ตี๋ ชิง

ตี๋ ชิง
ชื่อสกุล: ตี๋ (狄) ชื่อตัว: ชิง (青) ชื่อรอง: ฮั่นเฉิน (漢臣) ชื่อที่ได้รับหลังเสียชีวิต: อู่เซียง (武襄)
เกิด	ค.ศ. 1008
เสียชีวิต	ค.ศ. 1057 (อายุ 48–49) โจวโข่ว, เหอหนาน
บุตร	ตี๋ จือ (狄諮) ตี๋ หย่ง (狄詠)

ตี๋ ชิง ตามสำเนียงมาตรฐาน หรือ เต็กเช็ง ตามสำเนียงฮกเกี้ยน (จีน: 狄青; พินอิน: Dí Qīng; ค.ศ. 1008–1057) เป็นขุนทหารแห่งราชวงศ์ซ่งเหนือ (北宋) ของจักรวรรดิจีน

ตี๋ ชิง เกิดในครอบครัวยากจนที่ซีเหอ (西河) ในเฝินโจว (汾州) ปัจจุบัน คือ เฝินหยาง (汾陽) ในชานซี (山西) จุดเด่นของเขา คือ สักหน้า และเก่งกาจการยิงธนูบนหลังม้า

ค.ศ. 1038 รัชกาลจักรพรรดิซ่งเหรินจง (宋仁宗) เขาได้รับแต่งตั้งเป็นจื่อฮุยฉื่อ (指揮使) แห่งหยานโจว (延州) ซึ่งปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของฉ่านซี (陕西) และเขาได้ร่วมรบในสงครามระหว่างราชวงศ์ซ่งกับเพื่อนบ้าน คือ เซี่ยตะวันตก (西夏) แต่ละครั้งที่ออกรบ เขาจะสวมหน้ากากทำจากสัมฤทธิ์และปล่อยผมเผ้ายุ่งเหยิง ผลงานของเขาทำให้เขาได้เลื่อนตำแหน่งเป็นชูมี่ฟู่ฉื่อ (樞密副使) ซึ่งช่วยบัญชาการชูมี่เยฺวี่ยน (樞密院)

แม้เขาเป็นทหาร แต่ก็เป็นที่ทราบกันว่า เขาสนิทสนมกับขุนนางพลเรือนหลายคน เช่น ฟ่าน จ้งยาน (范仲淹), หาน ฉี (韓琦), และอิ่น จู (尹洙) ฟ่าน จ้งยาน ยังเคยนำสำเนาพงศาวดาร จั่วจฺวั้น (左傳) มาให้เขาอ่าน นอกจากนี้ เขายังเล่าเรียนด้านยุทธศาสตร์ทหารจนแตกฉาน

ตลอดชีวิตราชการของเขา เขาได้ร่วมสงคราม 25 สงคราม คราวที่มีชื่อที่สุด คือ การบุกด่านคุนหลุน (崑崙關) ในคืนวันที่ 15 เดือนอ้าย ค.ศ. 1053

เขาเสียชีวิตใน ค.ศ. 1057 อายุ 48 ปี

ตี๋ ชิง พร้อมด้วยขุนศึกตระกูลหยาง และเปาบุ้นจิ้น เป็นตัวละครหลักในนวนิยาย 3 เรื่อง ซึ่งหลี อฺวี่ถัง (李雨堂) ประพันธ์ขึ้นในสมัยราชวงศ์ชิง (清朝) คือ ว่านฮวาโหลว (萬花樓; "หอหมื่นบุปผา"), อู๋หู่ผิงซี (五虎平西; "ห้าเสือพิชิตประจิม"), และ อู๋หู่ผิงหนาน (五虎平南; "ห้าเสือพิชิตปักษ์ใต้")

ในนวนิยายข้างต้น บิดาของเขาเป็นขุนนางพลเรือนนาม ตี้ กฺว่าง (狄廣), มารดาของเขา คือ นางเมิ่ง (孟氏), และป้าของเขา คือ ตี๋ เชียนจิน (狄千金) ซึ่งสมรสกับอ๋องแปด (八王) พระปิตุลาของจักรพรรดิซ่งเหรินจง

• (จีน) Toqto'a et al., History of Song, vol. 290 (Di Qing).
• (จีน) Sima Guang, Sushui Jiwen, vol. 13.