Zenon Plech
Zenon Plech (ur. 1 stycznia 1953 w Zwierzynie[1], zm. 25 listopada 2020 w Gdańsku[2]) – polski żużlowiec i trener sportu żużlowego.
Data i miejsce urodzenia |
1 stycznia 1953 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci |
25 listopada 2020 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kariera seniorska | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kariera reprezentacyjna | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kariera trenerska | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dorobek medalowy | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Odznaczenia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
W trakcie kariery zawodnik często określany pseudonimem Super-Zenon[1] oraz Golden Boy.
Życiorys
edytujWychowanek Stali Gorzów Wielkopolski, w której startował od 1970 do 1976[3]. Następnie przeniósł się do Wybrzeża Gdańsk, które reprezentował do końca kariery w 1987. Pięciokrotny mistrz Polski (1972, 1974, 1979, 1984, 1985), ponadto w latach 1981 i 1983 srebrny medalista. Trzykrotnie zdobywał Złoty Kask (1973, 1974, 1978), a w 1975 zajął drugie miejsce. W jego dorobku jest też Srebrny Kask w 1971.
Wielokrotny reprezentant Polski na arenie międzynarodowej. Ośmiokrotny uczestnik finałów indywidualnych mistrzostw świata, w tym dwukrotny medalista (brązowy w 1973 i srebrny w 1979 – oba medale na torze w Chorzowie), ponadto medalista mistrzostw drużynowych (srebrny i trzy brązowe) oraz mistrzostw par (srebrny i cztery brązowe).
Plech ma na koncie starty w brytyjskiej lidze żużlowej, gdzie znany był pod przydomkiem Golden Boy. Był zawodnikiem drużyny „Jastrzębi” (Hackney Londyn) w latach 1975–1976 oraz 1979–1981. W sezonie 1982 bronił barw „Tygrysów” z Sheffield.
Po zakończeniu kariery pełnił funkcję trenera w klubach Wybrzeże Gdańsk, Stal Gorzów, WTS Wrocław i Polonia Bydgoszcz. W 2001 prowadził kadrę Polski w Drużynowym Pucharze Świata i zdobył z drużyną srebrny medal. W 1999, gdy prowadził WTS, miał wkład w zdobycie przez zespół srebrnego medalu Drużynowych Mistrzostw Polski, ale na kilka meczów przed końcem sezonu rozstał się z drużyną. Pod jego okiem karierę na dużym torze zaczynał m.in. Krzysztof Cegielski.
Był Radnym Miasta Gdańska w II kadencji, w latach 1994-1998.
W roku 2005 założył Fundację Zenona Plecha – Wspierania Rozwoju Kultury Fizycznej i Sportu. Jego fundacja w 2006 utworzyła szkółkę miniżużlową przy Wybrzeżu Gdańsk dla najmłodszych adeptów sportu żużlowego. Prowadzona przez niego drużyna miniżużlowa w sezonie 2006 sięgnęła po brązowy medal DMP, a w sezonie 2007 po srebrny medal tych rozgrywek. W sezonie 2008, gdańska drużyna miniżużla, której trenerem był Jarosław Olszewski, prowadzona przez Fundację Zenona Plecha, zdobyła tytuł drużynowych mistrzów Polski. Zawodnik i wychowanek z Gdańska, Krystian Pieszczek, zdobył w tym samym sezonie srebrny medal IMP w miniżużlu.
Przed sezonem 2008 objął funkcję trenera w drużynie Polonii Bydgoszcz, która pierwszy raz w historii nie startowała w najwyższej klasie rozgrywkowej. Zrealizował plany włodarzy klubu doprowadzając drużynę do awansu do żużlowej ekstraligi. Trenerem bydgoskiej Polonii był też w sezonie 2009, zdobywając z beniaminkiem czwarte miejsce w rozgrywkach.[4].
W 2010 roku opublikował swoją autobiografię pt. Zenon Plech. W cieniu złota, opisującą lata jego kariery zarówno zawodniczej, jak i trenerskiej, a także swoje życie prywatne.
1 września 2018 został włączony do Galerii Sław Żużlowej Reprezentacji Polski.
Na mocy Postanowienia Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego z 13 grudnia 2000 roku został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, natomiast na mocy Postanowienia Prezydenta RP Andrzeja Dudy z 27 marca 2019 roku został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Zmarł 25 listopada 2020. Pochowany 28 listopada 2020 w Alei Zasłużonych na gdańskim cmentarzu Srebrzysko[5].
Osiągnięcia
edytujIndywidualne mistrzostwa świata
- 1973 – Chorzów – 3. miejsce – 12 pkt → wyniki
- 1974 – Göteborg – 8. miejsce – 8 pkt → wyniki
- 1975 – Wembley – 14. miejsce – 4 pkt → wyniki
- 1976 – Chorzów – 5. miejsce – 11 pkt → wyniki
- 1979 – Chorzów – 2. miejsce – 13 pkt → wyniki
- 1980 – Göteborg – 15. miejsce – 1 pkt. → wyniki
- 1981 – Wembley – 15. miejsce – 3 pkt → wyniki
- 1983 – Norden – 15. miejsce – 1 pkt → wyniki
- srebro: 1976
- brąz: 1972, 1974, 1978, 1980
- srebro: 1980
- brąz: 1973, 1979, 1981
Indywidualne mistrzostwa Polski
- złoto: 1972 Bydgoszcz, 1974 Gorzów, 1979 Gorzów, 1984 Gorzów, 1985 Gorzów
- srebro: 1981 Leszno, 1983 Gdańsk
Młodzieżowe indywidualne mistrzostwa Polski
- najlepszy wynik: 4. miejsce (1970)
- złoto: 1973, 1974, 1978
- srebro: 1975
- złoto: 1971
Inne ważniejsze turnieje
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Robert Borowy: Siedem dekad Stali. Gorzów Wlkp.: Stal Gorzów Wielkopolski S.A., 2017, s. 111. ISBN 978-83-949638-0-4.
- ↑ Nie żyje Zenon Plech, jeden z najwybitniejszych polskich żużlowców w historii
- ↑ Zmarł wybitny polski żużlowiec Zenon Plech. Miał 67 lat. 2020-11-25. [dostęp 2020-11-26].
- ↑ Zmarł Zenon Plech. Był trenerem żużlowców bydgoskiej Polonii. 2020-11-25. [dostęp 2020-11-26].
- ↑ Ostatnia droga wybitnego żużlowca Zenona Plecha. Spoczął w alei zasłużonych na Srebrzysku
Bibliografia
edytuj- Wiesław Dobruszek: Żużlowe ABC (Tom II). Leszno: Danuta, 2004, s. 178–179, seria: Żużlowe ABC. ISBN 83-920216-2-2.