Etan
Etan je zasićeni ugljovodonik iz homologog reda alkana sa molekulskom formulom C2H6. On je alkan, tj. alifatski ugljikovodik. Pri normalnom pritisku i temperaturi, etan je plin bez boje i okusa.
Etan | |||
---|---|---|---|
IUPAC ime |
| ||
Identifikacija | |||
CAS registarski broj | 74-84-0 | ||
PubChem[2][3] | 6324 | ||
ChemSpider[4] | 6084 | ||
UNII | L99N5N533T | ||
EINECS broj | |||
UN broj | 1035 | ||
MeSH | |||
ChEBI | 42266 | ||
ChEMBL[5] | CHEMBL135626 | ||
RTECS registarski broj toksičnosti | KH3800000 | ||
Bajlštajn | 1730716 | ||
Jmol-3D slike | Slika 1 | ||
| |||
| |||
Svojstva | |||
Molekulska formula | C2H6 | ||
Molarna masa | 30.07 g mol−1 | ||
Agregatno stanje | Bezbojni gas | ||
Miris | Odorless | ||
Gustina | |||
Tačka topljenja |
-183 °C, 90.4 K, -297 °F | ||
Tačka ključanja |
-89 °C, 184.6 K, -127 °F | ||
Rastvorljivost u vodi | 56,8 mg L−1[7] | ||
Napon pare | 3,8453 MPa (na 21,1 °C) | ||
kH | 19 nmol Pa−1 kg−1 | ||
pKa | 50 | ||
Baznost (pKb) | -36 | ||
Termohemija | |||
Standardna entalpija stvaranja jedinjenja ΔfH |
−84 kJ mol−1 | ||
Std entalpija sagorevanja ΔcH |
−1561,0–−1560,4 kJ mol−1 | ||
Specifični toplotni kapacitet, C | 52,49 J K−1 mol−1 | ||
Opasnost | |||
Podaci o bezbednosti prilikom rukovanja (MSDS) | inchem.org | ||
EU-klasifikacija | F+ | ||
EU-indeks | 601-002-00-X | ||
NFPA 704 | |||
R-oznake | R12 | ||
S-oznake | S2, S9, S16, S33 | ||
Tačka paljenja | −135 °C | ||
Tačka spontanog paljenja | 472 °C | ||
Eksplozivni limiti | 2,9–13% | ||
Srodna jedinjenja | |||
Srodna alkani | |||
Srodna jedinjenja | |||
Ukoliko nije drugačije napomenuto, podaci se odnose na standardno stanje (25 °C, 100 kPa) materijala | |||
Infobox references |
On je najjednostavniji alkan, koji ima više C atoma u strukuri. Etan je važan industrijski spoj, jer se krekiranjem prevodi u etilen.
Industrijski etan se dobija iz prirodnog gasa, te u rafinerijama nafte. Hemijski se može sintetizirati Kolbovom elektrolizom.
Osobine:
- bezbojan, bezmirisan gas
- tačka topljenja: -182,76 °C
- tačka ključanja: -88,6 °C
Etan se u prirodi javlja kao jedan od sastojaka zemnog gasa.
Dobija se iz produkata prerade nafte i kamenog uglja. Laboratorijski se dobija elektrolizom koncentrovanog rastvora acetata:
Reference
uredi- ↑ 1,0 1,1 „Ethane – Compound Summary”. PubChem Compound. USA: National Center for Biotechnology Information. 16. 9. 2004.. Pristupljeno 7. 12. 2011.
- ↑ Li Q, Cheng T, Wang Y, Bryant SH (2010). „PubChem as a public resource for drug discovery.”. Drug Discov Today 15 (23-24): 1052-7. DOI:10.1016/j.drudis.2010.10.003. PMID 20970519.
- ↑ Evan E. Bolton, Yanli Wang, Paul A. Thiessen, Stephen H. Bryant (2008). „Chapter 12 PubChem: Integrated Platform of Small Molecules and Biological Activities”. Annual Reports in Computational Chemistry 4: 217-241. DOI:10.1016/S1574-1400(08)00012-1.
- ↑ Hettne KM, Williams AJ, van Mulligen EM, Kleinjans J, Tkachenko V, Kors JA. (2010). „Automatic vs. manual curation of a multi-source chemical dictionary: the impact on text mining”. J Cheminform 2 (1): 3. DOI:10.1186/1758-2946-2-3. PMID 20331846.
- ↑ Gaulton A, Bellis LJ, Bento AP, Chambers J, Davies M, Hersey A, Light Y, McGlinchey S, Michalovich D, Al-Lazikani B, Overington JP. (2012). „ChEMBL: a large-scale bioactivity database for drug discovery”. Nucleic Acids Res 40 (Database issue): D1100-7. DOI:10.1093/nar/gkr777. PMID 21948594.
- ↑ Lide, D. R., ur. (2005). CRC Handbook of Chemistry and Physics (86th izd.). Boca Raton (FL): CRC Press. str. 3.22. ISBN 0-8493-0486-5.
- ↑ Lide, D. R., ur. (2005). CRC Handbook of Chemistry and Physics (86th izd.). Boca Raton (FL): CRC Press. str. 8.88. ISBN 0-8493-0486-5.