ซุนจื๊อ

ซุนจื๊อ (จีน: 荀子; พินอิน: Xún Zǐ; เวด-ไจลส์: Hsün Tzu) ราวปี 312–230 ก่อนคริสตกาล เป็นนักปรัชญาชาวจีน เป็นสานุศิษย์ของขงจื๊อเช่นเดียวกับเม่งจื๊อ เขาเป็นคนเมืองเชาซึ��งอยู่ทางตอนใต้ของมณฑลหูเป่ย กับมณฑลซันซี มีชื่อว่ากวง แต่เป็นที่รู้จักในชื่อ ซุน ชิง (Hsun Ching) พออายุได้ 50 ปี เดินทางไปศึกษาที่รัฐชี เขาบันทึกแนวคิดของเขาเป็นความยาว 32 บท

แนวคิดของเขาที่ปรากฏในหนังสือชื่อ ซุนจื๊อ เห็นว่า "ตามธรรมชาติแล้วมนุษย์ชั่วร้าย ซึ่งเกิดจากอารมณ์มีความต้องการอยากที่จะได้ เพื่อที่จะขจัดความชั่วร้าย มนุษย์จะต้องปฏิบัติตนอยู่ในกรอบแห่งข้อบังคับของสังคม ความดีงามและการศึกษาก็มีส่วนช่วยทำให้มนุษย์เป็นคนดีได้เช่นกัน"^[1] แนวคิดของเขาตรงกันข้ามกับเม่งจื๊อ โดยถ้าเปรียบเทียบเม่งจื๊อเป็นขาว ซุนจื๊อก็เป็นดำ นอกจากนี้เขายังปฏิเสธสิ่งที่เหลือเชื่อ ที่ไม่สามารถพิสูจน์ด้วยหลักเหตุและผล จัดได้ว่าเขาเป็นผู้ยกย่องความเป็นเหตุเป็นผลด้วยผู้หนึ่ง