Zygmunt Sajna
Zygmunt Sajna (ur. 20 stycznia 1897 w Żurawlówce, zm. 17 września 1940 w Palmirach) – polski duchowny katolicki, męczennik i błogosławiony Kościoła rzymskokatolickiego.
| prezbiter męczennik | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Czczony przez | |
| Beatyfikacja | |
| Wspomnienie | |
Życiorys
edytujSyn Franciszka i Franciszki z domu Jarosz. Urodził się 20 stycznia 1897 w Żurawlówce w parafii Huszlew w diecezji siedleckiej. Około 1909 roku jego rodzina przeniosła się do Mielników[1]. W 1918 ukończył naukę i zdał maturę w gimnazjum w Siedlcach.
Kapłaństwo
edytujUkończył Wyższe Metropolitalne Seminarium Duchowne w Warszawie[2]. Święcenia kapłańskie przyjął w lutym 1924. Mianowany najpierw wikariuszem w parafii Jadów (obecnie diecezja warszawsko-praska), z końcem czerwca 1924 r. przeszedł do parafii Babice (archidiecezja warszawska).
Dnia 29 października 1924 podjął w Rzymie na Uniwersytecie Gregoriańskim studia prawnicze. Przerwał je w 1926 z powodu choroby płuc i serca. Do kraju wrócił ze stopniem licencjata prawa kanonicznego.
Po powrocie, jeszcze w 1926 roku został mianowany kapelanem w klasztorze Sióstr Niepokalanek w Szymanowie.
W 1931 wyjechał na kurację i odpoczynek do Zakopanego, gdzie jego stan zdrowia uległ polepszeniu. Następnie podjął służbę kapłańską w parafii Antoniego z Padwy (1931–1932), św. Aleksandra na Placu Trzech Krzyży (1932–1935) oraz parafii archikatedralnej św. Jana Chrzciciela (1935–1938) (wszystkie w Warszawie). W 1938 objął parafię w Górze Kalwarii.
II wojna światowa
edytujWybuch II wojny światowej zastał go w Górze Kalwarii, gdzie pełnił obowiązki duszpasterskie także podczas okupacji. Taki stan rzeczy utrzymał się tylko do grudnia 1939 roku. W związku z wygłaszaniem przez niego kazań o treści patriotycznej oraz udzielaniem duchowego wsparcia Polakom, okupacyjne władze niemieckie nałożyły na niego areszt domowy. Nie mógł chodzić do kościoła, ani służyć jako kapłan. Nie skorzystał z proponowanej mu możliwości ucieczki, nie chcąc opuścić parafian. Za swą postawę poddawany był szykanom. Areszt domowy zamieniono mu na zwykły areszt, początkowo więziono go w koszarach, następnie w Przytułku dla Starców i Kalek w Górze Kalwarii. Stamtąd w kwietniu 1940 trafił na Aleję Szucha w Warszawie, a następnie na warszawski Pawiak. Przez okres uwięzienia nie rozstawał się ze strojem kapłańskim, brewiarzem i różańcem. Był za to bity i torturowany, w protokole ekshumacji z 1946 stwierdzono, iż wybito mu wszystkie przednie zęby.
Śmierć
edytujWedług relacji ocalałych współwięźniów, ksiądz Zygmunt Sajna również na Pawiaku pełnił posługę kapłana, m.in. spowiadał, a także udzielał komunii, korzystając z przemycanych z zewnątrz komunikantów. Dnia 17 września 1940 księdza Zygmunta Sajnę wraz z grupą ok. 200 osób rozstrzelano w masowej egzekucji w Palmirach. Zamordowano go w ramach akcji AB, mającej na celu eksterminację polskiej inteligencji. Według relacji obserwującego z ukrycia egzekucję gajowego, Piotra Herbańskiego, będący w grupie skazańców kapłan błogosławił swych towarzyszy znakiem krzyża i przemawiał do nich[3]. W 1946 podczas ekshumacji zwłoki księdza Zygmunta Sajny rozpoznała jego siostra, Maria Zyta Sajna. Został pochowany wraz z innymi we wspólnej mogile.
Beatyfikacja
edytujProces beatyfikacyjny, jako zbiorowy, otwarto 26 stycznia 1992 roku. Dnia 26 marca 1999 roku w obecności papieża promulgowano dekret o jego męczeństwie. Ksiądz Zygmunt Sajna został beatyfikowany przez św. Jana Pawła II podczas pielgrzymki papieskiej do Polski, w grupie 108 męczenników za wiarę, którzy zginęli podczas II wojny światowej. Beatyfikacja miała miejsce 13 czerwca 1999 podczas mszy świętej odprawianej w Warszawie.
Postać księdza Zygmunta Sajny upamiętnia tablica w kościele w Górze Kalwarii. Jego imieniem nazwano jedną z ulic miasta, dawniej Senatorską. Dnia 8 kwietnia 2000 imię księdza Zygmunta Sajny przyjęło Liceum Ogólnokształcące w Górze Kalwarii.
Jego wspomnienie liturgiczne obchodzone jest w dies natalis (17 września)[4] oraz w grupie 108 błogosławionych męczenników 12 czerwca.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ EUROPA W RODZINIE ZIEMIAŃSTWO POLSKIE W XX WIEKU. Polskie Towarzystwo Ziemiańskie. [dostęp 2022-05-05].
- ↑ Historia. [dostęp 2009-08-14].
- ↑ Bogdan Wrochna: Ksiądz Zygmunt Sajna (1897-1940). [dostęp 2012-08-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-02)].
- ↑ Notka biograficzna – Santi Beati (wł.)
Bibliografia
edytuj- Męczennicy za wiarę 1939-1945, praca zbiorowa, Marki, 1996.
- Łukasz Janecki: Dzieje parafii pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Szymanowie, Szymanów, 2009, s. 53, 142-145.
- Tomasz Kaczmarek: Światła w ciemności. Męczennicy 1939-1945, Włocławek, 2000.
- Ludwik Królik: Pięciu kapłanów męczenników, Warszawa, 1999.
Linki zewnętrzne
edytuj- Biogram księdza na stronie UM Góra Kalwaria. gorakalwaria.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-15)].