Chrysler
Państwo | |
---|---|
Siedziba |
10000 Chrysler Drive, Auburn Hills, Michigan Stany Zjednoczone |
Data założenia | |
Forma prawna | |
Zatrudnienie |
51,623 (2010) |
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|} | |
Strona internetowa |
Chrysler to amerykański koncern motoryzacyjny produkujący m.in. samochody. Obecnie należy do włoskiego koncernu FIAT, a podział właścicielski wygląda następująco:
Historia
Na początku XX wieku, w Salt Lake City zamieszkał młody maszynista parowozów z Kansas. Walter P. Chrysler rozpoczął pracę i karierę w Denver & Rio Grande Railroad. W 1912 Chrysler po raz pierwszy zaczął pracować w przemyśle motoryzacyjnym. Został szefem produkcji w Buick Motors we Flint, w stanie Michigan, USA. Trzy lata później objął funkcję prezesa Buick Motors, a w roku 1919, w wieku 45 lat, odszedł na emeryturę.
Rok później przedsiębiorstwo Willys-Overland Company poprosiło go o pomoc w przezwyciężeniu kryzysu. Sukces Chrysler osiągnął w 1921 dzięki objęciu stanowiska przewodniczącego rady nadzorczej Maxwell Motor Company (niektóre źródła podają Maxwell-Chalmers). Przejął większość udziałów w tej firmie i uruchomił w niej produkcję samochodów pod marką Chrysler.
Pierwszym samochodem marki Chrysler wyprodukowanym w liczbie ponad 32 tysięcy egzemplarzy był Chrysler Six z 1924. 6 czerwca 1925 zmieniono nazwę firmy na Chrysler Corporation. W roku 1927 przedsiębiorstwo Chrysler Corporation stało się czwartym pod względem wielkości producentem samochodów w USA, a już siedem lat później wzrost produkcji zapewnił koncernowi drugą pozycję. 7 lipca 1928 zaprezentowany został pierwszy tani samochód nowej marki Plymouth. 31 lipca 1928 roku od firmy Dillon, Read and Co. przejęta została firma Dodge. Walter P. Chrysler zrezygnował z przewodniczenia radzie nadzorczej w roku 1938. W tym okresie Chrysler Corporation wprowadziła na rynek szereg innowacyjnych modeli aut, takich jak Airflow i Newport.
W czasie II wojny światowej Chrysler Corporation przestawiła produkcję na potrzeby armii. Po wojnie Chrysler dokonał szeregu osiągnięć w zakresie nowoczesnej konstrukcji i stylizacji samochodów. Duży wpływ na kondycję finansową firmy miał kilkumiesięczny strajk robotników koncernu pod koniec lat 40. XX wieku. W jego wyniku koncern poniósł olbrzymie straty finansowe i stracił na korzyść koncernu Ford drugie miejsce na rynku Ameryki Północnej.
W 1987 Chrysler wykupił markę AMC, ze względu na Jeepa.
W 1998 doszło do fuzji Daimler-Benz i Chrysler Corporation, prowadzącej do stworzenia koncernu DaimlerChrysler. Pomiędzy 1950 a 1961 rokiem Virgil Exner, pierwszy wiceprezes Chryslera ds. stylistyki, nadzorował konstruowanie aut, które sam nazywał „autami marzeń”.
Konstrukcje studyjne stwarzały okazję do wprowadzania nowych rozwiązań, co pozwalało na analizowanie reakcji przyszłych klientów na proponowane nowości.Na podstawie tej oceny zarząd przedsiębiorstwa podejmował decyzje o wprowadzeniu w życie nowych trendów. Entuzjastyczne przyjęcie projektów studyjnych samochodów Dodge Viper i PT Cruiser spowodowało ich wejście do produkcji.
W 2009 bankructwo firmy potwierdził osobiście prezydent USA Barack Obama. Planuje się, że na odbudowę firma dostanie łącznie 10,5 mld dolarów: 8,08 mld dolarów od rządu USA i 2,42 mld dolarów od rządu kanadyjskiego oraz prowincji Ontario. W zamian za to rząd amerykański obejmie 8% w nowej firmie, a rząd federalny w Kanadzie oraz rząd prowincji Ontario 2% akcji[2].
W 2009 roku 20% akcji koncernu Chrysler zostało przejętych przez włoskiego Fiata[3].
21 lipca 2011 r. Fiat nabył od rządu kanadyjskiego udziały Chrysler Group LLC stanowiące 1,5% kapitału spółki („w ujęciu po zmniejszeniu”, ang. on a fully-diluted basis) za kwotę 125 milionów dolarów amerykańskich. Ponadto 21 lipca 2011 r. Fiat nabył od Departamentu Skarbu Stanów Zjednoczonych udziały Chryslera w wysokości 6% (on a fully-diluted basis) za kwotę 500 milionów dolarów amerykańskich, według uzgodnień poczynionych przez strony na początku czerwca. Na podstawie tych uzgodnień Departament Skarbu Stanów Zjednoczonych scedował również na rzecz Fiata prawa przysługujące mu z tytułu umowy Equity Recapture Agreement zawartej między Departamentem Skarbu Stanów Zjednoczonych i VEBA 10 czerwca 2009 roku za kwotę 75 milionów dolarów amerykańskich. Z powyższej kwoty 15 milionów dolarów amerykańskich wypłacono rządowi kanadyjskiemu na mocy porozumień między tym ostatnim i Departamentem Skarbu Stanów Zjednoczonych.
Na skutek powyższych zakupów Fiat posiada 53,5% kapitału Chryslera (z uwzględnieniem efektu zmniejszenia Class A membership interests (akcji członkowskich klasy A), posiadanych przez członków (łącznie z Fiatem), wynikającego z realizacji ostatniego Performance Event (lub „Class B Event”) zawartego w umowie spółki Operating Agreement Chryslera.
Wskutek realizacji ostatniego Performance Event w 2012 roku Fiat posiada 58,5% kapitału Chrysler Group LLC.
Modele samochodów Chrysler
- Chrysler 2 Litre
- Chrysler 160
- Chrysler 180
- Chrysler 200 (2010-)
- Chrysler 300 letter series (1955-1965)
- Chrysler 300 non-letter series (1962-1971)
- Chrysler 300M (1999-2004)
- Chrysler 300C (2005-)
- Chrysler 300 (1979, 2005-)
- Chrysler Airflow (1934-1937)
- Chrysler Airstream (1935-1937)
- Chrysler Aspen (2007-)
- Chrysler Avenger (1976-1978, przemianowany Hillman Avenger)
- Chrysler Centura
- Chrysler Cirrus (1995-2000)
- Chrysler Concorde (1993-2004)
- Chrysler Conquest (1987-1989, przemianowany Mitsubishi Starion)
- Chrysler Cordoba (1975-1983)
- Chrysler Crossfire (2004-2006)
- Chrysler Daytona (1984-1993, Kanada)
- Chrysler Dynasty (1988-1993, Kanada)
- Chrysler Fifth Avenue (1984-1989)
- Chrysler Grand Voyager
- Chrysler Horizon (1977-1979, Europa)
- Chrysler Imperial (1926-1954, 1990-1993)
- Chrysler Imperial Parade Phaeton (1952, tylko trzy wybudowane egzemplarze)
- Chrysler Intrepid (1993-2004, Kanada)
- Chrysler Laser (1984-1986)
- Chrysler LeBaron (1977-1995)
- Chrysler LHS (1994-1997, 1999-2001)
- Chrysler Newport (1941, 1961-1981)
- Chrysler Neon (1995-2005, międzynarodowa wersja Dodge Neon)
- Chrysler New Yorker (1939-1996)
- Chrysler New Yorker Fifth Avenue (1983, 1990-1993)
- Chrysler Pacifica (2004-2007)
- Chrysler Prowler (2001-2002)
- Chrysler PT Cruiser (2001-dzisiaj)
- Chrysler Royal (1937-1942, 1946-1950)
- Chrysler Saratoga (1939-1953, 1957-1960; 1989-1994, Europa)
- Chrysler Sebring (1995-dzisiaj)
- Chrysler Sigma (przemianowany Mitsubishi Galant, Australia)
- Chrysler Stratus (1995-2000, Kanada i Europa, eksportowa wersja Dodge Stratus)
- Chrysler TC by Maserati (1989-1991)
- Chrysler Town & Country (1941-1950, 1965-1988)
- Chrysler Town and Country (1990-dzisiaj)
- Chrysler Turbine Car
- Chrysler Valiant (Australia, Nowa Zelandia i Południowa Afryka)
- Chrysler Vision (1993-1997, Europa)
- Chrysler Voyager (2000-2003; 1988-dzisiaj, Europa)
- Chrysler Windsor (1940-1961)
Modele koncepcyjne
- Chrysler Airflite
- Chrysler Akino
- Chrysler Atlantic
- Chrysler California Cruiser
- Chrysler Chronos
- Chrysler Citadel
- Chrysler Falcon
- Chrysler Firepower
- Chrysler Imperial Concept
- Chrysler Java
- Chrysler ME Four-Twelve
- Chrysler Nassau (2007)
- Chrysler Norseman
- Chrysler Phaeton
- Chrysler Pronto Cruizer
Marki koncernu Chrysler Holding LLC
- Chrysler – amerykańska marka produkowana od 1925 roku w Auburn Hills
- Dodge – amerykańska marka produkowana od 1914 roku w Auburn Hills
- Jeep – amerykańska marka produkowana od 1945 roku w Toledo
- Plymouth – produkcja zakończona w 2001 roku
Zobacz też
Bibliografia
- Dennis Adler, Chrysler. Wyd. Baran i Suszczyński, Kraków 2001, s. 192. ISBN 83-88575-23-6.
Linki zewnętrzne
- Oficjalna Strona Chryslera USA (en)
- Oficjalna polska strona Chryslera
- Oficjalna strona koncernu Chrysler LLC (en)
- Forum poświęcone Chrysler Pacifica (pl)
Szablon:Chrysler LLC Szablon:Chronologia samochodów Chrysler ua:Chrysler