Wojsiełk
Wojsiełk, (lit. Vaišelga) (ur. 1223[1], zm. 1267 we Włodzimierzu) – wielki książę litewski w latach 1264–1267.
| |
| Wielki książę litewski | |
| Okres | |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Data urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Wojsiełk Vaišelga | |
| mnich | |
|
| |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Śluby zakonne |
1254 |
Życiorys
edytujKsiążę Nowogródka
edytujWojsiełk był synem Mendoga. Za rządów ojca około 1239 roku został mianowany księciem Nowogródka i otrzymał w zarząd Czarną Ruś. W 1254 roku zrezygnował z tronu, przyjął chrzest w obrządku bizantyjskim i wstąpił pod imieniem Roman do klasztoru prawosławnego. Przypisuje mu się założenie Monasteru Ławryszewskiego nad Niemnem[2]. W 1263 po zamordowaniu króla Mendoga przez spiskowców uciekł z Litwy i schronił się w Monasterze Leszczyńskim pod Pińskiem[3].
Wielki książę litewski
edytujW 1264 roku na apel wodzów litewskich Wojsiełk powrócił do ojczyzny celem opanowania napiętej sytuacji wewnętrznej. Wspierany przez przybyłe z nim oddziały ruskie spacyfikował powstanie w Auksztocie, pokonał lokalnych kunigasów i ponownie zjednoczył Litwę. Wypędził z kraju Dowmunta, inicjatora królobójstwa z 1263 roku. Innych buntowników wymordował. W latach 1266–1267 prowadził wojnę z Pskowem, podporządkował władzy litewskiej księstwo połockie. Pod naciskiem dziedziców Daniela Halickiego, którzy żądali zwrotu Rusi Czarnej uznał swoim następcą księcia Szwarnę i uczynił go koregentem.
Abdykacja
edytujW 1267 roku Wojsiełk ustąpił z tronu przekazując pełnię władzy nad Litwą w ręce Szwarny. Ponownie wstąpił do klasztoru prawosławnego. Powrócił jednak kilka miesięcy później do spraw politycznych, gdy książęta halicko-włodzimierscy pokłócili się o posiadane ziemie. Zaproszony jako arbiter przez Lwa Daniłowicza i Wasylka Romanowicza na zjazd ugodowy, Wojsiełk został zamordowany przez Lwa Halickiego w monasterze michajłowskim w Włodzimierzu[4].
Pochowany został w monasterze św. Michała Archanioła we Włodzimierzu[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Jan Zaprudnik: Historical dictionary of Belarus. Lanham, Md.: Scarecrow Press, 1998. ISBN 0-8108-3449-9.
- ↑ Mironowicz A.: Biskupstwo turowsko-pińskie w XI-XVI wieku. Trans Humana, 2011, s. 176. ISBN 978-83-61209-55-3.
- ↑ Mironowicz A.: Biskupstwo turowsko-pińskie w XI-XVI wieku. Trans Humana, 2011, s. 262. ISBN 978-83-61209-55-3.
- ↑ Yurii Dyba, Dyba J. Kaplica na wieży w Stołpiu i jej wołyńskie analogie // Do pieńkna nadprzyrodzonego. Sesja naukowa na temat rozwoju sztuki sakralnej od X do XX wieku na terenie dawnych diecezji Chełmskich. – Chełm: В. w., 2003. - T. 1: Referaty. – S. 36–51. [online] [dostęp 2017-02-15] (ang.).
- ↑ Rożko W.: Prawosławni swiatyni istorycznoji Wołyni. Łuck: Wołynśka Obłasna Drukarnia, 2009, s. 40-43. ISBN 978-966-361-412-0.
Bibliografia
edytuj- Małgorzata Hertmanowicz-Brzoza, Kamil Stepan, Słownik władców świata, Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2005, ISBN 83-7435-077-6, OCLC 749692036.