Przejdź do zawartości

Cergowa (góra)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wersja do druku nie jest już wspierana i może powodować błędy w wyświetlaniu. Zaktualizuj swoje zakładki i zamiast tego użyj domyślnej funkcji drukowania w swojej przeglądarce.
Cergowa
Ilustracja
Cergowa z Teodorówki
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Położenie

Cergowa, Jasionka[1]

Pasmo

Beskid Niski, Karpaty

Wysokość

716 m n.p.m.

Wybitność

211 m

Położenie na mapie gminy Dukla
Mapa konturowa gminy Dukla, blisko centrum na prawo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Cergowa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Cergowa”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, na dole po lewej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Cergowa”
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego
Mapa konturowa powiatu krośnieńskiego, blisko centrum na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Cergowa”
Ziemia49°31′49,9″N 21°43′04,0″E/49,530528 21,717778

Cergowa (716 m) (inne nazwy: Góra Cergowska, Wielka Góra) – zalesiony szczyt Beskidu Dukielskiego w Beskidzie Niskim, na południowy wschód od Dukli. Posiada trzy wierzchołki (od zachodu): 716 m (z żelaznym krzyżem oraz wieżą widokową), 683 m i 681 m. Jej sylwetka góruje nad Duklą. Występują tu liczne wychodnie piaskowca cergowskiego oraz jaskinie. Góra odwiedzana jest przez paralotniarzy.

W 2018 wybudowano na najwyższym wierzchołku turystyczną wieżę widokową. Jej otwarcie nastąpiło 27 października 2018[2].

Galeria

Panoramy

Góra Cergowska – widok od strony Lubatowej
Góra Cergowska – widok od strony Lubatowej

Jaskinie Cergowskie

Na stokach Cergowej znajduje się ok. 10 jaskiń szczelinowych o dł. do 75 m (głównie na południowym stoku zachodniego ramienia – tzw. Borsucze Dziury). Są to m.in.:

  • Jaskinia Pod Bukiem – jedna z największych, ma dwie spore komory i kilka długich, lecz niedostępnych korytarzy o łącznej długości 34 m[3] i głębokości 7 m.
  • Jaskinia Gdzie Samolot Spadł – jej nazwa upamiętnia katastrofę niemieckiego samolotu podczas II wojny światowej. Położona jest na wysokości ok. 680 m, na północny wschód od połączenia szlaku czerwonego z szeroką przecinką, biegnącą ze wschodniego wierzchołka góry na południowy zachód.
  • Przy Szkółce (długość 47 m i 6 m głębokości).
  • Na Wierzchowinie (w istocie dwie jaskinie, długość większej 20 m i 5 m głębokości).
  • Jaskinia Gdzie Wpadł Grotołaz (długość 75 m i 14,5 m głębokości).

Jaskinie Cergowej należą do najwcześniej opisywanych w Polsce. Wzmiankowane były przez ks. Gabriela Rzączyńskiego w dziele Auctuarrium historiae naturalis Regni Poloniae z 1736 roku. Wiążą się z nimi liczne podania, m.in. o podziemnych korytarzach prowadzących aż do zamku w Odrzykoniu pod Krosnem.

Złota Studzienka

Znajduje się ona u podnóża północno-zachodniego stoku Cergowej. Jest to cudowne źródełko zwane „Złotą Studzienką” wraz z kaplicą, związaną ze św. Janem z Dukli, który wiódł tu pustelnicze życie. Jest to miejsce kultu św. Jana z Dukli.

Morskie Oko

Morskie Oko – jest to niewielkich rozmiarów staw znajdujący się na południowo-wschodnim zboczu Cergowej.

Rezerwaty Przyrody na Cergowej

Turystyka

Już w końcu XIX w. Cergowa była celem wycieczek turystycznych kuracjuszy, przebywających w niedalekich uzdrowiskach: Iwoniczu i Rymanowie. Znany później krajoznawca i propagator turystyki Mieczysław Orłowicz kilkakrotnie w towarzystwie ojca i księdza Romana Kmicikiewicza z Zawadki Rymanowskiej odwiedzał w latach 1895–1904 Cergową[4]. Co roku na szczycie Cergowej odbywa się spotkanie noworoczno-opłatkowe organizowane przez Oddział Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego w Krośnie oraz Koło Przewodników Turystycznych przy Oddziale PTTK Krosno[5].

Piesze szlaki turystyczne

Przypisy

  1. Węzeł: Cergowa. OpenStreetMap. [dostęp 2020-05-04].
  2. Konieczniak Janusz: Raptularz górski, „Gazeta Górska” R. XXVI, nr. 4 (104), jesień 2018, s. 7.
  3. Ten i następne wymiary podano za Wykazem jaskiń Beskidu Niskiego, stan na 4 kwietnia 2008 r.
  4. Orłowicz Mieczysław: Moje wspomnienia turystyczne, wybór i opracowanie: Ferens Wanda, przedmowa: Wroczyński Ryszard, wyd. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław – Warszawa – Kraków 1970.
  5. Artykuł o XIX spotkaniu 4 stycznia 2015, terazkrosno.pl.