Administrativna podjela Meksika
Meksiko je savezna republika koja se sastoji od 31 savezne države i jednog saveznog distrikta, koji je i glavni grad (Mexico City). Prema Ustavu iz 1917. godine, države članice federacije su slobodne i suverene.[1] Svaka država omaganje svoj kongres i ustav, a savezni distrikt ima samo ograničenu autonomiju s lokalnim kongresom i vladom. Teritorija saveznog distrikta, poznatija pod nazivom Mexico City, predstavlja glavni grad Meksika.
Administrativna podjela
urediSavezni distrikt
urediNaziv | Službeno ime | Zastava | Površina | Stanovništvo (2010.)[2] | Datum osnivanja |
---|---|---|---|---|---|
Mexico City | Distrito Federal | 1.485 km2 | 8.720.916 | [3] | 18. novembar 1824.
Savezna država
urediSavezna država | Službeni naziv:
Estado Libre y Soberano de: |
Zastava | Središte | Najveći grad | Površina[4] | Stanovništvo (2010.) | Redosled upisa u Federaciju |
Datum prijema u Federaciju |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aguascalientes | Aguascalientes | Aguascalientes | Aguascalientes | 5.618 km2 | 1.184.996 | 24 | [5] | 5. februr 1857.|
Baja California | Baja California | Mexicali | Tijuana | 71.446 km2 | 3.155.070 | 29 | [6] | 16. januar 1952.|
Baja California Sur | Baja California Sur | La Paz | La Paz | 73.922 km2 | 637.026 | 31 | [7] | 8. oktobar 1974.|
Campeche | Campeche | San Francisco de Campeche | San Francisco de Campeche | 57.924 km2 | 822.441 | 25 | [8] | 29. april 1863.|
Chiapas | Chiapas | Tuxtla Gutiérrez | Tuxtla Gutiérrez | 73.289 km2 | 4.796.580 | 19 | [9] | 14. septembar 1824.|
Chihuahua | Chihuahua | Chihuahua | Ciudad Juárez | 247.455 km2 | 3.406.465 | 18 | [9] | 6. juli 1824.|
Coahuila1,4 | Coahuila de Zaragoza | Saltillo | Torreón | 151.563 km2 | 2.748.391 | 16 | [9] | 7. maj 1824.|
Colima6 | Colima | Colima | Manzanillo | 5.625 km2 | 650.555 | 23 | [10][11] | 12. septembar 1856.|
Durango | Durango | Victoria de Durango | Victoria de Durango | 123.451 km2 | 1.632.934 | 17 | [9] | 22. maj 1824.|
Guanajuato | Guanajuato | Guanajuato | León | 30.608 km2 | 5.486.372 | 2 | [9] | 20. decembar 1823.|
Guerrero | Guerrero | Chilpancingo de los Bravo | Acapulco | 63.621 km2 | 3.388.768 | 21 | [12] | 27. oktobar 1849.|
Hidalgo | Hidalgo | Pachuca | Pachuca | 20.846 km2 | 2.665.018 | 26 | [13] | 16. januar 1869.|
Jalisco | Jalisco | Guadalajara | Guadalajara | 78.599 km2 | 7.350.682 | 9 | [9] | 23. decembar 1823.|
México | México | Toluca de Lerdo | Ecatepec de Morelos | 22.357 km2 | 15.175.862 | 1 | [9] | 20. decembar 1823.|
Michoacán | Michoacán de Ocampo | Morelia | Morelia | 58.643 km2 | 4.351.037 | 5 | [9] | 22. decembar 1823.|
Morelos | Morelos | Cuernavaca | Cuernavaca | 4.893 km2 | 1.777.227 | 27 | [14] | 17. april 1869.|
Nayarit | Nayarit | Tepic | Tepic | 27.815 km2 | 1.084.979 | 28 | [15] | 26. januar 1917.|
Nuevo León4 | Nuevo León | Monterrey | Monterrey | 64.220 km2 | 4.653.458 | 15 | [9] | 7. maj 1824.|
Oaxaca | Oaxaca | Oaxaca de Juárez | Oaxaca de Juárez | 93.793 km2 | 3.801.962 | 3 | [9] | 21. decembar 1823.|
Puebla | Puebla | Puebla de Zaragoza | Puebla de Zaragoza | 34.290 km2 | 5.779.829 | 4 | [9] | 21. decembar 1823.|
Querétaro | Querétaro de Arteaga | Santiago de Querétaro | Santiago de Querétaro | 11.684 km2 | 1.827.937 | 11 | [9] | 23. decembar 1823.|
Quintana Roo | Quintana Roo | Chetumal | Cancún | 42.361 km2 | 1.325.578 | 30 | [16] | 8. oktobar 1974.|
San Luis Potosí | San Luis Potosí | San Luis Potosí | San Luis Potosí | 60.983 km2 | 2.585.518 | 6 | [9] | 22. decembar 1823.|
Sinaloa | Sinaloa | Culiacán | Culiacán | 57.377 km2 | 2.767.761 | 20 | [17] | 14. oktobar 1830.|
Sonora2 | Sonora | Hermosillo | Hermosillo | 179.503 km2 | 2.662.480 | 12 | [9] | 10. januar 1824.|
Tabasco5 | Tabasco | Villahermosa | Villahermosa | 24.738 km2 | 2.238.603 | 13 | [9] | 7. februar 1824.|
Tamaulipas4 | Tamaulipas | Ciudad Victoria | Reynosa | 80.175 km2 | 3.268.554 | 14 | [9] | 7. februar 1824.|
Tlaxcala | Tlaxcala | Tlaxcala | Vicente Guerrero | 3.991 km2 | 1.169.936 | 22 | [18] | 9. decembar 1856.|
Veracruz | Veracruz de Ignacio de la Llave |
Xalapa | Veracruz | 71.820 km2 | 7.643.194 | 7 | [9] | 22. decembar 1823.|
Yucatán3 | Yucatán | Mérida | Mérida | 39.612 km2 | 1.955.577 | 8 | [9] | 23. decembar 1823.|
Zacatecas | Zacatecas | Zacatecas | Zacatecas | 75.539 km2 | 1.490.668 | 10 | [9] | 23. decembar 1823.
- Pridružila se federaciji pod nazivom Coahuila y Tejas.
- Pridružila se federaciji pod nazivom Estado de Occidente, takođe poznata kao Sonora y Sinaloa.
- Pridružila se federaciji pod nazivom República Federada Yucatan,[19] od nje su formirane sadašnje države Yucatan, Quintana Roo i Campeche. Postala nezavisna 1841. godine konstituisanjem druge Republike Yucatan i definitivno se pridružila saveznoj državi 1848. godine
- Države Nuevo León, Tamaulipas i Coahuila de facto su postale nezavisne 1840. godine formiranjem Republica del Rio Grande. Ove države nikada nisu konsolidovale svoju nezavisnost, jer su snage koje su proklamovale nezavisnost poražene od centralističkih snaga Meksika.[20]
- Država Tabasco se otcepila od Meksika u dva navrata, prvi put 13. februara 1841. godine da bi se ponovo pridružila savezu 2. decembra 1842. i 9. novembra 1846. godine a od 8 decembra iste godine je ponovo u sastavu države Meksiko.
- Uključuje udaljena Revillagigedo ostrva.
Savezne države
urediDržave meksičke federacije su slobodne, suverene, samostalne i nezavisne jedna u odnosu na drugu. Slobodne su da same upravljaju u skladu s vlastitim zakonima. Svaka država ima svoj ustav koji ne može protivrečiti saveznom ustavu koji, definiše pitanja od nacionalnog interesa. Države ne mogu sklapati saveze s drugim državama ili bilo kojim drugim nezavisnim državama bez saglasnosti cele Federacije, osim aranžmana iz oblasti obrane i sigurnosti potrebnih da bi se osigurala sigurnost graničnih država u slučaju invazije. Politička organizacija svake države se zasniva na podjeli vlasti po principu kongresnog sistema: zakonodavna vlast je poverena jednodomnom kongresu (savezni kongres je dvodomni); izvršna vlast je nezavisna od zakonodavne a predstavlja se guvernerom koji se bira na izborima. Sudska vlast je poverena Vrhovnom sudu pravde. S obzirom da je svaka država pravno samostalna, svaka savezna država ima svoje građanske i prekršajne zakone i pravosudna tela. U saveznom kongresu, savezne države i savezni distrikt zastupaju po 3 senatora, dvojica izabranih na osnovu opšteg biračkog prava po načelu relativne većine i 1 senator koji je predstavnik najveće manjinske stranke.
Unutrašnja podjela država
urediSvaka država je podjeljena na manje administrativne jedinice - opštine. Svaka opština samostalna bira svoje opštinsko veće. Na čelu veća je gradonačelnik koji se bira svake 3 godine bez mogućnosti neposrednog reizbora. Veće je nadležno, u većini slučajeva, za osiguranje komunalnih uslova stanovništva. Ovaj koncept, proizašao iz meksičke revolucije, poznat je kao "slobodne opštine". U Meksiku postoji ukupno 2.438 opština. Država s najvećim brojem opština je Oaxaca koja broji 570 opština, a država s najmanjim brojem je Baja California i sastoji se od samo njih pet.
Reference
uredi- ↑ „Federal Constitution of the United Mexican States”. Supreme Court of Mexico. str. 113. Arhivirano iz originala na datum 2011-05-11. Pristupljeno 5. april 2011.
- ↑ Censo 2010
- ↑ „Conmemora la Secretaría de Cultura el 185 Aniversario del Decreto de Creación del Distrito Federal”. Arhivirano iz originala na datum 2011-07-22. Pristupljeno 2015-03-21.
- ↑ „INEGI”. Arhivirano iz originala na datum 2011-07-23. Pristupljeno 2015-03-21.
- ↑ „Calendario de Eventos Cívicos - Febrero”. Arhivirano iz originala na datum 2010-04-11. Pristupljeno 2015-03-21.
- ↑ „Transformación Política de Territorio Norte de la Baja California a Estado 29”. Arhivirano iz originala na datum 2018-12-26. Pristupljeno 2015-03-21.
- ↑ „Secretaria de Educación Publica”. Arhivirano iz originala na datum 2010-08-10. Pristupljeno 2015-03-21.
- ↑ „Secretaria de Educación Publica”. Arhivirano iz originala na datum 2019-01-07. Pristupljeno 2015-03-21.
- ↑ 9,00 9,01 9,02 9,03 9,04 9,05 9,06 9,07 9,08 9,09 9,10 9,11 9,12 9,13 9,14 9,15 9,16 9,17 9,18 „Las Diputaciones Provinciales” (španski). str. 15.
- ↑ „Portal Ciudadano de Baja California”. Arhivirano iz originala na datum 2018-12-26. Pristupljeno 2015-03-21.
- ↑ „Universidad de Colima”. Arhivirano iz originala na datum 2017-05-25. Pristupljeno 2015-03-21.
- ↑ „Erección del Estado de Guerrero”. Arhivirano iz originala na datum 2007-10-17. Pristupljeno 2015-03-21.
- ↑ „Congreso del Estado Libre y Soberano de Hidalgo”. Arhivirano iz originala na datum 2018-12-26. Pristupljeno 2015-03-21.
- ↑ „Enciclopedia de los Municipios de México”. Arhivirano iz originala na datum 2011-07-18. Pristupljeno 2015-03-21.
- ↑ „Gobierno del Estado de Tlaxcala”. Arhivirano iz originala na datum 2010-02-18. Pristupljeno 2015-03-21.
- ↑ „Gobierno del Estado de Quintana Roo”. Arhivirano iz originala na datum 2018-12-26. Pristupljeno 2015-03-21.
- ↑ „500 años de México en documentos”.
- ↑ „Portal Gobierno del Estado de Tlaxcala”. Arhivirano iz originala na datum 2009-12-27. Pristupljeno 2015-03-21.
- ↑ „La historia de la República de Yucatán”. Arhivirano iz originala na datum 2019-01-07. Pristupljeno 2015-03-21.
- ↑ „República de Río Grande, el País que no pudo ser.” (španski).