Извор странице Istorija Trebinja

Немате дозволу да уређујете ову страницу из следећег разлога:

Ваша IP адреса је у опсегу који је блокиран на свим викијима Задужбине Викимедије.

Блокирао/ла Вас је ‪EPIC‬. Разлог Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Почетак блокаде: 09:48, 2. јул 2024.
Крај блокаде: 09:48, 2. јул 2025.

Ваша тренутна IP адреса је 206.189.44.186. Блокирани опсег је 206.189.32.0/20.

Наведите све горње податке при захтеву за деблокаду. Ако мислите да сте грешком блокирани додатне информације можете наћи на без отворених проксија.

За деблокаду поставите захтев на Метавикију. Можете такође послати мејл стјуардима VRT-а на stewards@wikimedia.org; обавезно наведите све горње податке.

Можете да видите и копирате извор ове странице.

{{оригинално истраживање}}
[[Trebinje]] je kroz vjekove imalo burnu [[istorija|istoriju]]. Ovuda su još od [[rim]]skog doba vodili važni trgovački putevi, a posebnu ulogu svakako je imala i blizina Dubrovnika, godinama jednog od vodećih trgovačkih centara na ovom dijelu Balkana.
Trebinje se prvi put spominje u [[X vek|X vijeku]] kod [[Konstantin Porfirogenit|Konstantina Porfirogenita]] pod nazivom Tribunia, koji se kasnije promijenio u Travunija. Današnji naziv datira iz [[XVI vek|XVI vijeka]].

Najstariji stanovnici Trebinja bila su plemena [[Iliri|Ilira]], [[Tračani|Tračana]] i [[Grci|Grka]].

== Iliri ==
Naseljavali su srednji i sjeverozapadni dio Balkanskog poluostrva i poznati su kao najstariji stanovnici stare Travunije.

== Grci ==
Naseljavaju se u primorju uz Ilire u VII vijeku p. n. e. Oni su osnovali jedno naselje na [[Hvar]]u, a zatim Epidaurus — [[Cavtat]], Trangurion — [[Trogir]] i dr. Iz ovih naselja prodirala je [[grčka kultura]] duboko u unutrašnjost zemlje. Dokazi o prisustvu Grka na ovim prostorima nalaze se u topografskim imenima. Na primjer ime naselja Lastva pored Trebinja potiče od grčke riječi Leusinium. I ime planine Leotara iznad Trebinja je takođe Grkčkog porijekla (Leutar ili Levtar potiče od komparativa grčke riječi leios = svijetao-go; u komparativu leioteros = svjetliji). Dakle pravilan naziv za ovo brdo jeste Leutar, a ne Leotar, ali u narodu ipak preovlađuje ime Leotar.

== Kelti ==
Oko 280. godine p. n. e. su prešli iz srednje Evrope na [[Balkan]], ali o ovom događaju postoji veoma malo podataka.

== Rimljani ==
Prvi put se pojavljuju na istočnoj obali Jadranskog mora 228. god. p. n. e. Ali su tek 78. god. p. n. e. uspjeli da savladaju ilirsku državu. Poslije nekoliko neuspjelih ilirskih ustanaka Rimski vojskovođa [[Tiberije]] je podijelio zemlju u dvije provincije: [[Dalmacija|Dalmaciju]] i [[Panonija|Panoniju]]. Dalmacija je obuhvatala teritoriju od [[Raška (reka)|Raške]] do [[Drim]]a i od Jadranske obale do [[Ibar|Ibra]] i [[Kolubara|Kolubare]] na istoku. Dobila je ime po ilirskom plemenu Delmatima. U njenom sastavu je bila i Travunija.

=== Travunija ===
Ime Travunija potiče od novog čitanja grčke riječi Trabunia koja pak znači Zahumlje, predio iza huma, odnosno planine.

== Sloveni ==
[[Датотека:Serb_lands_in_the_9th_century.png|мини|десно|400п|Travunija u IX vijeku]]

Nakon odlaska [[Langobardi|Langobarda]] iz Panonije u Padovsku ravnicu [[568]]. god. u Panoniju dolaze Sloveni. U isto vrijeme sa istoka dolaze tatarski [[Avari]] ili Obri. Oni zajedno sa Slovenima vrše upade u carstvo i pljačkaju ga. Sloveni su u prvoj polovini [[VII vek|VII vijeka]] zavladali Balkanskim poluostrvom.

=== Hrvati i Srbi ===
Slovenska plemena su se u VII i VIII vijeku počela se okupljati oko dva politička središta — Hrvata i Srba. Tako su nastale na jugozapadu Hrvatska, a njoj na jugoistoku Srpska država.
Hrvatska država je nastala između [[Zrmanja|Zrmanje]] i [[Cetina|Cetine]], i dalje u brdsku unutrašnjost; a srpska država između [[Piva|Pive]], [[Tara|Tare]] i gornje [[Drina|Drine]]. Romejski car Konstantin Porfirogenit u svom delu „O upravljanju carstvom" navodi da je granica između Srba i Hrvata na reci Cetini. Travunija u narednom razdoblju postepeno postaje deo okolnih zemalja, a nestaje tek pod [[Osmansko carstvo|Osmanlijama]].

Sloveni postepeno prihvataju [[hrišćanstvo]], ali ne bez teškoća. Smatra se da su Trebinjci pokršteni [[879]]. god. u vrijeme vladavine vizantijskog cara Vasilija I Makedonca (867—886).

== Trebinjska oblast ==
Isprva je Trebinje bilo mjesto jedne župe, koja se je vremenom razvila i preobrazila u Travuniju. Travunija je obuhvatala sljedeće područje: na sjeveru do Gatačkog Polja, na jugu sve do mora, na istoku do Banjana, a zapadna granica išla je od Dubrovnika preko Popova polja i Ljubinja na Gatačko Polje. U [[bokokotorski zaliv|Kotorskom zalivu]] trebinjskoj oblasti pripadao je čitav dio od Sutorine do iza [[Risan|Risna]], a sjevernije odatle van Boke cijeli [[Konavli]].

Od prvih poznatijih travunjskih knezova spominju se u IX vijeku Krajina, Pavlimir i sin mu Tješimir. U [[X vek|X vijeku]] Travunijom vladaju zahumski knezovi Viševići. U ovom periodu Travunija se počinje nazivati i Trebinjska oblast.

Godine [[1168]]. Zetom i Travunijom zavladao je [[Stefan Nemanja]], raški veliki župan.

[[Датотека:Balkan and Byzantium in 1265-SR (Serbian).svg|мини|десно|400п|Travunija pod vlašću Nemanjića od 1168—1355]]

Stefan Nemanja je postavio svoga brata Miroslava za zahumskog kneza sa stolicom u [[Ston]]u. Miroslav stupi u rodbinske veze sa bosanskim [[ban Kulin|banom Kulinom]], uzevši njegovu sestru za ženu. Miroslavljeva žena kao i njen brat ban Kulin davali su podršku [[bogumili]]ma. A kako je u ovo vrijeme Stefan Nemanja protjerao bogumile iz svoje države oni su našli sklonište kod Miroslava u [[Zahumlje|Zahumlju]]. Tako se bogumilska vjera počela naglo širiti po Zahumlju. Ovaj vjerski pokret je uticalo i na Miroslava i on iz Stona protjera katoličkog biskupa. Zbog ove podrške bogumilima, a po nagovoru pape, Andrija, vojvoda Hrvatske i Dalmacije, udari na Zahumlje i pripoji ga Hrvatskoj državi (1198—1210). Miroslavu je ostao Ston i poluostrvo Rat, a Andrija tako postade susjed Travuniji. Godine [[1210]]. Stefan je povratio natrag čitavo Zahumlje. Zatim su Zahumljem opet zavladali Miroslavljevi potomci. U vrijeme Nemanje Trebinjem vlada njegov najstariji sin Vukan.

Sin Stefana Nemanje, [[Rastko Nemanjić]] ([[sveti Sava|sv. Sava]]) osnovao je [[1219]]. god. Zahumsku [[episkopija|episkopiju]] sa sjedištem u Stonu. Godine [[1321]]. Stefan Dečanski je prenio stolicu Zahumske episkopije u Srbiju, jer Travuniju bila preplavila bogumilska vjera. U prvoj polovini XIV vijeka [[car Dušan]] Silni je osnovao novu episkopiju u [[manastir Mileševa|Mileševi]]. Mileševski episkop je za vrijeme turske najezde u XVI vijeku prešao u Tvrdoš ([[1509]]) i tu se prozvao zahumskim episkopom.

Crnač u Bihovu sa ruševinama dominikanskog manastira sv. Petra de Campo po popu Dukljaninu bili su grobištima zetskih knezova. Toma Arhiđakon kaže da je u sv. Petru de Campo stolovao katolički biskup trebinjske biskupije i to od 1076. god. pa sve do 1254. kada je biskup prognan. Nema podataka ko ga prognao. Ali od ovog vremena trebinjski biskupi stoluju u Dubrovniku. Ova je opatija dominikanska.
Još u vrijeme [[Tvrtko I|Tvrtka I]] spominje se kao trebinjsko-mrkanski [[biskup]] Ratko (umro [[1393]]). Kao biskup sjedio je u Dubrovniku. Naslov trebinjskog biskupa očuvao se je do danas u nazivu duvanjsko-trebinjskog biskupa, koji sada residira u Mostaru.

Trebinje je neprekidno bilo u vlasti Nemanjića od 1168. god. sve do smrti cara Dušana Silnog. Poslije njega Trebinje često mijenja gospodare. Još za Dušanova sina [[Uroš Nejaki|Uroša IV]] Trebinje je palo pod vlast carskih srodnika Vojinovića, zatim Nikole Altomanovića, zatim [[Balšići]]ma, a [[1378]]. god. ga zauzima bosanski kralj [[Tvrtko I]]. Od toga je vremena Trebinjska oblast sastavni dio bosanske države.

Po smrti Tvrtkovoj [[1391]]. u Bosni su nastali nemiri i borbe oko prestola između velmoža: [[Hrvoje Vukčić-Hrvatinić]], [[Sandalj Hranić]] i [[Pavle Radinović]]. Tako nastaje veliki metež u državi.

== Hercegovina ==
Trebinjska oblast bila je pod Pavlovićima. Za vrijeme bosanskih meteža, Dubrovčani su uspjeli da poslije dugih pregovora [[1419]] — [[1426]]. god. kupe Konavle od dvojice bosanskih vojvoda: Sandalja Hranjića i Radoslava Pavlovića. Trebinje se mnogo spominje 1430—1432. god. kao središte akcije Radoslava Pavlvića protiv Dubrovnika u [[Први конављански рат|konavoskom ratu]].

Godine [[1435]]. umre veliki vojvoda [[Sandalj Hranić Kosača]], a naslijedi ga sinovac Stefan, sin Vukčev. Stefan je bio vrlo popularna ličnost, a poznat je u narodu još i danas pod imenom hercega ili herceg-Šćepana.
[[Стефан Вукчић Косача|Stefan (Šćepan) Vukčić Kosača]] je [[1438]].god., uz pomoć Osmanlija, preoteo Trebinje sa susjednim župama od Radoslava Pavloviča.
Deset godina kasnije, [[1448]].god., on se prozvao: Stefan “Božjom milosti herceg od svetog Save, gospodar humski i primorski, veliki vojvoda rusaga bosanskoga i knez drinski”. Od toga se vremena njegova zemlja poče da naziva zemljom hercegovom ili Hercegovinom. Ona se više i nije računala dijelom države Bosne, već je bila samostalna država. Trebinjska oblast je bila njen sastavni dio.

Za hercegove vladavine spominju se vojvode Ivaniš Pavlović i Ivaniš Vlatković. Prvi je gospodar Trebinja i Popova Polja, a drugi je gospodar [[Hum]]a. Herceg sam i vojvoda Pavlović bili su otvorene pristalice bogomilstva, dok je vojvoda Vlatković ostao do svoje smrti vjeran katoličkoj crkvi.

Osmanlije konačno su zauzeli Bosnu [[1463]]. god. Tri godine kasnije, [[1466]], oni su zauzeli i starinsko Trebinje. Prvi turski upravitelji u Hercegovini zvali su se vojvodama, a tek kasnije su uzeli naziv [[sandžak]]-krajišnika.
Herceg-Šćepan se održavao samo još u samom Primorju. Umro je u Herceg-Novom 1466. god. Ajaz-beg sedmi po redu Krajišnik sandžaka hercegovačkog [[1482]]. god. zauzeo je Novi. Ovim je cijela Hercegovina pala pod Osmanlije. Trebinje će ostati pod Osmanlijama sve do [[1878]]. god., dakle punih 412 godina.

== Pod Turskom ==
Dolaskom Osmanlija Trebinje se trgovačkog centra počelo postepeno prerušavati u jedan logor i da dobiva izgled odbrambenog utvrđenja. Ovome je doprinjeo položaj grada prama susjednoj Crnoj Gori, slobodnom Dubrovniku i [[Mletačka republika|mletačkoj]] Dalmaciji.

Sa turskim dolaskom život Srba i Hrvata se znatno promijenio. Narod se počeo okupljati oko novih vođa. To su u narodnoj pjesmi opjevani [[hajduci]]. U planinama je stalno rastao broj hajduka, a ustanci se dižu po svima našim krajevima.

=== XVI vijek ===
Pošto su je zauzeli [[Turci]] su u Bosni i Hercegovini oformili bosanski [[pašaluk]]. Pašaluk su podijeliili u sandžake: bosanski, hercegovački, zvornički, kliški, lički i bihaćki, [[1583]]. god. Sjedište Hercegovačkog sandžak-bega (paše) bilo je u Dračevu, a kasnije u Trebinju.

Potčinjeni narod koristio je svaku slabost carevine za pokusaje oslobođenja. Prva prilika desila se tek [[1593]]. god. kada su Hrvati u [[Битка код Сиска|bitki pod Siskom]] potukli veliku tursku vojsku bosanskog [[Hasan-paša|Hasan-paše]]. Već [[1595]]. god. [[uskoci]] su zauzeli od Turaka tvrdi [[Klis]]. Ovu slabost Osmanske carevine iskoristio je vojvoda Grdan i [[1597]]. god. podigao ustanak u Hercegovini. Međutim ustanicima nije stigla obećana pomoć, pa je ustanak ugušen.

=== XVII vijek ===
[[Датотека:Bosnia and Herzegovina, Montenegro and Serbia, 1878 and 1945.png|мини|десно|200п|Trebinje u okviru Otomanske carevine od 1466 — 1878]]

Turci na Balkanu vode dva rata: sa [[Mlečani]]ma ([[Kandijski rat]], 1645—1669) i [[Austrougarska|Austrijom]] (1683—1699). Već u prvom, a naročIto u drugom ratu vidimo živu saradnju manastira [[Manastir Tvrdoš|Tvrdoša]] kod Trebinja. Njegovi su kaluđeri su u stalnom u dodiru sa vanjskim svijetom, te sa ustanicima i njihovim vođama.
Naročito se ističe rad čuvenog Ostroškog svetitelja Vasilija Jovanovića (1639—1671). On se pridružuje akciji Lige evropskih država protiv Osmanlija. Neumorno radi na oslobođenju, dopisuje se s papom i gleda kako bi obnovi ranije veze s Rimom. U njegov primjer ugledali su se i drugi [[kaluđer]]i manastira.
Tvrdoš je nekoliko puta stradao usljed elementarnih udara i nepogoda, ali je mnogo više patio zbog protivturskog djelovanja svojih kaluđera.
Kada je [[1687]]. god. pao Herceg-Novi u ruke Mlečanima, iz njega su se odselile mnoge turske porodice u unutrašnjost zemlje. Najveći dio tih porodica doselio se u Trebinje. Ovo je prvo veće naseljavanje Trebinja muslimanskim življem. Neke od ovih porodica su se nastanile u Gorici i na Gradini, a neke ispod Hrupjela. Na tom mjestu niče novo naselje, prozvano Omanovićevom mahalom. Ona je najstariji dio današnje trebinjske varoši. U vrijeme povlačenja hercegnovskih Osmanlija u Trebinje i njegovu okolinu su došli: Omanovići, Resulbegovići, Salahovići, Hadžihasanovići, Ćatovići, Kapetanovići, Galijatovići i dr.
Po odlasku turskih porodica iz Novog u Trebinje Mlečani su se zabrinuli, da bi Turci mogli manastir Tvrdoš da pretvore u jaku tvrđavu, zato su ga sami [[1694]]. razorili. Tako je nestao manastir koji je od svog osnivanja [[1509]]. pa do razaranja stalno stajao na braniku vjere i slobode.

Vladika Savatije Ljubibratić se još ranije sa kaluđerima tvrdoškog manastira sklonio na mletačku tertoriju. Izbjegli kaluđeri su u blizini Herceg-Novog obnovili jednu zapuštenu crkvu i uz nju izgradili manastir Savinu 1694. god.
Jedan dio izbjeglih kaluđera se vratio nešto kasnije u Trebinje. Oni su u Dužima sagradili novi manastir. Ovaj manastir nastavio je ulogu Tvrdoša u antiturskoj borbi.

Kako je Trebinje imalo veoma važnu ulogu u odbrani sistema, a nalazilo se na graničnom području turske carevine [[1663]]. god. je proglašeno je kapetanijom, što je podrazumijevalo poseban status.

Poslije poraza Osmanlijskog carstva kod Beča [[1699]], teško stanje u carstvu oživilo je ponovo nadu u oslobođenje. U Dalmaciji su se digli uskoci pod [[Ilija Smiljanić|Ilijom Smiljanićem]] i [[Stojan Janković|Stojanom Jankovićem]].

U isto vrijeme izbilo je više ustanaka hrišćana u Hercegovini. Najpozanatiji je onaj pod [[Bajo Pivljanin|Bajom Pivljaninom]].

=== XVIII vijek ===
Suočeni sa slabljenjem carstva nakon poraza kod [[Beč]]a i sve češćim ustancima raje [[Turci]] počinju da se povlače sa svojih posjeda u gradske zidine. Posljedice ovih seljenja su se osjetile u svim gradovima, a naročito u Trebinju. U njemu se oko Resulbegovićeva utvrđenja počela da razvija nova varoš, na desnoj obali Trebišnjice.

Porodica [[Osmanpaša Resulbegović|Osmanpaše Resulbegovića]] u Trebinje se doselila iz Herceg Novog. Kako je [[Osmansko carstvo]] počelo da slabi poslije poraza kod Beča, a Trebnje je bilo pogranična teritorija, on je po nalogu sultana da se u Trebinju izgradi jače utvrđenje, [[1706]]. god. izgradio vanjsku trebinjsku tvrđavu, poznatu kao Ban-vir. Ona je bila opasana zidinama i jakim kulama. Ban-Vir, kao naziv za ovu tvrđavu, poslednji put je upotrebljen [[1729]]. godine, a onda sve ređe, da bi se posle zadržalo samo kao uspomena na grad, a onda i kao ime dubokog vira u rijeci Trebišnjici (iznad grada).
Oko starijeg utvrđenja izgrađena je jedna prostranija tvrđava sa četiri jake kule. Glavni ulaz (kapija) u tvrđavu je na zapadnoj strani. Nad tim ulazom bila je kula Hadžismajilovića Selimage. Ostale tri kule ili tabije branile su prilaz gradu vatrom iz svojih topova. Tabije su bile ove: sjeverna Salahovićeva, jugoistočna Ćatovićeva i jugozapadna Landrovićeva tabija. To je trebinjski [[Kastel]].
U isto vrijeme preseliše u Trebinje i turske vlasti iz Dračeva koje je postradalo u ustanku Baja Pivljanina. Tako je današnji Kastel postao središtem novoga Trebinja, koje se poče oko njega da razvija na desnoj obali rijeke Trebinjčice.

Godine [[1715]]. počela gradnja hendeka (kanala) oko Grada, dužine 460 metara, dubine 5 metara i širine 10 metara. Kanal je djelimično zatrpan [[1914]]. god. a potpuno [[1932]]. godine.
Osmanpaša Resulbegović je ostao upamćen kao veliki graditelj. On je u unutrašnjosti tvrđave sagradio dvije džamije: [[1719]]. god. Carevu, a 1729. drugu danas poznatu kao Osmanpašina džamija. Zanimljivo je da do ovog vremena Trebinje nije imalo nijednu džamiju. Njemu se pripisuje i gradnja Sat-Kule.
Osnivanjem i razvojem novoga Trebinja još bržim tempom poče da odumire i opada staro Trebinje na lijevoj obali rijeke. Na to srednjovjekovno slovensko naselje podsjećaju još Police
Izvan kastelskih zidina bila je u početku samo Osmanovićeva mahala i to kao predgrađe. Nešto kasnije počelo se izgrađivati drugo varoško predgrađe u Bregovima, a Police su se posljednje počele izgrađivati.

=== XIX vijek ===
[[Janjičari]] su kočili svaki napredak carstva, a svoju volju nametali su vlastima. Zato je sultan izdao tzv. [[hatišerif]] [[1793]]. god. Protiv sultanovih reformi digli su se bosanski janjičari. Njima su se pridružili i bosanski begovi pod [[Хусеин бег Градашчевић|Husejin-kapetanom Gradaščevićem]], Zmajem od Bosne. Međutim, Kara Mahmud-paša je savladao Husejina i on pobježe iz Bosne. Husejinovu padu značajno su doprinjeli hercegovački begovi [[Смаил-ага Ченгић|Smajil-aga Čengić]] (čije se turbe nalazi u selu Avtovcu pored Gacka) i [[Aliaga Rizvanbegović-Stočević]]. Aliaga Rizvanbegović-Stočević je isposlovao od sultana odcjepljenje Hercegovine od Bosne i za sebe vezirsku titulu (1832-1851). Međutim on se pridružio pobuni protiv reformi novog sultana. Ovu pobunu bosansko-hercegovačke feudalne aristokracije silom je slomio [[Omer-paša Latas]], a Ali-aga Rizvanbegović-Stočević je pogubljen.

U isto ovo vrijeme i najbliži susjed Trebinja na zapadu, Dubrovnik izgubio je svoju samostalnost. Njega je [[1806]]. god. zauzela francuska vojska. Porazom [[Наполеон I Бонапарта|Napoleona]] Dubrovnik je pripojen [[Austrougarska|Austrougarskoj]].

Zbog veoma teškog položaja raje nastalog reformom desetinskoga sistema prikupljanja poreza i samovolje prilikom prikupljanja poreza u Hercegovini izbija ustanak pod [[Luka Vukalović|Lukom Vukalovićem]]. Ustanak je započeo na Zupcima [[1858]]. god., a borbe su potrajale do [[1862]]. god. Ustanicima je pružila pomoć [[Crna Gora]], a 1862. god. se i [[Rusija]] umiješala u korist ustanika. Mir je potpisan u [[Mostar]]u, nagodbom Vukalovića i turskih vlasti. Vukalović je poslije ovoga otišao u Rusiju.

Iz istih ovih razloga narod se pobunio u jesen [[1874]]. god. u Zovom Dolu i Lukavcu kod [[Nevesinje|Nevesinja]]. Vođe su se pred silom sklonile u Crnu Goru. U julu [[1875]]. god. opet je došlo do oružanog sukoba u Nevesinju. Izbjegle vođe vratiše se iz Crne Gore i pozvaše narod na oružje. Četničke borbe vodile su se najviše oko Papratnice. Ustanak je poznat kao [[Nevesinjska puška]] i odjeknuo je i u [[Босанска Крајина|bosanskoj Krajini]]. Vođa ustanka u bosanskoj Krajni bio je Petar Mrkonjić, kasnije kralj [[Краљевина СХС|Kraljevine SHS]], [[Petar I Karađorđević]].
Ustanku su se [[1876]]. pridružile i [[Srbija]] i Crna Gora, a poslije neuspjelih pregovora i Rusija [[1877]]. god. Poražene Osmanlije primorane su da se odreknu najvećeg dijela evropskog posjeda [[Сан-Стефански мир|mirom u San Stefanu]]. Međutim, zapadno-evropske sile nisu htjele da priznaju ovaj ugovor pa je sazvan [[Берлински конгрес|Kongres u Berlinu]]. Ustanici su bili nadomak cilja, Slobode.

== Pod Austro-ugarskom ==
Ipak, na [[Berlinski kongres|Berlinskom kongresu]] [[1878]]. god. narod Hercegovine nije dobio slobodu, već samo novog gospodara. [[Austro-Ugarska]] dvojna monarhija je dobila mandat da okupira Bosnu i Hercegovinu. Austro-ugarska vojska je iste godine ušla u zemlju. A otpor je uspjela da uguši do [[1881]]. god.
Austrijska vlast uvidjevši vrijednost Trebinja kao komunikacionog središta prema crnogorskoj granici napravila je od Trebinja važan vojni centar. Na svim brdima oko Trebinja napravili su jaka utvrđenjima, koja i danas pusta i prazna dominiraju pejzažom ove opštine. Na period austrougarske vladavine i danas podsjećaju građevine javnog karaktera, upravne zgrade, kasarne, škole i ostali objekti.

Godine [[1908]]. Austro-Ugarska monarhija je izvršila [[aneksija Bosne i Hercegovine|aneksiju Bosne i Hercegovine]]. Ovaj čin Austro-Ugarske monarhije kao i uopšte teško stanje na Balkanu doveli su do [[Први балкански рат|Prvog balkanskog rata]] [[1912]]. god., a potom i [[Други балкански рат|Drugog balkanskog rata]]. Dvije godine poslije izbio je i [[Prvi svetski rat|Prvi svjetski rat]]. Npr. jedanaest Srba je obješeno 16. februara 1916.<ref>[https://digitalna.nb.rs/view/URN:NB:RS:SD_2F6F6602455A67B1B521D786232CBF4A-1922-03-23#page/0/mode/1up "Politika", 23. mart 1922], str. 3-4</ref> a ukupni broj tokom okupacije je mnogo veći.<ref>[https://digitalna.nb.rs/wb/NBS/Periodika/SD_77A524AED6CE4DEFD5566E639CCA40C7/1924/b005?fullscreen#page/2/mode/1up "Ilustrovani list"; 1924, br. 5; str. 2]</ref>

== Oslobođenje ==
Nakon I svjetskog rata Trebinje je konačno dočekalo svoju slobodu. Dana 31. oktobra (13. novembra) [[1918]]. god. u Trebinje je ušla srpska vojska i sa njom Sloboda čekana 452 godine.

Dana 11. novembra 1918. godine Trebinje je postalo dio [[kraljevina SHS|Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca]]. Država je bila podjeljena u 33 oblasti, a promjenom ustava [[1929]]. god. preimenovana je u [[kraljevina Jugoslavija|Kraljevinu Jugoslaviju]] i podijeljena u 9 banovina. Tako je Trebinje, koje je dotle pripadalo [[Мостарска област|Mostarskoj oblasti]], došlo u sastav [[Zetska banovina|Zetske banovine]].

Spomenik palim herojima i kamen temeljac nove gimnazije osvećeni su u septembru 1938.<ref>[https://digitalna.nb.rs/wb/NBS/novine/vreme/1938/09/11?pageIndex=00005 "Vreme", 11. sept. 1938]</ref>

== Vidi još ==
* [[Trebinje]]

{{normativna kontrola}}

{{СОРТИРАЊЕ:Требиње}}
[[Категорија:Историја Требиња| ]]
[[Категорија:Историја Републике Српске]]

Шаблони који се користе на овој страници:

Шаблон:Ambox (извор) (полузаштићено)
Шаблон:Нормативна контрола (извор) (полузаштићено)
Шаблон:Оригинално истраживање (уреди)
Модул:Arguments (извор) (полузаштићено)
Модул:Authority control (уреди)
Модул:Authority control/config (уреди)
Модул:Category handler (извор) (полузаштићено)
Модул:Category handler/blacklist (уреди)
Модул:Category handler/config (уреди)
Модул:Category handler/data (уреди)
Модул:Category handler/shared (уреди)
Модул:Check for unknown parameters (уреди)
Модул:Message box (извор) (полузаштићено)
Модул:Message box/ambox.css (уреди)
Модул:Message box/configuration (уреди)
Модул:Namespace detect/config (уреди)
Модул:Namespace detect/data (уреди)
Модул:Unsubst (уреди)
Модул:Yesno (извор) (полузаштићено)

Назад на страницу Istorija Trebinja.

Преузето из „https://sr.wikipedia.org/wiki/Istorija_Trebinja”