Przejdź do zawartości

Łóżko rodzinne

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Kauczuk (dyskusja | edycje) o 19:35, 20 lut 2010. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 20 lut 2010, była oparta na tej wersji.

Łóżko rodzinne – spanie jednego lub obojga rodziców razem z niemowlęciem lub małym dzieckiem (ang. co-sleeping albo family bed), zamiast odkładania go do osobnego łóżeczka jest rozpowszechnione w wielu częściach świata. Istnieją różne poglądy na temat bezpieczeństwa spania z dzieckiem, w porównaniu do kładzenia go w osobnym łóżeczku.

Wstęp

Spanie razem z dzieckiem jest powszechną praktyką w wielu częściach świata poza Ameryką Północną, Europą i Australią (ale nawet na tych trzech kontynentach niewielki odsetek dzieci śpi razem z rodzicami choć przez pewien czas). Dla przykładu, badania przeprowadzone w 2006 roku wśród dzieci w wieku 3–10 lat w Indiach wykazały, że 93% z nich spało z jednym lub obojgiem rodziców[1].

Zwyczaj ten był rozpowszechniony na całym świecie aż do XIX wieku, gdy nastała "moda" na przeznaczanie dla dziecka osobnego pokoju z kołyską lub łóżeczkiem. W wielu częściach świata spanie razem z dzieckiem jest praktyczne z tego względu, że pomaga ogrzać dziecko w nocy. Stosunkowo niedawno w kulturze zachodniej zwyczaj ten zaczęli z powrotem popularyzować zwolennicy tzw. attachment parenting, opierając się na psychologicznej teorii przywiązania. Badania przeprowadzone w 2006 roku nad dziećmi w Kentucky w USA wykazały, że 15% niemowląt i dzieci w wieku od 2 tygodni do 2 lat śpi z jednym lub obojgiem rodziców[2].

Specjaliści nie są zgodni co do metod, skuteczności i etyki spania razem z małym dzieckiem[3]. Amerykańska Consumer Product Safety Commission ostrzegała przed spaniem z dzieckiem[4], ale wielu pediatrów, popularyzatorów karmienia piersią oraz innych specjalistów krytykowało to oświadczenie[5].

Zalety

Zwolennicy twierdzą, że spanie z niemowlęciem zwiększa szanse jego przeżycia (zwłaszcza w połączeniu z karmieniem piersią), gdyż chroni przed śmiercią łóżeczkową[6][7]. Poza tym, spanie razem sprzyja nawiązywaniu więzi z dzieckiem, pozwala rodzicom lepiej się wyspać[8] i ułatwia karmienie piersią (starsze niemowlęta mogą wtedy pić z piersi w nocy bez budzenia matki). Nocne karmienie, z kolei, ma wpływ na płodność matki (patrz metoda LAM).

Poziom hormonów stresowych jest niższy u matek i dzieci, które śpią razem. Dotyczy to konkretnie równowagi kortyzolu, czyli hormonu stresowego, którego odpowiedni poziom jest kluczowy dla prawidłowego rozwoju dziecka[9][10][11][12].

W badaniach nad zwierzętami stwierdzono, że noworodki, które pozostawały blisko matek, miały wyższy poziom hormonów wzrostu i enzymów koniecznych do rozwoju mózgu i serca[13][14].

Stan fizjologiczny niemowląt śpiących z matką jest bardziej stabilny, m.in. ich temperatura ciała jest mniej zmienna, a rytm bicia serca i oddech są bardziej regularne niż u dzieci, które śpią osobno[15][16].

Spanie razem z niemowlęciem może korzystnie wpływać na zdrowie emocjonalne. Na podstawie szczegółowych ankiet przeprowadzonych wśród 219 kobiet baskijskich i ich dzieci stwierdzono, że osoby, które we wczesnym dzieciństwie spały razem z rodzicami, w wieku dorosłym zwykle cechowały się większą siłą woli i samoakceptacją, mniejszą samowystarczalnością oraz były spokojniejsze i zdrowsze[17]. Z kolei w badaniach przeprowadzonych na grupie dzieci wojskowych wykazano, że dzieci które spały razem z rodzicami miały rzadziej problemy psychiczne[18]. Wbrew obiegowym opiniom, dzieci, które nigdy nie spały z rodzicami, były zwykle bardziej strachliwe i sprawiały więcej kłopotów wychowawczych niż te, które spały z rodzicami[19]. Niemniej, niedawne badania (patrz kolejny podrozdział) wykazały odmienne wyniki, jeśli dziecko zaczynało spać z rodzicami dopiero po wystąpieniu problemów z zasypianiem.

Ostrzeżenia

Przeciwnicy twierdzą, że zwyczaj spania z rodzicem jest stresujący dla dziecka, gdy rodzic jest nieobecny[20]. Twierdzą oni również, że rodzic może niechcący udusić dziecko lub spowodować niezdrowe uzależnienie dziecka od siebie. Co więcej, uważają oni, że takie praktyki mogą zaburzać życie intymne rodziców, ograniczając zarówno komunikację interpersonalną jak i współżycie seksualne w nocy. Argumentują też, że współczesna pościel dla dorosłych nie jest bezpieczna dla małych dzieci.

Wiadomo, że spanie rodzica razem z dzieckiem jest niebezpieczne dla każdego dziecka, kiedy rodzic pali papierosy, ale istnieją też inne czynniki ryzyka. Powszechnie radzi się, by dziecko spało na plecach, a nie na brzuszku, oraz by nigdy nie spało z rodzicem, który pije alkohol lub zażywa leki obniżające czujność lub jest otyły[21]. Zaleca się też, by łóżko było twarde, i by nie używać ciężkich kołder i poduszek. Dzieci kilkuletnie nie powinny nigdy spać blisko niemowląt, które mają mniej niż 9 miesięcy[22]. Często zaleca się, by nigdy nie zostawiać dziecka samego w łóżku, nawet jeśli powierzchnia łóżka nie jest bardziej niebezpieczna niż powierzchnia łóżeczka. Istnieje też ryzyko spadnięcia na twardą podłogę.

Niedawno przeprowadzono badania w rodzinach, w których dzieci spały w osobnych łóżeczkach itp., ale części z nich rodzice pozwalali czasem spać w swoim łóżku. Ta podgrupa cierpiała na zaburzenia snu w dorosłym życiu, ale badacze doszli do wniosku, że zachowania ich rodziców były raczej reakcją na wcześniejsze problemy dzieci z zasypianiem. W większości badań nad związkami między zachowaniami rodziców a zaburzeniami snu dzieci nie wykryto żadnych różnic istotnych statystycznie, gdy brano pod uwagę uprzednie problemy z zasypianiem. Co więcej, wykazano, że obecność matki przy zasypianiu chroni dzieci przed zaburzeniami snu[23].

  1. ↑ B. Bharti, P. Malhi, S. Kashyap. Patterns and problems of sleep in school going children.. „Indian Pediatr”. 43 (1), s. 35–8, Jan 2006. PMID: 16465004. 
  2. ↑ Montgomery-Downs HE, Sleep habits and risk factors for sleep-disordered breathing in infants and young toddlers in Louisville, Kentucky. Sleep Med. 2006 Apr;7(3):211-9. Epub 2006 Mar 27.
  3. ↑ Mace, S. Where should babies sleep? Community Pract. 2006 Jun;79(6):180-3.
  4. ↑ Consumer Product Safety Commission
  5. ↑ MedicineNet.com
  6. ↑ J. McKenna, S. Mosko, C. Richard, S. Drummond i inni. Experimental studies of infant-parent co-sleeping: mutual physiological and behavioral influences and their relevance to SIDS (sudden infant death syndrome).. „Early Hum Dev”. 38 (3), s. 187–201, Sep 1994. PMID: 7821263. 
  7. ↑ JJ. McKenna, T. McDade. Why babies should never sleep alone: a review of the co-sleeping controversy in relation to SIDS, bedsharing and breast feeding.. „Paediatr Respir Rev”. 6 (2), s. 134–52, Jun 2005. DOI: 10.1016/j.prrv.2005.03.006. PMID: 15911459. 
  8. ↑ Quillin, SI, Interaction between feeding method and co-sleeping on maternal-newborn sleep. J Obstet Gynecol Neonatal Nurs. 2004 Sep-Oct;33(5):580-8.
  9. ↑ Coe, C.L., et al., "Endocrine and immune responses to separation and maternal loss in non-human primates", The Psychology of Attachment and Separation, New York Academic Press, 1985, P. 163-199
  10. ↑ Hofer, M., "The mother-infant interactionas a regulator of infant physiology and behavior", Sympiosis in Parent-Offspring Interactions, New York: Plenum, 1983
  11. ↑ Hofer, M., "Some thoughts on the tranduction of experience from a developmental perspective", Psychosomatic Medicine, 44:19, 1982
  12. ↑ Hofer, M. and H. Shair, "Control of sleep-wake states in the infant rat, by features of the mother-infant relationship", Developmental Psychobiology, 1982, P 229-243
  13. ↑ Butler, S.R., et al., "Maternal behavior as a regulator of polyamine biosynthesis in brain and heart of developing rat pups", Science, 1978, P 445-447
  14. ↑ Kuhn, C.M., et al., "Selective depression of serum growth hormone during maternal deprivation in rat pups", Science, 1978, P. 1035-1036
  15. ↑ Field, T., Touch in early development, N.J.: Lawrence Earlbaum and Assoc., 1995
  16. ↑ Reite, M. and J.P. Capitanio, "On the nature of social separation and social attachment", The psychobiology of attachment and separation, New York: Academic Press, 1985, P. 228-238
  17. ↑ Crawford, M., "Parenting practices in the Basque Country: Implications of infant and child-hood sleeping location for personality development", Ethos, 1994, 22, 1: 42-82.[1]
  18. ↑ Forbes, J.F., et al., "The cosleeping habits of military children", Military medicine, 1992, P. 196-200
  19. ↑ Heron, P., "Non-reactive cosleeping and child behavior: Getting a good night's sleep all night, every night", Master's thesis, Department of Psychology, University of Bristol, 1994
  20. ↑ Hunsley, M. The sleep of co-sleeping infants when they are not co-sleeping: evidence that co-sleeping is stressful. Dev Psychobiol. 2002 Jan;40(1):14-22.
  21. ↑ MedicineNet.com IParenting.com.
  22. ↑ Sears, William M.D. et al., The Baby Sleep Book, Brown, Little & Company, 2005, P. 131
  23. ↑ Simard, V., et al. (2008). The Predictive Role of Maladaptive Parental Behaviors, Early Sleep Problems, and Child/Mother Psychological Factors. Archives of Pediatric and Adolescent Medicine

Inne źródła

  • Jackson, Deborah. Three in a Bed: The Benefits of Sharing Your Bed with Your Baby, New York: Bloomsbury Publishing, 1999.
  • McKenna, James J. Sleeping with Your Baby, Washington, D.C.: Platypus Media, 2007.
  • Morelli, G.A., Rogoff, B., Oppenheim, D., & Goldsmith, D. (1992). Cultural variation in infant's sleeping arrangements: Questions of Independence. Developmental Psychology, Vol. 28, No. 4, 604-613.
  • Thevenin, Tine. The Family Bed, New Jersey: Avery Publishing Group, 1987.
  • Simard, V., et al. (2008). The Predictive Role of Maladaptive Parental Behaviors, Early Sleep Problems, and Child/Mother Psychological Factors. Archives of Pediatric and Adolescent Medicine Available at: http://archpedi.ama-assn.org/cgi/content/short/162/4/360

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Łóżko_rodzinne&oldid=20447295”