Clifford Jordan
Clifford Jordan (1980) | |
Imię i nazwisko |
Clifford Laconia Jordan |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
2 września 1931 |
Data i miejsce śmierci |
27 marc 1993 |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód |
muzyk |
Wydawnictwo | |
Powiązania |
Clifford Laconia Jordan (ur. 2 września 1931 w Chicago, zm. 27 marca 1993 w Nowym Jorku)[1] – afroamerykański saksofonista i kompozytor jazzowy. Jeden z twórców „chicagowskiej szkoły” saksofonu tenorowego[2][a].
Życiorys
Zaczął brzdąkać na domowym pianinie w wieku kilka lat[3]. Był sadzany przy instrumencie przez rodziców, którzy zgodnie z panującą modą, wkrótce zapewnili synowi lekcje fortepianu[3]. Bardziej niż nauka muzyki interesowała go wtedy praca wozaków, którzy swoimi konnymi wozami rozwozili różne towary, takie jak węgiel, bryły lodu i beczki z mlekiem. Często szedł za wozem aż do stajni, w których swoje konie trzymała również „czarna inteligencja” – lekarze, prawnicy i gwiazdy sportu[3]. Były tam ustawione szafy grające, dzięki którym poznawał popularną wówczas muzykę, głównie jazzową.
Mając trzynaście lat, sięgnął po saksofon. Trzy lata później, zafascynowany grą współtwórcy bebopu – Charliego Parkera zdecydował, że on również wybierze karierę saksofonisty[3]. Uczęszczał do prestiżowej DuSable High Scholl, w której kształcił się muzycznie pod kierunkiem Waltera Dyetta, nauczyciela wielu gwiazd jazzu[3].
Swój pierwszy występ dał na zabawie tanecznej, prowadząc zespół z honorarium pięciu dolarów dla muzyka[3]. Następnie grał bluesa i R&B z wokalistą, kontrabasistą i twórcą piosenek Williem Dixonem, wokalistą Josephem „Cool Breezem” Bellem, perkusistą i wokalistą Jackiem „Cowboyem” Cooleyem, oraz perkusistą i bandliderem Armandem „Jumpem” Jacksonem[3]. Grał także jazz (przeważnie postbop, niekiedy z elementami awangardy} w zespołach perkusisty Maxa Roacha i saksofonisty Sonny’ego Stitta[1]. Razem z kolegami z klasy w DuSabble – saksofonistami Johnnym Griffinem i Johnem Gilmorem odbył trasę koncertową oraz występował w Chicago w Cotton Clubie i lokalach przy Cottage Grove Ave[1].
Po przyjeździe do Nowego Jorku nagrał w 1957 trzy albumy dla wytwórni Blue Note, które zwróciły na niego słuchaczy i krytyków. Już pierwszy z nich, zatytułowany Blowing in from Chicago zyskał duże uznanie[1]. Nagrał go z Gilmorem jako współliderem oraz przy udziale pianisty Horace’a Silvera i perkusisty Arta Blakeygo. Następnie współprowadził zespół z trębaczem Kennym Dorhamem, W pierwszych latach pobytu w Nowym Jorku pracował także jako sideman. Grał z tak znanymi muzykami, jak kontrabasista Paul Chambers, pianiści Sonny Clark i Joe Zawinul, puzonista J.J. Johnson, saksofonista i flecista Eric Dolphy, oraz trębacze Lee Morgan i Art Farmer[1]. W tym czasie zaczął komponować[3]. Jego utwory premierowo wykonywał m.in. kwintet Horace’a Silvera, z którym jeździł w trasy i nagrywał.
W 1960 założył zespół wraz pianistą Cedarem Waltonem, późniejszym długoletnim współpracownikiem i nagrał z nim kilka dobrze przyjętych płyt[3]. W 1964 dołączył do sekstetu kontrabasisty Charlesa Mingusa, którym grał także Eric Dolphy. Nagrał z nim kilka płyt koncertowych oraz odbył tournée po Europie. W 1967 w ramach tasy koncertowej, zorganizowanej przez Departamentu Stanu, wystąpił z zespołem Radndy’ego Westona w wielu krajach Afryki[4]. W 1969 na krótko zamieszkał z żoną, Shirley, w Belgii i często koncertował w Paryżu[4].
W 1970 powrócił do kraju i podpisał umowę na realizację trzech albumów z wytwórnią Strata East, której właścicielami byli muzycy: trębacz Charles Tolliver i pianista Stanley Cowell. Na ostatniej z nich, nagranej w 1974 Drink Plenty Water..., znalazły się utwory z kwestiami mówionymi przez aktora Davida Smyrla, oraz śpiewane przez Jordana i jego szesnastoletnią wówczas córkę – Donnę Jordan Harris[5].
W latach 80. zaczął regularnie grać z Artem Farmerem, odnawiając znajomość, którą z nim nawiązał w pierwszych latach pobytu w Nowym Jorku. Ich współpraca, podczas której oprócz wspólnych występów nagrali kilka płyt, trwała niemal do końca jego życia[1]. Pod koniec lat 90. założył big-band, z którym regularnie występował w nowojorskim klubie Eddiego Condona[6].
Począwszy od lat 60. zajmował się także działalnością społeczną, głównie edukacyjną[3]. Prowadził koncerty z pogadankami w szkołach publicznych Nowego Jorku. Również w NYC pełnił funkcję konsultanta muzycznego w organizacji społecznej Bed-Stuy Youth in Action. Udzielał lekcji gry na flecie i saksofonie w ramach programu muzycznego organizacji non-profit Jazzmobile[3]. Udzielał się także w innej instytucji pozarządowej – Henry Street Settlement, zajmującej się działalnością w zakresie usług społecznych, zdrowotnych i oświatowych[3]. Był także pierwszym dyrektorem muzycznym przedsięwzięcia Dancemobile – organizowanych dorocznie w nowojorskich parkach występów, szkółek i spotkań dyskusyjnych poświęconych tańcowi[3].
W ostatnim okresie życia chorował na raka płuc. Zmarł na Manhattanie wskutek powikłań chorobowych[3]. Miał 61 lat.
Małżeństwa i dzieci
Był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Shirley, projektantka mody, która przez pewien czas prowadziła w Nowym Jorku własną The Clothes Gallery[4]. Miał z nią córkę – Donnę Jewell i syna – Erica. Po rozwodzie poślubił Sandy z d. Williams, graficzkę, która projektowała niektóre okładki jego płyt dla wytwórni Strata East oraz plakaty i materiały reklamowe[6]. Była także współzałożycielką i działaczką The Jazz Foundation of America[6]. Tak jak on była była rozwiedziona. Oba małżeństwa znały się jeszcze przed rozwodami. Sandy pozostała z nim do końca jego życia.
Wybrana dyskografia
Jako lider lub współlider
- 1957
- Blowing in from Chicago – Cliff Jordan and John Gilmore (Blue Note)
- Cliff Jordan (Blue Note)
- Cliff Craft (Blue Note)
- 1958 Paul Chambers Quintet with Donald Byrd, Cliff Jordan, Tommy Flanagan, Elvin Jones (Blue Note)
- 1960
- Jenkins, Jordan and Timmons – John Jenkins, Cliff Jordan and Bobby Timmons (Prestige)
- Spellbound (Prestige)
- 1961
- A Story Tale – Clifford Jordan–Sonny Red (Jazzland)
- Starting Time (Jazzland)
- 1962 Bearcat (Jazzland)
- 1965 These Are My Roots - Clifford Jordan Plays Leadbelly (Atlantic)
- 1970 Soul Fountain (Vortex Records)
- 1972 In the World (Strata-East)
- 1973 Glass Bead Games (Strata-East)
- 1975
- Night of the Mark VII (Muse Records)
- Firm Roots (SteepleChase Records)
- The Highest Mountain (SteepleChase)
- 1977
- Clifford Jordan & The Magic Triangle – On Stage Vol. 1 (SteepleChase)
- Remembering Me-Me (Muse)
- 1978
- Clifford Jordan & The Magic Triangle – On Stage Vol. 2 (SteepleChase)
- Inward Firee (Muse)
- Hello, Hank Jones (Eastworld)
- 1979 Clifford Jordan & The Magic Triangle – On Stage Vol. 3 (SteepleChase Records)
- 1980 The Adventurer (Muse)
- 1983 Hyde Park After Dark – Clifford Jordan–Von Freeman–Cy Touff–Norman Simmons–Victor Sproles–Wilbur Campbell (Bee Hive Records)
- 1984 Repetition (Soul Note)
- 1985
- Half Note (SteepleChase Records)
- Dr. Chicago (Bee Hive Records)
- Philly Joe Jones–James Long–Clifford Jordan – The Rotterdam Session (Audio Daddido)
- 1987 Royal Ballads (Criss Cross Jazz)
- 1990
- Four Play – Clifford Jordan–Richard Davis–James Williams–Ronnie Burrage (DIW Records)
- Live at Ethell’s (Mapleshade Records)
- David „Fathead” Newman’s Quartet plus Clifford Jordan – Blue Head (Candid Records)
- 1992 The Clifford Jordan Big Band – Down Through the Years (Milestone Records)
- 1994 Masters from Different Worlds – Clifford Jordan–Ran Blake (Mapleshade)
- 1997
- Play What You Feel (Mapleshade)
- The Mellow Side of Clifford Jordan (Mapleshade)
- 2022 Drink Plenty Water... (Harvest Song Records)
Jako sideman
- Z Ericem Dolphym
- !963
- Iron Man (Douglas International)
- Conversations (FM)
- Z Artem Farmerem
- 1982 Mirage (Soul Note)
- 1986 You Make Me Smile (Soul Note)
- 1987 Something to Live For – The Music of Billy Strayhorn (Contemporary Records)
- 1988 Blame It on My Youth (Contemporary)
- 1989 Ph.D. (Contemporary)
- 1994 Art Farmer Quintet Featuring Clifford Jordan – Live at Sweet Basil (Evidence Records)
- 1992 To Bird with Love (Telarc)
- 1985 Roots (Criss Cross Jazz)
- Z J. J. Johnsonem
- 1961 J.J. Inc. (Columbia)
- 1986 Any Old Time (Denon Records)
- 1990 Carmen Sings Monk (Novus Records)
- Z Charlesem Mingusem
- 1964 Town Hall Concert (Jazz Workshop)
- 1966 Right Now – Live at the Jazz Workshop (Fantasy)
- 1971 The Great Concert of Charles Mingus (America Records)
- 1993 Astral Weeks (Moon)
- 1996 Revenge! (Revenge)
- 1980 Mingus in Europe – Volume I (Enja Records)
- 1981 Mingus in Europe – Volume II (Enja)
- 2007 Charles Mingus Sextet with Eric Dolphy – Cornell 1964 (Blue Note)
- Z Mingus Dynasty
- 1988
- Live at the Theatre Boulogne - Billancourt/Paris, Vol. 1 (Soul Note)
- Live at the Theatre Boulogne - Billancourt/Paris, Vol. 2 (Soul Note)
- Z Lee Morganem
- 1960 Here’s Lee Morgan (Vee-Jay Records)
- 1961 Expoobident (Vee-Jay)
- 1962 Take Twelve (Jazzland)
- Z Horacem Silverem
- 1958 Further Explorations by the Horace Silver Quintet (Blue Note)
- Z Joem Zawinulem
- 1966 Money in the Pocket (Atlantic)
Zestawienie wg dat wydania płyt
Uwaga
- ↑ Do twórców „chicagowskiej szkoły” saksofonu tenorowego oprócz niego należeli: Gene Ammons, Von Freeman i Johnny Griffin.
Przypisy
- ↑ a b c d e f Clifford Jordan. allmusic.com. [dostęp 2025-01-13]. (ang.).
- ↑ NEA Jazz Masters – Von Freeman. National Endowment for the Arts. [dostęp 2025-01-11]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Saxophonist Clifford Jordan epitomized the Chicago tenor sound. chicagoreader.com. [dostęp 2025-01-13]. (ang.).
- ↑ a b c Paris Scratchpad. „Jet”, April 16, 1970. [dostęp 2025-01-13]. (ang.).
- ↑ Clifford Jordan – Drink Plenty Water. AllAboutJazz. [dostęp 2025-01-13]. (ang.).
- ↑ a b c Sandy Jordan – Keeping the Legacies Alive. JazzTimes. [dostęp 2025-01-13]. (ang.).
Bibliografia
- Clifford Jordan, allmusic.com
- NEA Jazz Masters – Von Freeman, National Endowment for the Arts
- Saxophonist Clifford Jordan epitomized the Chicago tenor sound, chicagoreader.com
Linki zewnętrzne
- Clifford Jordan – dyskografia, Discogs