Zenit Petersburg

Zenit Petersburg

Зенит Санкт-Петербург

Pełna nazwa	АО Футбольный Клуб «Зенит»
Przydomek	Петерцы (Pitercy) Зенитчики (Zenitowcy)
Barwy	błękitno-biało-niebieskie
Data założenia	30 maja 1925
Liga	Priemjer-Liga
Państwo	Rosja
Miasto wydzielone	Petersburg
Adres	ul. Galernaja 5, 190000 Petersburg
Stadion	Gazprom Arena
Prezes	Aleksandr Miedwiediew
Trener	Siergiej Siemak
Asystent trenera	Aleksandr Aniukow Igor Simutienkow Anatolij Tymoszczuk Aleksandr Nizelik William Oliveira
Stroje domowe Stroje wyjazdowe
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Zenit Petersburg (ros. «Зенит» Санкт-Петербург, wym. /zʲɪˈnʲit ˈsankt pʲɪtʲɪrˈburɡ/) – rosyjski klub piłkarski z Petersburga; dziesięciokrotny mistrz Rosji^[1].

Właścicielem klubu jest rosyjski gigant gazowy Gazprom.

• 1925–1935 LMZ Leningrad; drużyna Leningradzkiego Zakładu Metalowego (ros. ЛМЗ; «Ленинградский металлический завод»)
• 1936–1939 Staliniec Leningrad (ros. «Сталинец» Ленинград)
• 1940–1991 Zenit Leningrad (ros. «Зенит» Ленинград)
• 1991– Zenit Petersburg (ros. «Зенит» Санкт-Петербург)

Powstanie klubu datowane jest na rok 1925, kiedy to utworzono klub piłki nożnej przy zakładach metalurgicznych w Leningradzie.

Początkowo klub nosił nazwę Staliniec i należał do towarzystwa metalurgicznego, jednak w 1940 dołączył do federacji klubów związanych z przemysłem zbrojeniowym i zmienił nazwę na Zenit. Staliniec połączył się z innym klubem o nazwie Zenit, grającym w 2. lidze i przejął jego nazwę. Właścicielem drużyny były do 1990 Zakłady Optyczne Łomo (ЛОМО). Po przemianach w ZSRR utworzono w 1990 profesjonalny klub miejski. Swoje pierwsze trofeum Zenit wywalczył w 1944 roku, zdobywając wojenny Puchar ZSRR, pokonując CSKA Moskwa w finale. Klub zawsze cieszył się dużą popularnością w Leningradzie, jednak nie mógł przełożyć tego na pozycję w lidze. W 1967 roku Zenit zajął ostatnie miejsce w 1. lidze, jednak nie spadł z powodu decyzji władz o tym, że Leningrad musi mieć swojego przedstawiciela w ekstraklasie aż do 50. rocznicy rewolucji październikowej. Największe sukcesy święcił Zenit w latach 80. W 1980 zdobył brązowy medal mistrzostw Związku Radzieckiego, w 1984 dotarł do finału krajowego pucharu i zdobył mistrzostwo kraju. W 1985 zdobył Puchar Sezonu. Po spadku z ligi w pierwszym sezonie ligi rosyjskiej w 1992 Zenit powrócił do ekstraklasy w 1996 roku i występuje tam do dziś.

Na przełomie wieków klub notował udane sezony. W 1999 roku zdobył Puchar Rosji, zaś w 2002 doszedł do finału. W lidze zajmował 3. miejsce w 2001 i 2. w 2003. W 2003 został także jedynym w historii zdobywcą Pucharu Ligi Rosyjskiej. W grudniu 2005 Zenit został przejęty przez gazową firmę Gazprom, która obiecała szybki rozwój klubu i wybudowanie nowego stadionu. Był to moment zwrotny we współczesnej historii klubu.

W czerwcu 2006 roku trenerem drużyny został Holender Dick Advocaat. Prowadzona przez niego drużyna w 2007 roku po raz pierwszy w historii zdobyła mistrzostwo Rosji.

14 maja 2008 Zenit zdobył po raz pierwszy w historii Puchar UEFA po pokonaniu Glasgow Rangers 2:0 w finałowym spotkaniu rozegranym na City of Manchester Stadium. Bramki dla Zenitu w tym spotkaniu strzelili Igor Denisow i Konstantin Zyrianow. Zenit na swojej drodze po puchar, wyeliminował też m.in. Bayer Leverkusen i Bayern Monachium. Nad tymi drugimi Zenit zanotował efektowne zwycięstwo (4:1), co nie umknęło uwadze ekspertów stawiających Petersburżan w roli faworytów finału rozgrywek.

Puchar UEFA 2007/08

14 maja 2008	Zenit Sankt Petersburg	2:0[2]	Glasgow Rangers	City of Manchester Stadium, Manchester
	Igor Dienisow  72' Konstantin Zyrianow  90+4'	(0:0)		Widzów: 43 878 Sędzia: Peter Fröjdfeldt
Wiaczesław Małafiejew – Aleksandr Aniukow, Ivica Križanac, Roman Szirokow, Radek Šírl – Anatolij Tymoszczuk(kapitan), Konstantin Zyrianow, Igor Dienisow-Wiktor Fajzulin, Andrey Arshavin, Fatih Tekke; Trener: Dick Advocaat			Neil Alexander, Kirk Broadfoot, David Weir, Carlos Cuéllar, Saša Papac – Brahim Hemdani, Barry Ferguson(kapitan), Kevin Thomson – Steven Whittaker, Steven Davis, Jean-Claude Darcheville, Trener: Walter Smith

29 sierpnia 2008, w spotkaniu rozgrywanym na Stadionie Ludwika II w Monako, Zenit zwyciężył 2:1 angielski Manchester United, zdobywając tym sposobem swoje drugie europejskie trofeum – Superpuchar Europy.

Superpuchar Europy 2008

29 sierpnia 2008	Zenit Sankt Petersburg	2:1[3]	Manchester United	Stadion Ludwika II, Monako
	Pogriebniak  44' Danny  59'	(1:0)	Vidić  73'	Widzów: 18 064 Sędzia: Claus Bo Larsen
Wiaczesław Małafiejew – Aleksandr Aniukow, Ivica Križanac, Sébastien Puygrenier, Radek Šírl – Anatolij Tymoszczuk(kapitan), Konstantin Zyrianow, Igor Dienisow, Danny – Alejandro Domínguez, Pawieł Pogriebniak; Trener: Dick Advocaat			Edwin van der Sar – Gary Neville(kapitan), Rio Ferdinand, Nemanja Vidić, Patrice Evra – Darren Fletcher, Paul Scholes, Anderson, Nani – Wayne Rooney, Carlos Tévez; Trener: Alex Ferguson

W grudniu 2009 roku klub objął włoski trener Luciano Spalletti^[4]. W 2012, po zdobyciu drugiego mistrzostwa kraju, dyrekcja klubu zdecydowała się na rekordowe zakupy. Za rekordową kwotę, 50 mln euro do Zenitu dołączył Brazylijczyk Hulk oraz Belgijski pomocnik Axel Witsel^[5]. Wzmocnienia te, nie przełożyły się na poprawę wyników gry zespołu, co doprowadziło do zwolnienia w styczniu 2014 roku Luciano Spallettiego z funkcji pierwszego trenera. Na jego następcę, w marcu 2014 r. został Portugalczyk Andre Villas Boas, poprzedni trener min: FC Porto, Chelsea i Tottenham Hotspur^[6]. Portugalczyk miał zmienić filozofię gry zespołu i odzyskać tytuł mistrza kraju.

Zadanie udało się osiągnąć w maju 2015. Drużyna sięgnęła po piąty tytuł Mistrza Rosji, w 90 rocznice swojego istnienia. Do mistrzostwa Zenit dołożył Puchar Rosji, pokonując w finale Lokomotiw Moskwa po rzutach karnych. Świetne wyniki na rodzimym podwórku, nie przełożyły się na sukces w Lidze Europejskiej, z której w ćwierćfinale wyeliminowała ich hiszpańska Sevilla.

Przed rozpoczęciem sezonu 2015/16 Villas Boas poinformował, że po zakończeniu tego sezonu opuści rosyjski zespół. Rywalizację w Lidze Mistrzów ekipa z Petersburga zaczęła od fazy grupowej, gdzie osiągnęli najlepszy wynik w historii swoich startów w tych rozgrywkach. Wygrali 5 z 6 meczów i z pierwszego miejsca awansowali do 1/8 finału Ligi Mistrzów^[7], gdzie zostali wyeliminowani przez portugalską Benficę. Krajowe rozgrywki Zenit zakończył na 3. miejscu za CSKA Moskwa i FK Rostów, co poskutkowało brakiem kwalifikacji do przyszłorocznych rozgrywek Ligi Mistrzów.

Zgodnie z zapowiedziami po sezonie z zespołem rozstał się Andre Villas Boas, a jego następcą ogłoszono byłego trenera Szachtara Donieck – Mirceę Lucescu^[8]. Już na początku pracy rumuński szkoleniowiec wywalczył swoje pierwsze trofeum. W lipcu 2016 roku w meczu o Superpuchar Rosji Zenit pokonał CSKA 1:0. W Lidze Europy, jesienią, wszystko przebiegało zgodnie z planem, Zenit wygrał rywalizację w swojej grupie. W październiku 2016 zespół został wyeliminowany z rozgrywek Pucharu Rosji po porażce 0:4 w meczu przeciwko Anży Machaczkała. Wiosna natomiast była serią rozczarowań dla rosyjskiej ekipy, bowiem w 1/16 finału Ligi Europy zostali wyeliminowani przez RSC Anderlecht, dodatkowo sezon ligowy ukończyli na 3. miejscu, co oznaczało, że po raz drugi z rzędu nie zagrają w rozgrywkach Ligi Mistrzów. Trener Lucescu został zwolniony^[9], a jego następcą ogłoszono Włocha Roberto Manciniego^[10].

W swojej historii Zenit wystąpił w 158 meczach europejskich pucharów (80 zwycięstw, 28 remisów, 46 porażek, różnica bramek 253:180; stan przed rozpoczęciem sezonu 2017/18)

Zdobyte trofea w rozgrywkach międzynarodowych (stan na: 21-07-2017)
Rozgrywki	Osiągnięcie	Razy	Sezon(y)
Liga Mistrzów (Puchar Europy)	zdobywca	–
	finalista	–
	1/8 finału	3	2011/12, 2013/14, 2015/16
Liga Europy (Puchar UEFA)	zdobywca	1	2007/08
	finalista	–
	1/4 finału	2	2005/06, 2014/15
Puchar Zdobywców	zdobywca	–
	finalista	–
Superpuchar UEFA	zdobywca	1	2008
	finalista	–
Puchar Intertoto	zdobywca	–
	finalista	1	2000

Rosja

Zdobyte trofea w rozgrywkach Rosji (stan na: 02-06-2024)
Rozgrywki	Osiągnięcie	Razy	Sezon(y)
Mistrzostwo	I miejsce	10	2007, 2010, 2012, 2015, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023, 2024
	II miejsce	3	2003, 2013, 2014
	III miejsce	4	2001, 2009, 2016, 2017
Puchar	zdobywca	5	1999, 2010, 2016, 2020, 2024
	finalista	1	2002
Superpuchar	zdobywca	8	2008, 2011, 2015, 2016, 2020, 2021, 2022, 2023
	finalista	3	2012, 2013, 2019
Puchar Ligi	zdobywca	1	2003
	finalista	–
II liga	I miejsce	–
	II miejsce	–
	III miejsce	1	1995

ZSRR

Zdobyte trofea w rozgrywkach Związku Radzieckiego (stan na: 1991 r.)
Rozgrywki	Osiągnięcie	Razy	Sezon(y)
Mistrzostwo	I miejsce	1	1984
	II miejsce	–
	III miejsce	1	1980
Puchar	zdobywca	1	1944
	finalista	2	1939, 1984
Superpuchar	zdobywca	1	1985
	finalista	–
Puchar Ligi	zdobywca	–
	finalista	1	1986
II liga	I miejsce	–
	II miejsce	–
	III miejsce	1	1936 (w)

Aktualny na 25 lutego 2023

W kwietniu 2017 Zenit przeniósł się na nowo wybudowany stadion Kriestowskij, projektu Kisho Kurokawy. Arena budowana była przez jedenaście lat od 2006 do 2017 roku^[11]. W trakcie budowy kilkukrotnie zmieniano plany projektów, co wydatnie przełożyło się na wydłużenie czasu i podniesie kosztów budowy z planowanych 6,7 mld rubli na 42,7 mld.

Arena powstałą w miejscu byłego stadionu im. Kirowa. Pojemność stadionu wynosi 62 315, choć może zostać zwiększona na czas spotkań hokejowych. Znakiem rozpoznawczym jest rozsuwany dach i wysuwane na zewnątrz boisko. Na stadionie rozgrywane były cztery mecze Pucharu Konfederacji 2017 (w tym finał) oraz siedem spotkań Mistrzostw Świata 2018^[12].

• Oficjalna strona klubu (ros.)
• Strona polskich kibiców Zenita (pol.)