 Ekim 2014. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
^ "XX: 10 maddede BaBa ZuLa'nın 20. yıl albümü". bant mag. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
^ "BaBa ZuLa: Köklerimizi hep sevdik ve küçümsemedik". T24. 2 Mart 2017. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
^ "25. yılını bir albümle kutlayan BaBa ZuLa ile Pazar Söyleşisi". Cumhuriyet. 26 Ekim 2020. 30 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
^ "BaBa ZuLa, 34 Oto Sanayi'nin plağını çıkardı!". HaberTürk. 16 Ocak 2015. 26 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023.
^ "25. yılını bir albümle kutlayan BaBa ZuLa ile Pazar Söyleşisi". Cumhuriyet. 26 Ekim 2020. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2023.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta BaBa ZuLa ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

[1] Dergy (16 Ekim 2021). "Bu dünyada iki tür insan var, Baba Zula dinleyenler ve dinlemeyenler: Baba Zula'yı Baba Zula yapan 10 şarkı - Dergy". 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.

[2] ttp://www.innerviews.org/inner/babazula.html 26 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Innerviews.org - Baba Zula Reinvigorating Roots by Anil Prasad

[:0-3] MAG (5 Ekim 2012). "UZAY YOLU ORYANTAL MÜZİĞİ BaBa ZuLa". MAG. 22 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.

[4] "Baba Zula Roskilde Festivali'nde". Hürriyet. 23 Haziran 2004. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.

[5] Güngör, Aylin (10 Kasım 2021). "Arşivden: Baba Zula'nın kimler yok ki teknesi". bant mag. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.

[6] İlhan, Ayşe ÇAKIR (1 Aralık 2006). "Yaratıcı Drama ile Örtüşen Çağdaş Sanat Akımları". Yaratıcı Drama Dergisi. 1 (3/4): 139-157. ISSN 1305-8177. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.

[7] "70 Müzisyen 10 dilde buluştu: 'Âşıkların Sözü Kalır'70 Müzisyen 10 dilde buluştu: 'Âşıkların Sözü Kalır'". Agos. 9 Mayıs 2023. 20 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023.

[8] "BaBa ZuLa`dan Gecekondu | KÜLTÜR-SANAT". Cosmoturk.com. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.

[9] "Babazula Japonya'nın birincisi!". Hürriyet. 15 Ekim 2014. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.

[10] "XX: 10 maddede BaBa ZuLa'nın 20. yıl albümü". bant mag. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.

[11] "BaBa ZuLa: Köklerimizi hep sevdik ve küçümsemedik". T24. 2 Mart 2017. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.

[12] "25. yılını bir albümle kutlayan BaBa ZuLa ile Pazar Söyleşisi". Cumhuriyet. 26 Ekim 2020. 30 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.

[13] "BaBa ZuLa, 34 Oto Sanayi'nin plağını çıkardı!". HaberTürk. 16 Ocak 2015. 26 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023.

[14] "25. yılını bir albümle kutlayan BaBa ZuLa ile Pazar Söyleşisi". Cumhuriyet. 26 Ekim 2020. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2023.

[1]