Władysław Bukowiński (poeta)

Syn Cypriana Bukowińskiego i Emilii z Lipińskich, właścicieli majątku ziemskiego i dworu Święcica. Studiował prawo na rosyjskim Uniwersytecie Warszawskim, gdzie założył nielegalne kółko samokształceniowe. Początkowo pracował w prokuraturze Królestwa Kongresowego, a następnie uczył historii i literatury w prywatnych szkołach w Warszawie. W 1905 roku brał udział w strajku szkolnym. Był dyrektorem prywatnej szkoły realnej Zdzisława Majewskiego pod nazwą „Szkoła Zrzeszenia Nauczycieli”, działającej przy ulicy Nowowielkiej 1c, po wiecu w 1907 zamkniętej administracyjnie, a Bukowiński skazany wówczas na trzy miesiące więzienia^[1]. Działacz Towarzystwa Kultury Polskiej (1906-1913). W latach 1908–1917 wykładał literaturę polską na Wydziale Humanistycznym Towarzystwa Kursów Naukowych w Warszawie^[2]

Zasłynął przede wszystkim jako założyciel i wydawca „Sfinksa”, miesięcznika literacko-artystycznego i naukowego, który ukazywał się w latach 1908-1913. Wokół pisma tego skupił wielu wybitnych pisarzy, m.in. Stefana Żeromskiego i Tadeusza Micińskiego. Był jednym z założycieli Związku Nauczycielstwa Polskiego, redaktorem „Prawdy” i miesięcznika pedagogicznego „Nowe Tory”.

Jego żoną była Maria, współredaktorka „Sfinksa” (zm. 1912)^[3].

Poezja Bukowińskiego, ukształtowana pod wpływem Słowackiego, podejmowała popularne w okresie Młodej Polski tematy (np. przyroda tatrzańska, tęsknota za nieosiągalnym światem czystego piękna). Był także autorem poezji zaangażowanej, w której przedstawiał tendencje ideowe pokolenia zaangażowanego w walkę niepodległościową i rewolucyjną (solidaryzował się z rewolucją 1905 roku). W 1909 wydał tom studiów o Adamie Asnyku i Marii Konopnickiej pt. Poeta melodii i głębin i poetka idei^[4].

Zbiory wierszy:

• 1898 – Z marzeń i życia
• 1901 – Nowy zeszyt. Poezje
• 1911 – Na przełomie^[5]

Poematy:

• 1906 – Na greckiej fali
• 1910 – Echa^[6]

• Artur Hutnikiewicz: Młoda Polska. Wyd. IX – 5 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 427, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13850-9.

• Bukowiński Władysław, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2013-05-21] .
• Biogram poety w internetowej encyklopedii eduteka
• Opis miejscowości Święcica i jej mieszkańców na stronie Serwisu Urzędu Gminy Obrazów
• Utwory Władysława Bukowińskiego w serwisie Wolne Lektury
• Dzieła Władysława Bukowińskiego w bibliotece Polona