Władysław Czermak

Urodził się 13 grudnia 1881 w miejscowości Žehrov na ziemi czeskiej^[2][3]. Był synem Józefa i Anny z domu Reiter^[2][3].

W 1905 został powołany do zawodowej służby wojskowej w cesarskiej i królewskiej Armii. Jego oddziałem macierzystym był 3 Pułk Taborów, a po jego likwidacji w 1910, 11 Dywizjon Taborów we Lwowie^[4]. W latach 1910–1913 pełnił obowiązki referenta samochodowego 11 Korpusu. W latach 1912–1913 wziął udział w mobilizacji sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej, wprowadzonej w związku z wojną na Bałkanach^[5], a w latach 1914–1918 walczył na frontach I wojny światowej. W czasie służby w c. i k. Armii awansował na kolejne stopnie w korpusie oficerów taborowych: porucznika rezerwy (1 stycznia 1904)^[6], porucznika (1 listopada 1905)^[7], nadporucznika (1 listopada 1911)^[8] i rotmistrza (1 listopada 1915)^[9].

7 lipca 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłej armii austro-węgierskiej, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia rotmistrza ze starszeństwem z 1 listopada 1915, zaliczony do I Rezerwy armii, z równoczesnym powołaniem do służby czynnej na czas wojny, i przydzielony do warsztatów taborowych w Kielcach^[10].

W czasie wojny z bolszewikami, do 30 marca 1920 służył w 6 Szwadronie Zapasowym Taborów, a następnie kierował Referatem Taborowym Frontu Podolskiego^[11]. 30 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora, w Korpusie Wojsk Taborowych, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej. Był wówczas referentem taborowym 6 Armii^[12].

W kwietniu 1923 został przeniesiony z Wojskowej Wytwórni Materiałów Taborowych w Krakowie do 3 Dywizjonu Taborów w Sokółce na stanowisko dowódcy dywizjonu^[13]. 1 października 1925 został przeniesiony do kadry oficerów taborów z równoczesnym przeniesieniem służbowym do Centralnej Składnicy Taborowej na stanowisko kierownika^[14]. W kwietniu 1928 został zwolniony z zajmowanego stanowiska z równoczesnym przeniesieniem służbowym do Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto I na okres sześciu miesięcy w celu odbycia praktyki poborowej^[15][16]. W listopadzie 1928 został przeniesiony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Modlin na stanowisko komendanta^[17]. W lutym 1929 został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr I, a z dniem 31 grudnia tego roku przeniesiony w stan spoczynku^[18].

Mieszkał w Toruniu. W 1934, jako oficer stanu spoczynku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Toruń. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VIII. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”^[19]. W 1938 został przewodniczącym obwodowej Komisji Wyborczej w Toruniu przed wyborami do rady miejskiej^[20]

Wziął udział w kampanii wrześniowej. W grudniu 1939 został zaprzysiężony przez majora Marcelego Cerklewicza jako członek organizacji konspiracyjnej „Grunwald” i przyjął pseudonim „Czarny”^[21]. Według oświadczenia majora Czesława Majewskiego ps. „Wincenty Ochota” dowodził oddziałem dywersyjno-sabotażowym i wywiadu węzła kolejowego PKP Toruń Główny^[22]. 21 listopada 1944 został aresztowany i osadzony w toruńskim więzieniu^[3]. 21 grudnia 1944 został wywieziony do obozu koncentracyjnego Stutthof, gdzie jako więzień polityczny otrzymał numer więźniarski 04612^[23]. Zmarł w obozie 17 stycznia 1945^[23].

25 listopada 1916 w Sanoku poślubił pochodzącą z tamtejszych Olchowiec Różę Anielę Iwańską (ur. 1890, zm. 1956 w Cieszynie), a świadkami na ich ślubie byli Antoni Woliński i Adolf Domański (ojciec Stanisława)^[2]. Czermakowie mieli córkę Ludmiłę (po mężu Skorwider) i syna Władysława Eugeniusza (ur. 23 września 1917), podporucznika ze starszeństwem z 1 października 1938 i 134. lokatą w korpusie oficerów artylerii, oficera 8. baterii 5 Pułku Artylerii Ciężkiej w Krakowie^[24][25], przebywającego w latach 1939-1945 w niemieckiej niewoli (od 15 maja 1942 w Oflagu II D Gross-Born), a po uwolnieniu na emigracji^[23].

• Medal Międzyaliancki (przed 1928)^[26]

austro-węgierskie

• Srebrny Medal Zasługi Wojskowej na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej
• Brązowy Medal Zasługi Wojskowej na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej
• Krzyż Jubileuszowy Wojskowy
• Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913^[27]

• Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1905. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1904. (niem.).
• Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1906. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1905. (niem.).
• Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
• Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1916. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1916. (niem.).
• Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Władysław Czermak. Toruń: Fundacja Generał Elżbiety Zawackiej w Toruniu, s. 1.