Wikipidiya

Qispiqanchi wamani

(Qispiqanchi-manta pusampusqa)

Qispiqanchi nisqaqa ("qispi k'anchaq" nisqamantachá; aymara simipi: Qispiqanchi jisk'a suyu; kastilla simipi: Quispicanchi) Qusqu suyupi, Piruwpi, huk wamanim. Uma llaqtanqa Urqus llaqtam.

Qispiqanchi pruwinsya
Qispiqanchi jisk'a suyu
Provincia de Quispicanchi
Pikillaqta, Qispiqanchi pruwinsya
Qispiqanchi pruwinsya Wallqanqa
wallqanqa, Qusqu
wallqanqa, Qusqu
Unancha
Qusqu llaqtap unanchan
Qusqu llaqtap unanchan
.
Mama llaqta Piruw
Tinkurachina siwikuna 13º - 14º S, 70º - 72º W
Uma llaqta Urqus
Suyu Qusqu
Distritukuna 12
Simikuna qhichwa simi, kastilla simi
Runakuna 82 173 (inei 2007)
Runa ñit'inakuy - runa / km² ()
Hallka k'iti kanchar 7.564,79 km²
Hanaq kay 700 m - 6.300 m
Kamasqa wata
Kuraka Armando Quispe Qquenaya
(2019-2022)
Karu rimay yupay
Pacha suyu UTC-5
Qhichwa simipi llika tiyanan [www.]
Kastilla simipi llika tiyanan [www.]
Qusqu suyup wamaninkuna

Wiñay kawsay

llamk'apuy

Allpa saywachi

llamk'apuy
 
Awsanqati

Yurakuna

llamk'apuy

Uywakuna

llamk'apuy
 
Siwar q'inti

Qispiqanchipiqa kay pisqukunam [1] kawsanku:

Llaqta pusaypaq rakiy

llamk'apuy

Chunka iskayniyuq k'itinnmi kan.

K'iti Runakuna(2007)[2] Uma llaqta Kuraka
Antawayllacha 4.940 Antawayllacha Vicente Salas Pilares
Kamanti 2.073 Chunka Pichqayuq
Waranqa llaqta 		Mario Samanez Yáñez
Kikihana 10.340 Kikihana Lucio Ttito Huaraccone
Kusipata 4.755 Kusipata Felipe Cornejo Cusihuaman
Lukri 3.850 Lukri David Quinte Villegas
Markapata 4.520 Markapata Francisco Herencia Chusi
Qarwamayu 2.886 Qarwamayu Valerio Aparicio Holgado
Qatqa 14.346 Qatqa Pedro Illanes Páucar
Uqunqati 13.578 Uqunqati Graciano Mandura Crispín
Urqus 10.087 Urqus Domingo Huittoccollo Curasi
Urupisa 6.432 Urupisa Mario Samanez Yáñez
Waru 4.366 Waru Julián Condori Puma

Runakuna

llamk'apuy
 
Quyllur rit'i 2007 watapi

Qispiqanchi pruwinsyapiqa Amarakaeri, Qhichwa runakunam tiyanku.

Simikuna

llamk'apuy

Wamanipiqa aswanta qhichwa simitam rimanku.

K'iti Kastilla simita rimaqkuna /1 % Pachan simita rimaqkuna /1, /2 %
Antawayllacha 1,829 41.9 2,519 57.7
Kamanti 1,327 70.4 557 29.5
Kikihana 976 10.9 7,985 89.0
Kusipata 743 17.5 3,494 82.3
Lukri 1,417 41.0 2,035 58.9
Markapata 464 11.9 3,427 87.9
Qarwayu 63 2.6 2,391 97.4
Qatqa 600 4.9 11,679 95.0
Uqunqati 1,019 8.6 10,756 91.3
Urqus 3,992 44.2 5,039 55.8
Urupisa 3,122 53.8 2,665 45.9
Waru 1,690 42.6 2,273 57.3
Llapan 17,242 23.9 54,820 76.0

/1 Rimaqkuna: 5 / 5+ wata

/2 Pachan simi: qhichwa simi, aymara simi, ashaninka simi icha huk indihina simi (mana hawa simi)

Pukyu:[3]

Karu puriy

llamk'apuy
 
Rumiqullqa

Raymikuna

llamk'apuy
  • Quyllur rit'i
  • Simana Santa
  • Wilakuy Krus
  • Virgen Inmaculada Concepción
  • Sara raymi (Waru distritupi)
  • Capuli raymi (Kusipata distritupi)
  • Qucha raymi (Urqus distritupi)
  • Pacha mama raymi (Qatqa distritupi)
  • T'anta raymi (Urupisa distritupi)
  • K'intu raymi (Urupisa distritupi)

Wayk'uy

llamk'apuy
  • Yuyu wawcha
  • Sara lawa
  • Phuspu

Kaypipas qhaway

llamk'apuy

Willay pukyukuna

llamk'apuy
  1. ↑ Sinru qillqa: Wakarpay quchapi pisqukuna (Qhichwa simipi, inlish simipi, kastilla simipi, latin simipi)
  2. ↑ www.inei.gob.pe
  3. ↑ www.inei.gob.pe/ (2007)

Hawa t'inkikuna

llamk'apuy

Pelota qaytaq warmikuna

llamk'apuy
  Qusqu suyu  
Uma llaqta: Qusqu
Puruwinsiyakuna: Anta • Aqumayu • K'anas • Khallka • Kiskachay • Killapampa • Paruru • Pawqartampu • Qanchi • Qispiqanchi • Qusqu • Urupampa
Amachasqa sallqa suyukuna: Machiqinqa ayllu llaqta risirwa • Machu Pikchu willkachasqa ñawpa suyu • Manu mamallaqta parki • Megantoni mamallaqta willkachasqa • Utishi mamallaqta parki
Urqukuna: Akichwa • Alqamarinayuq • Amruqa • Anqasqucha • Apu Qañakway • Apuy Padreyoc • Awsanqati • Awsanqati (Sayapata) • Ayakachi • Bonanta • Chakiriyuq • Chawpimayu • Chikun • Chimpulla • Chinchina • Chuqisapra • Chukitakarpu • Chumpi • Ch'uñuna • Grau‎ • Halanikuna • Halanquma • Hapu Punta • Hatun Allpapata • Hatun Uma • Hatunkampa • Hatunñanu Punta • Iskina • Iskupitani • Kampalla • Kimsachata • Kisuq'ipina • Kiswar • Kunka • Kuntur Ikiña • Kunturquta • Kunturwachana • Markuni • Millu • Muskaya • Muyuq • Ninaparaqu • Pachanta • Padreyoc • Palkay • Panta • Pantipata • Pitusiray‎ • Puka Puka • Puka Punta • Pumanuta • Pumasillu • Pumawank'a • Q'umirqucha • Qallanqati • Qhapaqsaya • Qillqa (Qusqu) • Qiluqanuqa‎ • Qullpa Ananta • Qullqi •Qullqip'unqu • Quriwayrachina • Quyllurpuñuna • Quysupakana • Saksarayuq • Sallqantay • Sallqantay (Qispiqanchi) • San Braulio • Santa Katalina • Sasawini • Sawasiray • Sinaqara • Suqchupampa Suray • Takusiri • Tukarway • Uqhupampa • Walawantay • Wamantay • Waqay Willka • Wasaqucha • Wayanay • Waykintani • Wayna Pikchu • Wayruru Punku • Wila Jaqhi • Willka Wiqi • Wisk'achani • Yanaqaqa • Yana Urqu • Yayamari - Wallakuna: Willkanuta walla • Willkapampa walla • Raya walla • Urupampa walla
Quchakuna: Amayani qucha • Aqupiya qucha • Asnaqucha • Lankilayu • Lukri qucha • Pampamarka qucha • Pichqaqucha • Piuray qucha • Pumaqanchi qucha • Q'illuqucha • Sinkrinaqucha • Siwinaqucha • Urqus qucha • Wakarpay • Waypu qucha • Yanaqucha
Mayukuna: Apurimaq mayu • Inampari mayu • Pinchimurumayu • Willkamayu
Runa llaqtakuna: Amarakaeri • Ashaninka • K'ana • Machiqinqa • Piru • Qhichwa • Qhichwa • Q'irus • Yurakari
Qusqu suyupi rimaykuna: ashaninka • arawaka • harakmbet • kastilla • machiqinqa • qhichwa
Mawk'a llaqtakuna: Chinchiru • Chuqik'iraw • Huch'uy Qusqu • Machu Pikchu • Muray • Muyuqmarka • Q'inqu • Qurikancha • Raqch'i • Rusaspata • Saksaywaman • Tampumach'ay • Tarawasi • Tipun • Wamanmarka • Wayna Pikchu • Willkapampa • Ñusta Hisp'ana
  Suyukuna (Piruw)  
Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku
"https://qu.wikipedia.org/w/index.php?title=Qispiqanchi_wamani&oldid=667201" p'anqamanta chaskisqa (Wikipedia, Qhichwa / Quechua)