Przejdź do zawartości

Leonard Skierski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Leonard Skierski
Ilustracja
generał dywizji generał dywizji
Pełne imię i nazwisko

Leonard Kazimierz Skierski

Data i miejsce urodzenia

26 kwietnia 1866
Stopnica, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
Charków, ZSRR

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Jednostki

7 Dywizja Piechoty
4 Dywizja Piechoty
4 Armia
Inspektorat Armii Nr III
GISZ

Stanowiska

d-ca dywizji piechoty
dowódca armii
inspektor armii

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Wstęga Wielka Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Odznaka Honorowa PCK I stopnia Krzyż Wielki Orderu Świętego Sawy (Serbia) Wielki Oficer Orderu Świętego Sawy (Serbia) Order Lwa Białego II klasy (Czechosłowacja) Wielki Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława I klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława II klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny II klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza II klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza III klasy (Imperium Rosyjskie)
Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych Odznaka pamiątkowa 37 pułku piechoty Ziemi Łęczyckiej
Gen. Leonard Skierski, gen. Paul Henrys i marszałek Józef Piłsudski, sierpień 1920
Konferencja inspektorów armii w Warszawie, początek 1926. Pierwszy rząd od lewej: gen. Mieczysław Norwid-Neugebauer, gen. Jan Romer, gen. Lucjan Żeligowski, gen. Edward Śmigły-Rydz, gen. Aleksander Osiński. Drugi rząd od lewej: NN, mjr Aleksander Prystor, gen. Józef Rybak, gen. Leonard Skierski, gen. Tadeusz Piskor, płk Tadeusz Kasprzycki

Leonard Kazimierz[1] Skierski (ur. 26 kwietnia 1866 w Stopnicy, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – generał-major Armii Imperium Rosyjskiego i generał dywizji Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Leonard Kazimierz Skierski urodził się 26 kwietnia 1866 w Stopnicy, w starej rodzinie szlacheckiej herbu Puchała, wyznania kalwińskiego (ewangelicko-reformowanego) jako syn Henryka Skierskiego i Heleny z Hassmanów. Jego młodszy brat Stefan Skierski (1873–1948) był pastorem i wieloletnim superintendentem (biskupem) Kościoła Ewangelicko-Reformowanego.

Uczył się w Męskim Gimnazjum Rządowym w Kielcach[2]. W związku z wyznaniem ewangelickim, nie dotyczyło go ograniczenie imperatorskie o ograniczeniu służby w armii carskiej Polaków wyznania katolickiego, wstąpił ochotniczo do wojska. Ukończył Woroneski Korpus Kadetów i Michajłowską Szkołę Artyleryjską w Petersburgu w 1887. Mianowany do stopnia oficerskiego w 1888 w 3 Brygadzie Artylerii Gwardii. W 1906 awansował na pułkownika artylerii.

W początkach I wojny światowej dowodził II dywizjonem 3 Brygady Artylerii Gwardii. 11 lutego 1915 został awansowany na generała majora ze starszeństwem z dniem 29 września 1914. Od 10 marca 1915 dowodził VII Brygadą Artylerii. Następnie był szefem sztabu XXI Korpusu Armijnego. 28 kwietnia 1917 został inspektorem artylerii V Korpusu Armijnego. Po wybuchu rewolucji lutowej 1917 zorganizował w 5 Korpusie Stowarzyszenie Żołnierzy Polaków, z zamiarem tworzenia IV Korpusu Polskiego w Rosji. Był aresztowany przez bolszewików, ale udało mu się zbiec na Ukrainę, gdzie wstąpił do II Korpusu Polskiego w Rosji generała Eugeniusza de Henning-Michaelisa. Po rozbrojeniu Korpusu przez wojska austro-węgierskie, Skierski uniknął aresztu i walczył w oddziałach „białych”.

15 maja 1919 został mianowany dowódcą 7 Dywizji Piechoty[3], a 20 maja 1919 został oficjalnie przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia generała podporucznika i starszeństwa z dniem 29 września 1914 roku[4]. 25 lipca 1919 został zwolniony z czynnej służby i zaliczony do I Rezerwy. 26 sierpnia 1919 został ponownie powołany do czynnej służby w Wojsku Polskim i przydzielony do armii generała Hallera[5]. Absolwent IV kursu w Centrum Studiów Artyleryjskich w Warszawie.

W 1920, w czasie wojny polsko-bolszewickiej, w trakcie działań pościgowych, rozpoczętych pod stolicą po Bitwie Warszawskiej, dowodził 4 Armią. Kierowany przez niego związek operacyjny i 2 Armia gen. Edwarda Rydza-Śmigłego, 25 września zdobyły Grodno i rozbiły siły bolszewickie w jego rejonie. Przypieczętowało to sukces operacji niemeńskiej[6].

20 września 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu generała podporucznika, „w artylerii z grupy b. Korpusów Wschodnich i b. armii rosyjskiej”[7].

28 lutego 1921 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu generała porucznika, „w artylerii z grupy b. Korpusów Wschodnich i b. armii rosyjskiej”[8]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu generała dywizji ze starszeństwem z dnia 1 czerwca 1919 w korpusie generałów[9].

W dniach przewrotu majowego 1926 opowiedział się po stronie J. Piłsudskiego, aresztowany przez zwolenników rządu. Zwolniony, potem faworyzowany przez piłsudczyków. Był m.in.:

Z dniem 31 grudnia 1931 został przeniesiony w stan spoczynku[10].

Na emeryturze osiadł w Warszawie. Działał w stowarzyszeniach Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Polsce. W 1936 został wybrany przewodniczącym Synodu Kościoła. W chwili agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939 przebywał gościnnie z żoną Natalią i płk. Rajmundem Brzozowskim u generała Stanisława Sołłohuba-Dowoyno w majątku Ziołowo w powiecie kobryńskim[11][12]. 20 września gen. Sołłohub-Dowoyno został zastrzelony przez funkcjonariusza NKWD na oczach swej rodziny, a gen. Skierskiego aresztowano jak stał, nie pozwalając mu zabrać nawet płaszcza, po czym osadzono w więzieniu NKWD w Kobryniu[13][14]. 15 października 1939 przewieziono go do obozu w Starobielsku, a następnie w 1940 zamordowano w siedzibie NKWD w Charkowie.

Generał Leonard Skierski był najprawdopodobniej najstarszym wiekiem polskim jeńcem zamordowanym w ramach zbrodni katyńskiej. Pochowany został w Piatichatkach[15], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[16].

Tablica poświęcona pamięci oficerów Wojska Polskiego pomordowanych w Katyniu i Charkowie, m.in. generałowi Leonardowi Skierskiemu. Cmentarz ewangelicko-reformowany w Warszawie

Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie do stopnia generała broni[17][18]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[19][20].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Od 1908 żonaty z Natalią z d. Goryn wyznania prawosławnego. Ich małżeństwo było bezdzietne, ale Leonard adoptował jej syna z pierwszego małżeństwa Waleriana (ur. 1909)[21]

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

15 sierpnia 2014, w 94. rocznicę bitwy warszawskiej, na Cmentarzu Poległych w Bitwie Warszawskiej w Ossowie została odsłonięta tablica upamiętniająca ośmiu dowódców polskich oddziałów uczestniczących w walkach, którzy w 1940 zostali ofiarami zbrodni katyńskiej; upamiętnieni zostali gen. dyw. Stanisław Haller, gen. dyw. Henryk Minkiewicz, gen. dyw. Leonard Skierski, gen. bryg. Bronisław Bohaterewicz, gen. bryg. Kazimierz Łukoski, gen. bryg. Mieczysław Smorawiński, płk dypl. Stefan Kossecki, ppłk Wilhelm Kasprzykiewicz[35][36].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. W źródle rosyjskim wskazanym w sekcji "Linki zewnętrzne" jako drugie imię jest podany "Wilhelm".
  2. A. Massalski, J. Szczepański, Słownik biograficzny zasłużonych nauczycieli i wychowanków. I Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, Kielce 2010, s. 112.
  3. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 60 z 31 maja 1919 roku, poz. 1905.
  4. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 59 z 29 maja 1919 roku, poz. 1869.
  5. Dziennik Rozkazów Wojskowych nr 90 z 25 września 1919 roku, poz. 3297.
  6. Piotr Szubarczyk: Operacja niemeńska. naszdziennik.pl, 26 września 2013. [dostęp 2013-09-26].
  7. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z 29 września 1920 roku, poz. 858.
  8. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 11 z 19 marca 1921 roku, poz. 317.
  9. Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego M.S.Wojsk. nr 37 z 24 września 1921 roku, s. 3, 870.
  10. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 5 z 3 sierpnia 1931 roku, s. 247.
  11. Archiwum Andrzeja Słowickiego, pasierbowanego wnuka gen. Stanisława Dowoyno-Sołłohuba. Frankfurt nad Menem
  12. Mieczysław Bielski: Generałowie Odrodzonej Rzeczypospolitej. Tom II. Toruń: Oficyna Wydawnicza Turpress, 1996, s. 130. ISBN 83-86781-08-4.
  13. Archiwum Andrzeja Słowickiego, pasierbowanego wnuka generała Stanisława Dowoyno-Sołłohuba. Frankfurt nad Menem.
  14. Stanisław Bielski: Generałowie Odrodzonej Rzeczypospolitej. Tom II. Toruń: Oficyna Wydawnicza – Turpress, 1996, s. 130. ISBN 83-86781-08-4.
  15. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 488.
  16. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
  17. M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885
  18. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 1 [dostęp 2024-08-28] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
  19. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2024-01-09].
  20. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
  21. a b c d e f Polak (red.) 1991 ↓, s. 132.
  22. a b c d e f g h Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 670.
  23. Dekret Wodza Naczelnego L. 2763 z 15 marca 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 13 poz. 409)
  24. M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592 „za wybitne zasługi na polu pracy społecznej” .
  25. M.P. z 1925 r. nr 262, poz. 1081 „za wybitne zasługi na polu organizacji i wyszkolenia armji”.
  26. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 123 z 20 listopada 1925 roku, s. 661.
  27. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 20.
  28. „Za męstwo okazane w walce z nieprzyjacielem w obronie Ojczyzny”; Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 1863 z 28 lipca 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. nr 31, poz. 1298)
  29. M.P. z 1930 r. nr 98, poz. 143 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
  30. Święto 37 P. P. Ziemi Łęczyckiej w Kutnie. „Wiarus”. Nr 40, s. 863, 4 października 1931. Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy. 
  31. Zarządzenie Prezydenta RP G.M.I.L. 6094/1926 z 23 marca 1926 Dziennik Personalny z 1926 r. nr 16, s. 106
  32. Zarządzenie Prezydenta RP G.M.I.L. 3149/1926 z 30 stycznia 1926 Dziennik Personalny z 1926 r. nr 12, s. 70
  33. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 19 z 12 grudnia 1929 roku, s. 360.
  34. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 1717 z 28 maja 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. nr 29, poz. 1208)
  35. Odsłonięcie w Ossowie popiersi gen. Andrzeja Błasika i abp. Mirona Chodakowskiego. blogpress.pl/, 18 sierpnia 2015. [dostęp 2015-03-04].
  36. Piotr Czartoryski-Sziler. naszdziennik.pl/, 16 sierpnia 2015. [dostęp 2015-03-04].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]