Wikipedysta:Luklsok/brudnopis7

Józef Mehoffer
Ilustracja
Stanisław Wyspiański, Portret Józefa Mehoffera, 1898
Imię i nazwisko

Józef Edler von Mehoffer

Data i miejsce urodzenia

19 marca 1869
Ropczyce

Data i miejsce śmierci

8 lipca 1946
Wadowice

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

malarstwo

Epoka

secesja

Muzeum artysty

Dom Józefa Mehoffera

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Wawrzyn Akademicki
Muzeum Józefa Mehoffera w Krakowie
Józef Mehoffer na ławeczce w Turku
Grobowiec Józefa Mehoffera na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie

Józef Mehoffer (ur. 19 marca 1869 w Ropczycach, zm. 8 lipca 1946 w Wadowicach) – polski malarz, witrażysta, grafik, jeden z najbardziej wyrazistych przedstawicieli Młodej Polski.

Życiorys

edytuj

Pochodził ze spolonizowanej rodziny austriackich urzędników. Jego dziadek Joseph Edler von Mehoffer (ur. 1786 w Brnie) – publicysta, pisarz i galicyjski c.k. urzędnik – był synem nobilitowanego na Morawach Ignaza Edlera von Mehoffera (1747-1807) i Marie Rosalie Hauer[1], który osiadł w Galicji około r. 1808. Ojciec Wilhelm był radcą Sądu Krajowego. Po uzyskaniu autonomii przez Galicję w obrębie monarchii austro-węgierskiej w 1867 r. odrodził się powiat ropczycki. Pierwszym starostą został właśnie Wilhelm Mehoffer, a później sprawował funkcje prezesa Sądu Powiatowego. Gmach obecnego sądu to w dużej mierze dzieło ojca przyszłego malarza. Matka, Aldona z Polikowskich zajmowała się wychowaniem 5 synów, trzech starszych od Józefa tj. Eugeniusza, Alfreda, Wiktora oraz najmłodszego Wilhelma. Ojciec zmarł wcześnie, bo w 1873 r., kiedy Józef miał zaledwie 4 lata.

Józef Mehoffer studiował w Krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, m.in. u Jana Matejki (od 1905 r. profesor tej uczelni, a później rektor), oraz na uczelniach wiedeńskich (Uniwersytet i Akademia) oraz paryskich (Academie Colarossi i École des Beaux-Arts).

Józef Mehoffer był żonaty z Jadwigą Janakowską, miał syna Zbigniewa (1900-1985). Zmarł na gruźlicę 8 lipca 1946 r. w Wadowicach i został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

W domu Józefa Mehoffera w Krakowie przy ulicy Krupniczej 26 powstało muzeum poświęcone artyście.

Twórczość

edytuj

Uprawiał grafikę artystyczną, akwafortę, akwatintę, autolitografię, malarstwo sztalugowe, portret kredkowy. Oddzielny, znaczący dział twórczości Mehoffera, to grafika użytkowa. Uznawany za mistrza secesyjnej dekoracyjności, tworzył wiele grafik książkowych: projektów okładek, kart tytułowych, ornamentów, winiet, inicjałów, bordiur, ekslibrisów, zdobników itp. Projektował też afisze, arkusze akcji, znaki towarowe, banknoty.

Tworzył wiele portretów osób, wizerunków postaci z naciskiem na ukazanie ich strojów (także historycznych), oraz dziewięć cykli tematycznych poświęconych tańcowi.

Był jednym z założycieli Towarzystwa Artystów Polskich "Sztuka". Do jego uczniów należeli m.in. Kasper Pochwalski, Erwin Czerwenka, Zdzisław Eichler, Ludwik Konarzewski, Henryk Policht, Adam Bunsch, Jan Marcin Szancer.

Ważniejsze dokonania

edytuj

Galeria

edytuj

Odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Isabel Roskau-Rydel, Niemiecko-austriackie rodziny urzędnicze w Galicji 1772-1918, Kraków, Wydaw. Uniw. Pedagogicznego, 2011.
  2. Banknoty polskie. Niezwykła historia kraju i pieniądza 1929-1939. Część 16 - Wielki kryzys na świecie i w Polsce. Bezpłatny dodatek do "Gazety Wyborczej" przygotowany we współpracy z magazynem historycznym "Mówią Wieki. Warszawa 2006
  3. Łukasz Gazur: Pod czerwoną parasolką. dziennikpolski24.pl, 2011-02-19. [dostęp 2011-02-24].
  4. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410
  5. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 19.
  6. Rocznik Polskiej Akademii Literatury, Warszawa 1937, s. 255.

Zobacz też

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj


[[[Kategoria:Absolwenci Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie]]] [[[Kategoria:Biografie kanonu polskiej Wikipedii]]] [[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Ropczycach]]] [[[Kategoria:Ludzie związani z Turkiem]]] [[[Kategoria:Malarze Młodej Polski]]] [[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)]]] [[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)]]] [[[Kategoria:Odznaczeni Złotym Wawrzynem Akademickim]]] [[[Kategoria:Pochowani na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie]]] [[[Kategoria:Polscy malarze polichromiści]]] [[[Kategoria:Rektorzy Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie]]] [[[Kategoria:Polscy malarze secesyjni]]] [[[Kategoria:Polscy witrażyści]]] [[[Kategoria:Urodzeni w 1869]]] [[[Kategoria:Współcześni polscy twórcy ekslibrisów]]] [[[Kategoria:Wykładowcy Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie]]] [[[Kategoria:Zmarli w 1946]]]