Zbigniew Dłubak

Zbigniew Andrzej Dłubak

Data i miejsce urodzenia	26 kwietnia 1921 Radomsko
Data i miejsce śmierci	21 sierpnia 2005 Warszawa
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	malarstwo
Epoka	sztuka współczesna
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Zbigniew Andrzej Dłubak (ur. 26 kwietnia 1921 w Radomsku, zm. 21 sierpnia 2005 w Warszawie) – polski teoretyk sztuki, malarz i fotograf, członek grupy Permafo i współtwórca galerii o tej samej nazwie. Więzień obozów Auschwitz i Mauthausen. Pierwszą wystawę zorganizował na pryczy w baraku obozowym.

Aresztowany podczas powstania warszawskiego. W czasie II wojny światowej był więźniem obozu koncentracyjnego w Mauthausen-Gusen, gdzie organizował krótkie pokazy artystyczne. Był członkiem Klubu Młodych Artystów i Naukowców w latach 1947–1949. Współpracował z galeriami: Krzywe Koło, Współczesna, Mała Galeria, Labirynt, Zamek, Remont, Permafo, Foto-Medium-Art. Razem z Marianem Boguszem i Kajetanem Sosnowskim założył Grupę 55 (1955). Należał do Związku Polskich Artystów Fotografików, pełniąc m.in. funkcję prezesa oraz przewodniczącego Rady Artystycznej^[1]. W czasie I Biennale Form Przestrzennych (1965) zrealizował rzeźbę o wysokości 7 metrów, zlokalizowaną w Parku im. Michała Kajki w Elblągu. Powstała przy współpracy: Z. Czarneckim, S. Rusinem, S. Szymańskim, L. Ciesielskim, A. Tażuszelem, J. Gdreń, E. Grzybowińskim^[2]. Uczestnik Sympozjum Plastycznego Wrocław ’70, we współpracy z Natalią LL i Andrzejem Lachowiczem^[3]. Był jednym z trzech projektantów Pawilonu sportowo-administracyjnego Stadionu Dziesięciolecia^[4].

W latach 1953–1972 był redaktorem naczelnym miesięcznika „Fotografia”. Wykładał w Wyższej Szkole Filmowej i Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi (1966–1975). Wraz z Mariuszem Łukawskim, Jarosławem Kudajem i Mirosławem Woźnicą, założył „Seminarium Warszawskie”, grupę młodych artystów pracujących nad teorią sztuki (1975–1982)^[5]. Od 1982 mieszkał w Meudon pod Paryżem.

Na jego dorobek składają się m.in. cykle obrazów: Wojna, Macierzyństwo, Amonity, Antropolity, Movens, Systemy, oraz cykle fotografii: Egzystencje, Gestykulacje.

Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera 10A-8-4)^[6][1].

• Order Krzyża Grunwaldu III klasy
• Krzyż Walecznych
• Srebrny Krzyż Zasługi
• Złoty Krzyż Zasługi

• Nagroda Prezesa Rady Ministrów I stopnia (1979)
• Nagroda im. Katarzyny Kobro (2001).

• 
  Plansza dydaktyczna I
• 
  Forma przestrzenna Zbigniewa Dłubaka - Park Kajki w Elblągu
• 
  Zbigniew Dłubak, Natalia Lach-Lachowicz, Andrzej Lachowicz, Kompendium (przód), 1970 (w ramach Sympozjum Plastycznego Wrocław ’70), kolekcja MWW
• 
  Zbigniew Dłubak, Natalia Lach-Lachowicz, Andrzej Lachowicz, Kompendium (tył), 1970 (w ramach Sympozjum Plastycznego Wrocław ’70), kolekcja MWW
• 
  Zbigniew Dłubak, Natalia Lach-Lachowicz, Andrzej Lachowicz, zespół form przestrzennych, 1970 (w ramach Sympozjum Plastycznego Wrocław ’70), kolekcja MWW
• 
  Zbigniew Dłubak, Natalia Lach-Lachowicz, Andrzej Lachowicz, Kompendium (tył), 1970 (w ramach Sympozjum Plastycznego Wrocław ’70), kolekcja MWW

• Rozmowy ze Zbigniewem Dłubakiem z lat 1992–1993
• Zbigniew Dłubak, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-21] .
• Zbigniew Dłubak na stronie Fundacji Archeologia Fotografii
• Relacja biograficzna Zbigniewa Dłubaka nagrana w ramach projektu "Ocaleni z Mauthausen". Otwarty System Archiwizacji.
• Dłubak. Przeciw stereotypom, Galeria Międzynarodowego Centrum Kultury = Dłubak. Against stereotypes, International Cultural Centre Gallery, 24.06.1993-20.07.1993,: Kraków, Rynek Główny 25, Poland, Kraków 1993.