Tibetliler

Tibet halkı veya Tibetliler, günümüzde daha çok Çin'de, büyük bir bölümü (% 44,81) Tibet Özerk Bölgesinde (Çince: 西藏自治区, Xīzàng zìzhìqū; Tibetçe: བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་, bod rang skyong lbyongs), sınır eyaletlerden Siçuan (% 23,43), Qinghai (% 20,06), Gansu (% 8,18) ve Yunnan (% 2,37). Tibet'te yaşayan halkın % 92,77, Qinghai eyaletinde % 22,53, Gansu eyaletinde % 1,76 ve Siçuan eyaletinde % 1,54 Tibetlidir. Tibetliler, Tibet ve Himalaya bölgesinde göçebe bir yaşam sürdürürler.

Kaşgarlı Mahmud, Divânu Lügati't-Türk’de Tübüt (Tibetliler) halkı ile ilgili şu bilgileri de verir:

" ... Gezginci olarak yabancılarla karışanlar "شْتَن Xotan" ve "تبت Tübüt" halkı ile "طَنغُت Tenğüt"lerin bir kısmıdır."^[1] ve "Tübütlüler تبت adında birinin oğullarıdır. Bu, Yemenli bir kimsedir, orada birini öldürmüş, korkusundan kaçmış, bir gemiye binerek Çin'e gelmiş, "Tibet" ülkesi onun hoşuna gitmiş, orada yerleşmiş; çoluğu çocuğu çoğalmış, torunları Türk topraklarından bin beş yüz fersah yer almışlar, Çin ülkesi Tibet'in doğu tarafındadır."^[2] şeklinde yorumlar.

Din

Tibetlilerin çoğunluğu Lama Budizmi veya Tibet Budizmi inançlıdır. Çok az sayıda Kachee (Kache) denilen müslüman insanlar vardır.

Ruhani önderleri

"Dalay Lama" veya "Pançen Lama" gibi reenkarne olmuş lama kökenli ruhani liderleri vardır.

Kültür

Mutfakları

Giyimleri

Ulusal yazılı eserler

Çin'de Tibetlilerin yaşadığı özerk bölgeler

Çin'deki Tibetli özerk il ve ilçeleri

Eyalet düzeyinde:
- Tibet Özerk Bölgesi;
İl düzeyinde:
- Dêqên Özerk İli, Yunnan İlinde;
- Gannan Özerk İli, Gansu İlinde;
- Garzê Özerk İli, Sichuan İlinde;
- Golog Özerk İli, Qinghai İlinde;
- Haibei Özerk İli, Qinghai İlinde;
- Hainan Özerk İli, Qinghai İlinde;
- Haixi Özerk İli, Moğollar ve Tibetliler Qinghai İlinde;
- Huangnan Özerk İli, Qinghai İlinde;
- Ngawa Özerk İli, Sichuan İlinde;
- Yushu Özerk İli, Qinghai İlinde;
İlçe düzeyinde:
- Muli (Liangshan) Özerk İlçesinde Tibetliler ve Yi (彝族 veya 彜族, yí zú)'ler Sichuan İlinde;
- Tianzhu Özerk İlçesi, Gansu İlinde.

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Tibetliler ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

Kaynakça

^ Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-16-0405-2, Cilt I, sayfa 29.
^ Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-16-0405-2, Cilt I, sayfa 355.

Tibet ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Etnik grup ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-16-0405-2, Cilt I, sayfa 29.

[2] Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-16-0405-2, Cilt I, sayfa 355.

[1]