Müstalî
Musta'li veya Ahmed El-Mustâ‘lî veya tam kunye Ebū el-Kāsım el-mustaʿlī bi-llāh ʾaḥmad bin al-mustenṣir, Arapça: أبو القاسم "المستعلي بالله" أحمد بن المستنصر (d: 16 Eylûl 1074 - ö: 12 Aralık 1101). Dokuzuncu Fâtımî Hâlifesi ve İsmâilîyye-Mustâlîlik Mezhebi'nin "On Dokuzuncu İmâmı".
| Mustali Ahmed El-Mustâ‘lî | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 Fatımi Halifesi Musta'li döneminde darp edilmiş altın dinar sikke. | |||||
| Fatımi Halifesi | |||||
| Hüküm süresi | 1094 – 12 Aralık 1101 | ||||
| Önce gelen | Mûstensir | ||||
| Sonra gelen | Amir | ||||
| Doğum | 16 Eylül 1074 | ||||
| Ölüm | 12 Aralık 1101 | ||||
| |||||
| Hanedan | Fatımi Hanedanı | ||||
| Babası | Mûstensir | ||||
| Dini | Şii İslam | ||||
Yaşamı
değiştirFatımiler'in Sekizinci halifesi hâlife Mûstensir'ın 1094 tarihinde ölümü üzerine, o sırada Mûstensir'in veziri olan El-Efdâl Şehinşâh tarafından dokuzuncu Fâtımî Hâlifesi olarak ilân edilmiştir.
Bedr el-Cemâli'nin kızı ile evli olan "Ebû’l-Kâsım el-Mustâ‘lî," zamanın vezîri El-Efdâl Şehinşâh tarafından kendi kızkardeşiyle evli olmasından ötürü Mustafâ Nizar'ın yerine tahta çıkarılmıştı.[1] Bu durumu kabul etmeyen büyük kardeş Mustafa Nizar'ın isyân etmesi üzerine de İsmâilîyye mezhebi Mustâlîlik ve Nizârîlik olmak üzere ikiye bölünmüştür.
Mustâlî tüm yaşamı boyunca hâlifeliğini "Bedr El-Cemâli"'nin oglu olan ve kendisi de Veziri olan "El-Efdâl Şehinşâh İbni Bedr El-Cemâli"'ın gölgesi altında 1094 - 1011 tarihleri arasında sürdürmüştü.
Bu hâlifelik süresince 1099 yılında Birinci Haçlı Seferi düzenlendi ve neticesinde Kudüs Krallığı, Trablus Kontluğu ve Antakya Prensliği tesis edildi. Bu cereyan eden hadiseler Fâtımîler'in Suriye ve Filistin'deki güçlerinin daha da azalmasına neden oldu.
Ayrıca, iktidârı süresince kendisine muhalefet eden Hasan Sabbah ve diğer Nizârîlik taraftarlarının oluşturduğu Haşhaşin cephesi kuruldu.
12 Aralık 1101 tarihinde öldüğünde halifeliğe oğlu Âmir getirildi.
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ Daftary, Farhad (1998). "A Short History of the Ismailis" (İngilizce). Edinburgh: Edinburgh University Press. s. 34–36. ISBN 0-7486-0687-4.
Dış bağlantılar
değiştir- Daftary, Farhad (1998), A Short History of the Ismailis, Edinburgh:Edinburgh University Press ISBN 0-7486-0687-4 (İngilizce)
- Julien, Charles-André (ilk basım 1931, 1994), Histoire de l'Afrique du Nord, des origines à 1830, Paris:Payot ISBN 978-2-228-88789-2 (Fransızca)