Henryk Lisicki

Henryk Lisicki, pseud. Henryk Szreniawa (ur. 1839 w Żulicach, Lubelskie, zm. 12 lutego 1899 w Kalinowie koło Sambora) – polski historyk, publicysta, pisarz polityczny, członek Akademii Umiejętności w Krakowie.

Był synem Antoniego (właściciela ziemskiego) i Reginy z Seymanów. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Szczebrzeszynie, następnie do gimnazjów w Lublinie i Kielcach; w latach 1856–1860 odbył studia rolnicze w Instytucie Agronomicznym w Marymoncie koło Warszawy. Był zdecydowanym przeciwnikiem ruchów wyzwoleńczych, po wybuchu powstania styczniowego wyjechał do Drezna; w latach 1870–1871 mieszkał we Lwowie, następnie w Krakowie, od 1882 w majątku Kalinów.

W poglądach politycznych był bliski ultrakatolickim konserwatystom galicyjskim, potępiał polskie ruchy demokratyczne, stabilizację polityczną widział w absolutystycznych rządach Rosji. Był członkiem Rady Powiatowej w Samborze. Publikował na łamach „Dziennika Poznańskiego”, „Czasu”, „Unii”, „Kwartalnika Historycznego”, „Przeglądu Polskiego”. Opublikował opowiadania Kometa (1868-1869), Błędne ogniki (1870-1871), Serafina (1873).

Do badań historycznych namówił go Ksawery Liske, historyk, profesor Uniwersytetu Lwowskiego, z którym Lisicki współpracował w „Kwartalniku Historycznym”. Interesował się historią powszechną XVIII i XIX wieku, był autorem biografii m.in. Aleksandra Wielopolskiego. W 1891, głównie dzięki rekomendacji Liskego, został członkiem korespondentem Akademii Umiejętności. Utrzymywał kontakty m.in. z Julianem Klaczką, Stanisławem Koźmianem, Walerianem Kalinką, Stanisławem Tarnowskim. Pod koniec życia ograniczył działalność publicystyczną z powodu ciężkiej choroby (gruźlicy).

Opublikował m.in.:

• Królestwo Polskie w ostatnim lat dziesiątku (1870-1871)
• Błędy cesarstwa i jego spadkobierców (1871-1872)
• Aleksander Wielopolski (1878-1879)^[1]
• Antoni Zygmunt Helcel (1882, 2 tomy)^[2]
• Klemens książę Metternich (1884)
• Alfred Książę Windisch-Graetz. Feldmarszałek austryacki (1887)
• Polityka Austryi podczas trzeciego rozbioru Polski (1891)
• Skrzynecki i Prądzyński (1891)
• Napoleon III i Włochy (1892)
• Talleyrand (1892)

Przygotował do wydania Listy Maryi z Ks. Czartoryskich Ks. Wirtemberskiej do Tadeusza Mostowskiego (1885). Był żonaty z Anną z Mycielskich, publicystką muzyczną, autorką szkiców o kompozytorach i śpiewakach XIX-wiecznych, córką hrabiego Józefa Mycielskiego i Karoliny z Wodzickich (pisarki). Szwagrem Lisickiego był Franciszek Mycielski, ziemianin, działacz społeczny.

• Biogramy uczonych polskich, Część I: Nauki społeczne, zeszyt 2: K-O, Wrocław 1984

• Dzieła Henryka Lisickiego w bibliotece Polona