Twój Ruch
Twój Ruch (TR, Ruch) – polska centrolewicowa partia polityczna o profilu socjalliberalnym i antyklerykalnym[1]. Powstała z przekształcenia Ruchu Palikota, do którego 6 października 2013 przyłączyły się środowiska stowarzyszenia Ruch Społeczny Europa Plus oraz partii Racja Polskiej Lewicy (która rozwiązała się 23 listopada tego samego roku[2]), a także część dotychczasowych liderów Polskiej Partii Pracy – Sierpień 80 (którzy jednak po pewnym czasie powrócili do dawnej partii). Do ugrupowania wstąpiła także część dotychczasowych działaczy Socjaldemokracji Polskiej. Przybudówkami Twojego Ruchu były: organizacja młodzieżowa o nazwie „Ruch Młodych”, organizacja kobieca „Ruch Kobiet” i think tank „Plan Zmian” (wszystkie te organizacje związane były wcześniej z Ruchem Palikota). Partia rozwiązała się w styczniu 2023.
Państwo | |
---|---|
Skrót |
TR |
Przewodniczący |
Janusz Palikot (2013–2019), Barbara Nowacka (2015–2017), Marzenna Karkoszka, Kamil Żebrowski (oboje 2019–2023) |
Data założenia |
6 października 2013 |
Data rozwiązania |
styczeń 2023 |
Adres siedziby | |
Ideologia polityczna |
socjalliberalizm, socjaldemokracja, feminizm indywidualistyczny, proeuropeizm, antyklerykalizm |
Poglądy gospodarcze | |
Liczba członków |
ok. 5500 (2016), ok. 3000 (2017), ok. 200 (2019) |
Grupa w Parlamencie Europejskim |
Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim |
Młodzieżówka |
Ruch Młodych |
Barwy | |
Strona internetowa |
Historia partii
edytuj5 października 2013 odbyła się zamknięta część kongresu, na której przyjęto nową nazwę dotychczasowego Ruchu Palikota i przyjęto statut nowego ugrupowania, a także wybrano jego władze (w tym 16-osobowy, „parytetowy” zarząd). Na przewodniczącego wybrany został dotychczasowy szef Ruchu Palikota Janusz Palikot, na wiceprzewodniczącego szef RS Europa Plus Marek Siwiec, na sekretarza Łukasz Piłasiewicz (dotychczasowy wiceszef Ruchu Palikota), a na skarbnika Danuta Wójcik (wcześniej pełniła tę funkcję w Ruchu Palikota). W zarządzie znaleźli się także m.in. Jan Cedzyński, Artur Dębski, Łukasz Gibała, Robert Kwiatkowski czy Andrzej Rozenek. Szefem krajowej rady politycznej Twojego Ruchu został Jan Hartman (jeden z liderów RS Europa Plus i główny inicjator powstania nowego ugrupowania). Ponadto uchwałę o wejściu w skład partii podjęła rada krajowa Racji PL (kongres partii zatwierdził ją 23 listopada)[3]. 6 października 2013 odbyła się publiczna część kongresu, na której ogłoszono powstanie ugrupowania.
Sąd zarejestrował nazwę „Twój Ruch” 15 listopada 2013, odrzucając przy tym roszczenia przedstawicieli działającej pod taką nazwą fundacji[4]. Partia posiadała początkowo 36 posłów i eurodeputowanego, ponadto przystąpiło do niej m.in. dwóch radnych wojewódzkich (Włodzimierz Stępień w sejmiku świętokrzyskim i Grzegorz Kurczuk w sejmiku lubelskim; obaj wybrani z list SLD). Do maja 2014 Twój Ruch był głównym podmiotem koalicji politycznej Europa Plus, którą tworzył razem z Partią Demokratyczną, Stronnictwem Demokratycznym, PPP-Sierpień 80, Stowarzyszeniem „Dom Wszystkich Polska” (Ryszarda Kalisza), Stowarzyszeniem „Równość i Nowoczesność” (Wandy Nowickiej) i Stowarzyszeniem Wolne Konopie, a wcześniej (do lutego 2014) także z SDPL i Unią Lewicy.
W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014 komitet Europy Plus przyjął nazwę „Europa Plus Twój Ruch”. Działacze TR znaleźli się na listach tego komitetu w zdecydowanej większości (oprócz nich z list komitetu startowali także działacze DWP, PD i SD)[5]. Koalicja nie uzyskała mandatów w Europarlamencie (otrzymała 3,58% głosów, zajmując 7. miejsce)[6], a dzień później przestała funkcjonować[7].
W ciągu następnych miesięcy z klubu TR odeszło kilkoro posłów, którzy zostali niezrzeszeni lub przeszli do klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Klub i partię opuścili m.in. Jan Cedzyński (ostatni przewodniczący Racji PL), a także Łukasz Gibała czy Anna Grodzka (która wstąpiła do Partii Zieloni). 26 września 2014 w klubie poselskim TR doszło do znaczącego rozłamu – odeszła z niego grupa 12 posłów (m.in. Artur Dębski, Wincenty Elsner, Roman Kotliński i Armand Ryfiński)[8]. Cztery dni później z partii został wykluczony jej założyciel i przewodniczący krajowej rady politycznej Jan Hartman[9]. Dzień później klub poselski TR pomimo pozostawania w opozycji zagłosował za udzieleniem wotum zaufania rządowi Ewy Kopacz[10]. Kilka dni później 11 byłych posłów TR powołało koło poselskie Bezpieczeństwo i Gospodarka (funkcjonowało ono do lutego 2015, kiedy liczyło już jedynie 3 posłów; większość byłych posłów BiG zasiliła klub poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego[11]).
W wyborach samorządowych w 2014 Twój Ruch zarejestrował listy do sejmików województw w większości okręgów, jednak nie zarejestrował ich we wszystkich województwach. W skali kraju otrzymał 1% głosów (co było 7. wynikiem spośród wszystkich komitetów) i nie uzyskał żadnego mandatu radnego wojewódzkiego. Z partią było związanych kilku kandydatów na prezydentów miast (z czego dwóch reprezentowało komitet TR). Dotychczasowy poseł TR Robert Biedroń (który powołał lokalny komitet wyborczy) został wybrany na prezydenta Słupska. W grudniu 2014 ogłoszono, że kandydatem partii w wyborach prezydenckich w 2015 będzie Janusz Palikot[12].
Na początku 2015 z partii odeszli kolejni działacze, w tym liderzy stowarzyszenia Europa Plus, które współtworzyło TR (wiceszef partii Marek Siwiec, a także Robert Kwiatkowski, Marta Niewczas czy Włodzimierz Stępień). Poza partią znalazły się w związku z tym wszystkie środowiska, które w 2013 wraz z dawnym Ruchem Palikota utworzyły Twój Ruch. Do TR przystąpiła natomiast Kazimiera Szczuka[13] (w tym samym roku odeszła z partii).
4 marca 2015 klub poselski TR został rozwiązany poprzez wystąpienie z niego 12 z 16 posłów, którzy pozostali związani z partią (odszedł z niej m.in. Andrzej Rozenek, który uprzednio zrezygnował z funkcji rzecznika i członka zarządu ugrupowania). 5 marca 11 z nich powołało koło poselskie o nazwie „Ruch Palikota”[14] (przejściowo zasiadało w nim wszystkich 12 posłów).
10 maja 2015 w wyborach prezydenckich Janusz Palikot zajął 7. miejsce spośród 11 kandydatów, uzyskując 1,42% głosów[15]. Przed II turą partia nie zajęła oficjalnego stanowiska.
20 czerwca 2015 odbył się kongres krajowy partii, który zdecydował o dwuosobowym kierownictwie – do dotychczasowego lidera dołączyła Barbara Nowacka[16].
29 czerwca 2015 część byłych działaczy TR (m.in. Andrzej Rozenek, Sławomir Kopyciński, Jacek Najder i Aleksandra Popławska) powołała wraz z byłymi politykami SLD partię Biało-Czerwoni (Aleksandra Popławska stanęła na jej czele; ugrupowanie istniało do 2019).
18 lipca 2015 krajowa rada polityczna TR zdecydowała o starcie w wyborach parlamentarnych w tym samym roku w ramach koalicyjnego komitetu wyborczego Zjednoczona Lewica[17] (wraz z Sojuszem Lewicy Demokratycznej, Unią Pracy, Partią Zieloni i Polską Partią Socjalistyczną)[18].
11 września 2015 szef koła i partii Janusz Palikot zrzekł się mandatu posła. W Sejmie zastąpił go 12 dni później szef Wolnych Konopi Andrzej Dołecki, a nowym przewodniczącym koła Ruch Palikota został Jerzy Borkowski, pełniąc tę funkcję do końca kadencji.
ZL nie osiągnęła wymaganego progu wyborczego i nie zdobyła mandatów w parlamencie. Przekroczyła jednak próg uprawniający do otrzymywania subwencji z budżetu państwa, w związku z czym Twojemu Ruchowi przypadła jej część. Koalicja przestała funkcjonować. Aktywność TR po wyborach została mocno ograniczona. W okresie przed kolejnymi wyborami parlamentarnymi partia nie wystawiała kandydatów w wyborach na żadnych szczeblach. Ugrupowanie angażowało się jednak w popieranie wielu inicjatyw dotyczących laickości państwa, czy współorganizowała konferencje naukowe. Członkowie partii brali też udział w manifestacjach. Część działaczy w 2016 współtworzyła (wraz z wieloma członkami BC i innymi lewicowymi działaczami, związanymi wówczas lub wcześniej z SLD) stowarzyszenie Inicjatywa Polska, na którego czele stanęła Barbara Nowacka; weszło ono w skład działającej pod patronatem KOD koalicji Wolność Równość Demokracja. 11 czerwca 2017 współprzewodnicząca TR Barbara Nowacka wystąpiła z partii[19] (kierowana przez nią iPL stała się partią w 2019). 31 grudnia 2017 przewodniczący partii Janusz Palikot zadeklarował na swoim blogu zakończenie działalności politycznej[20], jednak pozostał na czele TR. W 2018 część członków TR zaangażowała się w budowę nowej politycznej pod przewodnictwem Roberta Biedronia (nieubiegającego się w tymże roku o reelekcję na prezydenta Słupska), która przyjęła nazwę Wiosna[21] (w 2020 część innych byłych działaczy partii Janusza Palikota, w tym kilku byłych posłów, powołało też partię Nowa Demokracja – Tak[22]; w 2021 Wiosna połączyła się z SLD, tworząc Nową Lewicę).
Na kongresie 2 marca 2019 nowymi współprzewodniczącymi partii zostali Marzenna Karkoszka i Kamil Żebrowski. Tym samym Janusz Palikot ostatecznie wycofał się z aktywności partyjnej[23]. Przed wyborami do Parlamentu Europejskiego w tym samym roku partia zajęła stanowisko, z którego nie wynikało poparcie dla konkretnych komitetów wyborczych[24]. W wyborach parlamentarnych w tym samym roku TR zdecydował o starcie wraz z szeregiem innych lewicowych ugrupowań (m.in. Wiosną, Lewicą Razem i PPS) z list SLD[25]. Znalazło się na nich kilkoro działaczy TR, m.in. były poseł Andrzej Lewandowski. Inny należący do partii były poseł Piotr Bauć wystartował (jako kandydat iPL) z listy Koalicji Obywatelskiej. Żaden z działaczy TR nie uzyskał mandatu[26].
W wyborach prezydenckich w 2020 partia w I turze nie zajęła stanowiska, zaś w II turze poparła Rafała Trzaskowskiego z PO i KO[27].
W styczniu 2023 TR podjął decyzję o samorozwiązaniu[28]. Formalnie partia została wyrejestrowana przez Sąd Okręgowy w Warszawie 23 maja 2024[29].
Program partii
edytujDo założeń Twojego Ruchu należały:
- likwidacja Senatu i powiatów
- zmiany w ordynacji wyborczej, w tym wprowadzenie kadencyjności (m.in. ograniczenie sprawowania funkcji wójta, burmistrza bądź prezydenta miasta do maksymalnie dwóch kadencji)
- zniesienie immunitetów
- możliwie najszybsze przyjęcie waluty euro
- likwidacja Narodowego Funduszu Zdrowia i przywrócenie kas chorych
- utrzymanie OFE i wprowadzenie tzw. emerytury obywatelskiej
- legalizacja aborcji na życzenie oraz eutanazji
- wprowadzenie rejestracji związków partnerskich (w tym par homoseksualnych)
- wprowadzenie parytetów
- rozdział Kościoła od państwa, rozwiązanie konkordatu, wycofanie lekcji religii ze szkół publicznych
- legalizacja marihuany
- wprowadzenie tzw. zasady milczącej zgody
- aktywna polityka imigracyjna
- rozszerzenie edukacji zdrowotnej, seksualnej, estetycznej i artystycznej
- inwestycje w kulturę i strategiczne gałęzie przemysłu
- ułatwienia dla przedsiębiorców
- promocja eksportu
Partia popierała utworzenie federalnego państwa europejskiego i utworzenie wspólnej partii europejskiej. Sprzeciwiała się wprowadzeniu jednomandatowych okręgów wyborczych.
Liczba członków
edytujRok | Liczba członków |
---|---|
styczeń 2016 | ok. 5500[30] |
maj 2017 | ok. 3000[31] |
lipiec 2019 | ok. 200[32] |
Przewodniczący i przewodniczące
edytujPrzewodniczący
edytuj- od 6 października 2013 do 2 marca 2019 – Janusz Palikot
- od 2 marca 2019 do stycznia 2023 – Kamil Żebrowski
Przewodniczące
edytuj- od 20 czerwca 2015 do 11 czerwca 2017 – Barbara Nowacka
- od 2 marca 2019 do stycznia 2023 – Marzenna Karkoszka
Posłowie i eurodeputowany
edytujWszyscy posłowie oraz eurodeputowany TR reprezentowali wcześniej partię Ruch Palikota.
Posłowie VII kadencji (pod koniec kadencji)
edytujKoło poselskie Ruch Palikota:
|
Wcześniejsi posłowie TR w Sejmie VII kadencji:
- Maciej Banaszak – do 26 sierpnia 2014, przeszedł do klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej
- Robert Biedroń – do 8 grudnia 2014, wybrany na prezydenta Słupska
- Jan Cedzyński – do 26 sierpnia 2014, został posłem niezrzeszonym, pod koniec kadencji klub SLD
- Artur Dębski – do 26 września 2014, został posłem niezrzeszonym, pod koniec kadencji klub Polskiego Stronnictwa Ludowego
- Marek Domaracki – do 26 września 2014, przeszedł do klubu SLD
- Wincenty Elsner – do 26 września 2014, został posłem niezrzeszonym, pod koniec kadencji klub SLD
- Łukasz Gibała, wybrany z listy Platformy Obywatelskiej – do 8 lipca 2014, został posłem niezrzeszonym
- Artur Górczyński – do 26 września 2014, został posłem niezrzeszonym, pod koniec kadencji klub SLD
- Anna Grodzka (od czerwca 2014 Partia Zieloni) – do 23 września 2014, została posłem niezrzeszonym
- Witold Klepacz, wybrany z listy Sojuszu Lewicy Demokratycznej – do 30 sierpnia 2014, przeszedł do klubu SLD
- Krzysztof Kłosowski – do 26 sierpnia 2014, przeszedł do klubu SLD
- Henryk Kmiecik – do 25 września 2014, został posłem niezrzeszonym, pod koniec kadencji klub PSL
- Sławomir Kopyciński, wybrany z listy Sojuszu Lewicy Demokratycznej – do 5 marca 2015, został posłem niezrzeszonym, pod koniec kadencji koło Biało-Czerwonych
- Roman Kotliński – do 26 września 2014, został posłem niezrzeszonym
- Łukasz Krupa – do 14 maja 2015, został posłem niezrzeszonym, kandydat Platformy Obywatelskiej na następną kadencję
- Tomasz Makowski – do 26 września 2014, został posłem niezrzeszonym, pod koniec kadencji klub PSL
- Jacek Najder – do 5 marca 2015, został posłem niezrzeszonym, pod koniec kadencji koło BC
- Michał Pacholski – do 26 września 2014, został posłem niezrzeszonym, pod koniec kadencji klub PSL
- Janusz Palikot (przewodniczący koła, a wcześniej klubu) – do 11 września 2015, zrzekł się mandatu
- Wojciech Penkalski – do 26 września 2014, został posłem niezrzeszonym
- Andrzej Piątak – do 25 czerwca 2014, został posłem niezrzeszonym
- Marek Poznański – do 5 marca 2015, został posłem niezrzeszonym, kandydat PO na następną kadencję
- Andrzej Rozenek – do 5 marca 2015, został posłem niezrzeszonym, pod koniec kadencji koło BC
- Armand Ryfiński – do 26 września 2014, został posłem niezrzeszonym
- Paweł Sajak – do 26 września 2014, został posłem niezrzeszonym, pod koniec kadencji klub PSL
- Marek Stolarski – do 26 września 2014, został posłem niezrzeszonym, pod koniec kadencji klub SLD
Poseł do Parlamentu Europejskiego VII kadencji
edytuj- Marek Siwiec, wybrany z listy SLD-UP, grupa Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Poland. parties-and-elections.eu. (ang.).
- ↑ RACJA łączy się z Twoim Ruchem. racja.eu.
- ↑ Uchwała Rady Krajowej RACJI Polskiej Lewicy. racja.eu.
- ↑ Andrzej Rozenek: Twój Ruch zarejestrowany!. twojruch.eu.
- ↑ Koalicyjny Komitet Wyborczy Europa Plus Twój Ruch. pkw.gov.pl.
- ↑ Wyniki głosowania. pkw.gov.pl.
- ↑ Kalisz: Z ogłoszeniem wyników koalicja przestała istnieć. interia.pl, 29 maja 2014.
- ↑ Kilkunastu posłów odchodzi z Twojego Ruchu. bankier.pl, 26 września 2014.
- ↑ Profesor Jan Hartman został wyrzucony z Twojego Ruchu. polskieradio.pl, 30 września 2014.
- ↑ Rząd Ewy Kopacz z wotum zaufania. „Za” głosował też Twój Ruch. tvn24.pl, 1 października 2014.
- ↑ Politycy Twojego Ruchu zasilą PSL. wp.pl, 18 grudnia 2014.
- ↑ Janusz Palikot oficjalnie kandydatem Twojego Ruchu na prezydenta. wp.pl, 14 grudnia 2014.
- ↑ Kazimiera Szczuka dołącza do Twojego Ruchu. onet.pl, 17 lutego 2015.
- ↑ Klub Twojego Ruchu przestał istnieć. rmf24.pl, 5 marca 2015.
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2015.
- ↑ Barbara Nowacka współprzewodniczącą Twojego Ruchu. onet.pl, 20 czerwca 2015.
- ↑ Wspólna lista lewicowa!. twojruch.eu, 18 lipca 2015.
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2015.
- ↑ Nowacka tłumaczy, dlaczego odeszła z Twojego Ruchu. wp.tv, 16 czerwca 2017.
- ↑ „Podjąłem tę decyzję, aby ostatecznie rozstać się z polityką”. tvn24.pl, 31 grudnia 2017.
- ↑ Sebastian Białach: Wiosna Biedronia powstała na gruzach starych partii Janusza Palikota. onet.pl, 4 lutego 2019.
- ↑ Koordynatorzy. nowademokracja.org.
- ↑ Nowi współprzewodniczący Twojego Ruchu. twojruch.eu, 4 marca 2019.
- ↑ Stanowisko w sprawie poparcia do Parlamentu Europejskiego. twojruch.eu, 14 maja 2019.
- ↑ Ruchy miejskie mogą nie pójść do wyborów z Lewicą. Śpiewak: próby podjęcia rozmów są zbywane. polsatnews.pl, 7 sierpnia 2019.
- ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 14 października 2019 r. o wynikach wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 13 października 2019 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1955)
- ↑ Stanowisko w sprawie poparcia Kandydata na Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej. twojruch.eu, 8 lipca 2020.
- ↑ To koniec. „W styczniu podjęliśmy decyzję”. wp.pl, 13 czerwca 2023.
- ↑ Twój Ruch. warszawa.so.gov.pl.
- ↑ Barbara Nowacka: od Twojego Ruchu odchodzą osoby, ale też przychodzą nowe. polskieradio.pl, 25 stycznia 2016.
- ↑ Kamil Sikora: Co się dzieje z Januszem Palikotem? Sprawdziliśmy co robi po przegranej. wp.pl, 24 maja 2017.
- ↑ Jan Kunert: Ponad milion złotych. Jak Twój Ruch wydał w 2018 roku subwencję budżetową. tvn24.pl, 24 lipca 2019.
Bibliografia
edytuj- Nowa partia Palikota to Twój Ruch. Koniec Ruchu Palikota. onet.pl, 6 października 2013.
- Eliza Olczyk: Twój Ruch, czyli kwas w Europie Plus. rp.pl, 7 października 2013.