Moleküler saat

Moleküler saat, moleküler saat hipotezi (MSH) temelinde, jeolojik geçmişte iki türün veya diğer taksonların birbirinden ne zaman ayrıldıklarını tespit etmek için fosil sabitleri ve moleküler değişim oranlarının moleküler evrimde kullanıldığı bir tekniktir. Moleküler saat, türleşme ya da radyasyon olarak adlandırılan olayların ortaya çıkma zamanlarını tahmin etmek için kullanılır. Bu tür hesaplamalar için kullanılan moleküler veriler, DNA'larda genellikle nükleotid dizileri veya proteinlerdeki amino asit dizileridir. Moleküler saate, bazen gen saati, genetik saat ya da evrimsel saat dendiği de olur.

"Moleküler saat" diye bir kavramın olabileceği ilk kez 1962 yılında, farklı soylar arasında hemoglobindeki amino asit sayılarının fosil bulgularla saptanan zaman ile aşağı yukarı doğru orantılı olarak değiştiğini, yani iki tür birbirinden ne kadar uzun süre önce ayrılmışsa hemoglobin amino asitlerinin de o derece farklılaştığını fark eden Emile Zuckerkandl ve Linus Pauling tarafından düşünülmüştür.^[1] Emile Zuckerkandl ve Linus Pauling, belirlenen herhangi bir proteinin evrimsel değişim hızının zaman içinde ve farklı soylar üzerinde yaklaşık olarak sabit olabileceği düşüncesini bir hipotez altında ileri sürerken bu gözlemlerinde genelleme yapmışlar ve mutasyon oranlarının her protein için sabit olduğunu var saymışlardır. 1967 yılında Allan Wilson ve Vincent Sarich ise, özellikle Hominini evriminde (insanın ilk ataları) bu hipotezi uygulamaya çalışmışlardır.^[2]