Tekman

İlçenin kuruluş tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte, tarihte yerleşimden Ermenice kökenli "Tatos" adıyla bahsedilmiştir. 1517 tarihinde Osmanlı yönetimine katılmıştır. Kaynaklarda 1535 ve 1641 yıllarında Erzurum Eyaleti' ne bağlı bir sancak olarak görülen Tekman,^[1] 1836'daki kayıtlar ile 1864 tarihli salnameye göre de Erzurum sancağına bağlı kaza statüsünde kaydedilmiştir.^[2] 1946 yılına kadar Hınıs ilçesine bağlı bir köy iken aynı yıl ilçe yapılmıştır. Daha önce ilçeye bağlı bulunan Bayındır, Hatunan ve ve Çimenözü köyleri coğrafi konumları nedeniyle Çat ilçesine, Erduran ve Dibekli köyleri Hınıs ilçesine bağlanmış, Karayazı ilçesine bağlı bulunan Akdağ köyü ile Hınıs ilçesine bağlı, Gümüşlük, Güneşli, Çat Kale, Çağlar, Çayır dağı ve kuruca köyleri de Tekman ilçesine bağlanmıştır.

Tekman ilçesi Erzurum iline 151 km mesafede olup ilin güneyinde yer almaktadır. Yüzölçümü 2197 km² dir. İlçe, Bingöl iline komşudur. İlçenin rakımının ortalama 1800 metrenin üzerinde olması nedeniyle yayla ve meralar geniş yer kaplamaktadır. İlçenin kuzey batısında Palandöken Dağı, kuzeyinde Kargapazarı Dağları, doğu ve güney doğusunda ise Bingöl Dağları bulunmaktadır. Türkiye'nin en önemli akarsularından Aras Nehri ilçenin sınırları içerisinden doğmaktadır. Günümüzdeki ilçenin 71 mahallesi bulunmaktadır.

İklim olarak Doğu Anadolu Bölgesi’ne özgü, karasal iklimin hakim olduğu Tekman'da, yazlar kısa ve serin, kışları ise 7 – 8 ay gibi oldukça soğuk ve uzun geçer.

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

İlçe ekonomisi daha çok hayvancılığa dayalıdır. 2011 yılı verilerine göre ilçede kırkılan küçükbaş hayvan olarak; 57700 koyun ile 4850 kıl keçisi bulunmaktadır. Tarım, ilçede ikinci sıradaki ekonomik etkinliktir. Ayrıca arıcılık da yaygın halde görülmektedir. İlçeye bağlı Geçit, Akçakoca, Keleriş, Taşkesen, Karlıca ve Gökoğlan köyleri ile Hayta komu sınırları içerisinde krom madeni, Ilıgöze köyünde de demir madeni bulunmaktadır.