Carlo Rubbia
Carlo Rubbia, İtalyan Cumhuriyeti Liyakat Nişanı, (31 Mart 1934) CERN'de W ve Z parçacıklarının keşfindeki büyük katkılarından dolayı 1984 Nobel Fizik Ödülünü, Simon van der Meer ile paylaşan İtalyan parçacık fizikçisi ve mucit.
Carlo Rubbia | |
|---|---|
 Rubbia 2012'de Nobel Ödülü Kazananlar Toplantısında | |
| Doğum | 31 Mart 1934 Gorizia, Friuli-Venezia Giulia, İtalya |
| Milliyet | İtalyan |
| Ödüller | 1984 Nobel Fizik Ödülü |
| Kariyeri | |
| Dalı | Fizik |
Hayatı
değiştirCarlo Rubbia Pisa'daki Scuola Normale'de okudu ve 1959 yılında Pisa Üniversitesi'nde kozmik ışın deneyleri yaparak mezun oldu. Sonra Amerika'daki Columbia Üniversitesi'nde müonların bozulmaları ve çekimleri üzerine bir buçuk sene boyunca deneyler yaptı. Zayıf etkileşimler üzerine yaptığı deneyleri Rubbia'nın Nobel Ödülüyle sonuçlanacak bir dizi deneylerinden sadece ilkleriydi. 1959 yılında Columbia'da fizik doktorasını aldı. .[1]
1960 senesinde Avrupa'ya geri döndü. Yeni kurulan CERN ilgisini çekti ve burada zayıf etkileşimlerin yapısı üzerine birçok deneyler gerçekleştirdi. CERN bu arada yeni bir tür hızlandırıcı, Intersecting Storage Rings (Kesişen Depolama Halkaları), yapmıştı. Rubbia ve onun takım arkadaşları zayıf bağlar üzerine yaptıkları deneylerine burada da devam ettiler. Bu deneyler ileride daha egzotik parçacıkları keşfedecek farklı türdeki parçacık çarpıştırıcıların üretilmesi için çok önemliydi.
Deneysel Fizik Kariyeri
değiştir1976 senesinde Rubbia CERN'in, Super Proton Synchrotron (SPS)/Süper Proton Hızlandırıcısı'nı protonları ve antiprotonları aynı halkada çarpıştırabilecek hale getirilmesini önerdi ve böylelikle dünyanın ilk antiproton fabrikası inşa edildi. Çarpıştırıcı 1981 senesinde çalışmaya başladı ve 1983 senesinin başlarında Rubbia önderliğindeki 100 fizikçiden oluşan uluslararası takım (UA1 İşbirliği olarak da bilinmektedir) temel parçacık fiziğinin kuramı için dönüm noktası olan ara vektör bozonlarını yani W ve Z bozonlarını keşfetmişlerdir. Bozonların atom çekirdeğindeki radyoaktif parçalanmaya sebep olan zayıf kuvvetleri taşıdığına ve Güneş'teki yanmaları kontrol ettiğine inanılmaktadır. Ayrıca Big Bang ve kozmolojide de görüldüğü üzere, bu zayıf kuvvetin elementlerin nükleosentezlerinde çok önemli bir rol oynadığı da düşünülmektedir. Bu parçacıkların kütleleri protonlarınkinden neredeyse 100 kat daha fazladır.
Rubbio, David Cline ve Peter McIntyre ile birlikte bu parçacıkları oluşturabilecek enerjiyi elde etmek için yepyeni bir parçacık hızlandırıcısı tasarımı önermişlerdir. Onlar, proton ve antiproton (antimadde ikizi) demetlerini hızlandırıcının vakum borusunda karşılaştırarak kafa kafaya çarpışmalarını önermişlerdir. Sonuç olarak, bilim adamlarının kuvvetli proton demetlerini oluşturabilmek ve kullanabilmek için yeni teknikler geliştirmeleri lazımdı.
Mezonların gözlemlenmesinin yanı sıra proton-antiproton çarpıştırıcısı, 1982'deki ilk operasyonundan 2002'de görevini Fermilab'daki Tevatron'a bırakıncaya kadar yüksek enerjili fiziğe birçok hizmeti olmuştur.
Çekişme
değiştirCERN'de W bozonu ve Z bozonunun keşfi üzerinde eş zamanlı olarak iki takım çalışıyordu. UA2 olarak bilinen diğer takım W bozonunu UA1 takımıyla aynı anda Z bozonunu ise 3 hafta önceden keşfetmişti. Ancak keşfi UA1 takımının yaptığı kabul edildi. CERN'ın genel direktörü UA1 takımını UA2'nin protestolarına karşı destekledi.[2]
Siyasi Yaşamı
değiştir30 Ağustos 2013 tarihinde İtalya Cumhurbaşkanı Giorgio Napolitano tarafından ömür boyu senatör atanmıştır.
| Önce gelen: Herwig Schopper |
CERN Genel Müdürü 1989 – 1993 |
Sonra gelen: Christopher Llewellyn Smith |
Kaykança
değiştir- ^ "Scientific Director - Prof. Dr. Dr. h.c. mult. Carlo Rubbia". 26 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012.
- ^ "The Nobel Prize: A History of Genius, Controversy, and Prestige". 23 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2012.
Dış bağlantılar
değiştir- Nobel prize Autobiyografiler17 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Nobel Ödülü-Basın16 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Britannica Ansiklopedisindeki Carlo Rubbia hakkındaki makale18 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.