Ogórecznik

Ogórecznik
	; Ogórecznik lekarski
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rodzina	ogórecznikowate
Rodzaj	ogórecznik
	Nazwa systematyczna
	Borago L.; Sp. Pl. 137. 1 Mai 1753
	Typ nomenklatoryczny
	Borago officinalis L.
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ogórecznik (Borago L.) – rodzaj roślin należący do rodziny ogórecznikowatych. Należy do niego 5 gatunków^[4]^[5]. Występują one w basenie Morza Śródziemnego^[5]^[6]. Uprawiany i szeroko rozprzestrzeniony został ogórecznik lekarski B. officinalis^[5], uprawiany i przejściowo dziczejący (jako efemerofit) także w Polsce^[7]. Sadzony jest jako roślina ozdobna, miododajna i olejodajna (z nasion wytwarza się olej z ogórecznika). Kwiaty dodawane są do sałatek, a dawniej roślina wykorzystywana była także jako warzywo liściaste^[5].

Morfologia

Pokrój: Pokryte szczeciniastymi włoskami^[8] rośliny jednoroczne osiągające do 0,7 m wysokości lub byliny o pędach pełzających^[6].
Liście: Skrętoległe, pojedyncze^[6].
Kwiaty: 5-krotne^[6], półwiszące^[8]. Działki kielicha zrośnięte tylko u nasady. Płatki korony zrośnięte w krótką rurkę u nasady, dalej szeroko^[6], gwiazdkowato rozpostarte, purpurowoniebieskie lub białe^[8]. Przy końcu rurki korony osklepki. Pręciki równej długości, o okazałych pylnikach, wzniesionych i przytulonych do szyjki słupka, z łącznikiem pazurkowato wydłużonym, ale o nitkach bardzo krótkich. Zalążnia górna, czterokomorowa, z pojedynczą szyjką słupka^[6].
Owoce: Rozłupnie rozpadające się na cztery pomarszczone rozłupki^[6].

Systematyka

Rodzaj należy do podplemienia Boragininae, plemienia Boragineae, podrodziny Boraginoideae z rodziny ogórecznikowatych Boraginaceae^[9].

Wykaz gatunków^[4]

Borago longifolia Poir.
Borago morisiana Bigazzi & Ricceri
Borago officinalis L. – ogórecznik lekarski
Borago pygmaea (DC.) Chater & Greuter
Borago trabutii Maire

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-22] (ang.).
↑ ^a ^b Borago. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2018-12-30].
↑ ^a ^b Borago. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-12-30].
↑ ^a ^b ^c ^d David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 123, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 232. ISBN 0-333-74890-5.
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 43, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ ^a ^b ^c GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
↑ Genus: Borago L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2018-12-30].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-22] (ang.).

[ing-3] Borago. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2018-12-30].

[tpl-4] Borago. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-12-30].

[mabb-5] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 123, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[philips-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 232. ISBN 0-333-74890-5.

[checklist-7] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 43, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[burnie-8] GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[grin-9] Genus: Borago L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2018-12-30].

[1]