Tekst źródłowy strony Jan Hus

Nie masz uprawnień do edytowania tej strony z następującego powodu:

Twój adres IP znajduje się w zakresie adresów, który został zablokowany na wszystkich wiki Wikimedia Foundation.

Blokada została nałożona przez ‪EPIC‬. Podany powód to Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Początek blokady: 09:48, 2 lip 2024
Zakończenie blokady: 09:48, 2 lip 2025

Twój obecny adres IP to 206.189.44.186. Zablokowany zakres to 206.189.32.0/20.

Prosimy o uwzględnienie wszystkich powyższych informacji we wszelkich zapytaniach. Jeśli uważasz, że zostałeś zablokowany przez pomyłkę, możesz znaleźć dodatkowe informacje i instrukcje w globalnej polityce No open proxies.

Aby zakwestionować lub omówić blokadę, proszę wysłać prośbę o jej weryfikację na Meta-Wiki. Możesz również wysłać e-mail do kolejki VRT stewardów na adres stewards@wikimedia.org, podając wszystkie powyższe szczegóły.

Tekst źródłowy strony można podejrzeć i skopiować.

{{inne znaczenia|czeskiego reformatora religijnego|[[Jan Hus (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tej nazwy]]}}
{{Święty infobox
 |rodzaj               = Święty
 |imię                 = Jan Hus
 |imię oryginalne      = 
 |tytuły               = [[męczennik]]<br />bohater wiary<br />Reformator Kościoła
 |grafika              = Hus1430cropped.jpg
 |podpis grafiki       = Najwcześniejszy znany wizerunek Husa, na miniaturze z 1430 roku
 |data urodzenia       = 1370
 |miejsce urodzenia    = [[Husinec (kraj południowoczeski)|Husinec]]
 |data śmierci         = 6 lipca 1415
 |miejsce śmierci      = [[Konstancja (Niemcy)|Konstancja]]
 |kościół              = [[Wspólnota anglikańska|wspólnotę anglikańską]]<br />[[Starokatolicyzm|kościoły starokatolickie]]
 |data beatyfikacji    = 
 |miejsce beatyfikacji = 
 |beatyfikujący        = 
 |data kanonizacji     = 
 |miejsce kanonizacji  = 
 |kanonizujący         = 
 |wspomnienie          = 6 lipca
 |atrybuty             = 
 |patron               = 
 |miejsce kultu        = 
 |faksymile            = 
 |opis faksymile       = 
 |commons              = Category:Jan Hus
 |wikiźródła           = 
 |wikicytaty           = Jan Hus
}}
'''Jan Hus''' (ur. w [[1370]] w [[Husinec (kraj południowoczeski)|Husincu]], zm. [[6 lipca]] [[1415]] w [[Konstancja (Niemcy)|Konstancji]]) – [[Królestwo Czech|czeski]] [[Duchowieństwo|duchowny]] i bohater narodowy, filozof, [[Reformacja|reformator Kościoła]], prekursor [[protestantyzm]]u, rektor<ref name="R Primke M i W Szczerepa" /> [[Uniwersytet Karola|Uniwersytetu Praskiego]]. Działalność Husa, inspirowana myślą [[John Wycliffe|Johna Wycliffe’a]], była zapowiedzią podobnego wystąpienia [[Marcin Luter|Marcina Lutra]] sto lat później.

Hus przyczynił się do [[kodyfikacja (językoznawstwo)|kodyfikacji]] literackiego [[język czeski|języka czeskiego]]. Przypisuje mu się autorstwo traktatu ''De Ortografia Bohemica'', w którym wyłożone zostały m.in. zasady użycia [[Znaki diakrytyczne|znaków diakrytycznych]]. Jego aktywność pisarska przyczyniła się do rozkwitu polemicznej literatury czeskiej, dzięki czemu język czeski stał się w XV wieku najbardziej rozwiniętym językiem słowiańskim. Niektóre elementy czeskiej (husyckiej) pisowni przeniknęły do ortografii [[język polski|polskiej]].

[[Protestantyzm|Kościoły protestanckie]] uznają Jana Husa za bohatera wiary i męczennika. W [[Anglikanizm|kościołach anglikańskich]] jest on uznawany za świętego. [[Luteranizm|Luteranie]] i anglikanie wspominają życie Jana Husa 6 lipca, nawiązując do spalenia go żywcem na stosie 6 lipca 1415 roku.

Także niektóre spośród nieprotestanckich wspólnot chrześcijańskich uznają Jana Husa za świętego męczennika. Wśród nich są [[Kościół Starokatolicki w Republice Czeskiej|Kościół Starokatolicki w Czechach]], [[Kościół Starokatolicki Mariawitów w RP|Kościół Starokatolicki Mariawitów]]<ref name="mariawici" />, [[Kościół Katolicki Mariawitów w RP|Kościół Katolicki Mariawitów]]<ref name="mariawici2" /> i [[Reformowany Kościół Katolicki w Polsce]]<ref name="reformowany" />.

Dla Czechów Hus jest częścią panteonu narodowego. Stojąc w jednym rzędzie z księciem [[Wacław I Święty|Wacławem]], cesarzem [[Karol IV Luksemburski|Karolem IV]] i prezydentem [[Tomáš Masaryk|Tomášem Masarykiem]], jest jedną z najważniejszych postaci czeskiej historii<ref name="dzieje" />.

== Życiorys ==
[[Plik:Jan hus 1.jpg|thumb|Jan Hus]]
[[Plik:Jan Hus-Council of Constance.jpg|thumb|Jan Hus na Soborze w Konstancji]]
[[Plik:Pomnik mjh zdiby.jpg|thumb|Pomnik Mistrza Jana Husa w Zdybach]]
[[Plik:Spalenie Jana Husa w Konstancji.jpg|thumb|Spalenie Jana Husa według ''Historische Chronica...'' Matthäusa Meriana, wydanej we Frankfurcie nad Menem w 1630 roku]]
[[Plik:Prague hus statue.jpg|thumb|Pomnik Jana Husa w Pradze]]
Urodził się w 1370 roku w [[Husinec (kraj południowoczeski)|Husincu]]{{odn|Paner|2002|s=7}}. Pierwsze nauki pobierał w szkole parafialnej, a następnie został wysłany na studia na [[Uniwersytet Karola|Uniwersytecie Praskim]]{{odn|Paner|2002|s=7}}. W 1393 roku uzyskał [[bakalaureat]] ze [[sztuki wyzwolone|sztuk wyzwolonych]], a rok później z [[teologia|teologii]]{{odn|Paner|2002|s=7}}. W 1398 roku został profesorem, dzięki czemu trzy lata później objął funkcję dziekana wydziału filozofii{{odn|Paner|2002|s=7}}. Również w 1401 roku przyjął [[sakrament święceń|święcenia kapłańskie]] i został kaznodzieją w [[Kaplica Betlejemska w Pradze|Kaplicy Betlejemskiej]]{{odn|Paner|2002|s=7-8}}. Od października 1402 do kwietnia 1403 pełnił funkcję [[rektor]]a uniwersytetu{{odn|Paner|2002|s=8}}. Podczas studiów  zapoznał się z poglądami [[Maciej z Janowa|Macieja z Janowa]] i [[John Wycliffe|Johna Wycliffe’a]] i sam zaczął je popierać{{odn|Paner|2002|s=18}}. W swoich kazaniach nawoływał do reformy Kościoła poprzez ukrócenie nadmiernych przywilejów i [[dobra martwej ręki|bogactwa duchownych]], likwidacji [[symonia|symonii]] i powrót do ewangelicznego [[ubóstwo (cnota)|ubóstwa]] (co opisał w dziele „De Ecclesia”){{odn|Paner|2002|s=18}}. Krytykował także zwierzchność [[papież]]a nad władzą świecką i jego prymat – uważał, że właściwą głową Kościoła jest [[Jezus Chrystus|Chrystus]]{{odn|Paner|2002|s=18-19}}. Za największe zagrożenie uważał symonię, lecz twierdził, że jedynie władca świecki i szeregowe duchowieństwo jest w stanie się temu przeciwstawić{{odn|Paner|2002|s=20}}. Nie podważał natomiast [[transsubstancjacja|dogmatu eucharystycznego]], twierdzącego, że w konsekrowanej [[Postacie eucharystyczne|Hostii]] znajduje się Ciało i Krew Jezusa{{odn|Paner|2002|s=22}}. Jednak uważał, że po konsekracji Hostia jest chlebem oraz Ciałem Chrystusa (opisał to w dziele „De corpore Christi”), przez co ściągnął na siebie gniew [[Biskupi i arcybiskupi prascy|arcybiskupa Pragi]], który twierdził, że po konsekracji Hostia jest wyłącznie Ciałem Chrystusa{{odn|Paner|2002|s=23}}.

Podjął także wysiłek kodyfikacji [[język czeski|języka czeskiego]]{{odn|Paner|2002|s=24}}. Na uniwersytecie posługiwał się [[łacina|łaciną]], jednak kazania głosił po czesku, a także ułożył czeskie pieśni adwentowe i wielkanocne: „Przybądź Jezu, prosimy Cię”, „Jezu Chryste szczodry książę”, „Powstał Bóg z martwych”, „Jezus Chrystus nasze zbawienie”, „Nie będziesz mieć Bogów innych”, „Po śmierci zobaczymy Pana” i „Królu sławny, Chryste dobry”{{odn|Paner|2002|s=24}}. W 1406 roku wydał dzieło „Ortographia bohemica” ({{w języku|cs|Abeceda}}), w którym zawarł reguły [[znaki diakrytyczne|diakrytyczne]] liter, a następnie dokonał korekty czeskiej wersji [[Nowy Testament|Nowego Testamentu]]{{odn|Paner|2002|s=24-25}}.

Początkowo kazania Husa były odbierane pozytywnie, zarówno przez króla [[Wacław IV Luksemburski|Wacława IV]], jak i arcybiskupa praskiego [[Zbyněk Zajíc z Hasenburka|Zbynka z Hasenburka]]{{odn|Paner|2002|s=26}}. Z nominacji tego ostatniego, Jan został wysłany do zbadania rzekomych cudów w Villsnack, gdzie Hostie miały mieć ślady krwi Jezusa{{odn|Paner|2002|s=26}}. Po zbadaniu sytuacji, stwierdził, że jest to mistyfikacja i zabronił pielgrzymować do tego miejsca{{odn|Paner|2002|s=26}}. W 1407 roku relacje ze Zbynkiem znacznie się pogorszyły, ponieważ Hus wystąpił w obronie Stanislava ze Znojma, a także skrytykował niemoralne życie duchowieństwa{{odn|Paner|2002|s=27}}. Rok później odbyła się publiczna dyskusja, przygotowująca do [[sobór w Pizie|soboru w Pizie]], w której miano zdecydować o potępieniu dzieł Wycliffe’a{{odn|Paner|2002|s=27}}. Husowi i jego zwolennikom znacznie ograniczano swobodę wypowiedzi{{odn|Paner|2002|s=27}}. Nadto, król Wacław IV, potrzebujący wsparcia uniwersytetu (poprzez wydanie [[Dekret kutnohorski|dekretu kutnohorskiego]]), chciał zakończenia [[Wielka schizma zachodnia|schizmy zachodniej]] poprzez obalenie papieża [[Grzegorz XII|Grzegorza XII]] i antypapieża [[Benedykt XIII (antypapież)|Benedykta XIII]]{{odn|Paner|2002|s=29}}. Hus popierał jego plany, czym ściągnął na siebie gniew Zbynka z Hasenburka, który zagroził mu odebraniem Kaplicy Betlejemskiej{{odn|Paner|2002|s=29}}. Sobór pizański pogłębił kryzys, gdyż wybrał nowego antypapieża [[Aleksander V (antypapież)|Aleksandra V]], po którego stronie opowiedzieli się Czesi{{odn|Paner|2002|s=31}}. Aleksander powołał komisję do spraw zbadania herezji Wycliffe’a w Czechach, co wywołało gwałtowny sprzeciw króla{{odn|Paner|2002|s=31}}. Komisja orzekła, że nauki Anglika są sprzeczne z doktryną Kościoła i wszystkie księgi powinny zostać spalone, a kazania na jego temat zakazane{{odn|Paner|2002|s=32}}. Pracownicy uniwersytetu oraz Hus i jego zwolennicy zaprotestowali i odwołali się od tej decyzji najpierw do arcybiskupa, a potem do antypapieża [[Jan XXIII (antypapież)|Jana XXIII]]{{odn|Paner|2002|s=33}}. 16 lipca 1410 roku Zbyněk postanowił publicznie spalić książki, a dwa dni później rzucił [[anatema|klątwę]] na Husa{{odn|Paner|2002|s=33}}. Wobec tego, Wacław IV nakazał wypłacenie ze skarbca biskupiego odszkodowania za spalone księgi{{odn|Paner|2002|s=33}}. Krótko potem do Czech przybyli wysłannicy papiescy i para królewska, zwróciła się do nich o opinię{{odn|Paner|2002|s=34}}. Legaci odrzucili nauki Husa, oskarżyli Królestwo o herezję i nakazało kaznodziei udać się do papieża, aby tam oczyścić się z zarzutów{{odn|Paner|2002|s=34}}. Król odesłał urzędników i napisał list do papieża, potępiający ich działanie, prosząc by wysłał kompetentnych wysłanników oraz by Hus nie musiał wyjeżdżać z Czech w obawie o jego bezpieczeństwo{{odn|Paner|2002|s=35}}.

Antypapież Jan wyznaczył komisję, której przewodniczył kardynał obediencji pizańskiej {{link-interwiki |Francesco Zabarella |Q=Q1338205}}{{odn|Paner|2002|s=36}}. Ponieważ komisja zwlekała z wydaniem wyroku, 14 kwietnia 1411 roku Zbyněk z Hasenburka polecił ogłosić obłożenie anatemą Husa we wszystkich kościołach w Pradze{{odn|Paner|2002|s=36}}. Dodatkowo, aby zniechęcić prażan do kaznodziei, zakazał udzielać sakramentów{{odn|Paner|2002|s=37}}. Wobec tego król postanowił zarekwirować kasę kościelną{{odn|Paner|2002|s=37}}. Ze względu na to, że nowy król niemiecki [[Zygmunt Luksemburski]] pogodził się ze swoim przyrodnim bratem Wacławem IV, arcybiskup wycofał się z części oskarżeń i cofnął klątwę{{odn|Paner|2002|s=37}}. Rok później została ogłoszona bulla, która pozwalała sprzedawać odpusty, celem zbiórki środków na wyprawę przeciwko [[Władcy Neapolu i Sycylii|królowi Neapolu]] [[Władysław I (król Neapolu)|Władysławowi I]]{{odn|Paner|2002|s=39}}. Hus ostro skrytykował ten pomysł i zorganizował manifestację na uniwersytecie{{odn|Paner|2002|s=39}}. Oprócz tego, kwestia odpustów pojawiała się także na kazaniach{{odn|Paner|2002|s=40}}. Po pewnym incydencie, gdy trzech zwolenników Husa, Marcin, Staszek i Janek zostali skazani na śmierć, kaznodzieja udał się do ratusza i wziął całą winę na siebie, aby uchronić skazanych przed wyrokiem{{odn|Paner|2002|s=41}}. Mimo próśb, młodzieńcy zostali uśmierceni{{odn|Paner|2002|s=37}}. Wskutek tego opuścił Pragę i powrócił w sierpniu 1412 roku{{odn|Paner|2002|s=42}}. Wkrótce potem antypapież Jan rzucił następną klątwę na Husa i zapowiedział, że w ciągu 20 dni ma się oczyścić, bo w przeciwnym razie w Pradze nie będzie się udzielać sakramentów{{odn|Paner|2002|s=42}}. W grudniu Jan opuścił Pragę i przebywał na Kozim Hradku, a potem na Krakovci{{odn|Paner|2002|s=43}}.

W lutym 1413 roku zebrał się synod, na którym strona teologiczna i husyci byli reprezentowani przez znanych teologów{{odn|Paner|2002|s=44}}. Ponieważ nie udało się wypracować kompromisu, powołano specjalną komisję, w skład której wchodzili m.in. dawni zwolennicy Husa [[Štěpán z Pálče]] i Stanislav ze Znojma (obaj porzucili jego nauki i stali się jego wrogami) oraz zwolennik oskarżonego [[Jan z Jesenice]]{{odn|Paner|2002|s=45}}. Komisja nie osiągnęła jednak porozumienia, wobec czego król ją rozwiązał{{odn|Paner|2002|s=45}}. W tym samym roku, do Husa dotarła wiadomość od Zygmunta Luksemburskiego o nakazie stawienia się na nowym [[Sobór w Konstancji|soborze]]{{odn|Paner|2002|s=46}}. 11 października wyruszył do [[Konstancja (Niemcy)|Konstancji]]{{odn|Paner|2002|s=48}}, a tydzień później otrzymał od króla Zygmunta [[list żelazny]]{{odn|Paner|2002|s=50}}. 5 listopada przybył do miasta, a cztery dni później, ze względu na liczne prośby, anatema została zawieszona{{odn|Paner|2002|s=50}}. 28 listopada został wezwany na przesłuchanie, które dotyczyło [[Transsubstancjacja|transsubstancjacji]] i boskiej natury Jezusa{{odn|Paner|2002|s=52}}. Poskutkowało to zamknięciem Husa w dominikańskim klasztorze{{odn|Paner|2002|s=53}}. Tam miała go przesłuchać papieska komisja, jednak w grudniu zachorował i przesłuchanie trzeba było odłożyć o dwa miesiące{{odn|Paner|2002|s=55}}. Gdy komisja skończyła przesłuchanie, spośród 42 zarzutów o herezję, w mocy utrzymała 10{{odn|Paner|2002|s=56}}.

Ponieważ w trakcie soboru dwóch papieży abdykowało Hus został więźniem cesarza{{odn|Paner|2002|s=57}}. Zygmunt, pomimo nalegań ze strony czeskiej szlachty, oddał go pod władzę biskupa Konstancji{{odn|Paner|2002|s=57}}. W międzyczasie powołano kolejną komisję do spraw zbadania nauk Wycliffe’a i Husa, w której zasiadali m.in.: [[Jan Gerson]] i [[Pierre d’Ailly]]{{odn|Paner|2002|s=59}}. Tuż przed przesłuchaniem 5 czerwca 1415 roku, lektor Oldřich odkrył podpisany zawczasu wyrok na Husa{{odn|Paner|2002|s=60}}. Dwa dni później odbyło się drugie przesłuchanie dotyczące transsubstancjacji, w którym Hus zdecydowanie odciął się od nauk Wycliffe’a{{odn|Paner|2002|s=61-62}}. Ostatnie przesłuchanie odbyło się 8 czerwca, gdzie omawiano kwestię prymatu papieża i jego zwierzchności nad władzą świecką{{odn|Paner|2002|s=63-64}}. Jan powtórzył swój pogląd, że to cesarz i królowie powinni mieć prawo do kontroli duchowieństwa{{odn|Paner|2002|s=64}}. Komisja po naradzie przedstawiła dwa wyjścia: albo odwoła swoje tezy, albo zda się na wyrok soboru{{odn|Paner|2002|s=65}}. Kaznodzieja postanowił bronić swoich przekonań, pomimo rad Zygmunta by tego nie robił{{odn|Paner|2002|s=66}}. 18 czerwca władze soboru przedstawiły mu ostateczne ultimatum, aby odwołał swoje tezy, bądź poddał się karze{{odn|Paner|2002|s=75}}. 1 lipca Hus przesłał odpowiedź odmowną{{odn|Paner|2002|s=77}}. Cztery dni później sobór złagodził nieco stanowisko i nakazał odwołanie tylko części tez (pozostałe Hus uważał ze niesłusznie mu przypisane przez przeciwników), jednak Jan ponownie odmówił{{odn|Paner|2002|s=77-78}}. 6 lipca odczytano wyrok, w którym oficjalnie potępiono jego tezy, a jego księgi uznano za heretyckie{{odn|Paner|2002|s=80}}. Podjęto decyzję o pozbawieniu go stanu duchownego, na głowę założono mu koronę z wizerunkiem trzech diabłów i wydano wyrok śmierci{{odn|Paner|2002|s=81}}. Następnie Hus został wyprowadzony poza bramy miasta, gdzie miał zostać [[spalenie na stosie|spalony na stosie]]{{odn|Paner|2002|s=82}}. Przed śmiercią odmówił wyspowiadania się, twierdząc że nie ma grzechów ciężkich{{odn|Paner|2002|s=82}}. Został obnażony z szat i po raz kolejny poproszony o odwołanie swoich nauk, co pozwoli mu zachować życie{{odn|Paner|2002|s=82}}. Ten ponownie odmówił, wobec czego kat wykonał wyrok i spalił kaznodzieję, który podczas płonięcia śpiewał pieśni religijne{{odn|Paner|2002|s=83}}. Po jego śmierci pal ze szczątkami został obalony na ziemię, a strażnicy ponownie je podpalili, a kości i czaszkę rozbili kijami, a następnie wrzucili do [[Ren]]u{{odn|Paner|2002|s=83}}.

== Reakcja Czechów ==
W następstwie spalenia na stosie Jana Husa wybuchło powstanie w Pradze, które ogarnęło całe Czechy i stało się początkiem [[wojny husyckie|wojen husyckich]]<ref name="Benazzi" />.

Ukształtował się również w Czechach odrębny [[Husytyzm|Kościół husycki]] (mimo iż nie było to bezpośrednim zamiarem Husa), który udzielał wiernym komunii pod dwiema postaciami i który uznał Husa i [[Hieronim z Pragi|Hieronima z Pragi]] za męczenników, a następnie stopniowo stworzył doktrynę podobną do późniejszego [[kalwinizm]]u. Wyznawcy tego Kościoła to znani w [[Polska|Polsce]], Niemczech i wielu innych krajach [[bracia czescy]] (znani później jako [[bracia morawscy]]). [[Czechosłowacki Kościół Husycki|Kościół husycki]] odrodził się w [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]] w 1920, a wspólnoty braci morawskich istnieją w wielu krajach świata. Trwałym skutkiem epoki wojen religijnych pozostał na ogół niechętny stosunek Czechów do [[Kościół łaciński|Kościoła rzymskokatolickiego]].

Pomnik Husa (dzieło [[Ladislav Šaloun|Ladislava Šalouna]]), wzniesiono w 1915 na Rynku Staromiejskim w Pradze, w pięćsetną rocznicę jego śmierci. Rocznica spalenia Husa (6 lipca) jest w Czechach [[święto państwowe|świętem państwowym]] i [[dni wolne od pracy|dniem wolnym od pracy]].

Janowi Husowi przypisuje się powiedzenie: ''O, sancta simplicitas'' – ''O, święta naiwności'' – ponoć wypowiedziane przez niego na stosie, a odnoszące się do starej kobiety, która pobożnie pomagała podkładać chrust pod jego stos. Używał też często zaczerpniętego z [[3 Księga Ezdrasza|3 Księgi Ezdrasza]] (3,12) zdania ''Veritas omnia vincit'' (''prawda wszystko zwycięży''), które dostało się w skróconej formie na flagę [[Prezydenci Czechosłowacji|czechosłowackich]] oraz [[Prezydent Czech|czeskich prezydentów]]<ref name="Michalek" /><ref name="Sousek" />.

== Przypisy ==
<references>
<ref name="Benazzi">{{cytuj książkę |nazwisko=Benazzi |imię=Natale |tytuł=1001 faktów z historii Kościoła |data=2010 |wydawca=Salwator |miejsce=Kraków |isbn=978-83-7580-180-4 |strony=177 |język=pl}}</ref>
<ref name="dzieje">{{cytuj stronę | url = https://dzieje.pl/aktualnosci/jan-hus-wazna-postac-panteonu-narodowego-czechow | tytuł = Jan Hus – ważna postać panteonu narodowego Czechów | data dostępu = 2019-04-11 | autor = Robert Jurszo | opublikowany = Dzieje.pl – Historia Polski| data = 2015-07-07| język = pl}}</ref>
<ref name="mariawici">''Kalendarz liturgiczny Kościoła Starokatolickiego Mariawitów'', Płock 2010.</ref>
<ref name="mariawici2">''Kalendarz liturgiczny Kościoła Katolickiego Mariawitów'', Felicjanów 2010.</ref>
<ref name="Michalek">{{cytuj pismo |autor=Emanuel Michálek |tytuł=K novým pohledům na dávné heslo Pravda vítězí |czasopismo=[[Naše řeč]] |data=1994 |wolumin=4 |strony=219-220 |url=http://nase-rec.ujc.cas.cz/archiv.php?art=7207 |data dostępu=2022-10-10 |język=cs |issn=2571-0893}}</ref>
<ref name="reformowany">{{Cytuj |tytuł = Reformowany Kościół Katolicki w Polsce {{!}} Kalendarz Liturgiczny |data dostępu = 2021-07-06 |opublikowany = starokatolicy.eu |url = https://starokatolicy.eu/kalendarz-liturgiczny/}}</ref>
<ref name="R Primke M i W Szczerepa">{{cytuj |autor = R. Primke, M. i W. Szczerepa |tytuł = Wojny Husyckie na Śląsku, Łużycach i Pomorzu |data =}}</ref>
<ref name="Sousek">{{cytuj książkę |autor=Z. Soušek |tytuł=Knihy tajemství a moudrosti |data=1998 |wydawca=Vyšehrad |miejsce=Praha |strony=189 |wydanie=II |język=cs}}</ref>
</references>

== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę |nazwisko=Paner |imię=Anna |autor link=Anna Paner |tytuł=Jan Hus |data=2002 |wydawca=[[Wydawnictwo WAM|WAM]] |miejsce=Kraków |isbn=83-7097-924-6 |język=pl |odn=tak}}

== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.literatura.hg.pl/hus.htm ''Jan Hus, Przed obrazem Brożika'' – wiersz Marii Konopnickiej]
* [https://polona.pl/item/encyklopedja-koscielna-podlug-teologicznej-encyklopedji-wetzera-i-weltego-z-licznemi,NDA3Mzg0NzM/567/#item Encyklopedja kościelna], tom. VII, s. 552
* [https://polona.pl/search/?query=Jan_Hus&filters=creator:%22Hus,_Jan_(ok_1371--1415)%22,public:1,hasTextContent:0 Dzieła Jana Husa] w bibliotece [[Polona]]

{{Kontrola autorytatywna}}

 <!-- św. i bł. w Kościele są sortowani po imieniu -->

{{SORTUJ:Hus, Jan}}
[[Kategoria:Bohaterowie narodowi]]
[[Kategoria:Prereformacja]]
[[Kategoria:Absolwenci i studenci Uniwersytetu Praskiego]]
[[Kategoria:Czescy duchowni protestanccy]]
[[Kategoria:Czescy kaznodzieje]]
[[Kategoria:Czescy teolodzy protestanccy]]
[[Kategoria:Ekskomunikowani przez Kościół katolicki]]
[[Kategoria:Husyci]]
[[Kategoria:Osoby wspominane w luterańskim kalendarzu liturgicznym]]
[[Kategoria:Protestanccy bohaterowie wiary]]
[[Kategoria:Święci mariawiccy|Jan Hus]]
[[Kategoria:Męczennicy protestanccy]]
[[Kategoria:Tłumacze Biblii]]
[[Kategoria:Czescy językoznawcy]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Pragą]]
[[Kategoria:Ofiary prześladowań religijnych]]
[[Kategoria:Ludzie upamiętnieni nazwami doktryn chrześcijańskich]]
[[Kategoria:Straceni za herezję]]
[[Kategoria:Osoby spalone na stosie]]
[[Kategoria:Straceni za odmienne poglądy religijne]]
[[Kategoria:Wynalazcy systemów pisma]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1370]]
[[Kategoria:Zmarli w 1415]]

Szablony użyte w tym artykule:

Szablon:Cytuj (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Cytuj książkę (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Cytuj pismo (tekst źródłowy) (zabezpieczone na poziomie redaktorów)
Szablon:Cytuj pismo/tytuł (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie niskim)
Szablon:Cytuj stronę (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Dmbox (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:ISSN (edytuj)
Szablon:Ikona (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox data i miejsce (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox grafika (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox nagłówek (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox nagłówek dodaj (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox projekt (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox projekt/projekt (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox tytuł (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox tytuł/styles.css (edytuj)
Szablon:Infobox wiersz (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Infobox wiersz dodaj (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Inne znaczenia (tekst źródłowy) (zabezpieczone na poziomie redaktorów)
Szablon:J (edytuj)
Szablon:Kontrola autorytatywna (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Kontrola autorytatywna/style.css (edytuj)
Szablon:Lang (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Link-interwiki (edytuj)
Szablon:Odn (edytuj)
Szablon:Odn/id (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie wysokim)
Szablon:Odn/tekst (edytuj)
Szablon:Trim (edytuj)
Szablon:W języku (tekst źródłowy) (zabezpieczony na poziomie niskim)
Szablon:Święty infobox (edytuj)
Moduł:Color contrast (edytuj)
Moduł:Color contrast/colors (edytuj)
Moduł:Cytuj (edytuj)
Moduł:Cytuj/dane (edytuj)
Moduł:Cytuj/dostęp (edytuj)
Moduł:Cytuj/firewall (edytuj)
Moduł:ISBN (edytuj)
Moduł:Ikona (edytuj)
Moduł:Ikona/dane (edytuj)
Moduł:Infoboksy (edytuj)
Moduł:Infobox (edytuj)
Moduł:Infobox/resources (edytuj)
Moduł:Kontrola autorytatywna (tekst źródłowy) (zabezpieczone na poziomie redaktorów)
Moduł:Lang (edytuj)
Moduł:Lang/data (edytuj)
Moduł:NoWrap (edytuj)
Moduł:NoWrap/resources (edytuj)
Moduł:Sprawdź (edytuj)
Moduł:String (edytuj)
Moduł:Wikidane/data (edytuj)
Moduł:Wikidane/format/qualifiers (edytuj)
Moduł:Wikidane/format/snak (edytuj)
Moduł:Wikidane/format/string (edytuj)
Moduł:Wikidane/select (edytuj)

Wróć do Jan Hus.

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Hus”