Portal:Kuzey Kore
 | 31 Temmuz 2022'de Türkçe Vikipedi'de portallerin sonlandırılmasıyla birlikte, bu portal artık kullanılmamakta ve tarihsel bir kayıt olarak saklanmaktadır. Bu konu hakkında tartışmayı yeniden başlatmak için köy çeşmesi gibi daha geniş bir ortamda görüş isteyiniz. |
| ||||||
 Kuzey Kore, (Korece: 조선; Chosŏn veya 북조선; Pukchosŏn) resmî adıyla Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, (KDHC veya Kore DHC) (Korece: 조선민주주의인민공화국; Hanja: 朝鮮民主主義人民共和國; Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk), Doğu Asya'da Kore Yarımadası'nda bir devlet. Yüzölçümü 120.540 km²'dir. Kuzeyinde Rusya ve Çin, güneyinde Kore Cumhuriyeti, doğusunda Japon Denizi ve batısında Sarı Deniz ile çevrilidir. Başkenti Pyongyang'dır. Kore İşçi Partisi tarafından yönetilen devletin resmi ideolojisi Marksist-Leninist ve Juche temellerine dayalı sosyalizmdir. Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti adıyla 9 Eylül 1948'de kuruldu. 1910-1945 yılları arasında yaşanan Japon işgalinin (Kore Kurtuluş Günü) ve II.Dünya Savaşı'nın sona ermesinin ardından Kore Yarımadası'nın kuzeyi Sovyetler Birliği'nin güneyi ise Amerika Birleşik Devletleri'nin denetimine girdi ve 38.Kuzey Paraleli'nde ayrılan iki toprak parçasının birleşmesi konusunda anlaşma sağlanamadı. 1948'de Sovyetlerin denetimindeki bölgede sosyalist bir rejim kuruldu. Ancak bu gelişmeler üzerine ABD'nin Güney Kore'ye çıkarma yapması savaş tehlikesi yarattı. 1950 yılında Kore Savaşı başladı. Kuzey Kore Sovyetler Birliği ve Çin'den destek alırken, Güney Kore Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve diğer bazı NATO devletlerinden silah ve para desteği aldı. 1 milyon 300 bin kişinin ölümüne sebep olan savaş 1953 yılında sona erdi. 1994 yılında Kuzey Kore'nin ilk lideri olan Kim İl-sung'un ölümünden sonra, ülkeyi oğlu Kim Jong-il yönetmeye başladı. 17 Aralık 2011 tarihinde ülkenin 70 yaşındaki lideri Kim Jong-il de öldüğünde Kore İşçi Partisi halka ölen liderin oğlu ve varisi Kim Jong-un etrafında toplanma çağrısı yaptı. Planlı ekonomik sisteme sahip olan ülkede topraklar kolektif olarak işlenmekte, sanayi işletmeleri ile iç ve dış ticaret de devlet kontrolünde bulunmaktadır. |
Seçilmiş konu
Kore Savaşı (Güney Kore'de 한국전쟁 Hanguk-jeonjaeng (Han-Guk Savaşı) veya 육이오 사변 Yugio sabyeon yani 25 Haziran Olayı, Kuzey Kore'de 조국해방전쟁 Chogukhaebang chŏnjaeng yani Vatan Kurtuluş Savaşı), 1950-1953 yılları arasında yapılan, Kuzey Kore ile Güney Kore arasındaki savaştır. Soğuk Savaş'ın ilk sıcak çatışması olmuştur. Savaş, ABD ve müttefiklerinin, daha sonra da Çin'in müdahalesiyle uluslararası bir boyut kazanmıştır. Kore Savaşı sonunda Kore'nin bölünmüşlüğü korunmuş ve bugüne kadar gelen birçok sorun miras kalmıştır. Savaş 1953 yılında fiilen bitmesine rağmen, 2009'da Güney Kore ve Kuzey Kore arasında imzalanan ateşkes antlaşmasına kadar resmen devam etmiştir.
Seçilmiş madde
Kore Halk Ordusu (KHO; Chosŏn'gŭl: Korece: 조선인민군; Chosŏn inmin'gun) Kuzey Kore'nin askeri gücünün oluşturan kurumdur. Kim Jong-un ise Yüce Kore Halk Ordusu komutanı ve Ulusal Savunma Komisyonu Başkanıdır.
1971 yılında Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti kurucu Devlet Başkanı Kim Il-sung kuruluş tarihini 25 Nisan 1932 olarak değiştirdi. Kore Halk Ordusu 1980'lerden bu yana taktik balistik füze üretmektedir.
Kore Halk Ordusunun envanterindeki silahlar ağırlık olarak 1940-1990 arası SSCB ve Çin silahlarından oluşur.
2013 yılında Kore Halk ordusunun aktif, rezerv ve paramiliter olmak üzere 9.495.000 personel ile dünyanın en büyük askeri örgütüdür. Bu sayı nüfusun % 40 temsil etmektedir.
Ayrıca 14 Ocak 1959'da kurulan İşçi ve Köylü Kızıl Muhafızlar paramiliter kuvveti Kuzey Kore'nin 2007 yılı verilerine göre 3,5 Milyon personelle en büyük sivil savunma gücüdür.
Kuzey Kore'de askerlik zorunludur. Bu zorunluluk KDHC Anayasasının 86. maddesinde de belirtilmiştir. KDHC'de askerlik süreleri kuvvet komutanlıklarına göre değişmektedir. Askerlik süreleri 3-5 yıl arasındadır.
Seçilmiş resim
"Japonya'nın teslim olmasından sonra Seul'deki Japon Genel Valiliği'nin önündeki Japon bayrağının indirilişi (9 Eylül 1945). "
Seçilen mekân
- Pyongyang, (Chosŏn'gŭl: 평양 직할시; Hancha: 平壤直轄市; Pyongyang-chikhalsi; anlamı: "düz arazi" veya "huzurlu toprak"), Kuzey Kore'nin başkenti ve en büyük şehridir. Şehir Taedong Nehri üzerinde yer almaktadır. Nüfusu 1993 yılında 2.741.260 olarak bildirilmiş olup 2003 yılı tahmini nüfusu 3.500.000'dir.
Pyongyang, 1946 yılında Güney Pyongan (Pyongan-namdo) ilinden ayrılmış olup iller ile aynı düzeye sahip doğrudan yönetilen şehir (chikhalsi, 직할시) statüsü kazanmıştır.
Yapabilecekleriniz
.png)
Gündemdeki madde
Amerikalı bir ziyaret delegesinin açıklamalarına göre Kuzey Koreli yetkililere, ülkelerinin iki adet örtülü nükleer silah programının var olduğunu ortaya çıkararak 1994 yılı zenginleştirilmiş uranyum antlaşmasının çiğnendiğini açıkladılar. Bu açıklamalardan sonra Kuzey Kore yetkilileri bu suçlamaları reddettiler. Kuzey Kore nükleer santrallerinin bulunduğu bölgelerde konuşlandırılmış bulunan gözlemci kameraları ve mühürleri çıkararak, bir aydan da kısa bir zaman zarfından sonra da Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması'ndan çekildi.
Washington'un bildirisine göre Altı Ulus Görüşmeleri'nin nükleer krizin sona erdirilmesi için Pekin'de düzenleneceğini duyurdu. Görüşmelere ABD, Kuzey Kore, Çin HC, Japonya ve Rusya katılmaktadır. Kuzey Kore yetkilisi ise verdiği demeçte Washington'un Karşılıklı Saldırmazlık Antlaşması'nı imzaladığını hatırlatarak, Kuzey Kore'nin nükleer programını, ABD'nin Pyongyang'a yönelik "düşmanca politikalarının" sona ermemesi takdirinde parçalamayacağını da sözlerine ekledi.
Seçilmiş kişi
Kim Il-sung, asıl adı Kim Song Ju (d. 15 Nisan 1912 – ö. 8 Temmuz 1994) Kuzey Kore'nin eski devlet başkanı ve Kore İşçi Partisi'nin eski Genel Sekreteri.
1948 yılından ölümüne değin Kuzey Kore'nin liderliğini yürütmüştür. Ölümünden sonra devlet başkanlığına oğlu Kim Jong-il geçmiştir.
1931'de Kore İşçi Partisi'ne girdi. 1930'larda Kore'yi işgal eden Japonlara karşı sürdürülen silahlı direniş hareketine önderlik etti. Sovyet askeri yetkililerince Sovyet Birliği'ne gönderilerek askeri ve siyasal eğitim gördü. Bu arada eskiden Japonlara karşı savaşmış bir ulusal kahramanın adını aldı. II. Dünya Savaşı sırasında, Sovyet ordusunda binbaşı rütbesiyle bir Kore birliğine komuta etti. Savaşın sonunda 38. paralel sınır kabul edilerek Kore'nin kuzeyi SSCB, güneyi ise ABD tarafından geçici olarak işgal edildi. 1945'te Kuzey Kore'ye dönen Kim, SSCB'nin desteğinde sosyalist bir yönetim kurdu. 1948'de oluşturulan Kuzey Kore'nin ilk başbakanı oldu. 1950'de Kuzey Kore birliklerinin 38. paraleli geçerek Güney Kore'nin içlerine doğru ilerlemeye başlamaları üzerine Kore Savaşı patlak verdi. Kuzey Kore'yi işgal eden Birleşmiş Milletler ve Güney Kore birliklerini Çin'in yardımıyla püskürttü.
VikiProjeler
İlgili portaller
Üst portaller: .svg){kind=small}
Asya · 
Birleşmiş Milletler
Komşu portaller: .svg){kind=small}
Afganistan · 
Bhutan · 
Hindistan · 
Kazakistan · 
Kırgızistan · 
Çin · 
Laos · 
Moğolistan · 
Myanmar · 
Nepal · 
Pakistan · 
Rusya · 
Tacikistan · 
Vietnam
Diğer portaller: 
Budizm · 
Güney Kore · 
Hong Kong · 
Japonya · 
Konfüçyüsçülük · 
Makao · .svg){kind=small}
Orta Asya · 
Sosyalizm · 
Taoizm · 
Tayvan · 
Tibet
| |
|
Daha fazla bilgi için Vikipedi'nin kardeş projelerinde ara:  Kuzey Kore Commons'da ara Kuzey Kore VikSözlük'te ara Kuzey Kore VikiKitap'ta ara Kuzey Kore VikiSöz'de ara Kuzey Kore VikiKaynak'ta ara |