Ulica Rakowicka w Krakowie
Ulica Rakowicka – ulica w Krakowie, w dzielnicy II Grzegórzki biegnąca od ulicy Lubicz do rzeki Białuchy, przez Wesołą i Warszawskie.
| Grzegórzki | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Widok ulicy w kierunku południowym | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość |
1650 m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Krakowa  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 50°04′16,5″N 19°57′17,3″E/50,071240 19,954796
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jej nazwa nawiązuje do wsi Rakowice – ku której biegła od strony centrum miasta – obecnie będącej częścią Krakowa, odległej o około 2 km w kierunku północno-wschodnim.
Historia
edytujUlica powstała wraz z wytyczeniem Cmentarza Rakowickiego w latach 1800–1803. Początkowo rozpoczynała się od skrzyżowania z ul. Topolową, która przed budową dworca kolejowego Kraków Główny stanowiła połączenie z centrum Krakowa. Na skrzyżowaniu z ul. Topolową znajdowała się neogotycka rogatka miejska.
W 1847 r. ulicę przedłużono wzdłuż Parku Strzeleckiego do ulicy Lubicz. W latach 1912 i 1959 tę nazwę stopniowo nadawano kolejnym odcinkom w kierunku Białuchy.
Służyła jako droga do bastionu IVb Twierdzy Kraków, który powstał w latach 1854–1855 w okolicy Cmentarza.
W 1912 przeprowadzono linię tramwajową na odcinku między ul. Lubicz i Topolową. W 1934 r. wydłużono ją na północ do bramy cmentarza Rakowickiego. Po 1945 r. powstała pętla tramwajowa między ul. Rakowicką a aleją płk. Władysława Beliny-Prażmowskiego.
Obiekty
edytujZabudowa południowego odcinka pochodzi w większości z lat 1875–1930. Łączą się tu style: historyzująco-secesyjny, neorenesansowy i eklektyczny. Z kolei odcinek na północ od skrzyżowania z ul. Aleksandra Lubomirskiego posiada charakter alei wysadzanej drzewami, otoczonej bardziej urozmaiconą zabudową. Znajdują się tu m.in.:
- otoczony ogrodem neorenesansowy Gmach Główny Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie z 1893, będący pierwotnie Schroniskiem im. Lubomirskich
- Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny i klasztor karmelitów bosych
- zabudowania wojskowe: neobarokowe koszary (obecnie z Muzeum 2 Korpusu Zmechanizowanego w Krakowie) oraz gmach zbrojowni z halą produkcyjną
- Cmentarz Rakowicki otwarty w 1803 r.
- budynek dawnej rogatki miejskiej w stylu historyzująco-modernistycznym
- Muzeum Fotografii w dawnym gmachu zbrojowni
- Archiwum Narodowe w Krakowie
Północny fragment (za skrzyżowaniem z ul. biskupa Jana Prandoty) biegnie ponadto wzdłuż cmentarza wojskowego, jednak oddzielony jest od niego pasem ogródków działkowych.
Pod skrzyżowaniem z ul. Aleksandra Lubomirskiego ulicę Rakowicką prostopadle przecina Tunel Krakowskiego Szybkiego Tramwaju.
Przez ulicę przebiega trasa Małopolskiej Drogi św. Jakuba z Sandomierza do Tyńca.
-
Widziana z ul. Lubicz
-
Widok na północ, od skrzyżowania z ulicą Aleksandra Lubomirskiego i ulicą Wita Stwosza
-
Widok na północ, w rejonie pętli tramwajowej „Cmentarz Rakowicki”
-
Widok ulicy w kierunku północnym
-
ul. Rakowicka 2 (ul. Lubicz 26)
Kamienica (proj. Beniamin Torbe, 1909) -
ul. Rakowicka 3
Kamienica (proj. Władysław Kleinberger, 1899–1900) -
ul. Rakowicka 6
Kamienica (proj. Antoni Dostal, 1910–1911) -
ul. Rakowicka 9
Dawny dom i zakład kamieniarski braci Trembeckich (proj. Maksymilian Nitsch, 1875) -
ul. Rakowicka 10
Wojewódzki Sąd Administracyjny -
ul. Rakowicka 14
Kamienica (proj. Stanisław Zydroń, Stefan Matuszyński, 1936–1937) -
ul. Rakowicka 14a
Kamienica (2015–2016) -
ul. Rakowicka 15
Dawna willa i zakład artystyczno-ślusarski Oremusów (proj. Antoni Łuszczkiewicz, 1878) -
ul. Rakowicka 18
Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny (Karmelitów bosych) -
ul. Rakowicka 19 (ul. Topolowa 16)
Kamienica (1894–1895) -
ul. Rakowicka 22.
Muzeum Fotografii. -
ul. Rakowicka 27
Gmach Główny Uniwersytetu Ekonomicznego -
ul. Rakowicka 29.
Dawne austriackie koszary artylerii im. Arcyksięcia Leopolda Salwatora -
ul. Rakowicka 43
Rogatka Miejska (Olszańska) -
ul. Rakowicka 53
Modernistyczny budynek -
Wypustka torowa na ul. Rakowickiej wykonana wraz z budową pętli w 1934 roku. Budowa przedłużenia trasy w kierunku lotniska w Rakowicach-Czyżynach miała ruszyć w 1939 roku, jednak realizację przerwała wojna.
-
Ostatni odcinek ulicy przed rzeką Białuchą, widok na północ.
,_9_Rakowicka_street,_Krak%C3%B3w,_Poland.jpg){kind=link}
Bibliografia
edytuj- Rakowicka, ulica. W: Encyklopedia Krakowa. Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 835. ISBN 83-01-13325-2.
- Elżbieta Supranowicz Nazwy ulic Krakowa, Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, Kraków 1995, ISBN 83-85579-48-6