กรมส่งเสริมวัฒนธรรม

กรมส่งเสริมวัฒนธรรม เดิมคือสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ จัดตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2501 เมื่อวันที่ 29 สิงหาคม พ.ศ. 2501 เป็น กองวัฒนธรรม สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ต่อมาในปี พ.ศ. 2515 ได้มีประกาศคณะปฏิวัติฉบับที่ 217 ให้กองวัฒนธรรม โอนไปสังกัดกรมการศาสนา กระทรวงศึกษาธิการ ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2515 กระทั่งในรัฐบาลของหม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช ได้มีการแต่งตั้งคณะกรรมการวัฒนธรรมไทยขึ้นคณะหนึ่ง ให้มีอำนาจหน้าที่ พิจารณาจัดตั้งสถาบันวัฒนธรรมแห่งชาติ เพื่อดำเนินการศึกษา ค้นคว้า ปรับปรุง รักษา ส่งเสริมเผยแพร่ และปลูกฝังวัฒนธรรมของชาติให้แก่ประชาชนและเยาวชน แต่ยังไม่ทันได้ดำเนินการอย่างไรก็เปลี่ยนรัฐบาล

จนในรัฐบาลของพลเอกเกรียงศักดิ์ ชมะนันท์ ได้มีการประกาศใช้พระราชบัญญัติสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ พ.ศ. 2522 จึงได้ถือกำเนิดสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติอย่างเป็นทางการ เมื่อวันที่ 24 มีนาคม พ.ศ. 2522 ในสังกัดกระทรวงศึกษาธิการ ต่อมาในปี พ.ศ. 2545 จึงได้โอนมาสังกัดกระทรวงวัฒนธรรม

ในปี พ.ศ. 2553 ได้มีการโอนภารกิจของคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติไปยังสำนักงานปลัดกระทรวงวัฒนธรรม จึงได้มีการเปลี่ยนแปลงชื่อจากเดิมเป็น "กรมส่งเสริมวัฒนธรรม"^[3]

• ศึกษา วิจัย และเผยแพร่องค์ความรู้ทางวัฒนธรม
• พัฒนา ส่งเสริม คุณภาพทางวัฒนธรรมของชาติ
• เป็นศูนย์กลางในการศึกษา รวบรวม เผยแพร่และให้บริการสารสนเทศ และกิจกรรมทางวัฒนธรรม
• ส่งเสริมกระบวนการถ่ายทอดและเรียนรู้คุณค่าทางวัฒนธรรม
• สนับสนุน ส่งเสริม และประสานการดำเนินงานวัฒนธรรม
• จัดทำโครงการและแผนปฏิบัติงานส่งเสริม พัฒนา ป้องกัน และแก้ไขปัญหาทางวัฒนธรรม
• ระดมทรัพยากรเพื่อส่งเสริมการดำเนินงานวัฒนธรรม
• ปฏิบัติงานอื่นใดตามที่กฎหมายกำหนดให้เป็นอำนาจหน้าที่ของสำนักงาน หรือตามที่กระทรวงหรือคณะรัฐมนตรีมอบหมาย

กฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการกรมส่งเสริมวัฒนธรรมกระทรวงวัฒนธรรม พ.ศ. 2557^[4] ให้แบ่งส่วนราชการกรมส่งเสริมวัฒนธรรม ดังต่อไปนี้

• กลุ่มช่วยอำนวยการและบริหารงานทั่วไป
• กลุ่มบริหารงานบุคคล
• กลุ่มการคลัง
• กลุ่มพัสดุ อาคารสถานที่ และยานพาหนะ
• กลุ่มแผนงาน
• กลุ่มวิเทศสัมพันธ์
• กลุ่มนิติการ
• กลุ่มเทคโนโลยีสารสนเทศ
• กลุ่มแผนงานและงบประมาณ
• กลุ่มประชาสัมพันธ์
• กลุ่มวิเทศสัมพันธ์
• กลุ่มติดตามและประเมินผล

• ฝ่ายบริหารทั่วไป
• กลุ่มสืบสานวัฒนธรรม
• กลุ่มบริหารจัดการมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม
• กลุ่มสงวนรักษามรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม
• กลุ่มมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมระหว่างประเทศ
• กลุ่มเผยแพร่และถ่ายทอดมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม
• กลุ่มค่านิยมและความเป็นไทย
• กลุ่มนิทรรศการ
• กลุ่มวิจัยและพัฒนา
• กลุ่มศิลปกรรม
• กลุ่มยกย่องเชิดชูเกียรติทางวัฒนธรรม
• ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย
  • ฝ่ายบริหารทั่วไป
  • กลุ่มลูกค้าสัมพันธ์และอาคารสถานที่
  • กลุ่มเสริมสร้างสุนทรียะทางวัฒนธรรม
  • กลุ่มส่งเสริมการเรียนรู้ทางศิลปะการแสดง
  • กลุ่มส่งเสริมและพัฒนาเทคโนโลยีการแสดง
• หออัครศิลปิน
  • ฝ่ายบริหารทั่วไป
  • กลุ่มลูกค้าสัมพันธ์และอาคารสถานที่
  • กลุ่มวิชาการและนิทรรศการ
  • กลุ่มกิจกรรม

• ฝ่ายบริหารทั่วไป
• กลุ่มส่งเสริมเครือข่ายสภาวัฒนธรรมส่วนภูมิภาคและสภาวัฒนธรรมแห่งประเทศไทย
• กลุ่มส่งเสริมเครือข่ายสภาวัฒนธรรม กทม.และสภาวัฒนธรรมไทยในต่างประเทศ
• กลุ่มสนับสนุนกิจการพิเศษ
• กลุ่มส่งเสริมเครือข่ายแหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรม
• กลุ่มพัฒนาบุคลากรทางวัฒนธรรม
• กลุ่มส่งเสริมเครือข่ายท้องถิ่นและชุมชน
• กลุ่มส่งเสริมเครือข่ายสถานศึกษาและองค์กรเอกชชน

• ฝ่ายบริหารทั่วไป
• กลุ่มตรวจพิจารณาภาพยนตร์
• กลุ่มตรวจพิจารณาวีดิทัศน์
• กลุ่มทะเบียนและการอนุญาตประกอบกิจการ
• กลุ่มตรวจและส่งเสริมสถานประกอบกิจการ 1
• กลุ่มตรวจและส่งเสริมส���านประกอบกิจการ 2
• กลุ่มพัฒนาการประกอบกิจการ
• กลุ่มตรวจของกลางและใบอนุญาต
• กลุ่มคลังข้อมูลภาพยนตร์และวีดิทัศน์

• ฝ่ายบริหารทั่วไป
• กลุ่มศิลปินแห่งชาติ
• กลุ่มบริหารกองทุนและระดมทุน

• นพปฎล กิจไพบูลทวี. “สภาวัฒนธรรมแห่งชาติกับแนวคิดเรื่อง ‘ความเป็นไทย’ ในยุคสงครามเย็น ทศวรรษ 2490.” วารสารประวัติศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ 45 (2563): 55–70.

• สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ เก็บถาวร 2020-12-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน