ตระกูลภาษา หรือ กลุ่มภาษา เป็นกลุ่มของภาษาที่มีวิวัฒนาการสืบทอดมาจากภาษาบรรพบุรุษร่วมกัน ตระกูลภาษาสามารถแบ่งย่อยเป็นหน่วยที่เล็กลงไปอีก ซึ่งมักจะเรียกหน่วยย่อยว่า "สาขา" เนื่องจากประวัติของกลุ่มภาษามักจะเขียนเป็นแผนผังต้นไม้

ตระกูลภาษาต่างๆทั่วโลก

ส่วนใหญ่แล้ว ภาษาบรรพบุรุษมักจะไม่เป็นที่รู้จักโดยตรง เนื่องจากภาษาส่วนใหญ่จะมีประวัติของการเขียนสั้นมาก อย่างไรก็ดี เป็นไปได้ที่จะค้นพบคุณสมบัติต่าง ๆ ของภาษาบรรพบุรุษโดยใช้วิธีการของภาษาศาสตร์เปรียบเทียบ ซึ่งพยายามที่จะศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างภาษาหลายภาษาว่าบรรพบุรุษร่วมกันหรือไม่ และภาษาบรรพบุรุษมีลักษณะอย่างไร บรรพบุรุษของกลุ่มภาษาที่สืบสร้างขึ้นด้วยวิธีทางภาษาศาสตร์นี้ เรียกว่า ภาษาดั้งเดิม (proto-language) เช่น ภาษาอินโด-ยูโรเปียนดั้งเ���ิม เป็นภาษาที่สันนิษฐานว่าเป็นบรรพบุรุษร่วมกันของภาษาต่างๆ ในตระกูลภาษาอินโด-ยูโรเปียน

ภาษาที่ไม่สามารถจัดได้อย่างแน่นอนลงไปในกลุ่มภาษาใด ๆ เรียกว่า ภาษาโดดเดี่ยว

ภาษาธรรมชาติ

แก้

ตระกูลใหญ่ ๆ ของภาษา (จัดกลุ่มตามภูมิศาสตร์ โดยไม่คำนึงความสัมพันธ์ระหว่างตระกูล)

แก้

ในรายชื่อดังต่อไปนี้ ชื่อที่มี "เครื่องหมาย" ข้างหน้า เป็นกลุ่มภาษาที่รู้จัก หัวข้อทางภูมิศาสตร์ข้างบนใช้สำหรับการจัดกลุ่มต่าง ๆ ให้อยู่ในกลุ่มที่สามารถเข้าใจง่ายกว่ารายชื่อของกลุ่มภาษาที่เป็นอิสระกันที่ไม่มีโครงสร้าง อย่างเดียวความสัมพันธ์ทางภูมิศาสตร์ สะดวกสำหรับการทำเช่นนี้ อย่างไรก็ดี หัวข้อเหล่านี้ไม่เป็นการแนะนำเกี่ยวกับการจัดตระกูลใหญ่ ("super-families") จากกลุ่มที่ได้กล่าวไว้

กลุ่มภาษาในทวีปอเมริกา

แก้
บทความหลัก: ภาษาอเมริกันพื้นเมือง

กลุ่มภาษา super-families ที่เสนอมา

แก้

ภาษาธรรมชาติอื่น ๆ ที่มีความน่าสนใจเป็นพิเศษ

แก้

ภาษาที่นอกเหนือจากภาษาธรรมชาติ

แก้

นอกจากภาษาที่ได้กล่าวไว้ข้างบน ซึ่งเกิดมาจากความสามารถในการพูดสื่อสารกันได้แล้ว ยังมีภาษาอื่น ๆ ที่มีคุณสมบัติที่สำคัญของภาษาเหล่านั้นด้วย

แหล่งข้อมูลอื่น

แก้