Zadnie Jatki
Zadnie Jatki (niem. Hintere Fleischbank, słow. Zadné Jatky, węg. Hátsó-Mészárszék[1]) – dwuwierzchołkowy szczyt znajdujący się w Tatrach Bielskich na Słowacji w ich głównej grani. Zadnie Jatki są najwyższym punktem zachodniej części tej grani[2].
 Zadnie Jatki widziane z Doliny Przednich Koperszadów | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
2020 m n.p.m. |
| Wybitność |
84 m |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°14′15″N 20°13′55″E/49,237500 20,231944
| |
Zadnie Jatki są pierwszym od zachodu szczytem trzykilometrowej grani Bielskich Jatek (Jatky), w której dalej na wschód znajdują się Pośrednie Jatki i Skrajne Jatki (Przednie Jatki)[3].
Szczyt od Szalonego Wierchu oddzielony jest wyraźną, trawiastą Szaloną Przełęczą (Sedlo pod Hlúpym, 1936 m). Zadnie Jatki mają dwa wierzchołki. Zachodni wierzchołek ma 2020 m n.p.m. i jest czwartym co do wysokości szczytem w paśmie Tatr Bielskich. Wierzchołek wschodni znajduje się około 800 m na wschód od niego i osiąga 1984 m. Pomiędzy wierzchołkami nie ma wyraźnych obniżeń. Dalej na wschód znajduje się niewybitna Przełączka nad Wielkim Koszarem (1950 m), oddzielająca szczyt od trawiastego grzbietu Pośrednich Jatek[3].
W obu wierzchołkach Zadnich Jatek od grani głównej odchodzą boczne odnogi:
- w wierzchołku zachodnim rozpoczyna się długi północny grzbiet opadający w kierunku Zdziaru i oddzielający Dolinę do Regli od Doliny Kępy. Kolejno znajdują się w nim: Kozi Klin, Szalona Szczerbina, Szalona Turnia, Przechód za Łasztowicą, Łasztowica, Opalone Siodło, Opalona Turnia, Bednarski Regiel[4].
- we wschodnim, niższym wierzchołku również odgałęzia się północny wyraźny Zadni Diabli Grzbiet. Rozdziela on Dolinę Kępy na zachodzie i wyższe piętra Doliny pod Koszary na wschodzie. Mniej więcej w połowie długości grzbiet rozdwaja się w wierzchołku Turni nad Jaworzynką (Gaflovka, 1626 m) na odnogi obejmujące dolinę Jaworzynkę Bielską[4].
Na południową stronę obydwa szczyty Zadnich Jatek opadają na Bielską Rówień w Dolinie Przednich Koperszadów. Ich górna część jest skalista, również ich międzywierzchołkowa grań tworzy ścianki o wysokości do 30 m. Spod głównego wierzchołka Zadnich Jatek do Doliny Przednich Koperszadów opada jedna z gałęzi Szalonego Żlebu. Do doliny tej opadają także dwa równoleggłe żleby spod grani międzywierzchołkowej. Poniżej skalnych podwierzchołkowych ścianek zbocze opadające z Zadnich Jatek do Doliny Przednich Koperszadów jest umiarkowanie strome, górą trawiaste, niżej porośnięte kosodrzewiną[4].
Zadnie Jatki mają bogatą florę. W północnym zboczu Zadnich Jatek, na wysokości ok. 2000 m n.p.m., znajduje się niewielka jaskinia – Capia Dziura (Kamzíčia jaskyňa). Ma ona ok. 47 m długości. Jej nazwa pochodzi od kozic, dla których jej korytarz służy jako schronienie[3].
Zadnie Jatki, podobnie jak cały grzbiet Jatek, położone są na terenie ścisłego rezerwatu. Prowadzący granią szlak Magistrali Tatrzańskiej został zamknięty w 1978 r.[5]
-
Widok z Mąkowej Polany -
Widok z Jagnięcego Szczytu -
Widok od południowej strony -
Widok z Bielskiej Równi
.jpg)
.jpg)
Przypisy
edytuj- ↑ Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. Tatry Bielskie [online] [dostęp 2020-02-01].
- ↑ Tatry Wysokie i Tatry Bielskie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000, Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2006, ISBN 83-87873-26-8.
- ↑ a b c Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska, Bedeker tatrzański, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, ISBN 83-01-13184-5.
- ↑ a b c Władysław Cywiński, Tatry Bielskie, część wschodnia. Przewodnik szczegółowy, tom 5, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 1997, ISBN 83-7104-011-3.
- ↑ Witold Henryk Paryski, Zofia Radwańska-Paryska, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.