Wikipedia:Transkrypcja języka perskiego

Ta strona jest dotychczas nieprzyjętą propozycją zalecenia edycyjnego. Może ona zostać w każdej chwili zmieniona, dopóki nie zostanie osiągnięty konsensus. Nie należy jakichkolwiek odniesień do tej strony opisywać jako zawierającej przyjęte reguły lub zalecenia.

Formę zlatynizowaną wyrazów zapisanych w alfabecie perskim tworzymy zgodnie z zasadami polskiej transkrypcji języka perskiego zaproponowanej przez Bogusława R. Zagórskiego, przyjętej do stosowania dla nazw geograficznych w Iranie na 21. posiedzeniu Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych, w dniu 4 października 2005 r. [1]. Reguły transkrypcji są podane w „Nazewnictwo geograficzne świata. Zeszyt 5. Azja Środkowa i Zakaukazie”, s. 62 [2]. Transkrypcja ta nie jest powszechnie akceptowana przez społeczność naukową w Polsce.

Uwaga:Przedstawione tutaj zasady transkrypcji nie stosują się do języka średnioperskiego, ani staroperskiego.

Zasady transkrypcji:

Litera perska					Transkrypcja / transliteracja
postać końcowa	postać środkowa	postać początkowa	postać izolowana	nazwa litery	transkrypcja	transliteracja (zmodyfikowana ONZ 1972)	transkrypcja IPA
‏ـا‎			‏ا‎	alef	a, o, e	ā, a, o, e	[ɒ ː], [ʔ]
‏ـب‎	‏ـبـ‎	‏بـ‎	‏ب‎	be	b	b	[b]
‏ﭗ‎	‏ﭙ‎	‏ﭙ‎	‏پ‎	pe	p	p	[p]
‏ـت‎	‏ـتـ‎	‏تـ‎	‏ت‎	te	t	t	[t]
‏ـث‎	‏ـثـ‎	‏ثـ‎	‏ث‎	se	s	th	[s]
‏ـج‎	‏ـجـ‎	‏جـ‎	‏ج‎	dżim	dż	j	[d͡ʒ]
‏ﭻ‎	‏ﭽ‎	‏ﭼ‎	‏ﭺ‎	cze	cz	ch	[t͡ʃ]
‏ـح‎	‏ـحـ‎	‏حـ‎	‏ح‎	he	h	ḥ	[h]
‏ـخ‎	‏ـخـ‎	‏خـ‎	‏خ‎	che	ch	kh	[x]
‏ـد‎			‏د‎	dal	d	d	[d]
‏ـذ‎			‏ذ‎	zal	z	dh	[z]
‏ـر‎			‏ر‎	re	r	r	[ɾ]
‏ـز‎			‏ز‎	ze	z	z	[z]
‏ﮋ‎			‏ژ‎	że	ż	ż	[ʒ]
‏ـس‎	‏ـسـ‎	‏سـ‎	‏س‎	sin	s	s	[s]
‏ـش‎	‏ـشـ‎	‏شـ‎	‏ش‎	szin	sz	sh	[ʃ]
‏ـص‎	‏ـصـ‎	‏صـ‎	‏ص‎	sad	s	ṣ	[s]
‏ـض‎	‏ـضـ‎	‏ضـ‎	‏ض‎	zad	z	ẕ	[z]
‏ـط‎	‏ـطـ‎	‏طـ‎	‏ط‎	tejn	t	ṭ	[t]
‏ـظ‎	‏ـظـ‎	‏ظـ‎	‏ظ‎	zejn	z	ẓ	[z]
‏ـع‎	‏ـعـ‎	‏عـ‎	‏ع‎	ejn	'^[1]	'	[ʔ]
‏ـغ‎	‏ـغـ‎	‏غـ‎	‏غ‎	ghejn	gh	gh	[ɣ], [ɡ]
‏ـف‎	‏ـفـ‎	‏فـ‎	‏ف‎	fe	f	f	[f]
‏ـق‎	‏ـقـ‎	‏قـ‎	‏ق‎	ghaf	gh	q	[ɡ], [ɣ]^[2],
‏ـك‎	‏ـكـ‎	‏كـ‎	‏ك‎	kaf	k	k	[k]
‏ﮓ‎	‏ﮕ‎	‏ﮔ‎	‏گ‎	gaf	g	g	[g]
‏ـل‎	‏ـلـ‎	‏لـ‎	‏ل‎	lam	l	l	[l]
‏ـم‎	‏ـمـ‎	‏مـ‎	‏م‎	mim	m	m	[m]
‏ـن‎	‏ـنـ‎	‏نـ‎	‏ن‎	nun	n	n	[n]
‏ـو‎			‏و‎	waw	w, o, u, ou	v, ō, ū, ow	[v], [u ː], [o], [o w]
‏ـه‎	‏ـهـ‎	‏هـ‎	‏ه‎	he	(-)^[3]	h	[h]
‏ـي‎	‏ـيـ‎	‏يـ‎	‏ي‎	je	j, i, aj, ej, ij	y, ī, ay, ey, iy	[j], [i], [ɒ ː]

Znaki diakrytyczne		Transkrypcja / transliteracja
znak	nazwa znaku	transkrypcja	transliteracja (zmodyfikowana ONZ 1972)	transkrypcja IPA
‏ء‎	hamza (nad "he" niemym nazywana "krótkim ja" (ja-je kutah)^[4])	'^[1]	ʾ
‏آ‎	madde^[5]	a	ā	[ɒ :]
‏ـَ‎	fathe/zebar^[6]	a	a	[æ]
‏ـُ‎	zamme/pisz	o	o	[ɒ]
‏ـِ‎	kasre/zir	e	e	[e]

Przypisy

↑ ^a ^b Zapis stosowany tylko między samogłoskami, w pozostałych przypadkach pomija się.
↑ W niektórych dialektach [q].
↑ H nieme.
↑ Zasady ortografii perskiej ustanowione przez Farhangestan, s. 20, 28.
↑ Występuje wyłącznie razem z alefem.
↑ Zasady ortografii perskiej ustanowione przez Farhangestan, s. 20.

[Zapis-1] Zapis stosowany tylko między samogłoskami, w pozostałych przypadkach pomija się.

[2] W niektórych dialektach [q].

[3] H nieme.

[4] Zasady ortografii perskiej ustanowione przez Farhangestan, s. 20, 28.

[5] Występuje wyłącznie razem z alefem.

[6] Zasady ortografii perskiej ustanowione przez Farhangestan, s. 20.

[1]