ปลาแสงอาทิตย์

ปลาแสงอาทิตย์
สถานะการอนุรักษ์
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร: Animalia
ไฟลัม: Chordata
ชั้น: Actinopterygii
อันดับ: Tetraodontiformes
วงศ์: Molidae
สกุล: Mola
สปีชีส์: M.  mola
ชื่อทวินาม
Mola mola
(Linnaeus, 1758)
แผนที่แสดงการกระจายพันธุ์
ชื่อพ้อง
  • Aledon capensis
  • Aledon storeri
  • Cephalus brevis
  • Cephalus ortagoriscus
  • Cephalus pallasianus
  • Diodon carinatus
  • Diodon mola
  • Diodon nummularis

สำหรับปลาแสงอาทิตย์ที่เป็นปลาน้ำจืดขนาดเล็ก ดูที่: ปลาซันฟิช

ปลาแสงอาทิตย์ หรือ ปลาโมลา โมลา (อังกฤษ: Ocean sunfish, Pacific sunfish, Sunfish, Mola mola; ชื่อวิทยาศาสตร์: Mola mola) เป็นปลาทะเลกระดูกแข็งชนิดหนึ่ง ในวงศ์ปลาแสงอาทิตย์ (Molidae) ในอันดับปลาปักเป้า (Tetraodontiformes)

ลักษณะ

เป็นปลาที่มีรูปร่างประหลาด เนื่องจากมีรูปร่างเป็นทรงกลม ส่วนหัวมีขนาดใหญ่จนดูคล้ายมีแต่เพียงหัวอย่างเดียว ขณะที่ส่วนครีบต่าง ๆ ถูกหดสั้นลง โดยส่วนครีบหลังมีขนาดใหญ่ตั้งยาวขึ้นไปข้างบน และครีบก้นให้มีขนาดใหญ่ยื่นยาวลงมาด้านล่างลำตัว เมื่อว่ายน้ำจะใช้ครีบทั้ง 2 โบกไปมา ในขณะครีบข้างลำตัวทรงโค้งจะมีขนาดเล็กและบาง ๆ เท่านั้น ขณะที่ครีบหางจะหดสั้นเข้ามาติดตอนท้ายของลำตัวที่หดสั้นจนดูว่าเป็นปลาที่มีแต่ส่วนหัว ที่หลังดวงตาจะมีรูสำหรับให้น้ำออ�� เพื่อใช้ในการเคลื่อนที่ว่ายน้ำ แม้จะแลดูมีรูปร่างประหลาดแต่ก็ยังเป็นปลาที่ว่ายน้ำได้และมีความเร็วมากพอที่จะจับกินแมงกะพรุนทัน ซึ่งเป็นอาหารหลัก[3]

มีขนาดโตเต็มที่ได้ถึง 3.2 เมตร และมีน้ำหนักได้มากถึง 2,300 กิโลกรัม หรือมากกว่า 2 ตัน ซึ่งนับได้ว่าเป็น ปลากระดูกแข็งที่มีน้ำหนักมากที่สุดในโลก และมักจะว่ายชนเรือขนาดใหญ่บ่อย ๆ อีกด้วย[4]

ปลาที่ไม่มีเกล็ด มีผิวหนังที่หนาหยาบและยืดหยุ่น และมีเมือกหนา ทำหน้าที่เสมือนเกราะหุ้มตัวไปตามอายุ เพื่อเป็นเครื่องป้องกันตัว โดยเฉพาะจากเข็มพิษของแมงกะพรุนซึ่งเป็นอาหารหลัก [3]บางตัวอาจมีหนังหนาถึง 15 มิลลิเมตร

ปลาแสงอาทิตย์ สามารถพบได้ในทะเลเขตร้อนและอบอุ่นทั่วโลก ซึ่งสถานที่ ๆ พบมากที่สุด คือ เกาะบาหลี ในอินโดนีเซีย[3] มีรายงานว่าพบได้ในความลึกถึง 400 เมตร และบางครั้งอาจรวมฝูงกันหลายสิบตัว ซึ่งโดยปกติแล้วมักจะอยู่ลำพังเพียงตัวเดียว โดยกินแต่เพียงแมงกะพรุนเป็นอาหาร แต่บางครั้งจะว่ายขึ้นมาบริเวณผิวน้ำเพื่อให้ปลาขนาดเล็กชนิดต่าง ๆ เกาะกัดปรสิตที่ติดตามตัว ในดงสาหร่ายเคลป์ อันเป็นที่มาของชื่อสามัญ โดยปลาแสงอาทิตย์ถือเป็นปลาที่มีปรสิตเกาะตามตัวมากที่สุด[3] โดยอาจมีมากถึง 40 ชนิด การที่ปลาแสงอาทิตย์จะให้สัตว์อื่นมากำจัดปรสิตตามลำตัวไม่จำกัดแต่เฉพาะปลาเท่านั้น แต่ยังรวมถึงนกนางนวลด้วย[5]

นอกจากนี้แล้วยังจัดเป็นปลาที่วางไข่ได้มากที่สุดในโลก คือ ประมาณ 300 ล้านฟอง โดยไข่จะล่องลอยไปตามกระแสน้ำ โดยที่พ่อแม่ปลาจะไม่ดูแล ซึ่งจะเหลือรอดและโตมาจนเป็นปลาที่มีขนาดสมบูรณ์ มีเพียงไม่กี่ตัว

ปลาแสงอาทิตย์ มีวัยอ่อนจะมีรูปร่างไม่เหมือนกับปลาตัวเต็มวัย จะค่อย ๆ เปลี่ยนรูปร่างไปเรื่อย ๆ ตามวัย โดยมีขนาดแรกเกิดเพียง 2.5 มิลลิเมตรเท่านั้น และมีหนามแหลมอยู่ 3-4 ตามลำตัว ซึ่งจะเปลี่ยนไปเป็นครีบต่าง ๆ ต่อไปเมื่อปลามีอายุเพิ่มขึ้น ในธรรมชาติ ปลาขนาดเล็กจะตกเป็นอาหารของสัตว์ขนาดใหญ่กว่า เช่น ปลาฉลาม, วาฬเพชฌฆาต หรือสิงโตทะเล แต่อวัยวะภายในบางส่วนมีรายงานว่ามีพิษเช่นเดียวกับปลาปักเป้าทั่วไป

มักนิยมเลี้ยงกันตามพิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำต่าง ๆ ทั่วโลก เนื่องจากความแปลกในรูปร่างหน้าตา และในบางแห่งมีการบริโภคกันเป็นอาหารด้วย[6][7]

อ้างอิง

  1. "mola mola". ICUN. สืบค้นเมื่อ 2015-11-29.
  2. Kyodo (19 November 2015). "IUCN Red List of threatened species includes ocean sunfish". The Japan Times. สืบค้นเมื่อ 2015-11-29.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 The Giant Sunfish, " Great Ocean Adventures" .สารคดีทางอนิมอลพลาเน็ต ทางทรูวิชั่นส์: อังคารที่ 19 มีนาคม 2556
  4. Ocean sunfish (อังกฤษ)
  5. "ท่องโลกกว้าง: สัตว์ทะเลสุดแปลก". ไทยพีบีเอส. 18 June 2014. สืบค้นเมื่อ 18 June 2014.
  6. โมลา โมลา ปลาประหลาดผู้น่ารัก/วินิจ รังผึ้ง จากผู้จัดการออนไลน์
  7. โมลา โมล่า ปลายักษ์ใจดี

แหล่งข้อมูลอื่น

  ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Mola mola ที่วิกิสปีชีส์