Wodnicha grubopierścieniowa

Wodnicha grubopierścieniowa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	wodnichowate
Rodzaj	wodnicha
Gatunek	wodnicha grubopierścieniowa
	Nazwa systematyczna
	Hygrophorus gliocyclus Fr.; Öfvers. K. Svensk. Vetensk.-Akad. Förhandl. 18(1): 27 (1861)

Wodnicha grubopierścieniowa (Hygrophorus gliocyclus Fr.) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Według Index Fungorum jest to takson niezweryfikowany, o niepewnej pozycji taksonomicznej^[1].

Synonim Limacium gliocyclum (Fr.) Ricken 1910^[2].

Nazwę polską podała Barbara Gumińska w 1997 r.^[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnica od 3 do 10 cm, młody – nisko wypukły, później płasko rozpostarty, z szerokim tępym garbkiem, brzeg podwinięty i nieprążkowany, u starszych okazów prosty i pofałdowany. Powierzchnia gładka, w wilgotnych warunkach bardzo śliska, w czasie suszy lepka, kremowobiaława, żółtawoochrowa, pośrodku ciemniejsza^[4].

Blaszki

Szerokie, rzadkie, zbiegające po trzonie, białawe, bladokremowe lub żółtawe, z różowym odcieniem^[4].

Trzon

Wysokość od 4 do 12 cm, średnica od 1 do 2 cm, pełny, masywny, zwężający się ku podstawie. Jest bardzo oślizgły, w górnej części posiada śluzowatą strefę pierścieniową, która jednak podczas suszy u starszych owocników zanika. Powierzchnia gładka, biaława lub kremowosłomkowa^[5].

Miąższ

Miękki, białawy, pod skórką kapelusza żółtawy. Smak i zapach niewyraźne^[4].

Wysyp zarodników

Biały. Zarodniki elipsoidalne, gładkie, wewnątrz ziarniste^[5].

Występowanie i siedlisko

Opisano występowanie wodnichy grubopierścieniowej w wielu krajach Europy oraz w zachodniej części Ameryki Północnej^[6]. W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status V – gatunek narażony, który zapewne w najbliższej przyszłości przesunie się do kategorii wymierających, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia^[7]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Norwegii, Szwecji, Finlandii i Niemczech^[3].

Pojawia się od września do listopada w lasach sosnowych, rzadziej w lasach bukowych^[4]. Owocniki przeważnie występują w niewielkich grupkach^[5].

Znaczenie

Grzyb jadalny, przed użyciem należy go pozbawić śluzu.

Gatunki podobne

Minimalna możliwość pomyłki. Wystarczająco charakteryzuje ją oślizgły kapelusz, trzon i pierścieniowata obrączka na trzonie. Z białych, oślizgłych wodnich najbardziej podobna do niej jest wodnicha biała (Hygrophorus eburneus), która jednak nie ma śluzowatego pierścienia i rośnie w lasach bukowych^[4].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Index Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).
↑ Species Fungorum. [dostęp 2015-12-16]. (ang.).
↑ ^a ^b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
↑ ^a ^b ^c B. Gumińska, Flora Polska (Flora of Poland). Grzyby (Mycota). Tom XXVI. Wodnichowate (Hygrophoraceae), Kraków: Uniwersytet Jagielloński, Instytut Botaniki, 1997, ISBN 83-7052-949-6
↑ Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].
↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[if-1] Index Fungorum. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).

[sf-2] Species Fungorum. [dostęp 2015-12-16]. (ang.).

[checklist-3] Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.

[wag-4] Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.

[guminska-5] B. Gumińska, Flora Polska (Flora of Poland). Grzyby (Mycota). Tom XXVI. Wodnichowate (Hygrophoraceae), Kraków: Uniwersytet Jagielloński, Instytut Botaniki, 1997, ISBN 83-7052-949-6

[6] Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].

[7] Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[1]