Wincenty Herse

Wincenty Herse

porucznik artylerii
Data i miejsce urodzenia	26 marca 1894 Warszawa
Data i miejsce śmierci	18 listopada 1923 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	1918–1920
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	1 Dywizjon Artylerii Konnej
Główne wojny i bitwy	wojna polsko-bolszewicka
Odznaczenia

Wincenty Jarosław Herse^[1] (ur. 26 marca 1894 w Warszawie, zm. 18 listopada 1923 tamże) – porucznik artylerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Urodził się 26 marca 1894 w Warszawie, w rodzinie Adama (1850–1915), kupca, i Joanny z Temlerów (1860–1943)^[2][3][4][1]. Był bratem Wandy (1885–1958), Stanisława Jerzego (1888–1914), doktora praw i nauk społecznych, Jana Tomasza (1890–1941), porucznika artylerii rezerwy^[5][6] i Karola (1898–1979), porucznika artylerii rezerwy^[7].

Po ukończeniu szkół wziął czynny udział w pracach „Sokóła”^[2]. Po opuszczeniu Warszawy przez Rosjan (1 sierpnia 1915) wstąpił w szeregi Straży Obywatelskiej^[2]. Pełnił funkcję technicznego pomocnika komisarza^[2], a następnie organizował na wsi ochotniczą straż ogniową^[2]. W 1918 wziął udział w rozbrajaniu Niemców po czym wstąpił do Wojska Polskiego^[2]. W kwietniu 1919 w szeregach II plutonu 1 baterii artylerii konnej wziął udział w wyprawie wileńskiej. 19 kwietnia w walkach o Wilno doznał, tragicznego w następstwach, obrażenia kręgosłupa na skutek uderzenia przez cofające się przy strzale działo^[2]. Następnego dnia, mimo cierpień, walczył dalej. Po zranieniu wszystkich oficerów pomagał podchorążemu Ksaweremu Floryanowiczowi w kierowaniu ogniem plutonu, przyczyniając się do opanowania miasta. Za ten czyn został wymieniony w rozkazie dowódcy grupy jazdy ppłk. Władysława Belina-Prażmowskiego, a później odznaczony Orderem Virtuti Militari^[2][8]. Po wojnie ukończył Centralną Szkołę Jazdy w Grudziądzu^[2].

1 czerwca 1921 pełnił służbę w 1 Dywizjonie Artylerii Konnej w Górze Kalwarii^[1]. W kwietniu 1922 został przeniesiony do nowo utworzonego 10 Dywizjonu Artylerii Konnej w Jarosławiu. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem z 1 sierpnia 1920 i 257. lokatą w korpusie oficerów artylerii^[4]. Później został ponownie przeniesiony do 1 dak w Warszawie^[9]. 12 lutego 1923 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski awansował go z dniem 1 stycznia 1923 na porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1922 i 3. lokatą w korpusie oficerów artylerii^[10]. Zmarł 18 listopada 1923 w Szpitalu Mokotowskim w Warszawie, w następstwie ran odniesionych w walkach o Wilno^[11][2].

Wincenty był żonaty z Jadwigą Stefanią z Kiełkiewiczów (1894–1958), działaczką niepodległościową, odznaczoną Medalem Niepodległości, z którą miał dwóch synów: Jerzego Tomasza (1917–1976) i Tomasza Jarosława (1918–1985), inżyniera, porucznika broni pancernych rezerwy, żołnierza Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie^{[3][12][13][14]}.

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 3299^[15][16][17]
• Krzyż Walecznych^[9]

• Bogusław Herse (1872–1943)
• Jarosław Herse
• Dom Mody Bogusław Herse w Warszawie

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
• Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
• Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939-1946. Londyn: Instytut Historyczny im. gen. Sikorskiego, 1952.
• Andrzej Dereń: Lista kawalerzystów i artylerzystów konnych odznaczonych Orderem Wojennym „Virtuti Militari”. W: Księga Jazdy Polskiej. Bolesław Wieniawa-Długoszowski (red.) Bronisław Rakowski (red.) Władysław Dziewanowski (red.) Karol Koźmiński (red.) Stanisław Strumph-Wojtkiewicz (red.) Stanisław Ostoja-Chrostowski (red.) Stanisław Haykowski (ilust.). Warszawa: Zakłady Graficzne Instytutu Wydawniczego „Biblioteka Polska”, 1938.
• Ksawery Floryanowicz: Zarys historji wojennej 1-go dywizjonu artylerii konnej imienia gen. Józefa Bema. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.