Iwan Mohylnycki

Iwan Mohylnycki

Data i miejsce urodzenia	19 sierpnia 1778 Ulucz
Data i miejsce śmierci	24 czerwca 1831 Przemyśl
Miejsce pochówku	cmentarz Główny w Przemyślu↗
Wyznanie	greckokatolickie
Multimedia w Wikimedia Commons

Iwan Mohylnycki (ukr. Іва́н Могильни́цький, ur. 19 sierpnia 1778 w Uluczu, zm. 24 czerwca 1831 w Przemyślu) – ksiądz greckokatolicki, ukraiński działacz oświatowy, przewodniczący greckokatolickiej kapituły przemyskiej, opiekun i wizytator kościelnych szkół eparchii przemyskiej.

Założyciel i autor statutu Towarzystwa Duchownych. Był założycielem i dyrektorem greckokatolickiego Instytutu Diaków w Przemyślu w 1817.

Był autorem gramatyki języka ukraińskiego. Napisał w sumie 5 podręczników języka ruskiego, w tym Rozprawę o języku ruskim (wydaną w 1829), udowadniającą samodzielność języka ukraińskiego. Był również twórcą (wraz z biskupem przemyskim Iwanem Snihurśkim) gęstej sieci ruskich szkół parafialnych w eparchii przemyskiej.

Mimo że podkreślał konsekwentnie odrębność narodu ukraińskiego, uważał, że Białorusini takiej odrębności nie posiadają, „ziemie białoruskie” Białej i Czarnej Rusi zaliczał do „ziem ukraińskich”, do których oprócz wymienionych kwalifikował także Ukrainę (czyli ziemie dawnych województw kijowskiego, bracławskiego i czernihowskiego), oraz Podole i Wołyń^[1].

20 lipca 1818 otrzymał szlachecki tytuł kawalera i herb własny – Mogilnicki II.

Został pochowany na cmentarzu Głównym w Przemyślu. Na innym nagrobku tamże została umieszczona tablica jego pamięci.

Jego imieniem nazwano ulicę w Przemyślu (formalnie Jana Mogilnickiego).

• WłodzimierzW. Mokry WłodzimierzW., Ruska Trójca. Karta z dziejów życia literackiego Ukraińców w Galicji w pierwszej połowie XIX wieku, wyd. 1, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1997, ISBN 83-905280-3-7, OCLC 37782069 . Brak numerów stron w książce
• Henryk Wereszycki - "Pod berłem Habsburgów. Zagadnienia narodowościowe", Kraków 1986
• Енциклопедія українознавства, Lwów 1993, t. 5, s. 1633-1634