Tingnan ang wikitext ng Asidosis

Wala kang pahintulot na baguhin ang pahinang ito dahil sa sumusunod:

Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.

The block was made by ‪EPIC‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Start of block: 08:48, 2 Hulyo 2024
Expiry of block: 08:48, 2 Hulyo 2025

Your current IP address is 206.189.44.186. The blocked range is 206.189.32.0/20.

Pakisama ang lahat ng mga detalye sa taas sa kahit anong mga katanungan na gagawin mo. If you believe you were blocked by mistake, you can find additional information and instructions in the No open proxies global policy.

Otherwise, to discuss the block please post a request for review on Meta-Wiki. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.

Makikita at makokopya mo ang wikitext ng pahinang ito.

{{Infobox Disease |
  Name           = Asidosis |
  Image          = |
  Caption        = |
  DiseasesDB     = 87 |
  ICD10          = {{ICD10|E|87|2|e|70}} |
  ICD9           = {{ICD9|276.2}} |
  ICDO           = |
  OMIM           = |
  MedlinePlus    = 001181 |
  eMedicineSubj  = |
  eMedicineTopic = |
}}

Ang '''asidosis''' (mula sa Ingles na ''acidosis'') ay ang pagtaas ng [[kaasiman]] sa dugo at iba pang mga tisyu ng katawan (halimbawa na ang pagtaas ng [[konsentrasyon]] ng dami ng [[iono ng hidroheno]]). Kung hindi umaabot sa pamantayang ganito, tumutukoy ito sa kaasiman ng [[plasma ng dugo]]. Nagaganap ang asidosis kapag ang arteryal na [[pH]] ay bumagsak na nasa ibaba ng 7.35 (maliban sa [[fetus]]), habang ang kabaligtaran nito na [[alkalosis]] ay nagaganap sa isang pH na mahigit sa 7.45. Kailangan ang paggawa ng analisis ng [[gas sa dugong arteryal]] at iba pang mga pagsusuri upang mapaghiwa-hiwalay ang pangunahing mga sanhi.

Samantala, ang '''asidemya''' (mula sa Ingles na ''acidemia'') ay naglalarawan sa kalagayan ng mababang pH ng dugo, habang ang ''asidosis'' ay ginagamit na panglarawan sa mga proseso na humahantong sa ganitong mga katayuan. Gayunpaman, ang mga katawagang ito ay paminsan-minsang nagagamit na pamalit para sa isa't isa. Ang pagkakaiba ay maaaring mahalaga kapag ang pasyente ay mayroong ganitong mga bagay na nagdurulot ng kapwa asidosis at alkalosis, kung saan ang kaukulang kalubhaan ng bawat isa ang nagsasabi kung ang resulta ay pH na mataas o kaya ay mababa. 

Ang antas ng pangselula na metabolikong aktibidad ay nakakaapekto at, gayundin, ay naaapektuhan ng pH ng mga pluwido ng katawan. Sa mga mamalya, ang normal na pH ng dugong arteryal ay nasa pagitan ng 7.35 at ng 7.50 sang-ayon sa espesye (katulad ng ang dugong arteryal ng malusog na tao ay nasa pagitan ng 7.35 at ng 7.45). Ang mga halaga ng pH ng dugo na kaugma sa buhay ng mga mamalya ay hanggang sa isang hanay ng pH na nasa pagitan ng 6.8 at ng 7.8. Ang mga pagbabago sa pH ng dugong arteryal (at sa gayon ay ng pluwidong ekstraselular o nasa labas ng selula) na nasa labas ng sakop na ito ay nagreresulta sa hindi na malulunasan pa na pagkasira ng selula.<ref>Needham, A. 2004. Comparative and Environmental Physiology. Acidosis and Alkalosis.</ref>

==Diwa ng asidosis==

Ang konsepto ng asidosis ay ipinakilala ni [[Bernard Naunyn]] noong 1906 upang ipaliwanag ang kundisyong metaboliko ng sobrang pagkakaroon ng dami ng asido sa ''coma'' na diyabetiko. Sa panghuling mga yugto ng diabetes, sa kagutuman, sa pinakamalalang anyo ng pagsusuka habang nagdadalangtao, at sa anyo ng pagkalason dahil sa kloroporma (na hindi nagaganap sa loob ng mahaba-habang dami ng mga oras pagkaraang maibigay na ang anestetikong ito), at sa iba pang mga kalagayan, ang dugo matatagpuan na naglalaman ng partikular na mga asido, kasama na ang asidong ''diacetic'' (diyasetiko) at ''acetone''. Ito ang kalagayan na kung tawagin ay asidosis.<ref name=TMHP>Robinson, Victor, Ph.C., M.D. (patnugot). (1939). "Acidos". The Modern Home Physician, A New Encyclopedia of Medical Knowledge. WM. H. Wise & Company (New York)., pahina 12-13.</ref>

Ang mga asido ay hinango mula sa mga [[taba]] ng katawan na nagkakahiwa-hiwalay sa isang hindi normal na paraan, at nangyayari ito dahil sa ang mga tisyu ay hindi nadadalhan ng sapat na dami ng ''glucose'' (glukosa).<ref name=TMHP/>

==Mga sintomas==
Ang pagkakaroon ng mga asidong nabanggit, habang nasa dugo, ay nakapagdurulot ng mga sintomas, partikular na ng (a) pagkahilo, na marahil ay maaaring humang sa coma (na mapagmamasdan sa diabetes), at (b) isang uri ng ''dyspepsia'' o kahirapan sa paghinga, kung saan ang pasyente ay tila dumaranas ng "pagkagutom sa hangin" (''air-hunger'').<ref name=TMHP/>

Kapag hindi binigyan ang isang tao ng pagkaing may karbohidrato, harina, asukal, at taba, ang asidosis ay maaaring dahil mula sa paghihiwa-hiwalay ng taba ng nasabing tao, subalit mas lalong maaaring kapuna-puna ito at mapanganib kapag habang hindi nabibigyan ang tao ng karbohidrato ay patuloy sa pagkain ng taba ang nasabing tao. Dito naroon ang pangabnib ng paggamot sa diabetes sa pamamagitan na mabilisan o lubos na tatanggalin ang karbohidrato mula sa [[diyeta]] habang pinapahintulutang kumain ng taba ang pasyente. Sa gayon ding panahon, ang karbohidrato ay dapat na sapat na mabawasan kapag ang karamdaman ay mababantayan. Ang paggagamot sa pamamagitan ng "pag-aayuno" ay ipinakilala upang maharap ang suliraning ito. Sa simula, ang pasyente ay diyeta na tila ginugutom muna, subalit paunti-unting dinaragdagan ang dami ng pagkain at, kapag ang ihi ay wala nang asukal pagkalipas ng 12 mga araw, idinaragdag ang karbohidrato (tinapay) at itinataas sa humigit-kumulang ay buong dami na maaaring kainin, basta't walang asukal na lumilitaw sa ihi.<ref name=TMHP/>

Ang asidosis sa mga taong diyabetiko (may diabetes) ay ginagamot sa pamamagitan ng insulin, glukosa, at sa kung minsan ng bikarbonato ng soda. Ginagamit din ang insulin kapag ang diperensiya ay dahil sa ibang sanhi.<ref name=TMHP/>

==Mga sanggunian==
{{Reflist}}

[[Kaurian:Panggagamot]]

Mga padron na ginamit sa pahinang ito:

Padron:ICD10 (baguhin)
Padron:ICD9 (baguhin)
Padron:Infobox (tingnan ang wikitext) (nakaprotekta)
Padron:Infobox Disease (baguhin)
Padron:Main other (baguhin)
Padron:Reflist (baguhin)
Padron:Reflist/styles.css (baguhin)
Module:Check for unknown parameters (baguhin)
Module:Infobox (baguhin)
Module:Infobox/styles.css (baguhin)

Magbalik sa Asidosis.

Kinuha sa "https://tl.wikipedia.org/wiki/Asidosis"