Bolesław Bierut
Bolesław Bierut (Lublin, 18. april 1892. - Moskva, 3. mart 1956.) bio je državnik i komunistički funkcioner, koji je omogućio komunistima da preuzmu kontrolu nad poljskom vladom nakon Drugog svjetskog rata, zbog tog je u to vrijeme bio nazivan - Poljski Staljin.[1]
| Bolesław Bierut | |
|---|---|
.jpg) Bierutov portret | |
| Mandat 5. februar 1947. – 21. novembar 1952. | |
| Prethodnik | Władysław Kowalski |
| Nasljednik | Aleksander Zawadzki |
| Mandat 3. septembar 1948. – 21. mart 1956. | |
| Prethodnik | Władysław Gomułka |
| Nasljednik | Edward Ochab |
| Rođenje | 18. april 1892. Rury kvart Lublina, Kongresna Poljska |
| Smrt | 12. mart 1956. Moskva, SSSR |
| Politička stranka | Poljska socijalistička partija (1912–1918) Poljska komunistička partija (1918-1938) Poljska radnička partija (1942-1948) Poljska ujedinjena radnička partija (1948-1956) |
| Supružnik | Janina Górzyńska-Bierut |
| Zanimanje | političar |
Biografija
urediBierut se još kao mladić zanio ljevičarskim idejama tako da je od 1912. član Poljske socijalističke partije i to one frakcije koja je osnovala Poljsku komunističku partiju u kojoj je član od 1918. i radi kojekakve poslove za partiju, od organiziranja tehnike do sindikata.[2]
Period između 1925.-26. i 1928.-30. proveo je u Moskvi na školovanju u Međunarodnoj lenjinskoj školi.[1]
Od 1930. do 32. kao funkcioner Kominterne djeluje u Austriji, Čehoslovačkoj i Bugarskoj, Od 1933. je sekretar Centralnog komiteta Crvene pomoći.[2]
Zbog svoje aktivnosti je uhapšen 1933. pa je u zatvoru proveo sedam godina do 1939. Prve godine Drugog svjetskog rata (1939.-41.) živi u SSSR-u, u kojem je 1940. postao član Komunističke partije Sovjetskog Saveza.[2]
Vrijeme od 1941. do 43. proveo je u okupiranom Minsku, u koji je poslan (vjerojatno) po nalogu NKVD-a i radi gradskom uredu za racionalizirano snabdjevanje.[2]Kao ilegalac Bierut se služio brojnim pseudonimima; Janowski, Iwaniek, Tomasz...[2]
U Varšavu se vratio 1943. i postao član Centralnog komiteta Poljske radničke partije, a nakon tog i njegovog Politbiroa.[2]
U periodu 1944.-48 službeno se odrekao svih svojih partijskih funkcija, da ispuni formalni uvjet za budućeg poljskog predsjednika. Prvo je 1944. preuzeo dužnost predsjednika Nacionalnog narodnog vijeća (Krajowa Rada Narodowa) privremenog parlamenta, koju je vršio do 1947. kad je izabran za predsjednika Republike Poljske.[2] Uz podršku Staljina i Crvene armije, Bierut i njegovi kolege komunisti uspjeli su slomiti otpor svih opozicionih snaga do 1947. i provesti sovjetizaciju Poljske.[1]
Kao revnosni izvršioc partijskih direktiva iz Moskve, Bierut je imao ključnu ulogu u smjeni Władysława Gomułke 1948., sa položaja sekretara Poljske radničke partije, jer je on pokušao prilagoditi sovjetsku partijsku liniju poljskim okolnostima. Nakon njegove smjene Bierut je reorganizirao partiju, da bi 1948. osnovao Poljsku ujedinjenu radničku partiju.[1]
Presjednik je bio do 1952., tad je preuzeo položaj premijera u vladi Narodne Republike Poljske na kom je bio do 1954.[2] kad je dao ostavku.[1] Tad se ponovno javno angažirao u partijskom životu kao Prvi sekretar Centralnog komiteta Poljske ujedinjene radničke partije.[2]
Naprasno je umro u Moskvi u kojoj je boravio kao gost na 20. kongresu Komunističke partije Sovjetskog Saveza, na kom je Nikita Hruščov iznio svoj čuveni govor- Zločini Staljinove ere.[1]