Trablusgarp (eyalet) sayfasının kaynağını görüntüle

Aşağıdaki nedenden dolayı bu sayfayı değiştirmeye izniniz yok:

IP adresiniz tüm Wikimedia Vakfı vikilerinde engellenen bir aralıkta.

Engellemeyi yapan ‪EPIC‬. Verilen gerekçe Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Engel başlangıcı: 08.48, 2 Temmuz 2024
Engelin sonlanması: 08.48, 2 Temmuz 2025

Geçerli IP adresiniz 206.189.44.186. Engellenen aralık 206.189.32.0/20.

Lütfen yapacağınız sorgulara yukarıdaki bütün ayrıntıları ekleyin. Yanlışlıkla engellendiğinizi düşünüyorsanız, ek bilgileri ve talimatları Açık vekil sunuculara izin verilmez küresel ilkesinde bulabilirsiniz.

Aksi takdirde, engellemeyi tartışmak için lütfen Meta-Wiki'de bir inceleme isteği gönderin. Ayrıca, yukarıdaki tüm ayrıntıları içeren bir e-postayı kahyalar VRT sırasına stewards@wikimedia.org adresinden gönderebilirsiniz.

Bu sayfanın kaynağını görebilir ve kopyalayabilirsiniz.

{{Eski idari bölüm bilgi kutusu
|native_name = {{rtl-lang|ota|ولايت طرابلس غرب}}<br />''Vilâyet-i Trâblus Gârp''
|common_name            = Trablus Krallığı
|continent              = Africa 
|region                 = North Africa
|country                = Cezayir
|subdivision            = [[Eyalet]], [[Vilayet]]
|nation                 = Osmanlı İmparatorluğu
|year_start             = 1551
|year_end               = 1911
|date_start             = 
|date_end               = 18 Ekim 1911
|event_start            = 
|event_end              = [[Trablusgarp Savaşı]]
|p2                     = Hafsiler
|flag_p2                = Tunis Hafsid flag.svg
|s1                     = İtalyan Libyası
|flag_s1                = Flag of Italy (1861-1946).svg
|image_flag             = Flag of the Ottoman Empire (1453-1844).svg
|flag_caption           =  
|flag_type              = Osmanlı İmparatorluğu Bayrağı (1453-1844)<ref>"The Karamanli-era flags have always an uneven number of horizontal stripes, alternatively red and yellow. The flags of the Tripoli Regency were hoisted on forts and armed vessels in Tripoli, Benghazi, and Derna. Civil ensigns were plain red, similar to the Ottoman Empire civil ensign."  ([http://www.crwflags.com/fotw/Flags/ly_trip.html Historical Flags of Tripoli] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20121020183255/http://www.crwflags.com/fotw/Flags/ly_trip.html |tarih=20 Ekim 2012 }}, Ivan Sache, 8 October 1999, [[Flags of the World]], citing  L. Philippe in ''Franciae Vexilla'' (ISSN 1270-0096) #15/61, September 1999, who in turn refers to 
"A letter dated 20 December 1818 from France consul in Tripoli de Barabrie [of Barbaria], with a companion colour plate, now kept in file 3JJ434 in naval section of the French National Archives.").

Other flags were in use. "In the Turkish period Libya used various flags: red with three yellow or white crescents in different positions, and a horizontal red, green, white, red, white, green, red flag." ([http://www.crwflags.com/fotw/Flags/ly_trip.html Historical Flags of Tripoli] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20121020183255/http://www.crwflags.com/fotw/Flags/ly_trip.html |tarih=20 Ekim 2012 }}, Jaume Ollé, 29 September 1996, [[Flags of the World]]).

A green flag with three crescents is shown by ''[[:File:Flickr - …trialsanderrors - Johnson's new chart of national emblems, 1868.jpg|Johnson's new chart of national emblems]]'' (ca. 1868).</ref>
|image_coat             =  
|image_map              = Tripolitania_Eyalet,_Ottoman_Empire_(1795).png
|image_map_size         = 280px
|image_map_caption      = Trablusgarp Eyaleti (1795)
|capital                = [[Trablus]]
|today                  = {{bayrakülke|Libya}} 
<!--- Area and population of a given year --->
}}{{Libya tarihi}}

'''Trablusgarp Eyaleti''' veya '''Trablusgarp Beylerbeyliği,''' ([[Arapça]]:ايالة طرابلس الغرب) [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]] [[Eyalet (Osmanlı İmparatorluğu)|eyaletidir]]. Osmanlı Devleti'nde iki tane ''Trablus'' adını taşıyan idari bölge bulunmaktadır. Bunları birbirinden ayırmak için buradakine ''Trablus-ı Garb'' veya ''Mağrib Trablusu'', Şam bölgesindekine ''Trablus-ı Şam'' veya ''Şam Trablusu'' denilmiştir.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-37">"Tarih araştırmaları dergisi", sf. 46, Ankara Üniversitesi Basımevi (2004).</ref>  Trablusgarp 360 yıl, 1 ay, 20 gün Osmanlı egemenliğinde kalmıştır.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-1">Yılmaz Öztuna "Başlangıcından zamanımıza kadar Büyük Türkiye tarihi" cilt 10, sf. 144, Ötüken Yayınevi (1977).</ref> Trablusgarp Eyaleti, sâlyâneli bir deniz eyaletidir. 17. yüzyılda ocaklık olmuştur.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-8">Yılmaz Öztuna a.g.e., cilt 12, sf. 31.</ref>

== Tarihçe ==
[[Dosya:Tripolitania Eyalet, Ottoman Empire (1609).png|küçükresim|Eyaletin sınırları ve konumu (1609)]]

=== İlk valiler dönemi ===
1510 yılında Don [[Pedro Navarro]] tarafından [[İspanyollar]]ın eline geçen Trablusgarp,<ref name="Trablusgarp Eyaleti-2">Hamiyet Sezer-Ankara Üniversitesi Tarih Araştırmaları Enstitüsü "II. Abdülhamit Döneminde Osmanlı'da Vilayet Yönetiminde Düzenleme Gayretleri-Trablusgarp Örneği-Tarih araştırmaları dergisi" sf. 165, Ankara Üniversitesi Basımevi (1963).[http://209.85.129.132/search?q=cache:Ueat6IQoHeQJ:www.ankara.edu.tr/kutuphane/TarihArastirmalari/TarihArastirmalari_2002_c20_s32/8_hamiyet_sezer.pdf+trablusgarp+osmanl%C4%B1&hl=tr&ct=clnk&cd=10&gl=tr bağlantı]{{Ölü bağlantı|tarih=Nisan 2020 }}</ref> bir sömürgeyi idare etmekte zorlanan İspanya kralı II. Ferdinand tarafından, 1528 yılında [[Hastabakıcı Şövalyeler]]'e bırakılmıştır. [[Bingazi]] ise [[I. Selim|Yavuz Sultan Selim]] tarafından [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]] yönetimine geçmiştir.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-16">"Hürriyet ansiklopedik yıllığı" sf. 359, Hürriyet (1974).</ref> Divân-ı Hümâyûn Enderûn Ağalarından Hadım Murad Ağa,<ref name="Trablusgarp Eyaleti-32">[[Ahmet Kavas]], "Osmanlı-Afrika ilişkileri" sf. 44, Tasam Yayınları (2006).</ref> [[Barbaros Hayreddin Paşa]]'nın düzenlediği Trablusgarp seferine katılmıştır. Bu savaşta başarısız olmuşlardır, fakat Trablusgarp'ın 17 kilometre doğusundaki [[Tacura]] şehrini fethetmişlerdir. Murad Ağa bu şehre Bey tayin edilmiş ve 19 yıl burada kalmıştır.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-33">Cüneyt Ölçer, "Bülten, 3" sf. 16, Türk Nümismatik Derneği (1983).</ref> Osmanlı Devleti'nde denizci olan [[Turgut Reis]] ise [[Venedik Cumhuriyeti|Venedikliler]] ile savaşmıştır. Ardından [[İstanbul]]'a çağrılmıştır. Padişah [[I. Süleyman|Kanuni Sultan Süleyman]], Turgut Reis'e eğer Trablusgarp'ı fethedebilirse buranın yönetimini kendisine vereceğini söylemiştir. Turgut Reis'e sözünün garantisi olarak işlemeli bir kılıç ile bir [[Kur'an]] göndermiştir.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-3">[[Joseph von Hammer-Purgstall|Joseph von Hammer]] "Osmanlı İmparatorluğu Tarihi" 2. cilt sf. 86, İlgi Kültür Sanat Yayınları (Nisan 2007).</ref> Aslında Kanuni Sultan Süleyman, ilk olarak fetih emrini [[Sinan Paşa]]'ya vermiş fakat Sinan Paşa bu göreve layık olmadığını arz etmiştir.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-24">İ. Bülent Işın, "Osmanlı bahriyesi kronolojisi: XIV-XX yüzyıl, 1299-1922" sf. 28, Dz.K.K. Mrk.D.B.Ş.K. Basımevi, (2004), ISBN 975-409-266-4.</ref> Trablusgarp, Kanuni Sultan Süleyman emriyle 15 Ağustos 1551 yılında Turgut Reis, Murad Ağa ve Sinan Paşa tarafından [[Trablus Kuşatması|fethedilmiştir]].<ref name="Trablusgarp Eyaleti-4">Celal Tevfik Karasapan, "Libya, Trablusgarp, Bingazi ve Fizan", sf. 12, Resimli Posta Matbaası (1960).</ref> Fetih sırasında Tacura'yı üs edinmiş olan Murad Ağa karadan ve denizden saldırmış, Sinan Paşa ise kuvvetli bir donanma ile Trablus'u kuşatmıştır.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-36">"Sultan II. Abdülhamid ve Devri Semineri", sf. 48, Tarih Araştırma Merkezi, İstanbul Üniversitesi (1994).</ref> Trablusgarp'ın yönetimi Padişahın kesin vaadi uyarınca, fetih mükafatı olmak üzere Turgut'a verilmesi gerekirken, Sinan Paşa tarafından Murad Ağa'ya verilmiştir.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-5">Joseph von Hammer, a.g.e., cilt 2, s. 86, 87.</ref> Murad Ağa, 1552'de Tacura'da bugün de adını taşıyan büyük bir cami yaptırmıştır.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-35">Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı, "1911-1912 Osmanlı-İtalyan harbi ve kolağası Mustafa Kemal", sf. 34, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (1984).</ref>

[[Dosya:Ottoman Tripoli Womens Dress.jpg|sol|upright=0.61|küçükresim|16. yüzyılda Trablus'da bir kadın]]
Turgut Reis, Murat Ağa'nın beylerbeyi olmasından gücenmiştir. Ardından deniz seferlerine katılarak birçok ganimet ile İstanbul'a dönmüştür. Kanuni Sultan Süleyman, eskiden verdiği söze uyarak onu Trablusgarp Beylerbeyi yapmak istemiştir. Fakat Turgut Reis'i hiçbir vakit devlete sürekli olarak hizmete alışamaz gösteren Rüstem Paşa'nın ısrarı üzerine onu Adaların bir kısmını, yani deniz yurtluklarını içine alan Karlı ili Sancağı'na sancakbeyi olarak atamıştır. Bir gün Kanuni Sultan Süleyman atlı olarak saraydan çıkarken Turgut Reis, bu fırsattan faydalanmıştır. Padişahın atının üzengisini tutarak bağlılıklarını sunmuştur ve kendisine verilmiş olan sözün gerçekleşmesini istemiştir. Sultan Süleyman da sözünü tutarak ona ''Trablusgarp Beylerbeyi'' unvanını vermiştir.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-5" /> Turgut Reis'in beylerbeyi olmasıyla Trablusgarp gerçek manada Osmanlı eyaleti olmuş,
<ref name="Trablusgarp Eyaleti-32" /> Murad Ağa ise Tacura'ya gitmiştir.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-33" /> Turgut Reis, eyaleti düşman eline bırakmamak için buraya [[Yeniçeri]]ler getirmiştir. Kendisi Beylerbeyli makamında bulunduğu zamanlarda, damadı Hayreddin Paşa zade Hasan Paşa, Cezayir Beylerbeyi makamındadır.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-34">Feridun Fazıl Tülbentçi, "Büyük Türk zaferleri" sf. 100, İnkılâp Kitabevi (1961).</ref> Malta kuşatması sırasında Turgut Reis başına gelen bir taşla ölmüştür. 18 Haziran 1565 tarihinde cenazesi Trablus'daki cami ve medresesi yanındaki türbesine gömülmüştür.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-31">"Anadolu uygarlıkları ansiklopedisi", cilt 4, sf.671, Görsel Yayınlar (1982).</ref> Turgut Reis'in şehit düşmesi üzerine, [[Kılıç Ali Paşa]] beylerbeyi olmuştur.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-7">Yılmaz Öztuna a.g.e., cilt 4, sf. 56.</ref>

1572 yılında beylerbeyi olan Mustafa Paşa 1574 yılında makamında ölmüştür. Ardından beylerbeyi olan Haydar Paşa, Trablusgarp Eyaleti ile Tunus Eyaleti'ni birlikte yönetmiştir.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-6">Yılmaz Öztuna a.g.e., cilt 10, sf. 143.</ref> 22 Temmuz 1574 tarihinde Serasker Sinan Paşa; Trablusgarp Beylerbeyi Haydar Paşa'yı ve Mustafa Paşa'yı Halku'l Vâd'ı kuşatması için görevlendirmiştir. Bu emirin ardından bu kaleye saldırı düzenlenmiştir.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-5">Joseph von Hammer, a.g.e., cilt 2, s. 157, 87.</ref> Haydar Paşa, Hasan Paşa'dan sonra yine beylerbeyi olmuştur. 1585 yılında beylerbeyi olan Ramazan Paşa, Vâdi's Seyl Savaşı galibidir. 1589 yılında beylerbeyi olan İstanköylü Ahmed Paşa, Sadrazam [[İstanköylü Çelebi (Güzelce) Ali Paşa|İstanköylü Çelebi Güzelce Ali Paşa]]'nın babasıdır ve makamında ölmüştür.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-6" />

=== Dayılar dönemi ===
[[Dosya:The Dutch in Tripoli.jpg|küçükresim|1670 yılında Hollanda gemileri, Berberi Korsanları'na karşı bir ceza seferinde Trablus'u bombalarken.]]
Turgut Reis zamanında Trablus'a yerleşen çoğunluğu [[Ege Bölgesi|Ege]] ve [[Rumeli]] halkından olan Yeniçeriler,<ref name="Trablusgarp Eyaleti-9">İ. Bülent Işın, a.g.e., sf. 98.</ref> eyalette zorbalık ile yönetimi ele almışlardır. Ardından Memi Mehmed Paşa'dan sonra 1603 yılında tayin edilen beylerbeyi yerine Sefer Dayı'yı beylerbeyi yapmışlardır. Böylece Trablusgarp'ta [[Dayı (unvan)|dayılar]] yönetimi başlamıştır.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-10">Celal Tevfik Karasapan a.g.e., sf. 112.</ref> 1614 yılında [[Damat Halil Paşa]] komutasındaki [[Osmanlı donanması]]nın [[Trablus Seferi (1614)|Trablus Seferi]] sonucunda Sefer Dayı'nın asılarak [[İdam cezası|idam edilmesinden]] sonra<ref name="Trablusgarp Eyaleti-6" /> İstanbul'dan eyalete Şerif Paşa vali olarak atanmıştır. Şerif Paşa bir süre valilikte kaldıktan sonra Yeniçeriler tarafından paşa konağında yakalanıp İstanbul'a geri gönderilmiştir.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-11">Celal Tevfik Karasapan a.g.e., sf. 115.</ref>

1626 yılında başa geçen Ramazan Dayı aynı yıl içinde istifa etmiştir. Ardından yönetimi ele alan Sakızlı Mehmed Paşa öldürülmüş ve yerine akrabası Sakızlı Osman Paşa geçmiştir.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-6" /> 1645 yılında Girit Seferi için Trablusgarp Eyaleti'nden gemi gönderilmiştir.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-12">Prof. Dr. Mehmed Maksudoğlu "Kuruluşunun 700. Yılında Osmanlı Tarihi 1299-1922" sf. 205, Boğaziçi Yayınları (Ağustos 2001).</ref> Sakızlı Osman Paşa, Osmanlı Devleti tarihinde en uzun beylerbeylik yapan kişidir. 1672'de başa geçen Osman Dayı öldürülmüştür. 1675 yılında eski [[Kaptan-ı Derya]] Mısırlıoğlu İbrahim Paşa beylerbeyi olmuş ve Ocak 1677'de istifa etmiştir. Bunun üzerine Yeniçeriler İnebolulu İbrahim Çelebi dayı seçmiştir. Ardından Yeniçeriler tarafından dayılıktan indirilip yerine İstanköylü Büyük Mustafa Dayı geçirilmiştir.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-13">Celal Tevfik Karasapan a.g.e., sf. 117.</ref> İnebolulu İbrahim Çelebi sadece 3 gün dayılık yapabilmiştir.

1702 yılının sonlarında doğru Halil Paşa, Trablusgarp Dayısı ve Beylerbeyi olmuştur. 1710 yılında İstanbul'a döndükten sonra İsmail Hoca Dayı ve ardından Hacı Mustafa Dayı yönetici olmuştur. 4 Temmuz 1711 tarihinde yönetimi ele alan Mahmud Bey Dayı tutunamamıştır.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-21">Erdoğan Dümen, "Denizde yıllar boyu Anadolu Türkleri, 1081-1922", DZ.K.K. Basımevi (1993).</ref> Sadece 26 gün dayı dayılık yapabilmiştir. Mahmud Bey Dayı'dan sonra Karamanlı Ahmed başa geçmiştir.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-6" /> Böylece Trablusgarp'taki birinci Osmanlı devri olarak tanımlanan dönem sona ermiş,<ref name="Trablusgarp Eyaleti-29">İsrafil Kurtcephe, "Türk-İtalyan ilişkileri, 1911-1916" sf. 4, Türk Tarih Kurumu Basımevi (1995).</ref> eyalette 124 yıl hüküm sürecek Karamanlı Hanedanı'nı başlamıştır.

=== Karamanlı Hanedanı dönemi ===
Karamanlı Hanedanı, 1711 yılında Karamanlı Ahmed Paşa tarafından kurulup, 1835'e kadar hüküm süren hanedandır.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-14">Cemal Anadol, "Tarihe hükmeden millet Türkler" sf. 259, Millî Kültür Yayınları (1977).</ref><ref name="Trablusgarp Eyaleti-17">"Türkiye araştırmaları literatür dergisi" cilt.1, sf. 517, Bilim ve Sanat Vakfı (2003).</ref> Hanedana mensup son Trablusgarp yöneticisi II. Ali Paşa'dır.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-15">Mustafa Nuri, Mustafa Nuri Paşa, Neşet Çağatay, "Netayic ül-vukuat: kurumları ve örgütleriyle Osmanlı tarihi‎" sf. 97, Türk Tarih Kurumu Yayınları (1979).</ref> 1801-1805 yıllarında eyalet ile [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] arasında ''Birinci Berberi Savaşı'' gerçekleşmiştir.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-18">H. Tahsin Fendoğlu, "Modernleşme bağlamında Osmanlı-Amerika ilişkileri, 1786-1929" sf. 368, Beyan (2002).</ref>

[[Dosya:Burning of the uss philadelphia.jpg|küçükresim|sağ|Edward Moran tarafından 1897 tarihinde çizilmiş 16 Şubat 1804 tarihinde Birinci Berberi Savaşı sırasında Trablusgarp kıyılarında ABD'ye ait ''USS Philadelphia'' adlı [[fırkateyn]]in yanışı.]] 
Hanedanın kurucusu olan Karamanlı Ahmed Paşa Türk asıllı<ref name="Trablusgarp Eyaleti-22">Hayati Ülkü, "Muhtasar İslam tarihi" cilt 2, sf. 1129, Şelâle Yayınevi (1972).</ref> bir kuloğlu askeri olup,<ref name="Trablusgarp Eyaleti-19">[[Ahmet Kavas]], "Osmanlı-Afrika ilişkileri", sf. 72.</ref> soyunun [[Karaman (il)|Karaman]]'a bağlı [[Ermenek]]'e dayandığı söylenmektedir. Bu yöredeki bazı aileler bugün [[Mısır]] ve [[Libya]]'da dedelerinden kalma tapulu arazilerinin olduğunu söylemektedir. Ahmed Paşa'nın babasının veyahut dedesinin Trablusgarp'ta hizmet etmek için eyalete geldiği tahmin edilmektedir. Ahmed Paşa'nın cetlerinden birinin Turgut Reis ile birlikte Trablusgarp'a geldiğini söyleyen tarihçiler de vardır.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-20">Adnan Menderes Kaya, "Avşar Türkmenleri" sf. 47, Geçit Yayınları (2004).</ref> Annesi ise Libyalıdır.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-30">Anthony Ham, "Libya" sf. 34, Lonely Planet (1 Ağustos 2007).ISBN 978-0-86442-699-4.</ref>

Münşiye ve sahil bölgesinin yöneticisi olan ve halkın sevgisi kazanan Karamanlı Ahmed Paşa, 1710 yılında Yeniçeriler ve Kuloğulları ile Arap eşrafları arasındaki rekabetten doğan kargaşaya son vermek için Trablusgarp şehrine müdahale etmeye karar verir. Araplar ile birlik olan Ahmed Paşa, 29 Temmuz 1711 tarihinde Dayı olur.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-20" /> Ahmed Paşa; mücadele, isyan ve asayişsizlikten bıkmış olan halka iyi davranmıştır. Kendisi ile arası açık olan Trablusgarp beylerbeyi Mehmed Paşa'yı öldürttüğü gibi olayı soruşturmaya gelen Kaptan-ı Derya Canım Hoca Mehmed Paşa'yı geri göndermiş<ref name="Trablusgarp Eyaleti-21" /> ve birçok sayıda Türk askerini de öldürtmüştür. Ardından İstanbul'a yaptığı bu davranışlarını haklı göstermek için elçi göndermiştir.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-20" /> 1711'de yönetimi ele geçirmesinden on sene sonra 1722 yılında Osmanlı Devleti tarafından paşa olarak tanınmıştır.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-19" /> Hem beylerbeylik hem de paşalık payesini elde etmiştir.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-23">[[Ahmet Kavas]], "Osmanlı-Afrika ilişkileri", sf. 104.</ref>

Karamanlı Ahmed Paşa, Yeniçerilere güvenmemektedir. Bu yüzden halktan bir milis kuvvet oluşturmuş ve ardından korsanları himaye altına almıştır.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-20" /> Eyaletteki kabilelerin isyanlarını sona erdirerek asayişi sağlamıştır.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-25">Ankara Üniversitesi, Tarih Araştırmaları Enstitüsü, "Tarih araştırmaları dergisi" sf. 166, Ankara Üniversitesi Basımevi (2002).</ref> Bazı devlet adamlarını, eşrafları ve dönemin tarihçisi İbn Galbun'u öldürtmüştür. Böylece hakimiyetini bütün eyalete yaymıştır.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-20" /> Fransa ile aradaki anlaşmazlık nedeniyle bir Fransız filosu gelerek Trablusgarp kalesini topa tutmuştur. Büyük bir donanma ile tekrar geleceklerini bildirmişlerdir. Bu halden telaşa düşen Ahmed Paşa, vaziyeti İstanbul'a bildirmiştir. Osmanlı Hükûmeti'nin arabuluculuğu ve Fransa elçisinin gayretleriyle Temmuz 1729 (Zilkade 1141)'da aradaki anlaşmazlık halledilmiştir.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-26">İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Enver Ziya Karal, "Osmanlı tarihi" cilt 4, sf. 252, Türk Tarih Kurumu Basımevi (1947).</ref> Ahmed Paşa, başta Fransa ve İngiltere olmak üzere batılı devletlerle iyi geçinmeye çalışmış ve onlarla barış ve ticaret anlaşmaları yapmıştır. 16 Mayıs 1733 tarihinde Padişah [[I. Mahmut]] tarafından görevi yenilenmiştir.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-20" /> İdari otorite kurduktan sonra imar faaliyetlerine yönelmiştir. Denizden gelecek saldırıları engellemek için surları onartmış, ayrıca cami ve medrese yaptırmıştır.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-28">M.Fuad Ezgü, "Karamanlı" cilt 6, sf. 311, İslam AnsikJopedisi (1993).</ref> Yaptırdığı ''Karamanlı Ahmed Paşa Camii'' Trablus'daki en güzel ve en mamur mabed sayılmaktadır.<ref name="Trablusgarp Eyaleti-27">Celal Tevfik Karasapan a.g.e., sf. 124.</ref>  Ahmed Paşa, 1 Kasım 1745 tarihinde ölmüştür.

Karamanlı Ahmet Paşa'dan sonra yerine geçen oğlu Karamanlı Mehmet Paşa, Padişah I. Mahmut tarafından vali olarak tanınmıştır. Karamanlı Mehmet Paşa, güçlü bir donanma yapmış ve İngiltere ile ticaret ve güvenlik antlaşması imzalamıştır. 1754 yılında ölmüştür. Karamanlı Mehmet Paşa yerine oğlu Karamanlı Ali geçmiştir. Karamanlı Ali ilk yıllarında sahillerde çıkan ayaklanmalar ile uğraşmıştır. 1790 yılında oğlu Hasan öldürülmüştür. Karamanlı Ahmet Hamit, [[Araplar]]ın desteğini alan kardeşi Karamanlı Yusuf yüzünden yönetimi ele alamamıştır. Cezayirli çıkan Ali Bulgur, Padişahın kendisini vali olarak atadığını ileri sürerek yönetimi ele alınca, Karamanlı Ailesi [[Tunus]]'taki Hammudi Paşa'ya sığınmıştır. Hammudi Paşa'nın desteği ile Karamanlı Ailesi tekrar Trablusgarp'a gelmiştir. Karamanlı Yusuf, yönetimi abisi Karamanlı Hamit'in elinden alarak vali olmuştur.

Karamanlı Yusuf zamanında Trablusgarp'ta karışıklık ve birçok isyan da çıkmıştır. Karamanlı Yusuf şehirdeki surları tamir ettirmiştir. Trablusgarp, Tunus ve Cezayir'e ait korsanlar Akdeniz'deki [[Amerika Birleşik Devletleri]]'ne ait gemilere saldırmış bu gemilerin mürettebatını esir almıştır. 1801 yılında Karamanlı Yusuf Paşa, [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] başkanı [[Thomas Jefferson]]'dan 225,000 dolar haraç talep etmiştir. Thomas Jefferson, Amerikalı ticaret filosunu koruyabilecek yeni [[Amerika Birleşik Devletleri Donanması]]'nın yeteneğinden emin olduğu için Karamanlı Yusuf Paşa'nın taleplerini reddetmiştir. Amerikan başkanı [[Thomas Jefferson]] bir donanma ile 1801 yılında Cezayir, Tunus ve Trablusgarp kıyılarına saldırmıştır. ABD, Karamanlı Hamit'i vali yapmak istemişler fakat başarısız olmuşlardır. Garp Ocakları (Cezayir, Tunus ve Trablusgarp) ve Amerika Birleşik Devlet arasında olan [[Birinci Berberi Savaşı]] sonucunda 10 Haziran 1805'te Garp Ocakları ve [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] arasında bir antlaşma imzalanmıştır. Bu antlaşma ile savaş sona ermiştir. Karamanlı Hamit, Üsteğmen Presley Neville O'Bannon'a ''Memlûk kılıcı'' 'nı hediye etmiştir.
[[Dosya:USMC Marmeluke.JPG|küçükresim|upright=1.36|Memlûk kılıcı]]

=== İkinci valiler dönemi ===
1819 yılına kadar [[Napolyon Savaşları]]'nın çeşitli antlaşmaları, korsanlığı bırakması konusunda Berberi Devletleri'ni zorlamıştır. Böylece bir Berberi ülkesi olan Trablusgarp'ın ekonomisi kötüye gitmeye başlamıştır. Karamanlı Yusuf, [[Araplar|Arap]] köle ticaretini canlandrarak Trablusgarp'ın ekonomisini geliştirmeye çalışmıştır, fakat [[Avrupa]]'da köleliğin kaldırılması akımı düşüncesinin yayılmasıyla Trablusgarp'ın ekonomisini kurtarmakta başarısız olmuştur. 1830 yılında ise [[Cezayir Eyaleti]] Fransa tarafından işgal edilmiştir. Osmanlı, Trablusgarp'ın da işgal edilceği korkusundan ve Karamanlı Hanedanındaki isyan ve taht kavgalarından dolayı yeniden Trablusgarp'ta otorite kurmak istemiştir. 1835 yılında Çengeloğlu Tahir Paşa komutasındaki ordu ile Trablusgarp'ı ele geçirmiştir. Yine aynı yıl Trablusgarp'ın başındaki II. Ali Tunus'a sürgüne gönderilmiştir. Buraya yönetici olarak [[Mustafa Necip Paşa]] atanmıştır. Böylelikle Karamanlı Hanedanı'nın Trablusgarp'taki hakimiyeti son bulmuştur. Trablusgarp Eyaleti'nin 1835 yılından 1864 yılına kadar valiler yönetmiş 1864 yılında Trablusgarp Eyaleti kaldırılıp [[Trablusgarp Vilayeti]] kurulmuştur. Ayrıca Karamanlı Hanedanı zamanında Trablusgarp Eyaleti'nin ilk defa bir bayrağı olmuştur.

== Yöneticileri ==
=== Beylerbeyleri ===
* Murad Ağa (15 Ağustos 1551 - 1556)
* [[Kılıç Ali Paşa]] (17 Haziran 1565 - 27 Haziran 1568)
* Yahyâ Paşa (27 Haziran 1568 - 28 Mart 1571)
* Câfer Paşa (28 Mart 1571 - 1572)
* Mustafa Paşa (1572 - 1574)
* Haydar Paşa (1574 - 5 Temmuz 1577)
* Hasan Paşa (5 Temmuz 1577 - 1578)
* Haydar Paşa (1578 - 1584 (2. kez)
* Üveys Paşa-zâde Sakızlı Mehmed Paşa (1584 - 1585) (1. kez)
* Ramazan Paşa (1585 - 1589)
* Sakızlı Mehmed Paşa (1589) (2. kez)
* İstanköylü Ahmed Paşa (1589 - Kasım 1590)
* Sakızlı Mehmed Paşa (Kasım 1590 - 1595) (3. kez)
* Memi Mehmed Paşa (1595 - Aralık 1603)
* Sefer Dayı (Aralık 1603 - 1614)
* Şerif Paşa (1614- 1626)
* Ramazan Dayı (1626)
* Sakızlı Mehmed Paşa (1626 - Ocak 1631)
* Sakızlı Osman Paşa (Ocak 1631 - 29 Nisan 1672)
* Osman Dayı (29 Nisan 1672 - Temmuz 1672)
* Balı Çavuş Dayı (Temmuz 1672 - 18 Mayıs 1675)
* Mısırlıoğlu İbrahim Paşa (18 Mayıs 1675 - Ocak 1677)
* İnebolulu İbrahim Çelebi Dayı (Ocak 1677)
* İstanköylü Büyük Mustafa Dayı (Ocak 1677 - Nisan 1677)
* Osman Dayı (Nisan 1677 - 1678)
* Ak Mehmed Timur Dayı (1678 - 1682)
* Abaza Hüseyin Dayı (1682 - 21 Haziran 1682)
* Cezâyirli Abdullah Dayı (21 Haziran 1682 - 1683)
* Terzi İbrahim Dayı (1683)
* Halil Paşa (1683 - Ekim 1687)
* Mehmed Paşa (Ekim 1687 - 1689)
* Boşnak İsmail Paşa (1689 - 3 Şubat 1695)
* Destâri Mehmed Paşa (3 Şubat 1695 - 1 Ağustos 1700)
* Turgutlulu Kahveci Osman Dayı (1 Ağustos 1700]- 20 Kasım 1700)
* Gelibolulu Hacı Mustafa Dayı (20 Kasım 1700 - Aralık 1702)
* Halil Paşa (Aralık 1702 - Aralık 1710)
* İsmail Hoca Dayı (Aralık 1710 - 1711)
* Hacı Mustafa Dayı (1711 - 4 Temmuz 1711)
* Mahmud Bey Dayı (4 Temmuz 1711 - 29 Temmuz 1711)
* Karamanlı Ahmed Paşa (29 Temmuz 1711 - 2 Kasım 1745)
* Mehmed Paşa (2 Kasım 1745 - 1754)
* I. Ali Paşa (1754 - 30 Temmuz 1793)
* Seydî Ali Paşa (30 Temmuz 1793 - Kasım 1794)
* Ahmed Bey (Kasım 1794 - 24 Ocak 1796)
* Yûsuf Paşa (24 Ocak 1796 - 5 Ağustos 1832)
* II. Ali Paşa (5 Ağustos 1832 - 26 Mayıs 1835)

=== Valiler ===
* Mustafa Necip Paşa (26 Mayıs 1835 - 7 Eylül 1835)
* Mahmud Râif Paşa (7 Eylül 1835 - 6 Mayıs 1837)
* Çeşmeli Hasan Paşa (6 Mayıs 1837 - 5 Eylül 1838)
* Müşîr Ali Aşkar Paşa (5 Eylül 1838 - 15 Temmuz 1842)
* Mehmed Emin Paşa (15 Temmuz 1842 - 22 Nisan 1847)
* Râgıp Paşa (22 Nisan 1847 - 13 Eylül 1849)
* Ahmed İzzet Paşa (13 Eylül 1849 - 16 Eylül 1852)
* [[Mustafa Nuri Paşa (1879 yılında ölen)|Mustafa Nûri Paşa]] (16 Eylül 1852 - 1 Kasım 1855)
* Osman Paşa (1 Kasım 1855 - 1 Ekim 1857)
* Ahmed İzzet Paşa (1 Ekim 1857 - 4 Ağustos 1860)
* Mahmud Nedim Paşa (4 Ağustos 1860 - 18 Haziran 1867)

== Bayraklar ==
<center>
<gallery>
Resim:Trablusgarp Beylerbeyliği (2).gif|Trablusgarp Eyaleti'nin 1771'de kullandığı bayrak.
Resim:Trablusgarp Beylerbeyliği.gif|Karamanlı Hanedanı'nın 1727-1835 yılları arası kullandığı bayrak.
</gallery>
</center>

== Kaynakça ==
{{kaynakça}}

{{Osmanlı İmparatorluğu'nun yönetim birimleri}}

[[Kategori:Osmanlı döneminde Trablusgarp Bölgesi]]
[[Kategori:Osmanlı İmparatorluğu'nun Afrika'daki eyaletleri]]
[[Kategori:1551'de Osmanlı İmparatorluğu'nda kurulan oluşumlar]]
[[Kategori:1911'de varlığı sona eren bölgeler ve ülkeler]]

Bu sayfada kullanılan şablonlar:

Şablon:!! (kaynağı gör) (koruma)
Şablon:Ana diğer (değiştir)
Şablon:Bayrakülke (kaynağı gör) (yarı koruma)
Şablon:Bayrakülke/çekirdek (kaynağı gör) (yarı koruma)
Şablon:Bağlantı bakımı (kaynağı gör) (koruma)
Şablon:Category handler (kaynağı gör) (yarı koruma)
Şablon:Daraltılabilir gruplu dolaşım (değiştir)
Şablon:Daraltılabilir listeli kenar kutusu (değiştir)
Şablon:Dolaşım (kaynağı gör) (koruma)
Şablon:Dolaşım katlanabilir gruplar (değiştir)
Şablon:Düzelt (değiştir)
Şablon:Düzelt/kategori (değiştir)
Şablon:Eski idari bölüm bilgi kutusu (değiştir)
Şablon:Kategori işleyici (kaynağı gör) (yarı koruma)
Şablon:Kaynakça (kaynağı gör) (koruma)
Şablon:Kaynakça/styles.css (kaynağı gör) (yarı koruma)
Şablon:Libya tarihi (değiştir)
Şablon:Osmanlı İmparatorluğu'nun idari birimleri (değiştir)
Şablon:Osmanlı İmparatorluğu'nun yönetim birimleri (değiştir)
Şablon:Rtl-lang (değiştir)
Şablon:Sidebar with collapsible lists (değiştir)
Şablon:Webarşiv (değiştir)
Şablon:· (kaynağı gör) (koruma)
Şablon:Ölü bağlantı (değiştir)
Şablon:Ülke veri Libya (değiştir)
Modül:Ad alanı algıla/veri (değiştir)
Modül:Ad alanı algıla/yapılandırma (değiştir)
Modül:Arguments (kaynağı gör) (koruma)
Modül:Bağımsız değişkenler (kaynağı gör) (koruma)
Modül:Daraltılabilir gruplu dolaşım (değiştir)
Modül:Dolaşım (kaynağı gör) (yarı koruma)
Modül:Dolaşım/styles.css (değiştir)
Modül:Dolaşım/yapılandırma (değiştir)
Modül:Dolçub (kaynağı gör) (koruma)
Modül:Dolçub/styles.css (değiştir)
Modül:Evethayır (kaynağı gör) (koruma)
Modül:Kategori işleyici (değiştir)
Modül:Kategori işleyici/karaliste (değiştir)
Modül:Kategori işleyici/paydaş (değiştir)
Modül:Kategori işleyici/veri (değiştir)
Modül:Kategori işleyici/yapılandırma (değiştir)
Modül:Kenar kutusu (değiştir)
Modül:Kenar kutusu/biçim.css (değiştir)
Modül:Kenar kutusu/konfigürasyon (değiştir)
Modül:Küresel değil (kaynağı gör) (yarı koruma)
Modül:Tanımlanmayan parametre denetimi (değiştir)
Modül:Webarşiv (değiştir)

Trablusgarp (eyalet) sayfasına geri dön.

"https://tr.wikipedia.org/wiki/Trablusgarp_(eyalet)" sayfasından alınmıştır