Przejdź do zawartości

Clifford Jordan

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Oleo (dyskusja | edycje) o 09:41, 14 sty 2025. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Clifford Jordan
Ilustracja
Clifford Jordan (1980)
Imię i nazwisko

Clifford Laconia Jordan

Data i miejsce urodzenia

2 września 1931
Chicago

Data i miejsce śmierci

27 marc 1993
Nowy Jork

Instrumenty

saksofon (tenorowy, sopranowy)

Gatunki

jazz

Zawód

muzyk

Wydawnictwo

Blue Note, Prestige

Powiązania

Walter Dyett, Horace Silver, Cedar Walton

Clifford Laconia Jordan (ur. 2 września 1931 w Chicago, zm. 27 marca 1993 w Nowym Jorku)[1] – afroamerykański saksofonista i kompozytor jazzowy. Jeden z twórców „chicagowskiej szkoły” saksofonu tenorowego[2][a].

Życiorys

Zaczął brzdąkać na domowym pianinie w wieku kilka lat[3]. Był sadzany przy instrumencie przez rodziców, którzy zgodnie z panującą modą, wkrótce zapewnili synowi lekcje fortepianu[3]. Bardziej niż nauka muzyki interesowała go wtedy praca wozaków, którzy swoimi konnymi wozami rozwozili różne towary, takie jak węgiel, bryły lodu i beczki z mlekiem. Często szedł za wozem aż do stajni, w których swoje konie trzymała również „czarna inteligencja” – lekarze, prawnicy i gwiazdy sportu[3]. Były tam ustawione szafy grające, dzięki którym poznawał popularną wówczas muzykę, głównie jazzową.

Mając trzynaście lat, sięgnął po saksofon. Trzy lata później, zafascynowany grą współtwórcy bebopuCharliego Parkera zdecydował, że on również wybierze karierę saksofonisty[3]. Uczęszczał do prestiżowej DuSable High Scholl, w której kształcił się muzycznie pod kierunkiem Waltera Dyetta, nauczyciela wielu gwiazd jazzu[3].

Swój pierwszy występ dał na zabawie tanecznej, prowadząc zespół z honorarium pięciu dolarów dla muzyka[3]. Następnie grał bluesa i R&B z wokalistą, kontrabasistą i twórcą piosenek Williem Dixonem, wokalistą Josephem „Cool Breezem” Bellem, perkusistą i wokalistą Jackiem „Cowboyem” Cooleyem, oraz perkusistą i bandliderem Armandem „Jumpem” Jacksonem[3]. Grał także jazz (przeważnie postbop, niekiedy z elementami awangardy} w zespołach perkusisty Maxa Roacha i saksofonisty Sonny’ego Stitta[1]. Razem z kolegami z klasy w DuSabble – saksofonistami Johnnym Griffinem i Johnem Gilmorem odbył trasę koncertową oraz występował w Chicago w Cotton Clubie i lokalach przy Cottage Grove Ave[1].

Po przyjeździe do Nowego Jorku nagrał w 1957 trzy albumy dla wytwórni Blue Note, które zwróciły na niego słuchaczy i krytyków. Już pierwszy z nich, zatytułowany Blowing in from Chicago zyskał duże uznanie[1]. Nagrał go z Gilmorem jako współliderem oraz przy udziale pianisty Horace’a Silvera i perkusisty Arta Blakeygo. Następnie współprowadził zespół z trębaczem Kennym Dorhamem, W pierwszych latach pobytu w Nowym Jorku pracował także jako sideman. Grał z tak znanymi muzykami, jak kontrabasista Paul Chambers, pianiści Sonny Clark i Joe Zawinul, puzonista J.J. Johnson, saksofonista i flecista Eric Dolphy, oraz trębacze Lee Morgan i Art Farmer[1]. W tym czasie zaczął komponować[3]. Jego utwory premierowo wykonywał m.in. kwintet Horace’a Silvera, z którym jeździł w trasy i nagrywał.

W 1960 założył zespół wraz pianistą Cedarem Waltonem, późniejszym długoletnim współpracownikiem i nagrał z nim kilka dobrze przyjętych płyt[3]. W 1964 dołączył do sekstetu kontrabasisty Charlesa Mingusa, którym grał także Eric Dolphy. Nagrał z nim kilka płyt koncertowych oraz odbył tournée po Europie. W 1967 w ramach tasy koncertowej, zorganizowanej przez Departamentu Stanu, wystąpił z zespołem Radndy’ego Westona w wielu krajach Afryki[4]. W 1969 na krótko zamieszkał z żoną, Shirley, w Belgii i często koncertował w Paryżu[4].

W 1970 powrócił do kraju i podpisał umowę na realizację trzech albumów z wytwórnią Strata East, której właścicielami byli muzycy: trębacz Charles Tolliver i pianista Stanley Cowell. Na ostatniej z nich, nagranej w 1974 Drink Plenty Water..., znalazły się utwory z kwestiami mówionymi przez aktora Davida Smyrla, oraz śpiewane przez Jordana i jego szesnastoletnią wówczas córkę – Donnę Jordan Harris[5].

W latach 80. zaczął regularnie grać z Artem Farmerem, odnawiając znajomość, którą z nim nawiązał w pierwszych latach pobytu w Nowym Jorku. Ich współpraca, podczas której oprócz wspólnych występów nagrali kilka płyt, trwała niemal do końca jego życia[1]. Pod koniec lat 90. założył big-band, z którym regularnie występował w nowojorskim klubie Eddiego Condona[6].

Począwszy od lat 60. zajmował się także działalnością społeczną, głównie edukacyjną[3]. Prowadził koncerty z pogadankami w szkołach publicznych Nowego Jorku. Również w NYC pełnił funkcję konsultanta muzycznego w organizacji społecznej Bed-Stuy Youth in Action. Udzielał lekcji gry na flecie i saksofonie w ramach programu muzycznego organizacji non-profit Jazzmobile[3]. Udzielał się także w innej instytucji pozarządowej – Henry Street Settlement, zajmującej się działalnością w zakresie usług społecznych, zdrowotnych i oświatowych[3]. Był także pierwszym dyrektorem muzycznym przedsięwzięcia Dancemobile – organizowanych dorocznie w nowojorskich parkach występów, szkółek i spotkań dyskusyjnych poświęconych tańcowi[3].

W ostatnim okresie życia chorował na raka płuc. Zmarł na Manhattanie wskutek powikłań chorobowych[3]. Miał 61 lat.

Małżeństwa i dzieci

Był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Shirley, projektantka mody, która przez pewien czas prowadziła w Nowym Jorku własną The Clothes Gallery[4]. Miał z nią córkę – Donnę Jewell i syna – Erica. Po rozwodzie poślubił Sandy z d. Williams, graficzkę, która projektowała niektóre okładki jego płyt dla wytwórni Strata East oraz plakaty i materiały reklamowe[6]. Była także współzałożycielką i działaczką The Jazz Foundation of America[6]. Tak jak on była była rozwiedziona. Oba małżeństwa znały się jeszcze przed rozwodami. Sandy pozostała z nim do końca jego życia.

Wybrana dyskografia

Jako lider lub współlider

  • 1957
    • Blowing in from Chicago – Cliff Jordan and John Gilmore (Blue Note)
    • Cliff Jordan (Blue Note)
    • Cliff Craft (Blue Note)
  • 1958 Paul Chambers Quintet with Donald Byrd, Cliff Jordan, Tommy Flanagan, Elvin Jones (Blue Note)
  • 1960
    • Jenkins, Jordan and Timmons – John Jenkins, Cliff Jordan and Bobby Timmons (Prestige)
    • Spellbound (Prestige)
  • 1961
    • A Story Tale – Clifford Jordan–Sonny Red (Jazzland)
    • Starting Time (Jazzland)
  • 1962 Bearcat (Jazzland)
  • 1965 These Are My Roots - Clifford Jordan Plays Leadbelly (Atlantic)
  • 1970 Soul Fountain (Vortex Records)
  • 1972 In the World (Strata-East)
  • 1973 Glass Bead Games (Strata-East)
  • 1975
    • Night of the Mark VII (Muse Records)
    • Firm Roots (SteepleChase Records)
    • The Highest Mountain (SteepleChase)
  • 1977
    • Clifford Jordan & The Magic Triangle – On Stage Vol. 1 (SteepleChase)
    • Remembering Me-Me (Muse)
  • 1978
    • Clifford Jordan & The Magic Triangle – On Stage Vol. 2 (SteepleChase)
    • Inward Firee (Muse)
    • Hello, Hank Jones (Eastworld)
  • 1979 Clifford Jordan & The Magic Triangle – On Stage Vol. 3 (SteepleChase Records)
  • 1980 The Adventurer (Muse)
  • 1983 Hyde Park After Dark – Clifford Jordan–Von Freeman–Cy Touff–Norman Simmons–Victor Sproles–Wilbur Campbell (Bee Hive Records)
  • 1984 Repetition (Soul Note)
  • 1985
    • Half Note (SteepleChase Records)
    • Dr. Chicago (Bee Hive Records)
    • Philly Joe Jones–James Long–Clifford Jordan – The Rotterdam Session (Audio Daddido)
  • 1987 Royal Ballads (Criss Cross Jazz)
  • 1990
    • Four Play – Clifford Jordan–Richard Davis–James Williams–Ronnie Burrage (DIW Records)
    • Live at Ethell’s (Mapleshade Records)
    • David „Fathead” Newman’s Quartet plus Clifford Jordan – Blue Head (Candid Records)
  • 1992 The Clifford Jordan Big Band – Down Through the Years (Milestone Records)
  • 1994 Masters from Different Worlds – Clifford Jordan–Ran Blake (Mapleshade)
  • 1997
    • Play What You Feel (Mapleshade)
    • The Mellow Side of Clifford Jordan (Mapleshade)
  • 2022 Drink Plenty Water... (Harvest Song Records)

Jako sideman

Z Ericem Dolphym
  • !963
    • Iron Man (Douglas International)
    • Conversations (FM)
Z Artem Farmerem
  • 1982 Mirage (Soul Note)
  • 1986 You Make Me Smile (Soul Note)
  • 1987 Something to Live For – The Music of Billy Strayhorn (Contemporary Records)
  • 1988 Blame It on My Youth (Contemporary)
  • 1989 Ph.D. (Contemporary)
  • 1994 Art Farmer Quintet Featuring Clifford Jordan – Live at Sweet Basil (Evidence Records)
Z Dizzym Gillespiem
  • 1992 To Bird with Love (Telarc)
Ze Slidem Hamptonem
  • 1985 Roots (Criss Cross Jazz)
Z J. J. Johnsonem
Z Carmen McRae
  • 1986 Any Old Time (Denon Records)
  • 1990 Carmen Sings Monk (Novus Records)
Z Charlesem Mingusem
  • 1964 Town Hall Concert (Jazz Workshop)
  • 1966 Right Now – Live at the Jazz Workshop (Fantasy)
  • 1971 The Great Concert of Charles Mingus (America Records)
  • 1993 Astral Weeks (Moon)
  • 1996 Revenge! (Revenge)
  • 1980 Mingus in Europe – Volume I (Enja Records)
  • 1981 Mingus in Europe – Volume II (Enja)
  • 2007 Charles Mingus Sextet with Eric Dolphy – Cornell 1964 (Blue Note)
Z Mingus Dynasty
  • 1988
    • Live at the Theatre Boulogne - Billancourt/Paris, Vol. 1 (Soul Note)
    • Live at the Theatre Boulogne - Billancourt/Paris, Vol. 2 (Soul Note)
Z Lee Morganem
  • 1960 Here’s Lee Morgan (Vee-Jay Records)
  • 1961 Expoobident (Vee-Jay)
  • 1962 Take Twelve (Jazzland)
Z Horacem Silverem
  • 1958 Further Explorations by the Horace Silver Quintet (Blue Note)
Z Joem Zawinulem
  • 1966 Money in the Pocket (Atlantic)

Zestawienie wg dat wydania płyt

Uwaga

  1. Do twórców „chicagowskiej szkoły” saksofonu tenorowego oprócz niego należeli: Gene Ammons, Von Freeman i Johnny Griffin.

Przypisy

  1. a b c d e f Clifford Jordan. allmusic.com. [dostęp 2025-01-13]. (ang.).
  2. NEA Jazz Masters – Von Freeman. National Endowment for the Arts. [dostęp 2025-01-11]. (ang.).
  3. a b c d e f g h i j k l m n Saxophonist Clifford Jordan epitomized the Chicago tenor sound. chicagoreader.com. [dostęp 2025-01-13]. (ang.).
  4. a b c Paris Scratchpad. „Jet”, April 16, 1970. [dostęp 2025-01-13]. (ang.).
  5. Clifford Jordan – Drink Plenty Water. AllAboutJazz. [dostęp 2025-01-13]. (ang.).
  6. a b c Sandy Jordan – Keeping the Legacies Alive. JazzTimes. [dostęp 2025-01-13]. (ang.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne